Ήταν το μακρινό 1984 όταν θεατές σ' όλο τον κόσμο παρακολουθούσαν τους κακούς Κινέζους να προσπαθούν να δηλητηριάσουν τον Χάρισον Φορντ, στη δεύτερη ταινία με πρωταγωνιστή τον Ιντιάνα Τζόουνς, έναν Αμερικανό αρχαιολόγο που έφερε τη σφραγίδα των ΗΠΑ και της δυτικής κουλτούρας σε κάθε κινηματογραφική του εμφάνιση.
Οι Αμερικάνοι είχαν κατανοήσει πολύ νωρίς ότι ο καλύτερος και ασφαλέστερος τρόπος για να περάσεις μηνύματα ήταν μέσω του κινηματογράφου. Μπορεί η πολιτιστική επανάσταση του Μάο να είχε τελειώσει το 1976 με το θάνατό του, η εικόνα όμως του Κινέζου με το "Κόκκινο Βιβλιαράκι" ανά χείρας, όπως ονόμαζαν στη Δύση το βιβλίο με τα αποφθέγματα του Προέδρου Μάο, είχε μείνει ανεξίτηλη ως μια προσπάθεια του κινέζικου κομμουνισμού ενάντια στη δυτική κουλτούρα.
Τα χρόνια όμως πέρασαν. Η σχεδόν κολοσσιαία οικονομική ανάπτυξη της Κίνας, η οποία δεν ήταν φυσικά ομοιόμορφη, και οι κινεζικές εταιρείες που εισήλθαν με δυναμισμό σε κάθε τομέα παραγωγής, άλλαξαν τα δεδομένα και μαζί την εικόνα. Στον κινηματογράφο προβάλλονταν πλέον νέες ταινίες όπου ΗΠΑ και Κίνα συνεργάζονταν αρμονικά όπως η σινοαμερικάνικη παραγωγή του 2016 με τίτλο Τhe Great Wall και ένα χρόνο νωρίτερα η διαστημική περιπέτεια με τίτλο Τhe Martian. Πρωταγωνιστής και στις δυο αυτές παραγωγές ήταν ο Ματ Ντέιμον, ενώ η αγαστή συνεργασία Δύσης και Ανατολής ήταν το βασικό στοιχείο τους.
Ο Κινέζος εξάλλου δεν ήταν πλέον κομμουνιστής οπότε έπαψε να είναι και αντίπαλος. Την ίδια ώρα κινεζικές εταιρείες όπως η Alibaba έμπαιναν δυναμικά στο χώρο του θεάματος (αλήθεια πόσοι από εσάς γνωρίζετε πως η συγκεκριμένη εταιρεία ήταν εκ των εταιρειών παραγωγής στη σειρά ταινιών Mission Impossible;) Εξάλλου, ο κομμουνισμός, τόσο στην Κίνα, παρά το γεγονός ότι τη διοικεί το ΚΚΚ, όσο και στη Σοβιετική Ένωση που μετεξελίχθηκε σε Ρωσία, χάθηκε με την πτώση του Τείχους του Βερολίνου.
Και ενώ ο πλανήτης έμοιαζε έτοιμος να ζήσει στιγμές ευημερίας και οικονομικής ανάπτυξης, οι εύθραυστες γεωπολιτικές ισορροπίες απέδειξαν για μια ακόμη φορά ότι δεν ήρθε το τέλος της Ιστορίας όπως είχε ισχυριστεί ο Φράνσις Φουκουγιάμα.
Ήδη για τις σινοαμερικάνικες σχέσεις μας είχε προειδοποιήσει η διακυβέρνηση Τραμπ, την στάση της οποίας υιοθέτησε και η νέα κυβέρνηση Μπάιντεν, δείχνοντας με τον πιο ευθύ τρόπο ότι η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ δεν είναι αποτέλεσμα ενός πρόεδρου, ούτε των προεκλογικών του εξαγγελιών.
Μετά λοιπόν την πανδημία, οι αναλυτές σε Ευρώπη και Αμερική άρχισαν να μιλούν για έναν νέο ψυχρό πόλεμο, που ακολουθεί τα βήματα του πρώτου, όπως μας προειδοποίησε και ο Gideon Rachman σε σχετικό του άρθρο με τίτλο: A second cold war is tracking the first. Ήδη όμως μας είχε προειδεάσει για το ψυχρό σκηνικό με το παλαιότερο κείμενο του για τον τρόπο που η Αγγλόσφαιρα αντιδρά στο Πεκίνο.
