22 Μαρτίου 2021

Κυπριακή Πολεμική Αεροπορία: Δυνατότητες και περιορισμοί

Φυλάκιο της Εθνικής Φρουράς στην Πράσινη Γραμμή/ΚΥΠΕ/Κάτια Χριστοδούλου 
 
Του Δρος ΠΕΤΡΟΥ ΣΑΒΒΙΔΗ
 
H ιδέα δημιουργίας πραγματικής Πολεμικής Αεροπορίας στην Κύπρο με σύγχρονα μαχητικά αεροσκάφη, απασχολούσε, αόριστα και κατά διαστήματα, τον δημόσιο διάλογο χωρίς, όμως, να έχει τεθεί επίσημα, ως σοβαρή πιθανότητα, στον κυβερνητικό προβληματισμό της τελευταίας τριακονταετίας. Εξαίρεση αποτελεί μια πρόταση εκτεταμένου εκσυγχρονισμού της Εθνικής Φρουράς ύψους αρκετών δισεκατομμυρίων ευρώ, που κατατέθηκε από τον Α/ΓΕΕΦ αντιστράτηγο Στυλιανό Νάση (2011-2014), η οποία περιελάμβανε, σε βάθος χρόνου, και την απόκτηση μαχητικών αεροσκαφών. Η παρούσα εισαγωγική ανάλυση αποσκοπεί στη διερεύνηση του σημαντικού αυτού αμυντικού θέματος για την Κυπριακή Δημοκρατία και στην κατάθεση εισηγήσεων για την σταδιακή ανάπτυξη σοβαρών επιχειρησιακών δυνατοτήτων, από τη Διοίκηση Αεροπορίας (ΔΑ) του ΓΕΕΦ, σε βάθος χρόνου.  
 
Διοίκηση Αεροπορίας  
 
Η τρίτη διάσταση στο ευρύτερο θέατρο επιχειρήσεων της Κύπρου υπήρξε, διαχρονικά, παραγνωρισμένη, για τέσσερις, κυρίως, λόγους: α) Λόγω της τουρκικής αεροπορικής κυριαρχίας στον αέρα. β) Της αναμενόμενης αεροπορικής υποστήριξης του αμυντικού αγώνα της ΕΦ από την ελληνική Πολεμική Αεροπορία. γ) Της επικέντρωσης του επιχειρησιακού ενδιαφέροντος του ΥΠΑΜ-ΓΕΕΦ στο έδαφος, παρά στον αέρα και στη θάλασσα. δ) Του εξαιρετικά υψηλού κόστους απόκτησης και διατήρησης σύγχρονων μαχητικών 4ης γενιάς.  
 
Το επιχειρησιακό δόγμα που υιοθέτησε η Διοίκηση Αεροπορίας τις τελευταίες δεκαετίες –της ενεργής πυραυλικής αεράμυνας και της εγγύς αεροπορικής υποστήριξης των χερσαίων δυνάμεων της ΕΦ με εξοπλισμένα ελικόπτερα– δεν ήταν αποτέλεσμα δικής της επιλογής, αλλά διαχρονικό συνεπακόλουθο των συντηρητικών και αδαών πολιτειακών και κομματικών αντιλήψεων για την ασφάλεια και την άμυνα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Πέραν της έλλειψης στρατηγικού οράματος και της άγνοιας των κρατικών και πολιτικών ιθυνόντων για την αεροπορική διάσταση της ασφάλειας της Δημοκρατίας, καταλυτικό ρόλο στον εγκλωβισμό της ΔΑ σε αποστολές αεροπορίας στρατού, διαδραμάτισε η απουσία συγκροτημένης Στρατηγικής Εθνικής Ασφαλείας (ΣΕΑ) εκ μέρους του κράτους και η διστακτικότητα της κυπριακής πολιτείας και των πολιτικών δυνάμεων να επενδύσουν σοβαρούς οικονομικούς πόρους για την επιχειρησιακή μετεξέλιξη της ΔΑ σε σύγχρονη αεροπορική δύναμη.  
 
