25 Ιουλίου 2018

Το Χάσμα Ελλάδας Και Σλαβομακεδόνων

Γράφει ο Άγγελος Συρίγος*

Υ​​πάρχουν ορισμένες κρίσεις που παίρνουν χαρακτήρα αξιώματος: «Εάν θέλεις ειρήνη, δώσε ώθηση στο εμπόριο» ή «Σύνορα που τα διασχίζουν εμπορεύματα δεν τα διασχίζουν στρατοί». Θεωρητικώς, η αύξηση του εμπορίου μεταξύ δύο χωρών διευκολύνει την επίλυση άλλων πολιτικών διαφορών. Στην πράξη τα πράγματα είναι διαφορετικά. Αυτό αποδεικνύεται από την περίπτωση της ΠΓΔΜ. 

Η Ελλάδα ήδη από τη δεκαετία του 1990 κατέχει σταθερά την πρώτη θέση στις άμεσες επενδύσεις στη γειτονική χώρα και είναι κορυφαίος εμπορικός της εταίρος. Η οικονομική εξάρτηση της ΠΓΔΜ από την Ελλάδα δεν έπεισε (πολλώ δε μάλλον δεν πειθανάγκασε) την ηγεσία των Σκοπίων να αλλάξει τη στάση της στο θέμα της ονομασίας. Επίσης η Ελλάδα δεν είναι άγνωστη χώρα στους Σλαβομακεδόνες. Εκατοντάδες χιλιάδες πλημμυρίζουν τις ακτές της Βόρειας Ελλάδας το καλοκαίρι, ενώ η «βόλτα» στα μαγαζιά της Θεσσαλονίκης συνιστά καταναλωτική καταξίωση για τη νεολαία της ΠΓΔΜ. Ούτε αυτή η καθημερινή πραγματικότητα έχει διευκολύνει κατ’ ελάχιστον την επίλυση των πολιτικών διαφορών.

Η μέχρι σήμερα διαμάχη γύρω από το θέμα του ονόματος δεν έχει επιτρέψει να δούμε σοβαρά τι μας απομακρύνει με τέτοιον αποφασιστικό τρόπο από τους Σλαβομακεδόνες. Πρόκειται για έναν λαό ορθόδοξο, αγροτικό, χωρίς ιδιαίτερη πολιτισμική λάμψη και με εγγενή κρίση ταυτότητας. Μέχρι και τα μέσα του 19ου αιώνα, θεωρούσαν εαυτούς Ρωμιούς. 

Μετά βγήκε στην επιφάνεια η βουλγαρική τους πλευρά, ενώ από τη δεκαετία του 1920 άρχισε να ανακαλύπτεται ο Μακεδονισμός. Την ίδια στιγμή ομάδες που μιλούν συγγενικές διαλέκτους σε γειτονικές χώρες αυτοπροσδιορίζονται ως Βούλγαροι ή Ελληνες. Εξαρχής, ο πραγματικός κίνδυνος για τη νέα συλλογική ταυτότητα των Σλαβομακεδόνων ήταν (και παραμένει) η Βουλγαρία. Από αυτήν προσπαθούν απεγνωσμένα να διαφοροποιηθούν. Επειδή κάτι τέτοιο δεν είναι εύκολο, το ιδεολόγημα του Μακεδονισμού βασίστηκε κυρίως στην αντιπαράθεση με την Ελλάδα. Σε αυτό συντείνει και το γεγονός ότι ένα μικρό τμήμα των σημερινών πολιτών της ΠΓΔΜ είναι απόγονοι σλαβόφωνων που έφυγαν από την Ελλάδα με το τέλος του ελληνικού εμφυλίου πολέμου.

Το εγγενές πρόβλημα δεν λύνεται ούτε με τη συμφωνία των Πρεσπών. Περιέχει μεν αρκετά άρθρα που αναφέρονται γενικά σε μελλοντικές συνεργασίες, μεταξύ άλλων, στους τομείς της οικονομίας, του τουρισμού, της άμυνας, του πολιτισμού και της εκπαιδεύσεως. Θα πρέπει, όμως, να επισημανθεί ότι, παρά τη διαφορά με το όνομα, ανάλογες δράσεις (αποσπασματικές και εκ καθήκοντος) υπάρχουν ήδη μεταξύ των δύο χωρών. Επί παραδείγματι, εδώ και χρόνια στη Σχολή Εθνικής Αμύνης (ΣΕΘΑ) σπουδάζουν αξιωματικοί από τα Σκόπια. Επιπλέον, σύμφωνα με τις μέχρι σήμερα ενδείξεις, η κύρωση της συμφωνίας των Πρεσπών είναι αμφίβολη και θα αποτελέσει αφορμή πολιτικών εξελίξεων και προκηρύξεως εκλογών.

Εν κατακλείδι, έχουμε την ΠΓΔΜ, που η ταυτότητά της είναι εν μέρει δομημένη και στον ανθελληνισμό. Παράλληλα, είναι ένα κράτος που εάν δεν υπήρχε, θα έπρεπε να το εφεύρει η ελληνική εξωτερική πολιτική. Κάτι που επίσης μας συμφέρει είναι η προσπάθεια των Σλαβομακεδόνων να διαφοροποιηθούν από τους Βουλγάρους και να συστήσουν ένα ξεχωριστό έθνος με δική τους γλώσσα. Καλούμαστε να χειριστούμε δύο αντικρουόμενες πραγματικότητες. Οι οικονομικές σχέσεις, το εμπόριο και ο τουρισμός απέτυχαν.

Χρειάζεται συγκροτημένη πολιτική παρέμβαση με αιχμή αυτό που εδώ και χιλιετίες είναι το ισχυρό μας όπλο: ο πολιτισμός και η παιδεία. Κάποιες από τις πρώτες, αυτονόητες σκέψεις είναι σχολεία –στη λογική του Αρσακείου Τιράνων– στα Σκόπια και στο Μοναστήρι· μαζικές υποτροφίες σε φοιτητές· άνοιγμα των παραγωγικών σχολών των Ενόπλων Δυνάμεων· είσοδος φοιτητών/ιερέων στις ελληνικές θεολογικές σχολές. Αυτά πρέπει να γίνουν ασχέτως της κυρώσεως ή μη της συμφωνίας των Πρεσπών… 

* Ο κ. Άγγελος Μ. Συρίγος είναι αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.  

Καθημερινή Έντυπη Έκδοση



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.