Ταυτόχρονα, όμως, γινόμαστε μάρτυρες γεωπολιτικών γεγονότων που προμηνύουν καταιγίδες στις σχέσεις των χωρών σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο ΥΠΕΞ της Ρωσίας συναντάει μέλη της Χεζμπολάχ. Οι ΗΠΑ κατηγορούν την Ρωσία και η Ρωσία το αντίστοιχο. Το ΝΑΤΟ λέει πώς η Ρωσία εξοπλίζεται με νέα όπλα και το ΗΒ ήδη αυξάνει κατά 40% το πυρηνικό του οπλοστάσιο. Η Τουρκία θέλει να επικρατήσει στην περιοχή, ενώ βλέπει παντού πραξικοπήματα και η Ρωσία ανησυχεί για την Συνθήκη του Μοντρέ την ώρα που ένα περίεργ τρίγωνο γεννιέται με την Ουκρανία. Η ΕΕ, ως συνήθως, είναι κάτι από άχρωμο άοσμο άγευστο με μόνη την Γαλλία να προσοαθεί να λάβει ηγετικό χώρο στο power game ενώ το SofaGate μοιάζει να επηρεάζει περισσότερο τη γηραιά ήπειρο παρά τον νεο-οθωμανό Ερντογάν.
Την ίδια ώρα, η πρώτη πράξη του νέου Ψυχρού Πολέμου για τις ζώνες επιρροής παίζεται στην Ουκρανία. ΗΠΑ και Ρωσία αναμετρούν τις δυνάμεις τους στην ουκρανική πλευρά της σκακιέρας, οι μεν Αμερικάνοι γιατί αυτό επιβάλλει το δόγμα Μπρεζίνσκι για τον έλεγχο της Ευρασίας, οι Ρώσοι γιατί αφορά το στρτηγικό βάθος της μπροστινής τους αυλής.
Οι ΗΠΑ, εκτιμώ, πως προτιμούν να έχουν αντιπαράθεση στη περιοχή της Ουκρανίας υπολογίζοντας και την αντίδραση άλλων χωρών της περιοχής που δεν αγαπούν ιδιαίτερα τη Ρωσία (βλέπε Πολωνία), παρά στο βάλτο της Μέσης Ανατολής, όπου τίποτε δεν είναι σίγουρο και οι ΗΠΑ έχουν αφήσει χώρο στον Πούτιν.
Δεν μπορώ να γνωρίζω με βεβαιότητα πόσο χρόνο θα χρειαστεί για να ξεκαθαρίσει το τοπίο, πάντως οι ΗΠΑ βιάζονται, γιατί έχουν να αντιμετωπίσουν και την Κίνα και, ως ναυτική δύναμη που είναι, θέλουν να ελέγχουν τον Ειρηνικό.
Ας μου επιτραπεί μια μικρή πρόβλεψη. Όταν περάσουμε στη δεύτερη πράξη του Ψυχρού Πολέμου, το πεδίο θα είναι η Μεσόγειος. Η Ελλάδα πρέπει οπωσδήποτε να βάλει σε τάξη το εσωτερικό της, είτε λέγεται «ακραίοι», είτε λέγεται μεταναστευτικό, είτε λέγεται οικονομία κ.α. Δεν έχουμε κανένα περιθώριο να ασχοληθούμε με κακώς κείμενα εσωτερικού αν κληθούμε σε διαδικασία πράξεων. Μόνο με ομοψυχία και ρεαλισμό θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις που έρχονται....
Γιώτα Χουλιάρα
Διεύθυνση Σύνταξης
(Το παραπάνω άρθρο είναι το Editorial του 28ου
τεύχους που αποστέλλει το Geopolitics ηλεκτρονικά στα emails των
αναγνωστών και των συνδρομητών και όσοι ενδιαφέρονται να το
λαμβάνουν, μπορούν να επικοινωνήσουν με την κ. Γιώτα Χουλιάρα στο ghouliara@geopolitics.
1 σχόλιο:
............ Η Ελλάδα πρέπει οπωσδήποτε να βάλει σε τάξη το εσωτερικό της,...........
Χιλιες φορες μαζι σου στο ολο σκεπτικο αυτο,αδυνατω να σκεφτω ομως με ποιους ηγετες.
Μακαρι αυτοι που τωρα φαινονται ''κοντοι'' να ξεδιπλωσουν χαρισματα κ υψος πατριωτικο να τους δουμε κ να τους χειροκροτησουμε.
Δημοσίευση σχολίου