2 Ιουλίου 2017

Ελληνική πολιτιστική διπλωματία: Δυνατότητες και προοπτικές

Γράφει ο Μάκης Τρούλης

Ο ελληνικός πολιτισμός και το κεκτημένο της αρχαίας και της βυζαντινής παράδοσης αποτελούν μια ανεξάντλητη πηγή ισχύος για το σύγχρονο ελληνικό κράτος και δύνανται να συνεισφέρουν καθοριστικά στην ισχυροποίησή του εφόσον χρησιμοποιηθούν συγκροτημένα, μεθοδικά και δίχως φοβικά σύνδρομα.

Όπως μας πληροφορεί η Ελένη Τζουμάκα, η πολιτιστική διπλωματία ορίζεται ως «η χρήση του πολιτισμού μιας χώρας στις διεθνείς σχέσεις της ως μέσον προβολής, βελτίωσης της εικόνας της και σύσφιγξης των σχέσεων με τους άλλους λαούς». 

Η πολιτιστική διπλωματία εντάσσεται στο γενικότερο πλέγμα των συντελεστών ήπιας ισχύος η οποία, με τη σειρά της, νοείται ως η «ικανότητα να διαμορφώνεις τις προτιμήσεις των άλλων» δίχως βίαιο εξαναγκασμό.

Yπ’ αυτό το πλαίσιο, η ήπια ισχύς συνιστά την πλέον επιθυμητή και έξυπνη μορφή προώθησης συμφερόντων, καθώς είναι άκρως αποτελεσματική, επιτυγχάνει μεγάλο βαθμό νομιμοποίησης και, φυσικά, είναι εξαιρετικά χαμηλού κόστους. Δίχως χρήση πανάκριβων οπλικών συστημάτων, το κράτος νομιμοποιεί την παρουσία του σε μια συγκεκριμένη γεωγραφική ζώνη και καταφέρνει να καλλιεργεί μια συγκεκριμένη στρατηγική εικόνα για το ίδιο η οποία προφανώς διακλαδώνεται με τους σκοπούς του.

Επί του συγκεκριμένου, προκύπτει το ερώτημα περί του αν η Ελλάδα διαθέτει υψηλή στρατηγική. Έχει ορίσει με σαφήνεια το πλαίσιο των σκοπών και των διατιθέμενων μέσων; Κάτι τέτοιο αποτελεί την αναγκαία συνθήκη προκειμένου η χώρα να αυξήσει την αποτελεσματικότητα των ασκούμενων πολιτικών πολιτιστικής διπλωματίας. Με απλά λόγια, αν δεν ξέρουμε τι επιδιώκουμε, οι προσπάθειές μας καταλήγουν να είναι «άσφαιρα».

Μια αποτελεσματική πολιτιστική διπλωματία διεξάγεται υπό τη σκέπη ενός αξονικού σκοπού, ο οποίος συναρτάται με την προαγωγή του εθνικού συμφέροντος.

Στη σημερινή δύσκολη συγκυρία για τη χώρα μας, δυνητικοί συντελεστές της ελληνικής ισχύος όπως η γλώσσα, η ιστορία, η θρησκεία και εν γένει η πολιτιστική κληρονομιά δύνανται να αποτελέσουν τη διέξοδο της εξωτερικής πολιτικής.

Τα δεδομένα είναι εν πολλοίς γνωστά. Κατά τα τελευταία έτη, το ΑΕΠ έχει καταβαραθρωθεί και έχει συμπαρασύρει οτιδήποτε ορίζει τις υλικές διαστάσεις της πραγματικής και της λανθάνουσας ισχύος. Το περιφερειακό υποσύστημα εντός του οποίου τοποθετείται η Ελλάδα είναι πλήρως αποσταθεροποιημένο, με χαρακτηριστικά παραδείγματα τα όσα συμβαίνουν στη Μέση Ανατολή, στη Βόρεια Αφρική, στα Δυτικά Βαλκάνια, αλλά και στη γείτονα Τουρκία.

Σε αυτό το πλαίσιο, η χώρα διαθέτει μια μοναδική ευκαιρία να νομιμοποιήσει την παρουσία της στις ανωτέρω περιοχές.

Την ίδια στιγμή, η τουρκική εξωτερική πολιτική και ο Αχμέτ Νταβούτογλου, κυρίως διά του βιβλίου του Το στρατηγικό βάθος, διείδε τις δυνατότητες μιας πολιτιστικής διπλωματίας ala Turka. Πρόκειται για μια μορφή πολιτιστικής διπλωματίας, η οποία δεν υλοποιείται με γνώμονα την «ανταλλαγή ιδεών, πληροφοριών, τέχνης και άλλων πτυχών του πολιτισμού ανάμεσα στα έθνη και στους λαούς, ώστε να ενισχυθεί η αμοιβαία κατανόηση» κατά την οροθέτηση της έννοιας, αλλά με πρόταγμα την ανάληψη θέσης περιφερειακού ηγεμόνα.

Απαύγασμα της νταβουτόγλειας σκέψης ήταν η αντίθεση προς τον Δυτικό τρόπο σκέψης περί αγνόησης του παρελθόντος, καθώς ερείσματα της εξωστρεφούς στρατηγικής θέασης –όπως η γεωγραφία, ο πληθυσμός, το δημοκρατικό σύστημα και η οικονομία– αποτελούν ιστορικά συσσωρευμένες αξίες λειτουργούσες ως εργαλεία κατά τη σύγχρονη εποχή. Συνεπώς, το «στρατηγικό βάθος» του Νταβούτογλου, όπως έχουμε ξαναπεριγράψει σε προηγούμενα κείμενα, είναι γεωγραφικό, ιστορικό, γλωσσικό, πολιτισμικό, οικονομικό βάθος.

Το ζήτημα αφορά ποιο είναι το ελληνικό στρατηγικό βάθος. Το δυναμικό οπωσδήποτε υπάρχει, και φανερώνεται ποικιλοτρόπως. Αυτό που απουσιάζει είναι η δόμηση μιας γραφειοκρατίας με καθήκον την οργάνωση και τη συγκρότηση μιας συγκεκριμένης πρότασης στρατηγικής με επίκεντρο τον πολιτισμό ως –επικουρική– προμετωπίδα της θέσης και του ρόλου της Ελλάδας στην ευρύτερη περιοχή. 

pontos-news.gr 
Geopolitics



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.