22 Ιουλίου 2018

Το Κυπριακό, οι συμβολισμοί και το Γλωσσάρι

Γράφει ο Ανδρέας Θεοφάνους
καθηγητής πολιτικής Οικονομίας και πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων του πανεπιστημίου Λευκωσίας.
Όταν η Τουρκία εισέβαλε στην Κύπρο στις 20 Ιουλίου 1974 εκμεταλλευόμενη την ευκαιρία που της πρόσφερε το προδοτικό πραξικόπημα της Χούντας της 15ης Ιουλίου, διακήρυξε ότι «στόχος της ειρηνευτικής επιχείρησης είναι η αποκατάσταση της συνταγματικής τάξης και η προστασία της τουρκοκυπριακής κοινότητας». Μετά τη συμφωνία για κατάπαυση του πυρός στις 22 Ιουλίου, ο επικεφαλής της πραξικοπηματικής κυβέρνησης Νίκος Σαμψών παραιτήθηκε και καθήκοντα Προεδρεύοντος της χώρας ανέλαβε ο Γλαύκος Κληρίδης. Μια από τις πρώτες κινήσεις του Κληρίδη ήταν να συναντήσει τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Ραούφ Ντενκτάς και να εισηγηθεί την επιστροφή στο Σύνταγμα Ζυρίχης – Λονδίνου.
Μετά από συνεννόηση με την Άγκυρα ο Ντενκτάς απάντησε με τη φράση «είναι πλέον αργά». Το τι ακολούθησε είναι γνωστό: συνεχείς παραβιάσεις της συμφωνίας για κατάπαυση του πυρός με την παράλληλη κατάληψη εδαφών, αποτυχία της διάσκεψης της Γενεύης και η επιχείρηση Αττίλας ΙΙ στις 14-16 Αυγούστου, δια της οποίας δημιουργήθηκε μια νέα κατάσταση πραγμάτων. Δεν είναι υπερβολή να λεχθεί ότι η στάση της Τουρκίας στην Κύπρο παρουσιάζει αρκετές ομοιότητες με την αντίστοιχη πρακτική της ναζιστικής Γερμανίας έναντι της Τσεχοσλοβακίας λίγο πριν τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Έκτοτε και παρά τις οδυνηρές παραχωρήσεις της ελληνοκυπριακής πλευράς όχι μόνο δεν υπήρξε επίλυση του Κυπριακού αλλά και τα κατοχικά δεδομένα εμβαθύνονται. Επιπρόσθετα, η τουρκική πλευρά εξακολουθεί να επιδιώκει τον παραμερισμό της Κυπριακής Δημοκρατίας και την αντικατάστασή της από ένα τρικέφαλο κρατικό μόρφωμα στο οποίο όλες οι σημαντικές αποφάσεις θα απαιτούν διπλές πλειοψηφίες.

Απαιτεί επίσης τη νομιμοποίηση του εποικισμού ενώ ταυτόχρονα θεωρεί ως αναπόσπαστο μέρος του διαπραγματευτικού κεκτημένου τη διζωνικότητα και την πολιτική ισότητα. Παραδόξως, είναι ο τουρκικός μαξιμαλισμός που απέτρεψε μια τέτοια ολέθρια διευθέτηση καθώς υπάρχει η εμμονή για συνέχιση των εγγυήσεων και της παραμονής στρατευμάτων και μετά από τη λύση.

Ούτως ή άλλως όλα αυτά τα χρόνια οι δύο πλευρές στην Κύπρο έζησαν ξεχωριστά με διαφορετικές παραστάσεις και αντιλήψεις. Το κυρίαρχο τούρκικο αφήγημα υποστηρίζει ότι «η τουρκική επέμβαση αποκατάστησε τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων ενώ παράλληλα έφερε την ειρήνη στο νησί». Επιπρόσθετα, τονίζει ότι «η λύση του Κυπριακού δεν κατέστη δυνατή ως αποτέλεσμα του ελληνοκυπριακού μαξιμαλισμού που δεν αποδέχεται την πολιτική ισότητα και τον ισότιμο καταμερισμό της εξουσίας, του πλούτου και των ωφελημάτων της ΕΕ».

