4 Δεκεμβρίου 2015

Να ποιοι ήταν οι Μακεδονομάχοι.

Σημαία του μακεδονομάχου οπλαρχηγού Δεληγιάννη που σκοτώθηκε στην μάχη του Σκρα.
άρθρο του δασκάλου Σάββα Ηλιάδη
(Δυο ζωντανές μαρτυρίες από στόματα των αντιπάλων τους) 

1. Από το βιβλίο «ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΓΕΥΓΕΛΗΣ», του δημοδιδασκάλου και Μακεδονομάχου Ιωάννου Ξανθού, καταγομένου από την Γευγελή της Μακεδονίας, μεταφέρουμε το παρακάτω απόσπασμα: Μέρος ΣΤ΄:«ΤΟ ΤΟΥΡΚΙΚΟΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΚΑΙ ΕΙΣ ΓΕΥΓΕΛΗΝ» 

Την 11ην Ιουλίου 1908 ανεκηρύχθη το Τουρκικόν Σύνταγμα και εις Γευγελήν. Κατά την ημέραν ταύτην όλοι οι Οθωμανοί της Γευγελής και των πέριξ χωρίων κατήλθον εις πάνδημον ένοπλον συλλαλητήριον προ του Διοικητηρίου, όπυ είχον κατέλθει και παρουσιασθή μικρά αντάρτικα σώματα Ελληνικά και κομιτατζήδων. Οι οπλρχηγοί και οι οπλίται Ελλήνων και Βουλγάρων ήσαν μεν ελεύθεροι πλην όμως άοπλοι. Μετά των Οθωμανών είχε κατέλθει και πολύ πλήθος Χριστιανικού κόσμου Ελλήνων και Βουλγάρων.

Εις τον εξώστην του Διοικητηρίου εξεφωνήθησαν λόγοι υπέρ του νέου καθεστώτος και διετυμπανίσθησαν τα αγαθά του Συντάγματος περί ισότητος, δικαιοσύνης και συναδελφώσεως των αλλοθρήσκων λαών της Αυτοκρατορίας. Εκεί είχον συγκεντρωθεί πολλοί αξιωματικοί καθώς και οπλαρχηγοί και οπλίται και των δύο παρατάξεων. 

Ως ήτο γνωστόν οι Έλληνες αντάρται είχον στολήν ευζώνου (φουστανέλλαν) μαύρου χρώματος και επειδή η ζωή αυτών ήτο σκληρή, καθόσον έτρεχον αποστάσεις νύκτα και ημέραν ως επί το πλείστον εις το ύπαιθρον, διά τούτο αι ενδυμασίαι αυτών ελερώνοντο. Ακόμη δε διά να μη γίνουν βάρος εις τα χωρία, δεν εισχωρούσαν εις αυτά διά να διανυκτερεύσουν και να αναπαυθούν, πλην εις εκτάκτους περιστάσεις. Διά να μη έχουν δε βάρος, δεν έφερον μαζύ των δύο στολάς ώστε όταν η μία ελερώνετο να αλλάζουν άλλην. Αι δε προμήθειαι αυτών εις τρόφιμα εγένοντο πάντοτε επί πληρωμή, διότι δεν ήθελον να επιβαρύνουν τον πτωχόν χωρικόν. Τουναντίον οι κομιτατζήδες είχον την ευχέρειαν να κρύπτωνται εντός των χωρίων και να παραμένουν κατά τας κακοκαιρίας εις αυτά και υπεχρέωναν τους κατοίκους να τους τροφοδοτούν άνευ πληρωμής.

Ωσαύτως υπεχρέωναν τους χωρικούς να δίδουν εις αυτούς στολάς μεγάλης αξίας, αι οποίαι είχον σχέδιον αλβανικής ενδυμασίας (κεσπέτια). Τοιαύτας ενδυμασίας είχεν έκαστος κομιτατζής δύο ή τρεις. Συνεπώς κατά την εις Γευγελήν παράδοσιν των Ελλήνων ανταρτών και κομιτατζήδων, οι μεν Έλληνες αντάρται κατήλθον ως ήσαν με την λερήν φουστανέλλαν, οι δε κομιτατζήδες είχον ενδυθεί με καθαράς στολάς.

