Γράφει ο Κωνσταντίνος Φυτιρής
Στην παγκόσμια Ιστορία, παρά το γεγονός ότι καταγράφονται και πολεμικές νίκες μικρών ενάντια σε ισχυρούς, ο κανόνας και η φυσιολογική εξέλιξη των πραγμάτων είναι η τελική επιβολή του ισχυρού με την δύναμη της στρατιωτικής ισχύος. Η μοίρα του μικρού για να επιβιώσει και να παραμείνει αξιοπρεπής, επιβάλλει να προχωρά στην υλοποίηση των στόχων του αποφεύγοντας τις παγίδες και το πλεονέκτημα του ισχυρού στο πεδίο της δυναμικής και αιματηρής σύγκρουσης.
Στην πολύχρονη μας διαμάχη με την Τουρκία οι εκάστοτε ηγέτες της προσπαθούσαν πάντα να περιορίζουν το ζήτημα σε διμερές επίπεδο με την πρόφαση προστασίας των Τουρκοκυπρίων. Οι δικές μας αντιδράσεις ως το μικρό και αδύναμο κράτος ενάντια σε έναν ισχυρό και πολυπληθή αντίπαλο, ακολουθούν συνήθως τον δρόμο της αναγκαστικής ανοχής των τετελεσμένων που προκαλούσε και προκαλεί η Τουρκία και περιορίζονται στις καταγγελίες στην Ε.Ε, στο Συμβούλιο Ασφαλείας και σε άλλα διεθνή φόρα με αίτημα καταδίκης των παρανόμων πράξεων της. Μετά τις τελευταίες εξελίξεις (ανύπαρκτες κατ’ακρίβειαν) στο Κυπριακό πρόβλημα στο πολιτικό επίπεδο και με τις ενέργειες της Τουρκίας στο πεδίο με τις κινήσεις της στα Βαρώσια και στην ΑΟΖ, η Κυπριακή Δημοκρατία βρίσκεται εγκλωβισμένη στο πεδίο που οριοθέτησε η Τουρκία ακολουθώντας την πάγια τακτική της δηλαδή σε περιοχές που δεν θίγονται συμφέροντα ισχυρότερων χωρών.
Ο Θουκιδίδης έλεγε ότι «ο ισχυρός στηρίζεται περισσότερο στην δύναμη της στρατιωτικής του ισχύος παρά στους ηγέτες του, ενώ ο αδύνατος αντίθετα πρέπει να στηρίζεται στην ικανότητα των ηγετών του παρά στην ισχύ του και για να νικήσει θα πρέπει να μεταφέρει την μάχη σε πεδίο που αποκτά πλεονέκτημα.»
Η στρατηγική αυτή όποτε εφαρμόστηκε από την Κυπριακή Δημοκρατία είχε εξαιρετικά αποτελέσματα και πάνω σε αυτά στηρίχθηκε και στηρίζεται η ύπαρξη και ευημερία μας παρά την Τουρκική κατοχή! Η ένταξη μας στην Ε.Ε και η οικονομική ανάπτυξη μετά το 1974 αποτελούν τραντακτά παραδείγματα νίκης ενάντια στην Τουρκική επεκτατική πολιτική.
Η κατάσταση στον 21ο αιώνα είναι συνεχώς μεταβαλλόμενη σε παγκόσμιο επίπεδο με δημιουργία νέων συμμαχιών που επιβάλλουν τα εθνικά συμφέροντα των κρατών. Ιδιαίτερα στην Ανατολική Μεσόγειο με τα πολιτικο-θρησκευτικά φανατικά κινήματα, τις νέες πηγές ενέργειας και την αυξανόμενη ζήτηση ενέργειας από την Ευρώπη εντάσσουν την Κυπριακή Δημοκρατία σε ένα μεγάλο παιγνίδι στο οποίο - λόγω γεωγραφικής θέσης - μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο.