Το ανολοκλήρωτο ελληνοκυπριακό αφήγημα

Δυστυχώς η Κυπριακή Δημοκρατία δεν έχει ένα ολοκληρωμένο αφήγημα. Άλλωστε μεταξύ των Ελληνοκυπρίων υπάρχουν διάφορα αφηγήματα. Αυτό εν πολλοίς είναι αποτέλεσμα αφ’ ενός της απουσίας επαρκούς ιστορικής αυτογνωσίας και αφ’ ετέρου ιδεολογικών αγκυλώσεων, ευσεβοποθισμού και στρουθοκαμηλισμού. Η απουσία ενός ολοκληρωμένου αφηγήματος επηρέασε αρνητικά και την πολιτική που ακολουθήθηκε όλα αυτά τα χρόνια στο Κυπριακό με τη σταδιακή αλλά σταθερή προσέγγιση των ελληνοκυπριακών θέσεων προς τις τουρκικές.

Δεν είναι υπερβολή να λεχθεί ότι εν πολλοίς το διαπραγματευτικό κεκτημένο παραπέμπει στη νομιμοποίηση των κατοχικών δεδομένων. Πολύ χειρότερο είναι το γεγονός ότι στην περίπτωση μιας τέτοιας διευθέτησης τα δεδομένα θα επιδεινωθούν για τους Ελληνοκυπρίους.

Αυτό είναι το γενικότερο πλαίσιο μέσα από το οποίο προέκυψε και το «γλωσσάρι», του οποίου η φιλοσοφία αντικατοπτρίζει ένα συγκεκριμένο αφήγημα που παραπέμπει στη νομιμοποίηση της υφιστάμενης κατάστασης. Για παράδειγμα, η εισήγηση για χρησιμοποίηση του όρου «Τουρκοκυπριακή διοίκηση» αντί του όρου κατοχικό καθεστώς δεν είναι τόσο αθώα. Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι η Τουρκία και οι Τουρκοκύπριοι αποκαλούν την Κυπριακή Δημοκρατία «Ελληνοκυπριακή διοίκηση». Οι όροι αυτοί παραπέμπουν στην εξίσωση «των δύο πλευρών».

Συμβιβασμός όχι diktat

Το διακύβευμα είναι τεράστιο. Είναι σημαντικό ότι στα πλαίσια μιας μελλοντικής διευθέτησης η γλώσσα και η ρητορική να μην δημιουργούν εντάσεις. Αντίθετα θα πρέπει να ενθαρρύνουν την ειρηνική συνύπαρξη και τη συνεργασία. Για ένα τέτοιο αποτέλεσμα όμως η λύση δεν πρέπει να θεωρείται ως επιβολή / diktat αλλά να είναι προϊόν ενός έντιμου συμβιβασμού.

Όπως οι Ελληνοκύπριοι πρέπει να κατανοήσουν ότι η λύση του Κυπριακού δεν μπορεί να στηρίζεται στην προ του 1974 εποχή, η οποία βασιζόταν στο Δίκαιο της Ανάγκης, έτσι και οι Τουρκοκύπριοι θα πρέπει να αντιληφθούν ότι είναι αδιανόητο η λύση να στηριχθεί σε κατοχικά δεδομένα και όρους. Πάνω απ’ όλα θα πρέπει η Τουρκία να αναγνωρίσει το δικαίωμα ύπαρξης της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Είναι σημαντικό να αξιοποιηθεί η περίοδος αυτή για περισυλλογή καθώς και για τον καταρτισμό μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής. Στo πλαίσιο αυτό θα πρέπει επιτέλους να υπάρξει και ένα αφήγημα εφ’ όλης της ύλης το οποίο πέρα από την ιστορική του διάσταση να χαράξει και τη μελλοντική πορεία.

Πηγή: SLpress



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 5:30 μ.μ.
Κατηγορία Θέματος , , , , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.