20 Φεβρουαρίου 2021

«Τα έξι παλικάρια της Δουρούτης». Οι τελευταίοι νεκροί πριν την απελευθέρωση των Ιωαννίνων (20 Φεβρουαρίου 1913)

Γράφει ο Μανώλης Πέπονας
 
Η απελευθέρωση των Ιωαννίνων υπήρξε ένα από τα πλέον δυσχερή εγχειρήματα για τον Ελληνικό Στρατό. Ένα σύγχρονο οχυρωματικό δίκτυο είχε κατασκευαστεί γύρω από την πόλη υπό την εποπτεία εξαιρετικών Γερμανών αξιωματικών, με αποτέλεσμα φρούρια όπως το Μπιζάνι να θεωρούνται σχεδόν απόρθητα.
 
Παράλληλα, ο Οθωμανός διοικητής, Εσάτ Πασάς, ήταν ένας ιδιαίτερα καταρτισμένος στρατιωτικός ηγήτορας, οποίος πέτυχε να αντιτάξει σθεναρή άμυνα στις ελληνικές δυνάμεις για αρκετούς μήνες.  
 
Υπό αυτές τις συνθήκες, απαιτήθηκε η καταβολή υψηλού φόρου αίματος και η εξάντληση της εφευρετικότητας αξιωματικών όπως ο αντισυνταγματάρχης Παπαδόπουλος και ο ταγματάρχης Βελισσαρίου, προκειμένου ο Ελληνικός Στρατός να πετύχει την είσοδό του στη μεγαλύτερη πόλη της Ηπείρου. 
 
Στις 20 Φεβρουαρίου 1913, μια ημέρα δηλαδή πριν την απελευθέρωση των Ιωαννίνων, ο Ελληνικός Στρατός θρήνησε τα τελευταία της θύματα: τον Αθανασόπουλο Ιωάννη από το Αλετούργι Μεσσηνίας, τον Κεφάλα Αντώνιο από τη Μεγαλόπολη Αρκαδίας, τον Κρατημένο Ρήγα από τα Λαγκάδια Αρκαδίας, τον Σχίζα Μιχαήλ από το Σέρβον Αρκαδίας, τον Τσακαλουδάκη Εμμανουήλ από την Κρήτη και τον επίσης Κρητικό Πασσιαδάκη Γεώργιο. 
 
Ο αδελφός του τελευταίου, Γιάγκος, συνέταξε ένα σπαρακτικό γράμμα, υπογεγραμμένο την 1η Μαρτίου 1913, το οποίο ανέφερε: 
 
Πήρα το μονοπάτι μονάχος και τώρα στο ηλιοβασίλεμα καθισμένος κοντά στο φτωχό και απέριττο μνήμα σου του οποίου το χώμα είναι ακόμα νωπό σου γράφω το στερνό μου αυτό γράμμα. Ξύπνα αδελφέ μου! Έχω να σου πω τόσες εύμορφες ιστορίες για το Μπιζάνι και τα Γιάννενα που δεν μπόρεσες να τα ιδής αν και τόσους μήνες τυρανούσουν μ’ αυτό τον πόθο στα βουνά.  
 
Θυμάσαι δεν ημπόρεσα να σε συναντήσω παρά όταν πρωτοήλθες στην Ήπειρο και για μια και μόνο στιγμή γιατί η δίωρος άδειά μου δεν μου επέτρεπε περισσότερον. Ξύπνα! Σου κρατώ λουλούδια απ’ αυτά που οι σκλαβωμένοι αδελφοί μας έρριπτον κλαίοντες από την χαρά και τον ενθουσιασμό της απολύτρωσεώς των, όταν ημείς ως νικηταί εισήλθαμε στην πόλι. Ξύπνα! Να ακούσης τον ήχο της μουσικής και τον αντίλαλο του τραγουδιού των στρατιωτών που εορτάζουν ακόμη τα επινίκεια. 
 
Ξύπνα! Να μου παραγγείλεις τι θα πω στην μάνα μας όταν επιστρέφω μόνος. Δεν μου απαντάς τίποτε! Το ξεύρω πως δεν υπάρχεις πειά για μας. Το ξεύρω πως δεν θα έλθης πειά στην Κρήτη, αλλά μακρυά από όλους μας μονάχος εδώ στον τάφο σου θα κοιμάσαι κάτω από την άγρια μυγδαλιά που είναι κοντά σου στον αιώνιο ύπνο. Ας είναι το χώμα σου ελαφρό για να μην πιέζη το πληγωμένο στήθος σου! Φεύγω γιατί νύχτωσε. Σκορπίζω πάνω στον τάφο σου τα λουλούδια… Δεν θα σε ενοχλήσω πειά. Κοιμήσου ήσυχα… 
 
Ένα μνημείο για τα «έξι παλικάρια της Δουρούτης» βρίσκεται κοντά στη σημερινή θέση του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και κάθε χρόνο λαμβάνουν χώρα εκεί εκδηλώσεις μνήμης. Οι έξι Έλληνες στρατιώτες έπεσαν σε αυτή τη θέση υπερασπιζόμενοι τα ιδανικά τους, λίγο πριν οι συνάδελφοί τους γευτούν τη χαρά της νίκης.  
 
Πηγές 
Επίτομη Ιστορία των Βαλκανικών Πολέμων, Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού, Αθήνα 1987 
Μνήμες Πολέμου 1897-1974. Οι αγώνες του ελληνικού έθνους μέσα από προσωπικές μαρτυρίες, Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού, Αθήνα 2012 
Richard C. Hall, The Balkan Wars 1912-1913. Prelude to the First World War, Routledge, Λονδίνο 2000 
Andre Gerolymatos, Συγκρούσεις στα Βαλκάνια, Σαββάλας, Αθήνα 2008 
Γεώργιος Βεντήρης, Η Ελλάς του 1910-1920, Ίκαρος, Αθήνα άνευ χρονολόγησης, τ. 1  
 
Πηγή: Storia95 



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.