Τι μέλλει γενέσθαι λοιπόν? Ποιά κατεύθυνση πρέπει να ακολουθήσουμε για την ευημερία και εθνική μας επιβίωση με βάση τα κύρια δεδομένα στην Ανατολική Μεσόγειο? Αυτά τα ερωτήματα για να απαντηθούν θα πρέπει να ληφθούν υπόψη όλοι οι ουσιώδεις παράγοντες εντός Κύπρου και στο εγγύς περιβάλλον και σύσσωμη η πολιτική ηγεσία με πρόταση του ΠτΔ να καθορίσουν την Εθνική Στρατηγική επίτευξης συγκεκριμένων στόχων για το χρονικό διάστημα μέχρι το 2030.
Τα παρακάτω κύρια στοιχεία πρέπει να θεωρούνται ισχυρά δεδομένα και παράγοντες για καθορισμό της Εθνικής Στρατηγικής στους βασικούς πυλώνες της Εξωτερικής Πολιτικής - Ασφάλειας και Οικονομίας:
• Η Τουρκία δεν επιθυμεί λύση γι αυτό και προβάλλει την λύση των 2 κρατών γιατί γνωρίζει ότι ποτέ δεν θα γίνει αποδεκτή από την πλευρά μας.
• Η Τουρκία επιδιώκει την ενεργό συμμετοχή της όχι μόνο ως συνέταιρος αλλά και διαχειριστής στα ενεργειακά αποθέματα της Ανατολικής Μεσογείου σε βάρος της Κύπρου και της Ελλάδας.
• Η Ε.Ε και το Συμβούλιο Ασφαλείας αδυνατούν και δεν μπορούν να δώσουν ουσιαστικές λύσεις κυρίως λόγω της θεσμικής απαίτησης για ομόφωνες αποφάσεις.Η δε Κοινή Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας της Ε.Ε παραμένει μόνο σε εξαγγελίες και δεν προβλέπεται ουσιαστική εφαρμογή πριν το 2030.
• Το ΝΑΤΟ αποδεικνύεται αναποτελεσματικό γιατί τα συμφέροντα των κρατών-μελών όχι μόνο δεν ταυτίζονται αλλά αρκετές φορές είναι εντελώς αντίθετα και συγκρουόμενα (βλέπε Ελλάδα-Τουρκία) και με δεδομένη την υποχρέωση ομοφωνίας η λήψη και εφαρμογή αποφάσεων είναι σπάνια.
• Στην τρίτη δεκαετία του 21ου αιώνα θα αναπτύσσονται στρατιωτικές συμμαχίες με μικρό αριθμό κρατών μελών όπως Γαλλίας - Ελλάδας, ΑUKUS (Μ. Βρετανία , ΗΠΑ, Αυστραλία) με κριτήριο την ταύτιση των Εθνικών συμφερόντων των κρατών μελών και την δυνατότητα άμεσης λήψης και εφαρμογής κοινών αποφάσεων.
• Τα συμφέροντα της Κ.Δ ταυτίζονται με τα συμφέροντα της Ελλάδας – Γαλλίας - Ισραήλ-Αιγύπτου.
• Η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου αποτελεί περιοχή ήπιας αντιπαράθεσης ΗΠΑ -Ρωσίας που αφήνει πεδίο ελέγχου και ηγεμονίας στην Γαλλία σε βάρος των ηγεμονικών επιδιώξεων της Τουρκίας.
• Στην ΑΟΖ της Κ.Δ παρόλο που το μεγαλύτερο μέρος της αμφισβητείται από την Τουρκία, έχουν αδειοδοτηθεί οικόπεδα σε εταιρείες με προέλευση και έλεγχο από Μεγάλες Δυνάμεις (ΗΠΑ-Γαλλία)
• Οι πετυχημένες γεωτρήσεις της Κ.Δ έχουν εκτελεστεί σε οικόπεδα (6-10-11-12) που ούτως ή άλλως δεν διεκδικούνται από την Τουρκία στο πλαίσιο των παράνομων επιδιώξεων της Γαλάζιας Πατρίδας.