Να σημειωθεί ότι η ΔΑ διαθέτει άριστο προσωπικό σε όλους τους τομείς –ιπτάμενους, μηχανικούς, ελεγκτές αεράμυνας, διαχειριστές υλικού– οι οποίοι εισέρχονται στη Σχολή Ικάρων (ΣΙ) και στη Σχολή Μονίμων Υπαξιωματικών Αεροπορίας (ΣΜΥΑ) με τους υψηλότερους βαθμούς και αποφοιτούν από αυτές με διακρίσεις. Έκτος όμως των υψηλών επαγγελματικών προσόντων, αρκετοί εξ αυτών, κατέχουν, επίσης, σημαντικά ακαδημαϊκά προσόντα σε, συναφή με τον τομέα τους, διδακτορικά και μεταπτυχιακά προγράμματα του εξωτερικού. Η συνεχής συντήρηση και επιτυχής αξιοποίηση του αεροπορικού υλικού τις προηγούμενες δεκαετίες, ακόμη και του ρωσικού υλικού (MIL Μi-35) που δεν σχετίζεται με τα δυτικά αεροπορικά πρότυπα, είναι ενδεικτικά της αφοσίωσης και της αγάπης του προσωπικού για τον αεροπορικό κλάδο της ΕΦ, παρά τις διάφορες αντιξοότητες που εμφανίζονται σε υλικό υψηλής τεχνολογίας.  
 
Συμπεράσματα  
 
Η απουσία συγκροτημένης Στρατηγικής Εθνικής Ασφαλείας εκ μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας, ανέδειξε, το τελευταίο διάστημα και την αναξιοπιστία της στις γεωπολιτικές εξελίξεις της Ανατολικής Μεσογείου. Η διακοπή του ενεργειακού προγράμματος στην κυπριακή ΑΟΖ, η ισραηλινή απόφαση για τη δημιουργία ενεργειακού αγωγού προς την Αίγυπτο, το ελληνικό ενδιαφέρον για ανάλογο αγωγό μεταξύ Αιγύπτου και Κρήτης, και η αοριστία των δηλώσεων για το μέλλον του αγωγού EastMed, αντανακλούν τον περιστασιακό και επιπόλαιο τρόπο αντιμετώπισης πολύ σοβαρών θεμάτων από την ΚΔ. Επιπλέον, η απουσία ικανών αεροναυτικών δυνάμεων εκ μέρους της ΕΦ, την έχει απαξιώσει, ως σοβαρό εταίρο, στο περιφερειακό σύστημα ασφαλείας της Ανατολικής Μεσογείου, ενώ η συμμετοχή της σε πολυεθνικές ασκήσεις όπως η «ΜΕΔΟΥΣΑ» και η «ΝOBLE DINA 2021» έχει απλά συμβολικό, παρά πραγματικό-επιχειρησιακό, χαρακτήρα. Η απουσία αυτόνομης αεροπορικής σύνδεσης του ημικατεχόμενου νησιού, μετά το επιτήδειο κλείσιμο των ιστορικών Κυπριακών Αερογραμμών επ’ ωφελεία ξένων οικονομικών-αεροπορικών συμφερόντων και η ανυπαρξία αυτόνομης και αξιόπιστης κυπριακής Πολεμικής Αεροπορίας, έχει καταστήσει την Κύπρο σε ασήμαντο γεωπολιτικό φύλλο στην φουρτουνιασμένη θάλασσα της Ανατολικής Μεσογείου.
 
