19 Μαΐου 2022

Τεχνικές Μυϊκής Χαλάρωσης για Μείωση του Στρες

Της Δρ. Αναστασίας-Νατάσσας Πιπεροπούλου*
 
Εδώ και πολλές δεκαετίες όλοι μας, μικροί και μεγάλοι, ακούμε, διαβάζουμε και επίσης αναφερόμαστε πολύ συχνά σε μια έννοια, έναν ξενόφερτο όρο, που προφανώς έχει γίνει αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητας που βιώνουμε: αυτή η έννοια, αυτός ο όρος λέγεται ΣΤΡΕΣ (Stress)…
 
Δεν συνιστά καινοτόμο διαπίστωση η θέση μου ότι οι περισσότεροι θεωρούμε το ΣΤΡΕΣ ως μια αρνητική κατάσταση για την ψυχική μας υγεία που συνοδεύεται από συγκεκριμένα και επώδυνα σωματικά συμπτώματα, δηλαδή ως έναν «εχθρό» μας, ως κάτι που πρέπει να βρούμε τρόπους και τεχνικές με την εφαρμογή των οποίων να μπορέσουμε να το αποβάλουμε, να το διώξουμε από τη ζωή μας. 
 
Η πραγματικότητα όμως είναι διαφορετική, καθώς ουσιαστικά το ΣΤΡΕΣ είναι μια πολύ χρήσιμη, παραγωγικά ορθή ψυχοσωματική αντίδραση στην αντιμετώπιση απροσδόκητων πιέσεων και προβλημάτων ή ακόμη και προσώπων που μας επηρεάζουν δυσμενώς. 
 
Μόλις αντιληφθούμε και συνειδητοποιήσουμε κάποιον κίνδυνο ως αντικειμενική ή συμβολική πραγματικότητα (π.χ. ο φόβος αποτυχίας στις Πανελλήνιες), μόλις αισθανθούμε μια απροσδόκητη πίεση που μας προκαλεί ένα άλλο πρόσωπο, για τα παιδιά μας ένας συμμαθητής ή μια συμμαθήτρια και για εμάς τους ώριμους στην ηλικία ένας συνάδελφος ή ένας προϊστάμενος, άμεσα ενεργοποιείται το Αυτόνομο Νευρικό μας Σύστημα. 
 
Το Αυτόνομο Νευρικό Σύστημα διαδραματίζει άμεσο και καθοριστικό ρόλο στη φυσική-σωματική μας αντίδραση στο στρες. Το Α.Ν.Σ. χωρίζεται στο Συμπαθητικό Νευρικό Σύστημα (Σ.Ν.Σ.) και στο Παρασυμπαθητικό Νευρικό Σύστημα (Π.Ν.Σ.). Όταν διεγερθούμε απότομα ψυχολογικά και το σώμα μας βρεθεί σε κατάσταση στρες το Σ.Ν.Σ. συμβάλλει σε αυτό που είναι γνωστό ως η αντίδραση «πάλης ή φυγής» (fight or flight) από επικίνδυνες καταστάσεις και άτομα που μας διεγείρουν αρνητικά. 
 
Με τη διαπίστωση «επικινδυνότητας» το Σ.Ν.Σ. ενεργοποιεί τα επινεφρίδια, δύο μικρούς σε μέγεθος αλλά σημαντικούς αδένες που βρίσκονται στα νεφρά μας και είναι ειδικά όργανα που εκκρίνουν αυξημένη ποσότητα αδρεναλίνης στο αίμα μας και έτσι προκύπτει το ΣΤΡΕΣ, που είναι απαραίτητο για να διαχειριστούμε με επιτυχία ανεπιθύμητες και ίσως επικίνδυνες, για τη σωματική και ψυχική μας υγεία καταστάσεις. 
 
Μόλις κυκλοφορήσει η αδρεναλίνη στο αίμα μας αυξάνονται οι παλμοί της καρδιάς μας και μαζί ο ρυθμός της αναπνοής/εκπνοής μας και αισθανόμαστε ότι «σφίγγουν» οι διάφοροι μυς του σώματός μας ενεργοποιώντας το σύνδρομο «φυγής ή πάλης»… 
 
Αυτό το σύνδρομο ήταν και συνεχίζει να είναι μέρος της σωματικής και ψυχικής μας οντότητας και το χρησιμοποιούμε όταν βρισκόμαστε αντιμέτωποι με κινδύνους για να κρίνουμε εάν πρέπει να επιλέξουμε την «φυγή» (δηλαδή να το βάλουμε στα πόδια και να απομακρυνθούμε από τον κίνδυνο) ή την «πάλη» (δηλαδή να μείνουμε και να πολεμήσουμε εφόσον κρίνουμε ότι μπορούμε να τα βγάλουμε πέρα ή απλά δεν έχουμε την πολυτέλεια της φυγής…) 
 
Εδώ χρειάζεται να σημειώσουμε ότι υπάρχουν τρεις τύποι ΣΤΡΕΣ που ο καθένας και η καθεμιά μας μπορεί να αισθανθεί και συγκεκριμένα: 
 
Το ΣΤΡΕΣ της καθημερινότητας είναι αυτό που αισθανόμαστε σχεδόν κάθε μέρα και έχει να κάνει με το σχολείο ή την εργασία μας, με συμμαθητές/συμμαθήτριες ή συναδέλφους και προϊσταμένους, όπως και με κάθε άλλου είδους υποχρεώσεις μας και καταστάσεις. 
 
Το προσθετικό ή συσσωρευόμενο ΣΤΡΕΣ είναι το άθροισμα στρεσσογόνων καταστάσεων που δεν τις χειρισθήκαμε σωστά ή τις αμελήσαμε με αποτέλεσμα να αυξηθούν και να γιγαντωθούν. 
 