• Η Κ.Δ με τον πρόσφατο νόμο για κατανομή των εσόδων από υδρογονάνθρακες, έχει εξασφαλίσει το όφελος των Τουρκοκυπρίων μετά την λύση του Κυπριακού.
• H Τουρκία εφαρμόζοντας την πολιτική του εκφοβισμού, θα συνεχίσει την προκλητική της πρακτική και θα προχωρήσει σε γεωτρήσεις στην ΑΟΖ μας εκμεταλλευόμενη τις αδυναμίες μας και τις περιορισμένες δειθνείς αντιδράσεις.
• Η Τουρκία σε όσες προκλήσεις και να προβεί στην ΑΟΖ δεν θα ξεπεράσει την κόκκινη γραμμή δυναμικής επέμβασης κατά των δραστηριοτήτων της Κ.Δ ή των ξένων εταιρειών καθόσον γνωρίζει ότι το κόστος της θα είναι πολύ μεγαλύτερο από το όφελος της .
• Το πρόγραμμα του EAST MED και του EURO ASIA INTERCONNECTOR παρά το απαγορευτικό σημερινό κόστος κατασκευής του, αποτελεί μονόδρομο για την ικανοποίηση των ενεργειακών αναγκών της Ευρώπης τα επόμενα 30 χρόνια.
Προτεινόμενες Στρατηγικές Ενέργειες Κυπριακής Δημοκρατίας
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω δεδομένα και παράγοντες, πρέπει και επιβάλλεται να ξεφύγουμε από τον εγκλωβισμό στο οριοθετημένο πλαίσιο που θέτει η Τουρκία και να αναλάβουμε πρωτοβουλίες σε πεδία που μπορούμε να αποκτήσουμε πλεονέκτημα. Είναι προφανές ότι η Κ.Δ από μόνη της δεν έχει τη δυνατότητα να αντιμετωπίσει τις Τουρκικές προκλητικές ενέργειες όμως υπάρχουν τρόποι για να αποφευχθούν έγκαιρα. Εκτιμάται ότι με φρόνηση μεν αλλά και θάρρος θα πρέπει να γίνουν τα παρακάτω:
• Συνέχιση του προγράμματος γεωτρήσεων μας κυρίως στα οικόπεδα 10-11-12 και επανάληψη και της γεώτρησης στο 3 με την ΤΟΤΑL ως συνέταιρος της ΕΝΙ και με τη σύμφωνη γνώμη της Ιταλικής και Γαλλικής Κυβέρνησης και τη στήριξη των ΗΠΑ και Ε.Ε. ανεξάρτητα του τι θα κάνει η Τουρκία με παράλληλες παράνομες γεωτρήσεις στην ΑΟΖ μας.
• Συνέχιση της διεθνούς εκστρατείας στο ανώτατο επίπεδο της Πολιτικής Ηγεσίας για τις ήδη εκδηλωθείσες προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας στο Βαρώσι και στην ΑΟΖ (και τις πιθανές που εκφράζονται δημόσια πλέον) και εξασφάλιση αντιδράσεων από τις εμπλεκόμενες χώρες την Ε.Ε και άλλες χώρες με συμφέροντα στην περιοχή. (ΗΠΑ-ΓΑΛΛΙΑ-ΙΣΡΑΗΛ- κλπ)
• Επίσπευση υλοποίησης του άδειας εξόρυξης και πώλησης του αερίου του οικοπέδου 12 στην Αίγυπτο με βάση την συμφωνία που υπεγράφει το 2019 μεταξύ της ΚΔ και των εμπλεκομένων εταιρειών και κρατών Αιγύπτου -Ισραήλ. Η επιτυχής εγκατάσταση πλατφόρμας εξόρυξης σε οικόπεδο που απέχει 90 ναυτικά μίλια από τις ακτές μας αφοπλίζει αυτόματα την Τουρκία που υποστηρίζει ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν έχει ΑΟΖ αλλά μόνο χωρικά ύδατα 12 ναυτικών μιλίων.