Πρόταση για σταδιακή εξέλιξη της ΔΑ σε ΠΑ  
 
Συχνά –στον δημόσιο διάλογο, αλλά και σε προσωπικές συζητήσεις μεταξύ του προσωπικού της– εκφράζεται η άποψη ότι η ΔΑ, έκτος της αναγκαίας αντικατάστασης των ελικοπτέρων Mi-35, θα πρέπει να εξοπλιστεί άμεσα και με σύγχρονα μαχητικά αεροσκάφη. Η πρόθεση είναι κατανοητή, αλλά η εφαρμογή μιας τέτοιας ιδέας σήμερα, θα πρέπει να θεωρείται ουτοπική, αν όχι ανεφάρμοστη. Όχι μόνο λόγω του εξαιρετικά υψηλού οικονομικού κόστους –απόκτησης-συντήρησης μιας μοίρας δώδεκα-δεκαέξι μαχητικών αεροσκαφών τέταρτης γενιάς, διατήρησης των κατάλληλων αεροπορικών πυρομαχικών, και δημιουργίας των αναγκαίων τεχνικών υποδομών­– που δύναται να φτάσει μέχρι και ενάμιση δισεκατομμύρια ευρώ. Αλλά και λόγω της έλλειψης της απαιτούμενης πτητικής-τεχνικής εμπειρίας της ΔΑ σε σύγχρονα μαχητικά, αφού τα τελευταία τριάντα χρόνια αξιοποιεί μόνο εξοπλισμένα ελικόπτερα.  
 
Μια πιο λογική εξέλιξη θα ήταν η σταδιακή αναβάθμιση του ρόλου και των αποστολών της ΔΑ και ο εξοπλισμός της με νέα αεροπορικά μέσα, σε βάθος χρόνου, στο πλαίσιο πάντοτε μιας θεσμοθετημένης ΣΕΑ:  
 
Φάση 1Α. Aπόκτηση σμήνους τριών-τεσσάρων δικινητήριων ελικοφόρων αεροσκαφών ναυτικής επιτήρησης ΜΡΑ (Maritime Patrol Aircraft) για την επιτήρηση-αναγνώριση της κυπριακής ΑΟΖ, επίδειξη σημαίας στο FIR Λευκωσίας, και συμμετοχή σε αποστολές έρευνας-διάσωσης και ειρηνευτικές επιχειρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα τα τρία, αμερικανικά, αεροσκάφη Super King Air B200 της μαλτέζικης Αεροπορίας, που χρησιμοποιούνται σε αποστολές ναυτικής επιτήρησης στο πλαίσιο της Επιχείρησης «Ειρήνη» της ΕΕ.  
 
Φάση 1Β. Απόκτηση σμήνους έξι σύγχρονων μονοκινητήριων ελικοφόρων αεροσκαφών υψηλών επιδόσεων, όπως το ελβετικό Pilatus PC-21, με δυνατότητα μεταφοράς οπλικού φορτίου 1.150 κιλών. Έκτος της παροχής εξελιγμένης αεροπορικής εκπαίδευσης, ο εξοπλισμός τους με πυροβόλα στους πτερυγιαίους τους πυλώνες, δύναται να τα μετατρέψει σε κυνηγούς τουρκικών εξοπλισμένων μη επανδρωμένων αεροχημάτων (ΕΜΕΑ).  
 
Φάση 2. Πρόσκτηση σμήνους έξι-οκτώ σύγχρονων αεριωθούμενων προκεχωρημένης εκπαίδευσης, όπως το ιταλικό Leonardo M-345 ή Μ-346, τα οποία δύνανται να εξοπλιστούν με οπλικό φορτίο 1.100 κιλών σε αποστολές αέρος-αέρος και αέρος-εδάφους.  
 
Φάση 3. Τελική απόκτηση μοίρας δώδεκα-δεκαέξι μαχητικών τέταρτης γενιάς, όπως το γαλλικό Dassault Mirage 2000-9 ή το Dassault Rafale με μόνιμη ή περιοδική στάθμευση στην 55η Σμηναρχία Μάχης στην Πάφο και την 133η Σμηναρχία Μάχης στο Καστέλι Κρήτης.
 



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.