18 Ιουλίου 2021

«Ο Ρινόκερος»

Ο θεατρικός συγγραφέας Ιονέσκο στο βιβλίο του «Ο Ρινόκερος» περιγράφει πώς μία κοινωνία μετατρέπεται σιγά σιγά στο παχύδερμο αυτό ζώο και αποκτηνώνεται. 
 
Από τη Δρ. Ελένη Παπαδοπούλου*
 
Στο θεατρικό αυτό έργο ο Ιονέσκο δείχνει αρχικά την κοινωνία να εκπλήσσεται από την παρουσία των λίγων ρινόκερων, αλλά όσο τα ζώα αυτά πολλαπλασιάζονται, οι άνθρωποι το συνηθίζουν και δεν αντιδρούν πια. Στο τέλος όλοι έχουν γίνει ρινόκεροι, εκτός από τον ήρωα του έργου, που παραμένει ο τελευταίος άνθρωπος και φωνάζει: «Δεν θα συνθηκολογήσω».
 
Ο Γάλλος φιλόσοφος Onfray στο βιβλίο του «Théorie de la dictature» (Η θεωρία της δικτατορίας) αναλύει πώς εγκαθιδρύεται στις μέρες μας μία δικτατορία νέου τύπου. Εφτά βασικά στάδια χρειάζονται για να γίνει κάτι τέτοιο: Καταστρέφεις τις ελευθερίες, φτωχαίνεις τη γλώσσα, καταργείς την αλήθεια, καταργείς την Ιστορία, αρνείσαι τη φύση, προπαγανδίζεις το μίσος, οραματίζεσαι την αυτοκρατορία. Το βιβλίο του Onfray αναλύει δύο έργα του Οργουελ, το «1984» και τη «Φάρμα των ζώων». Μέσα από αυτά δείχνει πώς οι άνθρωποι γίνονται υποχείρια, πώς καταρρακώνεται η ανθρώπινη αξιοπρέπεια, πώς καλλιεργούνται ποταπά αισθήματα και μίσος στην κοινωνία.  
 
«Ποιος λέει ότι δεν είμαστε ήδη σε αυτό το σημείο;» αναρωτιέται ο Onfray. Αναφέρομαι σε αυτά τα έργα, γιατί με την κατάσταση που ζούμε τον τελευταίο καιρό αισθάνομαι ότι υπάρχουν ομοιότητες με εκείνο που στηλιτεύουν οι δύο αυτοί συγγραφείς, τον ολοκληρωτισμό. Ο μεν Onfray περιγράφει το πλαίσιό του στη σύγχρονη εποχή, ο δε Ionesco αναλύει την ψυχολογία της μάζας, που μεταμορφώνεται απλά και ήρεμα σε ρινόκερο, αντί να αντιδράσει και να εμποδίσει την επικράτησή τους.  
 
Μήπως στις μέρες μας δεν έχουν καταργηθεί βασικές ελευθερίες, ενώ εντείνεται η επίβλεψη και ο έλεγχος σε όλες μας σχεδόν τις δραστηριότητες με ένα σωρό προφάσεις; Μήπως δεν έχουν διαστρεβλώσει το νόημα των λέξεων για να εξυπηρετηθούν διάφορα καταστροφικά αφηγήματα για την κοινωνία; Ή μήπως δεν καλλιεργείται το μίσος ανάμεσα στα μέλη της ίδιας της κοινωνίας, ανάμεσα σε ανθρώπους με την ίδια πατρίδα, με τρόπο ώστε να επικρατήσουν τελικά οι «ρινόκεροι» και να αποκτηνωθούμε;  
 
Αναφέρομαι, επίσης, σε αυτά τα δύο έργα χρησιμοποιώντας τα διδάγματά τους ως απάντηση σε γνωστούς διανοούμενους της χώρας μας, που αποκάλεσαν ανθρώπους που είναι σκεπτικοί για το εμβόλιο «ξενοδόχους θανάτου» και «λαθρεπιβάτες της κοινωνικής υγείας». Ανθρωποι που το σύστημα προέβαλε ως τον πνευματικό κόσμο της χώρας και το οποίο αυτοί θέλησαν, προφανώς, να ευχαριστήσουν, εξυβρίζοντας συμπολίτες τους με χυδαιότητες. Σε μία κοινωνία που αποκτηνώνεται, εμείς παραμένουμε άνθρωποι και λέμε ό,τι και ο ήρωας του Ιονέσκο: «Δεν θα συνθηκολογήσω».  
 
*Διδάκτωρ Διδακτικής Γλωσσών και Πολιτισμών του Πανεπιστημίου Paris III – Sorbonne Nouvell
 



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.