Αγια-Σοφιά, Unesco και Ερντογάν... Τι συμβαίνει;

Η UNESCO μεθοδεύει το «ξέπλυμα» της Τουρκίας για την Αγιά Σοφιά ή το καθεστώς Ερντογάν παίζει παιχνίδια; 

 

Σοβαρά ερωτηματικά για την ίδια την αξιοπιστία της UNESCO εγείρουν οι πληροφορίες που δημοσιεύθηκαν και στον τουρκικό Τύπο και κάνουν λόγο για συγχωροχάρτι του Διεθνούς οργανισμού, επιφορτισμένου για την προστασία και προβολή των Μνημείων του παγκόσμιου πολιτισμού, στο τουρκικό καθεστώς για την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί.

 

Ο Τούρκος υπουργός τουρισμού και πολιτισμού Νουρί Ερσόι αποκάλυψε ότι οι διαμαρτυρίες της Ελλάδας για την μετατροπή της Αγίας Σοφιάς σε τζαμί απορρίφθηκαν από την UNESCO. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Τουρκία έχει εξασφαλίσει την υπόγεια υποστήριξη από το εσωτερικό της UNESCO και συγκεκριμένα από την Γερμανίδα διευθύντρια του Κέντρου Παγκόσμιας Κληρονομιάς (World Heritage Center) κάτι που διευκολύνει τους χειρισμούς του Τ. Ερντογάν.

 

Η κ. Μ. Ρόσσλερ η οποία υποστηρίζει την Τουρκία στον σημαντικό αυτό διεθνή οργανισμό και δεν ενοχλήθηκε με την αλλοίωση της φυσιογνωμίας και της εικόνας της Αγιάς Σοφιάς έφθασε στο σημείο να στείλει πριν μερικές ημέρες και επιστολή στην Ελλάδα επικρίνοντας την χώρα μας γιατί δεν ενημέρωσε προκαταβολικά την UNESCO για τα τεχνικά έργα που έγιναν στην Ακρόπολη.  

 

Ο τούρκος υπουργός απάντησε σε ερώτηση που τέθηκε στην Επιτροπή προϋπολογισμού του Κοινοβουλίου σχετικά με τις διαμαρτυρίες για την μετατροπή της Αγιάς Σοφιάς και της Μονής της Χώρας σε τζαμιά και τόνισε ότι μετά τις διαμαρτυρίες της Ελλάδας ήρθε στην Τουρκία ως εκπρόσωπος της UNESCO ο αντιπρόεδρος της και αφού έκανε τον έλεγχο δήλωσε ότι ο οργανισμός «δεν είναι καθόλου ενοχλημένος».  

 

Σύμφωνα με τον Τούρκο υπουργό, για τον αξιωματούχο της UNESCO, το σημαντικό ζήτημα είναι για την Αγιά Σοφιά να είναι ανοικτή στους επισκέπτες, ενώ ρόλο έπαιξε και το ότι τα μωσαϊκά και οι νωπογραφίες καλύφθηκαν.  

 

Η Υπουργός Πολιτισμού Λ. Μενδώνη και η ελληνική κυβέρνηση είχαν προειδοποιήσει ότι η μετατροπή της Αγιάς Σοφιάς αλλοιώνει τον χαρακτήρα της ως Μνημείου της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς και ότι εάν επιχειρηθεί η χωρίς έγκριση μετατροπή σε τζαμί, θα συνιστά παραβίαση της συμφωνίας της Τουρκίας με την UNESCO.  

 

Ο τούρκος υπουργός και τα τουρκικά ΜΜΕ πανηγυρίζουν γιατί ο εκπρόσωπος της UNESCO μετά την επιθεώρηση και επιτόπιο έλεγχο που έκανε μαζί με τους υπεύθυνους του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού δήλωσε στους τούρκους συνομιλητές του ότι ο διεθνής οργανισμός «δεν έχει πρόβλημα με τα όσα έγιναν στην Αγιά Σοφιά».  

 

Εφόσον οι πληροφορίες αυτές επιβεβαιωθούν καθώς η αυτοψία του εκπροσώπου της UNESCO θα αποτελούν μέρος της έκθεσης που θα υποβληθεί στον διεθνή οργανισμό, θα πρόκειται περί σοβαρού πλήγματος και για την Αθήνα που ανέλαβε το κύριο βάρος της αντίδρασης του χριστιανικού κόσμου στην βεβήλωση του ιστορικού χριστιανικού Μνημείου. Και φυσικά θα αποτελέσει άλλοθι ώστε να μην ασχοληθεί πια κανείς άλλος με την Αγιά Σοφιά, καθώς και η Μόσχα έθεσε πρακτικά ως προϋπόθεση για την μελλοντική στάση της, το τι θα περιλαμβάνει η έκθεση της UNESCO. 

 

Και πράγματι τίθεται θέμα για την Αθήνα να ζητήσει από την UNESCO πλήρη ενημέρωση και όλο τον φάκελο της «αυτοψίας» που πραγματοποίησε ο εκπρόσωπος της στην Αγιά Σοφιά και να ζητηθούν εξηγήσεις για το ποιος είναι τελικά που «προστατεύει» όχι τα Μνημεία αλλα τον κ. Ερντογάν..

 

Διαψεύδει την Τουρκία η UNESCO για την Αγία Σοφία 

 

Ο εκπαιδευτικός, επιστημονικός και πολιτιστικός οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών, η UNESCO, διαψεύδει στο Liberal.gr την Τουρκία και τους αξιωματούχους της ως προς την Αγία Σοφία. Σε απάντηση του Γραφείου Τύπου της UNESCO στο Παρίσι, σημειώνεται πως πρόκειται για ψέμα ότι δεν ενοχλούνται με τη μετατροπή του μνημείου σε τζαμί. Επίσης, αναφέρουν πως η μόνη τοποθέτηση που ισχύει είναι η τοποθέτηση που έγινε τον περασμένο Ιούλιο, και ήταν καταδικαστική για την αλλαγή χρήσης της Αγίας Σοφίας ως μνημείου.  