• Διακρατική συμφωνία για εκχώρηση των δικαιωμάτων οικοπέδων στην ΑΟΖ που δεν αδειοδοτήθηκαν με χώρες που ενδιαφέρονται και με ευθύνη των χωρών αυτών να δοθούν σε εταιρείες γεωτρήσεων και εξόρυξης. Οι εταιρείες χρειάζονται την πολιτική και ουσιαστική υποστήριξη ως υπεργολάβοι ισχυρών χωρών για να προχωρήσουν το πρόγραμμα.
• Συνέχιση της ενεργού συμμετοχής στα 2 διεθνή προγράμματα EASTMED - EUROASIA και EUROAFRICA INTERCONNECTOR με την υποστήριξη των εμπλεκομένων χωρών και ειδικά των ΗΠΑ-ΓΑΛΛΙΑΣ- ΙΣΡΑΗΛ- ΑΙΓΥΠΤΟΥ και της Ε.Ε παράλληλα με την με την προσπάθεια έναρξης του προγράμματος εξορύξεων στο οικοπεδο 12.
• Ένταξη της Κ.Δ. στην συμμαχία Ελλάδας - Γαλλίας με προοπτική ένταξης Ισραήλ – Αιγύπτου και ΗΑΕ.
• Εκσυγχρονισμός των λιμένων και του αεροδρομίου Πάφου με δυνατότητα αναβαθμισμένης υποστήριξης επιχειρήσεων στρατιωτικών αποστολών στο πλαίσιο των αμυντικών συμφωνιών/συμμαχιών που θα υπογραφούν από την Κ.Δ.
• Ενίσχυση της αποτρεπτικής μας ικανότητας, κυρίως στον τομέα αντιμέτρων σε αέρα – θάλασσα. Απαραίτητος δε ο εκσυγχρονισμός των συστημάτων συλλογής πληροφοριών και έγκαιρης προειδοποίησης μέσα σε ένα πλαίσιο ενιαίου συστήματος επιτήρησης και ελέγχου με την Ελλάδα και τις γειτονικές φίλιες χώρες, μετατρέποντας την Κύπρο ως πραγματικό κόμβο σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο.
ΚΑΤΑΛΗΚΤΙΚΟ ΣΧΟΛΙΟ
Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι είμαστε οι αδύνατοι στρατιωτικά σε σχέση με την Τουρκία, όμως μπορούμε να μετατρέψουμε τις αδυναμίες μας σε πλεονέκτημα διασυνδέοντας τα γεωπολιτικά και οικονομικά μας συμφέροντα με χώρες που μας προσφέρουν πραγματικά ανταλλάγματα και όχι μόνο ηθική συμπαράσταση και υποσχέσεις χωρίς δεσμεύσεις. Ο δρόμος είναι ανοικτός και υπάρχουν ευέλικτοι και έξυπνοι τρόποι για την υλοποίηση αντικειμενικών στόχων. Η ορθολογική εκτίμηση των δεδομένων και η μετατόπιση ή δημιουργία πεδίου υλοποίησης συγκεκριμένων στόχων έξω από το πεδίο που ελέγχει πλήρως η Τουρκία, θα μας οδηγήσει σε ισχυροποίηση μας ενάντια στην Τουρκική επιθετικότητα. Για όλα αυτά όμως απαιτείται αφοσίωση, πολιτική διορατικότητα, σχεδίαση και αποφασιστικότητα μακριά από πρόσκαιρες πολιτικές φιλοδοξίες και στιγμιαίες επικοινωνιακές κινήσεις...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου