 |
Φωτογραφία αρχείου - 15 Σεπτεμβρίου 2021 επίσκεψη του Αυστραλού υπουργού Άμυνας στο Αμερικανικό Πεντάγωνο. |
Συλλογή άρθρων
Η συσπείρωση του αγγλοσαξονικού κόσμου
Γράφει ο Δημοσθένης Γκαβέας
«Εάν μια πεταλούδα κινήσει τα φτερά της στον Αμαζόνιο, μπορεί να φέρει βροχή στην Κίνα», αυτό ονομάζεται ως φαινόμενο της πεταλούδας και είναι μια ποιητική μεταφορά της θεωρίας του χάους. Το ίδιο θα μπορούσε να ειπωθεί ότι ισχύει και στις διεθνείς σχέσεις.
Η αμυντική συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ των ΗΠΑ, της Αυστραλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού σηματοδοτεί την ανάδυση ενός νέου διεθνούς μετά -μεταψυχροπολεμικού συστήματος και επηρεάζει όχι μόνο τις χώρες που προχώρησαν σε αυτή τη συμφωνία, με στόχο τον περιορισμό της κινεζικής ηγεμονικής αξίωσης, αλλά και την Ευρώπη χωρίς φυσικά να αποκλείεται και η Ελλάδα.
Σε μια προσπάθεια να αποκωδικοποιήσουμε τη νέα συμφωνία συνομιλήσαμε με τον Δρ. Χρήστο Ζιώγα διδάσκοντα Διεθνείς Σχέσεις στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου και στη Στρατιωτική Σχολής Ευελπίδων.
Βλέπουμε τρεις αγγλοσαξονικές χώρες να υπογράφουν αμυντική συμφωνία (Aukus) για την ανάσχεση της Κίνας. Που εδράζεται αυτή η συμφωνία;
Εδράζεται στην απόφαση της νέας αμερικανικής κυβέρνησης να ανασυντάξει τις παραδοσιακές συμμαχίες στους διαχρονικούς άξονες της αυστραλιανής εξωτερικής πολιτικής να διατηρεί στενούς στρατηγικούς δεσμούς με την εκάστοτε ισχυρότερη αγγλοσαξονική δύναμη, δηλαδή τη Βρετανία παλαιότερα και τις ΗΠΑ μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Βασική «συγκολλητική ουσία»της εν λόγω συμμαχίας είναι οι κοινές πεποιθήσεις, αξίες και αρχές και το κοινό σύστημα διακυβέρνησης, των τριών αγγλοσαξονικώνκρατών.
Τι σηματοδοτεί αυτή η συμφωνία;
Εκ των πραγμάτων σημαίνει ότι εντείνεται ο ηγεμονικός ανταγωνισμός μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας.
Επίσης, θα δρομολογήσει κι άλλες συμπράξεις στον ευρύτερο χώρο της ανατολικής Ασίας και Ωκεανίας μεταξύ σημαντικών περιφερειακών χωρών.
Επιπλέον, δείχνει ότι αυτή η συμφωνία των αγγλοσαξονικών χωρών θα αποτελέσει τον πυρήνα της αμερικανικής υψηλής στρατηγικής τουλάχιστον για την επόμενη δεκαετία.
Πώς αυτή η σύμπραξη επηρεάζει την Ευρώπη;
Η απουσία της Γαλλίας από τη συμμαχική δομή, και η ακύρωση της συμφωνίας, από πλευρά της Αυστραλίας, για την αγορά συμβατικών υποβρυχίων από τη Γαλλία, ήταν ένα πλήγμα για τον Μακρόν, καταδεικνύοντας τις ιεραρχήσεις της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής και τις αποκλίσεις που υπάρχουν εντός του δυτικού κόσμου.
Επίσης υπό τη συγκυρία αποχώρησης της Καγκελαρίου Μέρκελ και της επιδίωξης του Γάλλου Προέδρου να δρομολογήσει την παγκόσμια στρατηγική (Global Strategy) της ΕΕ. η συγκεκριμένη συμφωνία υπονομεύει το εγχείρημα, φανερώνοντας ότι σε ζητήματα ασφάλειας και στρατηγικού προσανατολισμού υπάρχουν σημαντικές αποκλίσεις εντός του δυτικού κόσμου.
Είναι σχεδόν βέβαιο ότι μετά το Brexit το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου απαιτείται θα λειτουργεί ακόμη και εναντίον των συμφερόντων της Ε.Ε.
Η συγκεκριμένη συμφωνία φανερώνει τα δομικά προβλήματα της κοινής εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας της ΕΕ η οποία πλέον καλείται να προσαρμοστεί στο ιδιαιτέρως ανταγωνιστικό αναδύομενο διεθνές σύστημα ξεπερνώντας εσωτερικές αντιπαλότητες και αποκλίσεις.
Οι εξελίξεις αυτές μαρτυρούν ότι οι ΗΠΑ θεωρούν πως η Ευρωπαϊκή πολιτική ασφάλειας πρέπει να είναι ενταγμένη στα πλαίσια της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας (ΝΑΤΟ) ούσα αντίθετες στην αξίωση για στρατηγική χειραφέτηση και στη διαμόρφωση μιας αυτόνομης δράσης της Ε.Ε., στο διεθνές σύστημα.
Η θέση που είχε εκφράσει ο Γάλλος πρόεδρος ότι το “ΝΑΤΟ είναι εγκεφαλικά νεκρό” συνιστά μια πτυχή αυτών των ενδοσυμμαχικών αποκλίσεων και ανταγωνισμών.
Επηρεάζεται η Ελλάδα από αυτές τις εξελίξεις;
Η Ελλάδα, στη δύσκολη συγκυρία που ούτως ή άλλως βρίσκεται, έχει να διαχειριστεί τους εν λόγω ενδοσυμμαχικούς ανταγωνισμούς και αποκλίσεις προσπαθώντας να τιθασεύει τον τουρκικό αναθεωρητισμό.
Επομένως, θα πρέπει να διαχειριστεί την γαλλική επιθυμία για μια ενεργότερη κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας, την γερμανική απροθυμία εντός της Ε.Ε. και την αμερικανική αντίθεση για μια στρατηγική χειραφέτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σε διμερές επίπεδο η Αθήνα οφείλει να διαχειριστεί τη βούλησή της για εμβάθυνση των Ελληνοαμερικανικών σχέσεων και τις διαχρονικά πολύ καλές σχέσεις με τη Γαλλία.
Διαπιστώνουμε επομένως ότι το περιφερειακό και διεθνές σύστημα γίνεται ολοένα και πιο απαιτητικό για την ελληνική εξωτερική πολιτική στον βαθμό που οι ισχυρότεροι περιφερειακοί και διεθνείς δρώντες ενεργούν όλο και περισσότερο επιδιώκοντας την εξυπηρέτηση του εθνικού τους συμφέροντος.
Υπό αυτό το πρίσμα Αθήνα και Λευκωσία επιβάλλεται να προσαρμοστούν στις αναγκαιότητες του μετα-μεταψυχροπολεμικού διεθνούς συστήματος.
“NAVAL GROUP” για την έκβαση στην Αυστραλία, πρώτη επίσημη αντίδραση
Η Naval Group λαμβάνει υπ’ όψιν την απόφαση των αυστραλιανών αρχών να αποκτήσουν ένα στόλο πυρηνικών υποβρυχίων σε συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο μετά από την ολοκληρωμένη αξιολόγηση των δυνατοτήτων τους.
Η Κοινοπολιτεία αποφάσισε να μην προχωρήσει στην επόμενη φάση του προγράμματος. Αυτή είναι μια μεγάλη απογοήτευση για τη Naval Group, η οποία προσέφερε στην Αυστραλία ένα ανώτερο συμβατικό υποβρύχιο με εξαιρετικές επιδόσεις. Η Naval Group προσέφερε επίσης στην Αυστραλία εξαιρετικές δυνατότητες υποβρυχιακής δράσης, αναλαμβάνοντας ασυναγώνιστες δεσμεύσεις όσον αφορά τη μεταφορά τεχνολογίας, τις θέσεις εργασίας και την εγχώρια προστιθέμενη αξία.
Για πέντε χρόνια, οι ομάδες του Naval Group, τόσο στη Γαλλία όσο και στην Αυστραλία, καθώς και οι συνεργάτες της, προσέφεραν το μάξιμουμ των δυνατοτήτων τους, ενώ παράλληλα η Naval Group έχει εκπληρώσει όλες τις δεσμεύσεις που ανέλαβε στο πλαίσιο του προγράμματος. Η ανάλυση των συνεπειών αυτής της αυστραλιανής απόφασης θα πραγματοποιηθεί με την Κοινοπολιτεία της Αυστραλίας τις επόμενες ημέρες.
ΣΗΜΕΡΙΝΕΣ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΑΥΣΤΡΑΛΩΝ ΑΞΙΩΜΑΤΟΥΧΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΜΑ
Ενημέρωση Τύπου Scott Morrison (Πρωθυπουργός) / 16 Σεπτεμβρίου 2021
«Η Αυστραλία δεν ήταν σε θέση όταν πάρθηκε η απόφαση το 2016 να κατασκευάσει και να καταστήσει επιχειρησιακό ένα πυρηνικό υποβρύχιο. Αυτό δεν ήταν στο τραπέζι. Δεν ήταν στο τραπέζι για διάφορους λόγους. Έτσι, η απόφαση που πήραμε να μην συνεχίσουμε με το υποβρύχιο της κατηγορίας ATTACK και να ακολουθήσουμε αυτόν τον δρόμο δεν είναι αλλαγή σκέψης, είναι αλλαγή στρατηγικής ανάγκης».
«Καθώς προχωρούσαμε προς το επόμενο στάδιο του προγράμματος, αποφασίστηκε να μην προχωρήσουμε σε αυτό ως μέρος του προγράμματος κλάσης ATTACK, αλλά αντίθετα τώρα, να ακολουθήσουμε αυτόν τον δρόμο που μας δίνει πολύ μεγαλύτερη ικανότητα να καλύψουμε τις στρατηγικές ανάγκες».
«Εάν δεν μπορούσαμε να έχουμε πρόσβαση σε αυτήν την τεχνολογία και να έχουμε έναν στόλο πυρηνικών υποβρυχίων, τότε το υποβρύχιο κατηγορίας Attack είναι το καλύτερο συμβατικό υποβρύχιο που θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε. Και παραμείναμε σε αυτήν την άποψη, αν ψάχνετε για ένα συμβατικό υποβρύχιο, αν αυτό που χρειάζεστε είναι, η κατηγορία Attack είναι ένα μεγάλο υποβρύχιο και η Naval Group είναι ένας εξαιρετικός οργανισμός για να παραδώσει ένα τέτοιο υποβρύχιο».
«Θέλω να είμαι σαφής, αυτό σε καμία περίπτωση δεν αντικατοπτρίζει μομφή στο υποβρύχιο της κατηγορίας Attack, στο Naval Group και στη δέσμευση της γαλλικής κυβέρνησης, και μάλιστα του Προέδρου Macron προσωπικά σε αυτό το έργο. Η συνεργασία ήταν εξαιρετική. Αυτό αφορά το στρατηγικό μας συμφέρον, τις απαιτήσεις στρατηγικής μας ικανότητας και ένα διαφορετικό στρατηγικό περιβάλλον, που μας ώθησε να πάρουμε αυτήν την απόφαση».
«Ερώτηση: Η εμπειρία με το γαλλικό υποβρύχιο έργο είδε εντάσεις, καθυστερήσεις, και κάθε είδους επιπλοκές;
Απάντηση (Scott Morrison): Δεν θα συμμεριζόμουν την εκτίμησή σας για το έργο όπως το περιγράψατε. Και γνωρίζω αυτές τις επικρίσεις, αλλά δεν πιστεύω ότι όλες βασίζονται σε πραγματικά γεγονότα και είμαι βέβαιος ότι ο υπουργός Άμυνας θα συμφωνήσει μαζί μου».
