Ενώπιον του δικαστηρίου ο Σωκράτης αρνείται την αγωνιστική μέθοδο στην αποκάλυψη της αθωότητας του, διότι δεν θέλησε να προδώσει αυτά που δίδασκε. Αρνείται επομένως την κρίση των «πολλών και μη επαιόντων», άρα και του Δήμου των Αθηναίων και των Δικαστών του. Τούτο τον κάνει ύποπτο στον Αθηναίο πολίτη του 5ου αιώνα με την γνωστή του για το δημοκρατικό πολίτευμα ευαισθησία.
Ο Σωκράτης διατηρεί τη βαθιά πίστη ότι με το έργο που επιτελεί είναι συνεργός του Θεού. Έτσι αυτός δεν το βάζει κάτω και διατηρεί απεριόριστη την ελευθερία του στον έλεγχο των προσώπων που τον δικάζουν. Ο έλεγχος όμως εξοργίζει τους δικαστές. Το πρόσωπο που ελέγχεται κάθε φορά από την σιδερένια λογική του Σωκράτη έχει στο τέλος ν’ αντιμετωπίσει ένα σοβαρό δίλημμα: ή να ομολογήσει την αμάθεια του, να πάψει λοιπόν να είναι αυτός που ήταν, δηλαδή να σταματήσει να τον δικάζει, ή να πει ότι του αρέσει να ζει όπως ζει, έστω και δουλοπρεπώς. Τούτο το δεύτερο σκέλος, όταν σε αυτό επιμένει ο Σωκράτης, γεμίζει την ψυχή του με οργή κατά του φιλοσόφου. Οι Τριάκοντα Τύραννοι του είχαν απαγορεύσει να ασκεί το έργον του. Όμως ο Σωκράτης δεν πειθάρχησε. Δεν πρόλαβαν εκείνοι να τον εκτελέσουν και τώρα αναλαμβάνουν να φέρουν εις πέρας το ανόσιο έργον οι « δημοκρατικοί» και αυτοί του αφαίρεσαν τη ζωή όχι για κάποιο ποινικό έγκλημα, αλλά για τις καινοφανείς ιδέες του. Η θεωρία του ότι κριτής πρέπει να είναι ο Λόγος για τον έλεγχο των προσώπων και ο νόμος πρέπει να είναι εναρμονισμένος με το Λόγο, τον οδήγησαν στην καταδίκη του με το κώνειο. Αυτά είναι τα «καινά δαιμόνια» που εισήγαγε στη ζωή του ανθρώπου. Για αυτά καταδικάζεται εις θάνατον από το δικαστήριο και όχι για διαφθορά των νέων και αθεΐα.
Επ’ αυτού αξίζει να αναφερθούν δύο τυπικά παραδείγματα:
Το ένα αναφέρεται στον Αλκιβιάδη. Μετά από συζήτηση δέχθηκαν και οι δύο(δηλαδή ο Σωκράτης και Αλκιβιάδης) ότι η κακία είναι «δουλοπρεπές» και η Αρετή «ελευθεροπρεπές» πράγμα. Συνεπώς πρέπει κανείς να αποφεύγει την δουλοπρέπεια. Ερωτά τότε ο Σωκράτης τον συνομιλητή του: «Εσύ έχεις συναίσθηση σε ποια κατάσταση βρίσκεσαι;» Νομίζω, απαντά ο Αλκιβιάδης, πως ξέρω πολύ καλά την κατάσταση μου. Αυτή η ομολογία, αν συνειδητοποιηθεί, γεννά με τρόπο φυσικό την ανάγκη για βελτίωση.
Το δεύτερο αναφέρεται στη συζήτηση του Σωκράτη με το γιό Λαμπροκλή, που δε φερόταν καλά στη μητέρα του, με την δικαιολογία ότι και εκείνη δεν του φέρεται καλά «Πές μου, παιδί μου, λέγει ο Σωκράτης, ξέρεις ότι υπάρχουν άνθρωποι που τους λέμε αχάριστους; …..Αχάριστους ονομάζουμε εκείνους που ευεργετήθηκαν και ενώ μπορούν να δείξουν την ευγνωμοσύνη τους, δεν το κάνουν…. Δε σου φαίνεται ότι τους αχάριστους πρέπει να τους βάλουμε μαζί με τους άδικους; … και όσο πιο μεγάλες καλοσύνες δέχθηκαν οι αχάριστοι τόσο πιο χτυπητή η αδικία τους….». Με τις ερωτήσεις αυτές θεμελιώνεται ορισμένη ηθική αρχή που τη δέχεται και ο Λαμπροκλής.