Το ΣΤΡΕΣ που προκαλείται από κάποιο απροσδόκητο γεγονός και έχει μεγάλη ένταση όπως για παράδειγμα ένας καυγάς με συμμαθητή ή συμμαθήτρια, με συνάδελφο ή με προϊστάμενο, μια ξαφνική σοβαρή ασθένεια ή και ατύχημα με τραυματισμό ενός συγγενικού μας προσώπου, ή κάποιο αναπάντεχο οικονομικό πρόβλημα. 
 
Όπως διαπιστώσαμε μικροί και μεγάλοι, όχι μόνο στην Πατρίδα μας αλλά σε όλη την Υφήλιο η πανδημία covid-19 που αναστάτωσε για δύο χρόνια την καθημερινότητά μας είναι ένα τέτοιο παράδειγμα που αύξησε σε δυσθεώρητα ύψη τα επίπεδα του ΣΤΡΕΣ όπως και του συναισθήματος του θυμού στο οποίο αναφέρθηκα σε σχετικό άρθρο μου με τίτλο «Η πανδημία επιδείνωσε το αίσθημα του θυμού» που φιλοξενήθηκε εδώ. 
 
Στο σημερινό μου άρθρο παρουσιάζω μερικές συγκεκριμένες «Τεχνικές Μυϊκής Χαλάρωσης» οι οποίες είναι πάντα χρήσιμες σε όλους μας, αλλά πιστεύω ότι είναι μια ιδιαίτερη προσφορά στα παιδιά μας που σύντομα θα υποβληθούν στις πάντα στρεσογόνες Πανελλήνιες (Πανελλαδικές) εξετάσεις για εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.  
 
Για εφαρμογή των τεχνικών συνιστώ μη ξαπλώσετε στο κρεβάτι σας αλλά σε κάποιο σημείο του δαπέδου του διαμερίσματός σας ή του δωματίου σας για να κάνετε τις παρακάτω τεχνικές χαλάρωσης ΣΤΡΕΣ: 
 
1/ Όπως είμαστε ξαπλωμένοι ανάσκελα παίρνουμε μια βαθιά εισπνοή από τη μύτη και κάνουμε μια βαθιά εκπνοή από το στόμα. Το επαναλαμβάνουμε αργά τρεις έως πέντε φορές. 
 
2/ Σφίγγουμε και τεντώνουμε τους μυς του αριστερού μας χεριού, από την παλάμη μέχρι την ωμοπλάτη μας ενώ ταυτόχρονα παίρνουμε μια βαθιά εισπνοή. Χαλαρώνουμε αργά τους μυς του αριστερού μας χεριού ενώ ταυτόχρονα κάνουμε μια βαθιά εκπνοή. 
 
3/ Σφίγγουμε και τεντώνουμε τους μυς του δεξιού μας χεριού, από την παλάμη μέχρι την ωμοπλάτη μας ενώ ταυτόχρονα παίρνουμε μια βαθιά εισπνοή. Χαλαρώνουμε αργά τους μυς του δεξιού μας χεριού ενώ ταυτόχρονα κάνουμε μια βαθιά εκπνοή. 
 
4/ Σφίγγουμε και τεντώνουμε τους μυς του αριστερού μας ποδιού και ταυτόχρονα παίρνουμε βαθιά εισπνοή. Χαλαρώνουμε αργά τους μυς του αριστερού μας ποδιού ενώ ταυτόχρονα κάνουμε μια βαθιά εκπνοή. 
 
5/ Σφίγγουμε και τεντώνουμε τους μυς του δεξιού ποδιού και ταυτόχρονα παίρνουμε μια βαθιά εισπνοή. Χαλαρώνουμε αργά τους μυς του δεξιού μας ποδιού ενώ ταυτόχρονα κάνουμε βαθιά εκπνοή. 
 
6/ Σφίγγουμε τους μυς στις ωμοπλάτες μας και παίρνουμε μια βαθιά εισπνοή. Χαλαρώνουμε αργά τους μυς της ωμοπλάτης μας ενώ ταυτόχρονα κάνουμε βαθιά εκπνοή. 
 
Επαναλαμβάνουμε και τις 6 παραπάνω τεχνικές τρεις φορές. Χαλαρώνουμε και στη συνέχεια με κλειστά τα μάτια αφήνουμε τη φαντασία μας να μας πάει σε κάποιο μέρος όπου είχαμε αισθανθεί ωραία και μένουμε εκεί για μερικά λεπτά, όσο αισθανόμαστε τα ευχάριστα συναισθήματα της χαλάρωσης, σε συνδυασμό με τις ευχάριστες μνήμες που έχουμε φέρει στο νου μας. 
 
Χρησιμοποιείστε αυτές τις τεχνικές χαλάρωσης για να μειωθεί το επίπεδο του ΣΤΡΕΣ που θα βιώσετε αυτή την εποχή των Πανελληνίων (Πανελλαδικών) εξετάσεων κάθε φορά που υποκειμενικά θα αισθανθείτε ότι έχει αυξηθεί το επίπεδο του ΣΤΡΕΣ σας. 
 
Παιδιά ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ!...
----------------------------
 
*Η Δρ. Αναστασία-Νατάσσα Πιπεροπούλου είναι Ψυχολόγος, τακτικό μέλος της Βρετανικής Ψυχολογικής Εταιρίας και εργάζεται ως Ψυχολόγος με οργανική θέση σε Σχολική Μονάδα Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης (Σ.Μ.Ε.Α.Ε.)



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.