1 Ιουλίου 2014
Αρχαία Ελλάδα και ομοφυλοφιλία.
Προσφάτως στην
διοργάνωση της Eurovision, μιας διοργάνωσης που ούτε την Ευρώπη
εκπροσωπεί ούτε την μουσική, ενός ομοφυλόφιλου-τραβεστι, και μάλιστα ο
συγκεκριμένος έλαβε την πρώτη θέση, ακούστηκε όπως ακούγεται πολλά
χρόνια τώρα από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης καθώς και υποτιθέμενα
«σοβαρά» και «επιστημονικά» βιβλία ότι στην αρχαία Ελλάδα η ομοφυλοφιλία
ήταν κάτι το σύνηθες και ήταν κάτι σαν θεσμός, κοινωνικά αποδεκτό.
Οπωσδήποτε
αυτή η προσπάθεια στα πλαίσια της Νέας Εποχής που ζούμε, που όλα
ξευτελίζονται, είναι λογικό κάποιοι να θέλουν να..... χρησιμοποιήσουν το
κύρος του αρχαίου κλασικού μας πολιτισμού για να ισχυροποιήσουν τις
απόψεις τους. Πάνε μερικά χρόνια που απεφάσισα να το ερευνήσω μόνος μου
το θέμα αυτό, όντας και ο ίδιος σχεδόν πεπεισμένος όπως και οι
περισσότεροι από εμάς ότι κάπως έτσι είχαν τα πράματα. Στην συνέχεια με
κατάπληξη διαπίστωσα ότι είχα πέσει σε μια μεγάλη καλοστημένη για
διαφόρους λόγους πλάνη. Άνθραξ ο θησαυρός!
Στην
συνέχεια θα αρκεστώ να αναφέρω πηγές που αφορούν την αντιμετώπιση που
είχε αυτό το «φαινόμενο» στην Αθήνα και την Σπάρτη. Οι λόγοι είναι
συγκεκριμένοι: Πρώτον γιατί γι αυτές τις δύο πόλεις έχουμε τις
περισσότερες πληροφορίες και δεύτερον επειδή σαν ηγέτιδες δυνάμεις,
είναι λογικό να έπαιζαν ένα είδος προτύπου για τις άλλες πόλεις και να
τις επηρέαζαν.
Εν
αρχή, θα πρέπει να αναφερθεί ότι ο όρος που χαρακτήριζε τους
ομοφυλόφιλους στην αρχαία Ελλάδα ήταν η λέξη «κίναιδος». Η σημασία αυτής
της λέξης ήταν καθαρά υβριστική και καταδικαστική για όσους είχαν
κάνει αυτή την επιλογή.
Στην νεοελληνική θα μπορούσαμε να τον πούμε ως ο «καταραμένος». Για του λόγου το αληθές:
Κιναιδεία: η παρα φύσιν ασέλγεια. Αισχίνης 18,29 Δημήτριος Φαληρεύς 97.
Κιναιδεύομαι: είμαι κίναιδος
Κίναιδος: ο καταπύγων, ο αισχρός, κακοήθης άνθρωπος
Λεξικόν αρχαίας Ελληνικής γλώσσης Liddel & Scott
Αυτό
από μόνο του έχει μεγάλη σημασία, διότι σήμερα οι λέξεις
«ομοφυλόφιλος» και «ετεροφυλόφιλος» κάνουν απλά την διαπίστωση του
φαινομένου, ενώ στην αρχαία ελληνική αποδίδεται και χαρακτηρισμός και
μάλιστα πολύ δυσμενής. Αρχή σοφίας η των ονομάτων επίσκεψις.
Αθήναι
Στην
δημοκρατική Αθήνα εν πρώτοις, υπήρχε νόμος του Σόλωνος ( ο οποίος
αναφέρεται στον λόγο του Αισχύνη – Κατά Τιμάρχου) όπου εάν κάποιος ήταν
ομοφυλόφιλος έπρεπε να το δήλωνε στον δήμο και απευθείας έχανε όλα τα
πολιτικά του δικαιώματα.
Λεπτομερέστερα, δεν είχαν το δικαίωμα να
εκλέγονται, να αναλαμβάνουν δημόσια αξιώματα, να παρίστανται ως
δικηγόροι ή μάρτυρες σε δίκες, να εισέρχονται σε ιερούς χώρους και να
παίρνουν μέρος σε θρησκευτικές τελετές. Δεν μπορούσε να γίνει ένας από
τους 9 άρχοντες, ούτε ιερέας, ούτε κύρηκας, ούτε να μετέχει σε δημόσιες
θρησκευτικές τελετές, ούτε να φοράει στεφάνι στις δημόσιες
στεφανοφορίες. Ο παραβάτης των παραπάνω ετιμωρείτο με την ποινή του
θανάτου.