Κατά την διάρκειαν των εκφωνήσεων των λόγων υπέρ του τουρκικού Συντάγματος εκ του εξώστου, όπου ως ελέχθη παρευρίσκοντο και αντάρται και κομιτατζήδες, εγένετο ο εξής ιλαροτραγικός διάλογος μεταξύ ενός φανατικού Βουλγάρου εκ Γευγελής και μιας βουλγαρόφρονος γυναικός εκ του χωρίου Σμόκβιτσα, τον οποίον ήκουσα εκ του πλησίον: 

Βούλγαρος: «Ίδετε! Έχουν πρόσωπον ν` ανεβούν οι βρωμιάρηδες οι Γραικοί επάνω εις τον εξώστην, που έχουν την φουστανέλλαν τους βρώμικην από την λέραν, ενώ των ιδικών μας παλληκαριών η στολή λάμπει από καθαριότητα». 

Γυναίκα: «Να σκάση και να βουβαθή το στόμα σου που εξεστόμισε την ανόητόν σου φράσιν, διά τα καμαρωμένα σου σκυλιά, που νύκτα μέρα ήρχοντο και πλάγιαζαν εις τα στρώματά μας και έτρωγαν πίττες, κόττες και χαλβάδες από τον ιδρώτα του προσώπου μας και οι άνδρες μας εκάθοντο έξω από το χωριό διά να τους φυλάγουν και κατηγορείς τους Γραικούς, που αυτοί ήσαν πραγματικοί αντάρται, διότι νύκτα μέρα ευρίσκοντο εις την βροχήν και τα χιόνια, και το ξεροκόμματο του ψωμιού που μας ζητούσαν το επλήρωναν με το παραπάνω. Οι Γραικοί ήσαν ελευθερωταί, ενώ οι δικοί μας αντί να μας ελευθερώσουν μας εσκλάβωσαν, διότι δουλεύαμε και οι κόποι μας πήγαιναν δι` αυτούς».

Ο Βούλγαρος, κατακεραυνωθείς, αντί απαντήσεως έφυγεν από πλησίον μας, όπου είμεθα ανάμικτοι Έλληνες, Τούρκοι, Βούλγαροι, άνδρες και γυναίκες Χριστιαναί. Τοιαύται διαμαρτυρίαι ηκούσθησαν να λέγωνται και από άλλους Βουλγάρους… 

2. Ένα ακόμη περιστατικό από το Γεώργιο Μόδη 

Ο καπετάν Στέφος (από το Μοναστήρι) βγήκε με τα παλικάρια του και επιθεωρούσε την ύπαιθρο. Σε μια περιοδεία του διασταυρώθηκε με έναν Εβραίο γυρολόγο. Ο φτωχός άνθρωπος, σαν αντίκρισε στην ερημιά τους αγριάνθρωπους με τις φουστανέλες και τη μάχαιρα του Στέφου, βγαλμένη από τη θήκη της, πάγωσε.

– Αμάν εφέντη μ΄. Έχω έξι παιδιά. Πάρτε όσα χρήματα έχω επάνω μου. Χαλάλι, είπε στα τούρκικα, ενώ τα χείλη του και τα γένια του έτρεμαν.
– Δεν είμαι Τούρκος! Αποκρίθηκε αγριεμένος ο Στέφος στα τούρκικα.
– Αμάν γκοσποντίν, έχω έξι μικρούτσικα παιδιά, ξαναείπε στα βουλγάρικα ο Εβραίος.
– Δεν είμαι, σκύλε, Βούλγαρος, αποκρίθηκε ο Στέφος περισσότερο αγριεμένος στα βουλγάρικα.
– Αμάν εφέντη, εξακολούθησε ο Εβραίος, αρβανίτικα.
– Δεν είμαι ξιπόλυτος Αρβανίτης, είπε ο Στέφος, στη γλώσσα των Σκιπιταραίων.
Ο Εβραίος τα ΄χασε. Ευθύς αμέσως ένα χαμόγελο απλώθηκε στο πρόσωπό του.
– Α, Έλληνος καπετάνιος! Παρντόν. Ντεν φοβάμαι τώρα! Kαι έβγαλε την ταμπακέρα του να τους προσφέρει τσιγάρα. 

Ηλιάδης Σάββας 

Δάσκαλος
Κιλκίς, 1-12-2015

Εικόνα από: player.slideplayer.gr 
Κείμενα του δασκάλου Σάββα Ηλιάδη ΕΔΩ




Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.