Ο Σωκράτης τότε προχωρεί σε συγκεκριμένη εφαρμογή της , στην περίπτωση που αφορά το Λαμπροκλή, «Οι ευεργεσίες ερωτά που δεχθήκαμε από τους γονείς μας δεν είναι μεγαλύτερες από όλες τις άλλες; Δεν υπήρχαμε και τους χρωστάμε την ύπαρξη μας. Η μητέρα μάλιστα με κόπο δέχεται στα σπλάχνα της βάρος που βάζει σε κίνδυνο τη ζωή της, γεννά το παιδί με σκληρούς πόνους, το θηλάζει…»
Ο Λαμπροκλής στο τέλος δέχεται ότι μόνο ευγνωμοσύνη πρέπει να δείχνουμε στους γονείς μας. Έτσι ο έλεγχος καταλήγει σε κάθαρση και οδηγεί σε ριζική αλλαγή της διαγωγής. Αυτό γίνεται μόνο όταν συνειδητοποιηθεί το πόρισμα, όταν αποκτήσει ο ελεγχόμενος γνώση από μέσα, που την δέχεται ελευθέρως και όχι από κάποιο εξαναγκασμό ή συμφέρον. Διαφορετικά μένει μια πληροφόρηση που πέρασε από το ένα αυτί και βγήκε από το άλλο, δεν μπήκε στη συνείδηση του. Ηταν λόγια που τα πήρε ο αέρας.
Και ας έλθουμε στην σήμερον ημέραν πως διαπαιδαγωγούνται οι νέοι στο σχολείο, από τα ΜΜΕ και τα Κοινωνικά Δίκτυα; Και γιατί μεγάλο μέρος εξ αυτών ρέπει στη βία, στην αυθαιρεσία, στην αδικία στην ασέβεια προς τους γονείς και τους ηλικιωμένους, στην αδιαφορία και συχνά και στο έγκλημα. Στα σχολεία έχει ατονήσει η ηθική παιδεία. Οι εκπαιδευτικοί είναι φοβισμένοι να ασκήσουν κάποιου είδους ηθική και εθνική διαπαιδαγώγηση για να μην ξεφύγουν από τα ρηχά και στείρα προγράμματα του Υπουργείου Παιδείας, αλλά και για να μην στενοχωρήσουν τα παιδιά. Από την άλλη μεριά διδάσκονται σε πρώιμη ηλικία σεξουαλικότητα και αφύσικες και παράλογες πράξεις και οι έμποροι ναρκωτικών βρίσκονται μέσα στις σχολές. Απαγορεύουν στον εκπαιδευτικό να ελέγξει το παιδί μήπως στενοχωρηθεί και πάθει κάτι γιατί τότε θα πληρώσει ακριβά το «ατόπημα» του. Είναι όμως και οι εκπαιδευτικοί ικανοί; Και ενώ θα μπορούσε το Ελληνικό Σχολείο να διαπαιδαγωγήσει χαρακτήρες ακέραιους και ηθικούς με την διδασκαλία των Δελφικών Παραγγελμάτων, τέτοιες ιδέες είναι αυστηρώς απαγορευμένες και θεωρούνται «εθνικιστικές» και «ακροδεξιές», «τα καινά δαιμόνια κατά Σωκράτη», ενώ η έκλυση ηθών, η αφύσικη συμπεριφορά των ΛΟΑΤΚΙ, η χρήση ναρκωτικών και η διάλυση και η έκκληση ηθών είναι ταυτισμένες με το φιλελεύθερο και «προοδευτικό» πνεύμα. Έτσι η σήψη, διάλυση και το χάος προχωρεί ακάθεκτο στο δυτικό κόσμο.
(3/10/23)
Αμφικτύων
* Αμφικτύων είναι ο Υποστράτηγος ε.α Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης
Συγγραφεύς, Μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών
amphiktyon@gmail.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου