29 Αυγούστου 2017

Ο Λινοθώρακας του Μεγάλου Αλεξάνδρου (Ισσός 333 π.Χ.)

Η ατομική θωράκιση τύπου λινοθώρακα συνέχισε να χρησιμοποιείται ακατάπαυτα και στα Ελληνιστικά χρόνια είτε με την κλασική της μορφή είτε με διάφορες υβριδικές παραλλαγές. Για την ανακατασκευή του θώρακα του Μεγάλου Αλεξάνδρου χρησιμοποιήθηκε ως βασικός οδηγός το περίφημο «Ψηφιδωτό του Αλεξάνδρου» που αναπαριστά τον Μακεδόνα στρατηλάτη να νικά τον Δαρείο στην Μάχη της Ισσού το 333 π.Χ . Η κατασκευή του ψηφιδωτού χρονολογείται τον 1ο μ.Χ αιώνα, βρίσκεται στην Πομπηία και πιθανότητα αποτελεί αντιγραφή κάποιου παλαιότερου έργου της Ελληνιστικής περιόδου του 3ου π.Χ αιώνα. 

Η συγκεκριμένη εκδοχή του θώρακα που απεικονίζεται στις φωτογραφίες είναι βαρέου τύπου και φέρει όλα τα τυπικά χαρακτηριστικά ενός πολυτελέστατου επιχειρησιακού λινοθώρακα προορισμένου για την ανώτερη Μακεδονική στρατιωτική ηγεσία. 

Το πάνω μέρος του θώρακα που καλύπτει την πλάτη και τους ώμους καλύπτεται από περίπου 400 μπρούτζινες φολίδες στερεωμένες γερά με πριτσίνια πάνω σε κατάλληλα επεξεργασμένο λινό υπόστρωμα. Στο μέσο της κάθε φολίδας υπάρχει έκτυπη νεύρωση («ράχη») για την επίτευξη κατακόρυφης αύξησης της μηχανικής αντοχής των μπρούτζινων αυτών ελασμάτων.

Για αισθητικούς και πρακτικούς λόγους το πλάτος των φολίδων της μπροστινής πλευράς των επωμίδων είναι μικρότερο από αυτών της πίσω όψης. Στις εμπρόσθιες απολήξεις των επωμίδων ένα ζεύγος λεοντόσχημων κρίκων ανάρτησης στερεωμένα σταθερά σε μπρούτζινες πλάκες εξασφαλίζει την πρόσδεση του άνω μέρους του θώρακα με τον κυρίως κορμό διαμέσου ανθεκτικών κορδονιών. 

Το καταυχένιο έχει επενδυθεί και αυτό με αλληλεπικαλυπτόμενα μακρόστενα ελάσματα για μεγαλύτερη προστασία ενώ όλα τα τελειώματα του πάνω μέρους του θώρακα έχουν καλυφθεί με πορφυρό δέρμα στερεωμένο με διπλή ραφή άνευ μηχανής. Δύο μπρούτζινοι ανάγλυφοι Μακεδονικοί ήλιοι λειτουργούν ως κλειδόλιθοι για την στερέωση των επωμίδων στον κυρίως κορμό στην οπίσθια περιοχή. 

Οι πτέρυγες που προεξέχουν από τους ώμους δεν είναι προσαρτημένες στις επωμίδες, αποτελούν ξεχωριστή αμυντική προσθήκη η οποία στερεώνεται ανεξάρτητα στον κορμό του οπλίτη με την βοήθεια δερμάτινου στηθόδεσμου. Είναι κατασκευασμένες από μεγάλου διαμετρήματος δέρμα και κάθε μία σχηματίζει τρία διακριτά επίπεδα προστασίας. Στις άκρες τους φέρουν κρόσια ως διακόσμηση. Οι διάταξη των πτερύγων σε ανεξάρτητες λωρίδες επιτρέπει την ευκινησία των άνω άκρων παρόλο το συνολικό μεγάλο διαμέτρημα τους. Καλύπτουν ικανοποιητικά το μεγαλύτερο μέρος των βραχιόνων του οπλίτη. 

Ο κύριος κορμός καλύπτεται από δύο ειδών φολίδες. Οι φολίδες του πίσω μέρους ακολουθούν σε σχήμα και μορφή τις αντίστοιχες φολίδες των επωμίδων ενώ η μπροστινή πλευρά θωρακίζεται με αλληλοκαλυπτόμενες φολίδες μεγαλύτερου διαμετρήματος που κάθε μία φέρει στην μέση της μπρούτζινη λεοντοκεφαλή. 

Οι λεοντοκεφαλές εκτός από την οπτική ενίσχυση του στοιχείου της λεόντιας αρρενωπότητας και ακτινοβολίας που είχε από νωρίς συνδεθεί με τον Αλέξανδρο προσδίδουν και μια επιπλέον μηχανική αντοχή που αυξάνει την ικανότητα εξουδετέρωσης της κινητικής ενέργειας των εισερχόμενων βλημάτων. Στην περιοχή του στήθους τρεις ανατομικές μπρούτζινες πλάκες στερεωμένες με πριτσίνια πάνω στο λινό υπόστρωμα ολοκληρώνουν την βασική θωράκιση του κορμού. 

Στην κεντρική πλάκα του στήθους βρίσκεται τοποθετημένο μπρούτζινο αποτροπαϊκό γοργόνειο που ακολουθεί τις καλλιτεχνικές επιταγές του 4ου αιώνα για δραματοποίηση (το αυθεντικό αυθεντικό γοργόνειο έχει βρεθεί στον προθάλαμο του «Τάφου του Φιλίππου»). 

Η κάλυψη του εμπρόσθιου μέρους του κορμού με μέταλλο μεγαλύτερων διαμετρημάτων κρίνεται αναγκαία προσαρμογή μιας και στατιστικά ο μεγαλύτερος αριθμός από βλήματα και πλήγματα στοχεύουν την μετωπική πλευρά του αντιπάλου. Επίσης, ένα ζεύγος λεοντόμορφων σημείων πρόσδεσης βρίσκονται στην μέση του φολιδωτού κορμού ενώ τρία αντίστοιχα ζεύγη κρίκων απαντώνται στα κάθετα τελειώματα του κορμού στην περιοχή της αριστερής μασχάλης. Η ασφάλιση του θώρακα πάνω στον κορμό του οπλίτη επιτυγχάνεται με την συμβολή των κρίκων αυτών. 

Οι πτέρυγες των κάτω άκρων βρίσκονται σε διπλή σειρά και είναι κατασκευασμένες από χονδρό δέρμα με το συνολικό διαμέτρημα σε αλληλοεπικάλυψη να ανέρχεται τα 15 χιλιοστά (1,5 πόντους). Είναι εύλογο, για λόγους επιχειρησιακής αξιοπιστίας , τα διαμετρήματα των οργανικών μερών των πανοπλιών να είναι μεγάλα μιας και η ευαίσθητη φύσης αυτών τα καθιστά ευάλωτα τόσο στις συνθήκες πολέμου όσο και στις καιρικές συνθήκες. 

Για αυτό τον λόγω επιπρόσθετα οι δερμάτινες λωρίδες των κάτω πτερύγων έχουν επεξεργαστεί με σε φυσικό κερί για μακροχρόνια προστασία από υγρασία και την αποσαθρωτική επίδραση του ηλίου. Κάθε λωρίδα φέρει δερμάτινα πλευρικά τελειώματα και στην κάθετη απόληξη της κρόσια ως διακοσμητικά στοιχεία. Μεταλλικά διακοσμητικά μπρούτζινα επιθέματα με λεοντοκεφαλές βρίσκονται τοποθετημένα με πριτσίνια στην κάτω πλευρά των πτερύγων προσδίδοντας βάρος και σταθερότητα. Το ολικό βάρος της πανοπλίας ανέρχεται στα 17 κιλά. Γύρω από τον κυρίως κορμό μία δερμάτινη ζώνη με εντυπωσιακό μπρούτζινο πόρπακα περισφίγγει την πανοπλία ολοκληρώνοντας το σύνολο. 

Όπως ειπώθηκε παραπάνω, ο συγκεκριμένος λινοθώρακας αποτελεί μία μονάχα από τις πιθανές εκδοχές της πανοπλίας του Μεγάλου Αλεξάνδρου όπως τουλάχιστον αυτή εμφανίζεται στο συγκεκριμένο μωσαϊκό της Πομπηίας. Το Μωσαϊκό μας παρέχει την βασική κατασκευαστική γραμμή του θώρακα, από εκεί και πέρα διάφορες καλλιτεχνικές εναλλακτικές οδοί είναι εφικτές.

Φωτογραφία: Mark. A.Geranios
Χώρος: Η στατική φωτογράφιση των έργων πραγματοποιήθηκε στο πολυχώρο "ΚΕΛΑΡΙ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ"



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 9:30 μ.μ.
Κατηγορία Θέματος , , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.