28 Μαΐου 2024

Λαυρέντζος: Πώς φτάσαμε στην Άλωση της Κωνσταντινούπολης στη 29 Μαϊου 1453 (ηχητικό)

 
Ο Α. Λαυρέντζος κάνει μια ιστορική αναδρομή της πορείας που οδήγησε στην Άλωση της Κωνσταντινούπολης, ως επισφράγισμα μίας φθίνουσας με αναλαμπές πορείας 4 περίπου αιώνων. Όπως εξηγεί, το βυζαντινό κράτος είναι ο μακροβιότερος θεσμός του «δυτικού» κόσμου μετά την παπική εκκλησία. Από το 330 έως το 1453 αντιμετώπισε επιτυχώς πολυάριθμους εχθρούς. Τί συνέβη τους τελευταίους 4 αιώνες; 
 
Το 1025 πεθάνει ο Βουλγαροκτόνος αφήνοντας το κράτος στο απόγειο της ισχύος του. Μέχρι το 1071 μεσολαβεί μια 50ετία παρακμής και εσωτερικών συγκρούσεων, όπου τον έλεγχο έχει η παλατιανή αριστοκρατία έναντι των στρατιωτικών γαιοκτημόνων. Η ανάγκη φέρνει τον ρομαντικό Ρωμανό Δ’ Διογένη στην εξουσία, αλλά στην κρίσιμη στιγμή προδίδεται στο Ματζικέρτ το 1071. 
 
Ακολουθεί μια 10ετία ταχείας κατάληψης του μικρασιατικού οροπεδίου από τους Τούρκους φυλάρχους που εμπλέκονται στις βυζαντινές αντιπαραθέσεις. Για έναν αιώνα θα έλθει η περίοδος των Κομνηνών που θα προσπαθήσουν να ανασυντάξουν το κράτος. Έχουν αίσθηση αποστολής και ιστορικής ευθύνης, αλλά αντιμετωπίζουν πολυάριθμους εχθρούς (Πετσενέγους, Νορμανδούς, Τούρκους, Σέρβους, Σταυροφόρους). Θα έχουν επιτυχίες στην εξωτερική πολιτική (Αλέξιος Α’), αλλά δεν θα διαχειριστούν με οικονομία δυνάμεων τις απειλές (Μανουήλ Β’) και δεν θα καταφέρουν να ανασυντάξουν τις εσωτερικές παραμέτρους ισχύος του κράτους (οικονομία, θεσμοί, κοινωνία). Ολέθριες εμπορικές παραχωρήσεις στις ιταλικές πόλεις (Διομολογήσεις). 
 
Ακολουθεί η χειρότερη δυναστεία των Αγγέλων, των οποίων οι δυναστικές έριδες θα φέρουν την Δ’ Σταυροφορία στην Κωνσταντινούπολη και θα προκαλέσουν την άλωσή της (1204). Περίοδος κατακερματισμού και Λατινοκρατίας. Δύο σημαντικά: (α) ο ελληνισμός θα ανασυνταχθεί σε αποκεντρωμένες οντότητες (Αυτοκρατορία Νίκαιας, Δεσποτάτο Μορέως και Ηπείρου). Η χρήστη διοίκηση Ιωάννη Βατάτζη στη Νίκαια φέρνει οικονομική ανόρθωση και σταδιακή ανόρθωση της πολιτικής ισχύος (β) ο νεότερος ελληνισμός αυτοπροσδιορίζεται έναντι των Λατίνων. 
 
Το 1204 η αφετηρία του νέου Ελληνισμού. 
 
Τελευταία ελληνική δυναστεία αυτοκρατόρων: οι Παλαιολόγοι. Μιχαήλ Η’ Παλαιολόγος: οραματικός ανορθωτής. Ανακαταλαμβάνει την Κωνσταντινούπολη και σημειώνει στρατιωτικές επιτυχίες. Με μια συγκλονιστική διπλωματικο-κατασκοπική επιχείρηση ανατρέπει τα σχέδια των Γάλλων να επιτεθούν στο Βυζάντιο με εφαλτήριο τη Σικελία (Σικελικός Εσπερινός 1282). Εμφύλιοι πόλεμοι μεταξύ Παλαιολόγων. Έκλειψη της στρατιωτικής ισχύος και συρρίκνωση του κράτους. Τελευταία 50ετία αγωνίας. Προσπάθειες ένωσης εκκλησιών. Ευτελισμός και εσωτερικοί ανταγωνισμοί στον μικρόκοσμο της Κων/πολης. 
 
Κωνσταντίνος ΙΑ’ Παλαιολόγος: ο αυτοκράτορας εθνομάρτυρας που με την θυσία του έσωσε την τιμή της αυτοκρατορίας και έδωσε εντολή αντίστασης στον νεότερο ελληνισμό που οδήγησε στην Επανάσταση του 1821 και στη Μεγάλη Ιδέα. Το 1204 ο ελληνισμός έχασε την πρωτοκαθεδρία στην Ανατολική Μεσόγειο. Με την συγκλονιστική ιστορική εφόρμηση που ξεκίνησε το 1821 και έληξε το 1922, προσπάθησε να την ανακτήσει. Σήμερα κρίνεται οριστικά η θέση του, με μια ανερχόμενη τουρκική απειλή και με φθίνουσες τις βασικές παραμέτρους εθνικής ισχύος του (δημογραφικό, υπερχρέωση). Κρίσιμη η αξιοποίηση του φυσικού του πλούτου.



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.