Ο
ομοφυλόφιλος στην αρχαία Ελλάδα δεν είχε πολιτικά και ιερατικά
δικαιώματα. Μάλιστα υπάρχει ιστορικό παράδειγμα όπου Αθηναίος πολίτης
που ήταν κίναιδος, δεν το είχε δηλώσει, ανέλαβε κάποιο αξίωμα, μετέπειτα
αποκαλύφθηκε και εκτελέστηκε αυθημερόν. Αυτός ήταν ο Τίμαρχος και
αναφέρεται στον λόγο του Αισχύνη (κατά Τιμάρχου). Στο λόγο του Δημοσθένη
"Κατα Ανδροτιωνος" βρίσκουμε άλλον έναν Σολώνειο νόμο, κατά τον οποίο
οι κίναιδοι στερούταν το δικαίωμα να ομιλούν στην Αγορά.
Θα
ήταν μεγάλη παράλειψη αν δεν γινόταν αναφορά και σε απόψεις μεγάλων
φιλοσόφων της εποχής όπως ο Πλάτων, ο οποίος έχει κατηγορηθεί αρκετές
φορές ως θιασώτης της ομοφυλοφιλίας. Είναι όμως, όντως έτσι;
Πλάτωνος Νόμοι 636c
«Εννοητέον
ότι τη θηλεία και τη των αρρένων φύσει εις κοινωνίαν ιούση της
γεννήσεως ή περί ταύτα ηδονή κατά φύσιν αποδεδόσθαι δοκεί, αρρένων δε
προς άρρενας ή θηλέων προς θηλείας παρά φύσιν».
«Είναι
λοιπόν κατανοητό ότι η φύσις ωθεί τα θηλυκά να είναι σε επαφή με τα
αρσενικά από την γέννηση τους και η ηδονή σε αυτά είναι φανερό ότι έχει
δοθεί σύμφωνα με την φύσιν, ενώ (η επαφή ενν.) των αρσενικών με τα
αρσενικά και θηλυκών με τα θηλυκά ενάντια στην φύσιν (παρά φύσιν)».
Σ’ ένα άλλο απόσπασμα του ιδίου έργου διαβάζουμε:
Πλάτωνος Νόμοι 841d
«Ή
μηδένα τολμάν μηδενός άπτεσθαι των γενναίων άμα και ελευθέρων πλην
γαμέτης εαυτού γυναικός, άθυτα δε παλλακών σπέρματα και νόθα μη
σπείρειν, μηδέ άγονα αρρένων παρά φύσιν ή το μέν των αρρένων πάμπαν
αφελοίμθ’ άν..»
«Ή
κανένας να μην τολμά να έρχεται σε επαφή με τους γενναίους και
ελευθέρους εκτός από την ίδια τους την γυναίκα, ούτε να επιτρέπεται να
σπείρουν νόθα σπέρματα στις παλλακίδες, είτε σε άνδρες άγονα παρά φύσιν ή
μάλλον καλύτερα την μεταξύ ανδρών επαφή να την απαγορεύσουμε εντελώς».
Φανταστείτε κάποιος σήμερα, να πρότεινε έναν τέτοιο νόμο πως θα τον χαρακτήριζαν.
Σπάρτη
Ας διαβάσουμε
μερικά χαρακτηριστικά απόσπασμα από τους αρχαίους μας συγγραφείς σχετικά
με το τι γινόταν στην Σπάρτη, που ούτε αυτή κατάφερε να γλιτώσει από
την αμαύρωση και την λάσπη.
Ξενοφώντος Λακεδαιμονίων Πολιτεία 2,13
ὁ
δὲ Λυκοῦργος ἐναντία καὶ τούτοις πᾶσι γνούς, εἰ μέν τις αὐτὸς ὢν οἷον
δεῖ ἀγασθεὶς ψυχὴν παιδὸς πειρῷτο ἄμεμπτον φίλον ἀποτελέσασθαι καὶ
συνεῖναι, ἐπῄνει καὶ καλλίστην παιδείαν ταύτην ἐνόμιζεν: εἰ δέ τις
παιδὸς σώματος ὀρεγόμενος φανείη, αἴσχιστον τοῦτο θεὶς ἐποίησεν ἐν
Λακεδαίμονι μηδὲν ἧττον ἐραστὰς παιδικῶν ἀπέχεσθαι ἢ γονεῖς παίδων ἢ καὶ
ἀδελφοὶ ἀδελφῶν εἰς ἀφροδίσια ἀπέχονται.