 

Το ερώτημα που απευθύναμε προς το Γραφείο Τύπου της UNESCO ήταν το εξής: διαβάσαμε στην τουρκική εφημερίδα Yeni Safak ότι η Τουρκία λέει πως κάποιος από την UNESCO δήλωσε ότι δεν υπάρχει πρόβλημα με την μετατροπή της Αγίας Σοφίας από μουσείο σε τζαμί. 

Παρακαλούμε να μας πληροφορήσετε αν αυτό αληθεύει; Αν ναι, πείτε μου ποιος αξιωματούχος της UNESCO έκανε τη δήλωση και τι ακριβώς είπε.  

 

Μαζί, επισυνάφθηκε και ο σύνδεσμος για το δημοσίευμα της τουρκικής εφημερίδας, όπου η τουρκική πλευρά ισχυριζόταν ότι ο Οργανισμός δεν έχει πρόβλημα με τη μετατροπή.  

 

Η απάντηση της επικεφαλής για την ενημέρωση Clare O’ Hagan ήταν η ακόλουθη:  

 

«Η πληροφορία που διαβάσατε στη Yeni Safak είναι λανθασμένη. Η UNESCO εξέδωσε τη δήλωση που ακολουθεί τον Ιούλιο, όταν η Αγία Σοφία δηλώθηκε ως τζαμί και όχι ως μουσείο.»

 

Στη γνωστή δήλωση, στην οποία και εμμένει η UNESCO, αναφέρεται ότι η Αγία Σοφία έχει ενταχθεί στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς ως μουσείο, γεγονός που συνεπάγεται ότι το κράτος όπου βρίσκεται έχει συγκεκριμένες δεσμεύσεις και νομικές υποχρεώσεις. Αυτό σημαίνει πως το κράτος οφείλει «να διασφαλίζει ότι καμία μετατροπή δεν θα υπονομεύσει την εξέχουσα οικουμενική αξία κάθε μνημείου που έχει περιληφθεί στον κατάλογο στην επικράτειά του».  

 

Για οποιαδήποτε μετατροπή πρέπει να ειδοποιηθεί η UNESCO από το κράτος εκ των προτέρων, και θα πρέπει να υπάρξει νέα διαδικασία αξιολόγησης, εάν χρειάζεται, από την Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς», προστίθεται. Η UNESCO υπογράμμισε ακόμη ότι έχει εκφράσει τις ανησυχίες της στις τουρκικές αρχές με επιστολές της και ότι επέδωσε ξανά το μήνυμα αυτό στον πρεσβευτή της Τουρκίας στην Οργάνωση.  

 

«H UNESCO καλεί τις τουρκικές αρχές να ξεκινήσουν χωρίς καθυστέρηση διάλογο προκειμένου να αποφευχθεί η οπισθοχώρηση από την παγκόσμια αξία αυτής της σπάνιας κληρονομιάς, η διατήρηση της οποίας θα επανεξεταστεί από την Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς στην επόμενη συνεδρίασή της», ήταν η δήλωση που έκανε τον ίδιο καιρό η γενική διευθύντρια της UNESCO, Οντρεΐ Αζουλέ.  

 

Η τουρκική πλευρά προσπαθεί τις τελευταίες ημέρες να δείξει ότι έχει «συγχωροχάρτι» του διεθνούς διαγωνισμού, πράγμα που όπως είδαμε δεν ισχύει.  

 

Όπως όμως γράφει o Νίκος Μελέτης τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά, καθώς, «σύμφωνα με πληροφορίες, η Τουρκία έχει εξασφαλίσει την υπόγεια υποστήριξη από το εσωτερικό της UNESCO και συγκεκριμένα από την Γερμανίδα διευθύντρια του Κέντρου Παγκόσμιας Κληρονομιάς (World Heritage Center) κατι που διευκολύνει τους χειρισμούς του Τ. Ερντογάν.

 

Η κ. Μ. Ρόσσλερ η οποία υποστηρίζει την Τουρκία στον σημαντικό αυτό διεθνή οργανισμό και δεν ενοχλήθηκε με την αλλοίωση της φυσιογνωμίας και της εικόνας της Αγιάς Σοφιάς έφθασε στο σημείο να στείλει πριν μερικές ημέρες και επιστολή στην Ελλάδα επικρίνοντας την χώρα μας γιατί δεν ενημέρωσε προκαταβολικά την UNESCO για τα τεχνικά έργα που έγιναν στην Ακρόπολη.  

 

Και πράγματι τίθεται θέμα για την Αθήνα να ζητήσει από την UNESCO πλήρη ενημέρωση και όλο τον φάκελο της ‘αυτοψίας’ που πραγματοποίησε ο εκπρόσωπος της στην Αγιά Σοφιά και να ζητηθούν εξηγήσεις για το ποιος είναι τελικά που «προστατεύει» όχι τα Μνημεία αλλά τον κ. Ερντογάν.»  

 

Αν και εφόσον πραγματοποιήθηκε μια τέτοια αυτοψία φυσικά. Σε κάθε περίπτωση, η Αθήνα πρέπει να ζητήσει την ενημέρωση της Γενικής Διευθύντριας και να μην αφήσει το θέμα στην τύχη του. 

 

Νίκος Μελέτης

Αγγελική Κώττη 

 

Liberal 

το είδαμε ΕΔΩ

Share