30 Ιουνίου 2017

Το ελάττωμα του Έλληνα.

Γράφει ο Ανδρέας Σταλίδης. 

Λέγεται συχνά ότι το ιστορικό ελάττωμα του Έλληνα είνα η διχόνοια. Στη σύγχρονη ιστορική συγκυρία ορσιμένοι προσθέτουν τη ροπή στη συνομωσιολογία και τα βεβιασμένα συμπεράσματα στα οποία βασίζεται. Επιχειρώντας να ανιχνεύσω μία κοινή βάση, ένα εφαλτήριο από το οποίο τροφοδοτούνται τα αρνητικά στοιχεία του συλλογικού μας χαρακτήρα, ανεξάρτητα από επίπεδο μόρφωσης ή νόησης, καταλήγω στο ότι ότι μία απαραίτητη προϋπόθεση για αυτά είναι η υπερβολική ταχύτητα της σκέψης, όταν ξεπερνά, κατά πολύ, την ροή των πραγμάτων και τα υπερβαίνει σε βαθμό διαστρεβλωτικό για την πραγματικότητα. 

Θα ξεκινήσω με ένα παράδειγμα. Γνωρίζει κάποιος έναν άνθρωπο μέσω κοινού φίλου και το πρώτο θέμα συζήτησης μετά τις συστάσεις είναι η οικονομική κρίση. Αμέσως μετά την πρώτη πολύ σύντομη φράση τοποθέτησης, η απάντηση από τον άγνωστο -ουσιαστικά- συνομιλητή είναι «σίγουρα, εργάζεσαι με μπλοκάκι». Έμφαση στο «σίγουρα». Μετά την άμεση αρνητική απόκριση, ήρθε το δεύτερο συμπέρασμα: «τότε είσαι ελεύθερος επαγγελματίας». Πάλι αρνητική απάντηση. 

Γιατί αυτή η βία; Η βία δηλαδή από τις πρώτες κι όλας λέξεις να κατηγοριοποιηθεί ο συνομιλητής· η αντοχή μόλις ολίγων δευτερολέπτων να αφιερώνεται στην πραγματική ανάγνωση του περιεχομένου, όχι ως αυτοσκοπός, αλλά μόνο ως δεδομένα με σκοπό να εισαχθεί σε ένα «κουτάκι», ώστε να «γνωρίσουμε» αυτομάτως όχι το πρόσωπο, αλλά όλες τις υπόλοιπες απόψεις του και να απαντήσουμε, ενδεχομένως, με φράσεις όπως «εσείς οι …» και «ξέρουμε τώρα…», εκτός βέβαια αν τοποθοτηθεί στο ίδιο στρατόπεδο. 

Δεν ενδιαφέρει τι λέει κανείς, ούτε καν ποιος το λέει, αλλά περισσότερο για ποιον λόγο το λέει, ποιο συμφέρον κρύβει, τι ρόλο παίζει, τι θέλει να πετύχει. Έτσι γεννάται η καχυποψία και κατόπιν η διχόνοια. Η κατηγοριοποίηση αυτή μπορεί να είναι και τελεσίδικη, για πρόσωπα περισσότερο γνωστά μας με το σκεπτικό «Ο τάδε πήρε την δείνα θέση τότε, άρα δεν μπορεί παρά να πιστεύει αυτά ή εκείνα σήμερα, διότι αυτά λένε οι υπόλοιποι». Αφαιρούνται λοιπόν τα χρώματα και ο κόσμος γίνεται ολοένα και πιο ασπρόμαυρος. 

Το ίδιο συμβαίνει και με τα γεγονότα. Αντίστοιχη βία να ενταχθούν αυτομάτως σε ένα προκατασκευασμένο μακροσκοπικό πλαίσιο ερμηνείας του κόσμου. Καμία διάθεση να παραμείνει μία είδηση, μία πληροφορία, ορφανή, μετέωρη, ώστε να αναζητηθούν πιθανές ερμηνείες αργότερα, όταν ίσως αποκτήσουμε ευρύτερη οπτική, ή και ποτέ, διότι δεν υπάρχει λόγος να μπορούμε να εξηγούμε τα πάντα. Όχι, πρέπει αμέσως να επιβεβαιωθούν οι πρότερες πεποιθήσεις μας. Ο κόπος για να εκπονηθεί το σχέδιο που απορρέει από όλα αυτά, δεν λαμβάνεται υπόψιν. 

Λέγεται ότι τα αρνητικά στοιχεία του χαρακτήρα είναι συνήθως τα ίδια με τα θετικά του στοιχεία, όμως δοσμένα σε υπερβολικό βαθμό. Η ταχύτητα της σκέψης είναι θετικό χαρακτηριστικό, διότι χωρίς αυτήν δεν μπορεί να προχωρήσει η αέναη θεώρηση των πραγμάτων από εναλλακτικές γωνίες. Συσχετίζεται και με τη νοημοσύνη να σκεφτόμαστε ανά πάσα στιγμή πώς βλέπει το ίδιο φαινόμενο κάποιος άλλος, με άλλες αξίες, άλλες προσλαμβάνουσες ή έστω άλλη οπτική γωνία. Αποτελεί πτώσητης ικανότητας, να διοχετεύεται στο να τρέχει η σκέψη σε συμπεράσματα με ιλλιγγιώδη ταχύτητα , αντί να περιστρέφεται ψύχραιμα και κυκλικά ώστε να αντιληφθεί τον κόσμο καλύτερα. Μία θεωρία που απλώς «σώζει τα φαινόμενα» δεν είναι απαραίτητα απόλυτη ή ορθή.

Δημοσιεύθηκε στην Εστία 27-06-2017



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.