26 Νοεμβρίου 2020

Η Γερμανική Ιδεολογία και εμείς

Γράφει ο Παντελής Σαββίδης
 
Λίγο πριν από το θάνατο του Ιλιά Πριγκόζιν, η Ένωση Χημικών Βελγίου τίμησε τον μεγάλο επιστήμονα στις Βρυξέλλες. Η γνωριμία μας με τον στενό συνεργάτη του, καθηγητή Γιάννη Αντωνίου, μας έδωσε τη δυνατότητα μιας πρόσκλησης στην εκδήλωση. Μετά το πέρας της καθίσαμε στην Grand Place για έναν καφέ, και στην παρέα ήταν και ένας Γερμανός επιστήμονας. Πάνω στη συζήτηση τον ρώτησα γιατί η Γερμανία δεν αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για να εμβαθύνει την Ένωση. Μου απάντησε πως είναι καλύτερα η Γερμανία να μην κάνει τίποτε ακόμη. Καλύτερα να σιωπά. Αυτό την σώζει. Για να είμαι ειλικρινής δεν αντιλήφθηκα, τότε, το νόημα των λέξεων ενός ανθρώπου που θα έζησε και τον πόλεμο.
 
Με τον καιρό διαπίστωσα πως μάλλον είναι καλύτερα η Γερμανία να μην κάνει τίποτε. 
Διότι στο γερμανικό υποσυνείδητο είναι καταγεγραμμένη η γερμανική ιδιαιτερότητα. Η γερμανική εξαίρεση. Η αντίληψη του ξεχωριστού έθνους που δημιούργησε ένα ξεχωριστό κράτος και έχει ιδιαίτερους στόχους και δυνατότητες. Αυτά, σε συνδυασμό με τον γερμανικό παρτικουλαρισμό, την αντίληψη δηλαδή ότι αντί των γενικών αρχών και αντιλήψεων πρέπει να επικρατούν οι ειδικές, επιμέρους ιδέες, αντί της καθολικότητας του ορθού λόγου οι εθνικές ιδιαιτερότητες και οι ικανότητες του νου (η γερμανική υπεροχή με άλλα λόγια), συνιστούν αυτό που θα λέγαμε Γερμανική Ιδεολογία. 
 
Το πρόβλημα με τη γερμανική πολιτική είναι ότι τα βασικά σημεία αναφοράς της τόσο ιστορικά όσο και πολιτισμικά διαπνέονται από το ήθος της γερμανικής εξαίρεσης.
 
Αυτή η ιδεολογία υποχώρησε μετά τον πόλεμο και καθ’ όλη τη διάρκεια της Δημοκρατίας της Βόννης. Αλλά μετά την ένωση των δύο Γερμανιών και τη μεταφορά της πρωτεύουσας στο Βερολίνο, επανήλθε ως κυρίαρχη. 
 
Αυτή η ιδεολογία, λοιπόν, δεν θεωρεί άλλον ευρωπαϊκό λαό ικανό να κάνει ό,τι μπορούν να πετύχουν ο Γερμανοί. Θεωρεί πως το Παρίσι δεν μπορεί να είναι, όπως κάποτε, πολιτιστική πρωτεύουσα. Πρέπει να γίνει η Γερμανία. Δεν μοιράζεται τίποτε, και αν το κάνει θα το κάνει με το στανιό. 
 
Είναι η ιδεολογία που κυριάρχησε μετά τον Κολ και μας κάνει να αναρωτιόμαστε γιατί η Μέρκελ που τον διαδέχθηκε είναι τόσο διαφορετική. Δεν πρόκειται για διαφορά Μέρκελ-Κολ. Αλλά για την επικράτηση παλιών γερμανικών αντιλήψεων που δεν επέτρεψαν τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής Γερμανίας (όπως με τη Δημοκρατία της Βόννης) αλλά μιας γερμανικής Ευρώπης μετά τη Δημοκρατία του Βερολίνου. Το τραγικό είναι ότι διαμορφώθηκε με αναφορές και στην Αρχαία Ελλάδα. 
 
Δυστυχώς η τάση αυτή, που έχει αναλυθεί από μεγάλους Γερμανούς διανοούμενους (από τον Νίτσε ως τον Χέρντερ, από τον Γιουνγκ ως τον Γκάνταμερ και, βεβαίως, τον Χάιντεγκερ), δεν είναι περιθωριακή ή εθνικιστική και δεν ενδημεί μόνο στην Ακροδεξιά. Απέκτησε στέρεα θεμέλια στη γερμανική κοινωνία μετά την ενοποίηση. Οι πολιτισμικές ορίζουσες της χώρας έχουν μεταβληθεί σημαντικά. 
 
Και ενώ όλοι αναμένουμε γερμανικές πρωτοβουλίες για την συγκρότηση μιας ομοσπονδιακής Ευρώπης, τέτοιες πρωτοβουλίες δεν θα δούμε διότι το πλαίσιο που περιγράφηκε παραπάνω δεν το επιτρέπει. 
 
Πρέπει να αλλάξει κάτι ριζικό στη γερμανική αντίληψη, αλλά αυτή η αλλαγή δεν θα επέλθει. 
Αναμφιβόλως, αν επιχειρήσει να κατατάξει κανείς τις αναφορές αυτές στο ιδεολογικό φάσμα είναι μάλλον δεξιές και ακροδεξιές, αλλά για τα δεδομένα της Γερμανίας διατρέχουν οριζόντια το πολιτικό φάσμα. Αν κάποιος θα το αμφισβητούσε θα ήταν μια γερμανική Αριστερά (χωρίς και αυτό να είναι σίγουρο), αλλά και αυτή εξέλιπε. 
 
Σε αυτό το πλαίσιο ο Ερντογάν έχει προνομιακή θέση στην πολιτική της καγκελαρίου. Το ίδιο και οι αντιλήψεις του. Ρήξη της Γερμανίας με την Τουρκία σημαίνει μερική, έστω, αναθεώρηση της γερμανικής ιδεολογίας. Εκτός και αν η ρήξη καλυφθεί από μια φυλετική αντιμετώπιση της Τουρκίας. Αλλά και αυτό είναι επικίνδυνο. 
 
Ίσως σώσει την κατάσταση η διοχέτευση του γερμανικού δυναμισμού στην οικονομία μετά τον πόλεμο. Αλλά και εδώ πλεονεκτεί η Τουρκία. Τα γερμανικά συμφέροντα είναι μεγαλύτερα στη γειτονική χώρα. 
 
Πολύ φοβάμαι πως το μέλλον της Ελλάδας δεν είναι στην Ευρώπη. Αν και θα το ήθελα. Μήπως αυτή η ανάλυση ώθησε τους Βρετανούς να φύγουν από την Ένωση; Πού βασίζονται οι Γάλλοι και αισιοδοξούν; 
 



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.