«Ο
Λυκούργος όμως, αντιθέτως προς όλα ταύτα πιστεύων, επεδοκίμαζε μόνον
το εάν σημαίνων άνθρωπος, θαυμάσας την ψυχική αρετήν του παιδίου,
προσεπάθη να κάμη αυτόν φίλον με δεσμούς αναμεταξύ των αμέμπτους και να
τον συναναστρέφεται, διότι τούτο ενόμιζε μέσον καλλίστης ανατροφής. Εάν
όμως επαρουσιάζετο κανείς επιθυμών το παιδικόν σώμα, επειδή ο Λυκούργος
εθεώρη τούτο πολύ αναίσχυντον, ενομοθέτησεν εις την Σπάρτην να απέχουν
οι ερασταί από τα αγαπώμενα παιδιά, όπως αποφεύγουν εις αφροδισίους
(ερωτικάς) σχέσεις οι γονείς από τα τέκνα των και οι αδελφοί από τους
αδελφούς των».
Ο Πλούταρχος μας πληροφορεί πως:
(Πλούταρχος Ηθικά, Τόμος 6, “Τα παλαιά των Λακεδαιμονίων Επιτηδεύματα Β7”)
«Εράν
των την ψυχήν σπουδαίων παίδων εφείτο. το δε πλησιάζειν αισχρόν
νενόμιστο, ως του σώματος λερων τας αλλ’ ου της ψυχής. ο δ’ εγκληθείς ως
επ’ αισχύνη πλησιάζων άτιμος διά βίου ην».
«Ο
ψυχικός δεσμός μεταξύ των νέων δεν είχε καμία σχέση με τις σωματικές
επαφές και ότι εστερείτο τα πολιτικά του δικαιώματα δυνάμει νόμου όποιος
προσπαθούσε να ασελγήσει σε βάρος άλλου».
Ανάλογες είναι οι πληροφορίες που μας δίδει ο Μάξιμος ο Τύριος στο έργο του «Διαλέξεις» 20.8de:
«Ερά
Σπαρτιάτης ανήρ μειρακίου λακωνικού, αλλ’ερά μόνο ως αγάλματος καλού
και ενός πολλοί, και εις πολλών. Η μεν γαρ εξ ύβρεως ηδονή ακοινώνητος
προς αλλήλους».
«Θαυμάζει
κάποιος άνδρας Σπαρτιάτης έναν έφηβο Λάκωνα, αλλά τον θαυμάζει μόνο
όπως θαυμάζουμε ένα πολύ όμορφο άγαλμα και ένα πολλοί άλλοι, ένας
πολλούς. Διότι η σωματική απόλαυσις που προέρχεται από την Ύβρι δεν
επιτρέπεται μεταξύ τους».
Τέλος
αναφορικά με την Σπάρτη ας δούμε και την μαρτυρία του Αιλιανού στο έργο
του «Ποικίλη Ιστορία»(3,12) όπου χαρακτηριστικά αναφέρει τα εξής:
«Σπαρτιάτης
δε έρως αισχρόν ουκ είδεν είτε γαρ μειράκιον ετόλμησεν ύβριν υπομείναι
είτε εραστής υβρίσαι, αλλ’ ούδετέροις ελυσιτέλησε την Σπάρτην
εγκαταμείναι η γαρ της πατρίδος απηλλάγησαν ή και το έτι θερμότερον και
του βίου αυτού».
"O
Σπαρτιατικός έρωτας δεν είχε καμία σχέση με αισχρότητες. Άν ποτέ
κάποιος έφηβος τολμούσε να ανεχθεί ασέλγεια εις βάρος του ή εάν κάποιος
άλλος έφηβος επιχειρούσε να ασελγήσει εις βάρος κάποιου άλλου, δεν
συνέφερε κανέναν απ' τους δύο να καταντροπιάσουν την Σπάρτη, αφού σε
τέτοια περίπτωση (κρούσματος δηλ) ή εξοριζόντουσαν εφ’ όρου ζωής από
την Σπάρτη ή έχαναν την ζωή τους"
το είδαμε ΕΔΩ
Κατηγορία Θέματος
Θέματα Παιδείας,
Ιστορικά θεματα,
Ομοφυλοφιλία,
Παγκοσμιοποίηση
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)
1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.
2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.
3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.
4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.
5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).
6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.
7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.
Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.
ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ
2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.
3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.
4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.
5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).
6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.
7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.
Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.
ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ
Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.
1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.
2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.
3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.
Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.
2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.
3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.
Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου