13 Απριλίου 2022

Τα άμφια των κληρικών: Ο συμβολισμός τους και η κατανομή τους ανάλογα με τον βαθμό της ιερωσύνης

Οι κληρικοί κατά την τέλεση των ιερών μυστηρίων, ακολουθιών και λοιπών ιεροπραξιών φέρουν την προβλεπομένη από την Εκκλησία αμφίεση. Αρχικά οι κληρικοί δεν έφεραν άμφια. Σχετικά σύντομα όμως και κατ’ επίδραση της ιουδαϊκής πράξεως, εισήχθη η χρήση τους στη Θεία Λατρεία.
 
Ο θεολογικός συμβολισμός των ιερών αμφίων δείχνει ότι οι κληρικοί δεν τελούν οι ίδιοι τα μυστήρια, αλλά ενεργούν εις τύπον και τόπον Χριστού και δυνάμει της ιερωσύνης της Εκκλησίας, την οποίαν έλαβαν δια της χειροτονίας. Αυτό άλλωστε εκφράζουν ως ικεσία στην ευχή του Χερουβικού ύμνου: ζητούν να καταστούν ικανοί με την επενέργεια του Αγίου Πνεύματος, ενδεδυμένοι «την της ιερατείας χάριν», ώστε να παρασταθούν ενώπιον της Αγίας Τραπέζης και να τελέσουν την αναίμακτη θυσία.
 
Τα άμφια είναι ενδύματα κοσμικής προελεύσεως, που έχουν επηρεαστεί από την αμφίεση των ιερέων της Παλαιάς Διαθήκης και τον συμβολισμό που δόθηκε σ’ αυτά. Εχουν υποστεί διά μέσου των αιώνων πολλές αλλαγές και από τόπο σε τόπο υπάρχουν σπουδαίας ή και μικρότερης σημασίας διαφοροποιήσεις. 
 
Κατανέμονται ανάλογα στους τρεις βαθμούς της ιερωσύνης, καθένας από τους οποίους φέρει τα άμφια του αμέσως κατωτέρου βαθμού, μερικές φορές λίγο διαφοροποιημένα. 
 
Ετσι, ο διάκονος φέρει τρία, για το ιερό του αριθμού, (στιχάριο, επιμάνικα και οράριο), ο πρεσβύτερος πέντε, κατά τον αριθμό των αισθήσεων (τα τρία του διακόνου, μετατρέποντας το οράριο σε επιτραχήλιο και επιπλέον τη ζώνη και το φελώνιο) και ο επίσκοπος επτά, για την πληρότητα της ιερωσύνης (τα πέντε του πρεσβυτέρου, αντικαθιστώντας το φελώνιο με τον σάκκο κατ’ αυτοκρατορική επίδραση και επιπλέον δύο, το ωμοφόριο και το επιγονάτιο). 
 
Κάθε ένα από αυτά, έχει τον δικό του θεολογικό συμβολισμό και ψαλμικός στίχος συνοδεύει την περιβολή του από τον κληρικό για την τέλεση της Θείας Λειτουργίας. 
 
Το χρώμα των ιερών αμφίων προσδιορίζεται από την περίοδο του λειτουργικού έτους και την εορτή. Ετσι κατά την τέλεση της Θείας Λειτουργίας την Κυριακή, ημέρα Αναστάσεως, οι κληρικοί φέρουν άμφια λευκά. Το ίδιο ισχύει για την περίοδο του Πάσχα. Κατά τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή χρησιμοποιούνται πορφυρά άμφια, ενώ κατά δυτική προέλευση, πολλές φορές οι κληρικοί φέρουν και μελανά ή μαύρα. Επίσης, λευκά άμφια φέρουν οι κληρικοί κατά την ανάγνωση του Εωθινού Ευαγγελίου της Κυριακής, κατά το βάπτισμα και τη νεκρώσιμη ακολουθία. 
 
Ελάσσονος σημασίας συνήθειες θέλουν τον ιερέα ενδεδυμένο με κόκκινα άμφια σε μνήμη αγίων μαρτύρων, μπλε κατά την εορτή των Θεοφανείων και τις Θεομητορικές εορτές και πράσινα κατά τις Δεσποτικές εορτές του Σταυρού και των Βαΐων. Οι τελευταίες συνήθειες είναι μεταγενέστερες και διαφέρουν από τόπο σε τόπο. Επίσης, το ωμοφόριο του επισκόπου, κατά παλαιά παράδοση, κατασκευαζόταν από έριο προβάτου, εξαιτίας του συμβολισμού του, κατά τον οποίον ο Αρχιερεύς φέρει αυτό επί των ώμων ως ο Χριστός το απολωλός πρόβατο. 
 
Στην εποχή μας, εξαιτίας της προόδου της τεχνολογίας, κατασκευάζονται άρτια και πολυποίκιλα ιερά άμφια. Τόσο στα μοναστήρια που καλλιεργούν τις εκκλησιαστικές τέχνες, όσο και στα εν τω κόσμω φιλότεχνα εργαστήρια γίνονται θαυμαστά κομψοτεχνήματα με συνέπεια, σεβασμό στην παράδοση της Εκκλησίας, μεράκι και έμπνευση. Οι δυνατότητες που προσφέρονται είναι πάρα πολλές. 
 
Αρχιμ. Ιωάννης Καλαϊτζής
Ιεροκήρυξ – Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος Ιεράς Μητροπόλεως Σιδηροκάστρου
[ikivotos.gr]



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 9:00 π.μ.
Κατηγορία Θέματος , ,

1 σχόλιο:

ἐμπεσῶν εἰς λάκκον τις είπε...

Η Καινή Διαθήκη είναι επέκταση τής
Παλαιάς Διαθήκης

όσα αποκαλύπτωνται από τον Θεό, με τρόπο πρωτογενή και σκιώδη,
στον πρωτόγονο άνθρωπο τής προχριστιανικής εποχής

ξεκαθαρίζουν στην Καινή Διαθήκη
κι έρχονται σε πληρότητα, με την
Χ ά ρ ι τού Αγίου Πνεύματος,
που φωτίζει τούς Ευαγγελιστές
(αλλά και τούς Πατέρες, που ερμηνεύουν, ό,τι χρειάζεται,
με τέλειο κι ολοκληρωμένο τροπο,
διαλύοντας κάθε παρερμηνεία...).

Κατά συνέπειαν, οι διάφοροι συμβολισμοί, έχουν πολύ φυσιολογικά τήν ρίζα τους στην Παλαιά Διαθήκη

και το να μιλάμε γιά... ιουδαϊκές επιρροές(!)... δείχνει συγκεχυμένη
αντίληψη τών πραγμάτων (και στην καλύτερη τών περιπτώσεων...κακή διατύπωση...)

Το πρόβλημα τώρα στην κατασκευή τών αμφίων, είναι οτι πολύ συχνά,

συγχέεται
η απαραίτητη... λ α μ π ρ ό τ η τ α

με την απαράδεκτη...χ λ ι δ ή...

ειδικά στίς μέρες μας, που το φανταχτερό, το χλιδάτο,
το παραφορτωμένο, που φαντάζει ...μεγαλοπρεπές ...και τραβάει τα βλέμματα,

έχει κατακτήσει τίς καρδιές μας
τις γεμάτες κενοδοξία...
και ...φαραωνικό...φανφαρονισμό...

13 Απριλίου, 2022 09:38

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.