Κοινή υπουργική δήλωση στα μέσα ενημέρωσης / 16 Σεπτεμβρίου 2021
«Η κυβέρνηση θα ήθελε να ευχαριστήσει το σύνολο των στελεχών και των εργαζομένων στο έργο του προγράμματος της κλάσης Attack, τη Naval Group, την κυβέρνηση της Γαλλίας και την Lockheed Martin Australia για τις μέχρι τώρα προσπάθειές τους. Ωστόσο, οι επιταχυνόμενες αλλαγές στην περιφερειακή ασφάλεια καθιστούν τα συμβατικά υποβρύχια ακατάλληλα για τις επιχειρησιακές μας ανάγκες τις επόμενες δεκαετίες. ”
«Αυτή η απόφαση δεν ελήφθη επιπόλαια. Η συνεργασία μας με την κυβέρνηση της Γαλλίας και τη Naval Group για το συμβατικό πρόγραμμα υποβρυχίων κατηγορίας Attack θα είχε ως αποτέλεσμα το πιο ικανό και θανατηφόρο συμβατικό υποβρύχιο που έχει κατασκευαστεί ποτέ ».
Πνέει μένεα η Κίνα: “Ανεύθυνη” η κίνηση ΗΠΑ, Βρετανίας και Αυστραλίας
Η Κίνα κατήγγειλε την «εξαιρετικά ανεύθυνη» πώληση πυρηνοκίνητων αμερικανικών υποβρυχίων στην Αυστραλία, στο πλαίσιο μιας νέας σύμπραξης στην οποία περιλαμβάνεται και το Ηνωμένο Βασίλειο. «Η συνεργασία ανάμεσα στις ΗΠΑ, τη Βρετανία και την Αυστραλία στα πυρηνικά υποβρύχια υπονομεύει σοβαρά την περιφερειακή ειρήνη και την περιφερειακή σταθερότητα, εντείνει την κούρσα των εξοπλισμών και θέτει σε κίνδυνο τις διεθνείς προσπάθειες μη διάδοσης των πυρηνικών», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο εκπρόσωπος της κινεζικής διπλωματίας Ζάο Λιζιάν.
Ο ίδιος κατηγόρησε τις τρεις χώρες ότι επιδεικνύουν «ψυχροπολεμική νοοτροπία» και ότι χρησιμοποιούν το πυρηνικό όπλο για γεωπολιτικούς σκοπούς. Ενώ οι σχέσεις του Πεκίνου με την Καμπέρα είναι τεταμένες εδώ και ενάμισι χρόνο, ο Ζάο θεώρησε πως η απόκτηση αμερικανικών υποβρυχίων αντιβαίνει στις δεσμεύσεις της Αυστραλίας όσον αφορά τη μη διάδοση των πυρηνικών. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες επιδιώκουν να ενισχύσουν σε όλα τα επίπεδα τις συμμαχίες τους έναντι της Κίνας, ανακοίνωσαν χθες, Τετάρτη, με την Αυστραλία και το Ηνωμένο Βασίλειο μία ευρεία σύμπραξη ασφαλείας στη ζώνη του Ινδικού-Ειρηνικού ωκεανού που ονομάσθηκε AUKUS και περιλαμβάνει την παράδοση πυρηνικών υποβρυχίων στην Καμπέρα.
Άμεση συνέπεια αυτής της θεαματικής ανακοίνωσης: η Αυστραλία ακύρωσε ένα γιγαντιαίο συμβόλαιο με τη Γαλλία για την παράδοση συμβατικών υποβρυχίων, προκαλώντας το θυμό του Παρισιού, το οποίο κατήγγειλε «μια πισώπλατη μαχαιριά». Η Κίνα δεν κατονομάζεται στην κοινή ανακοίνωση των ηγετών της Αυστραλίας, των ΗΠΑ και της Βρετανίας, στην οποία γίνεται λόγος για την «ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιφέρεια του Ινδικού-Ειρηνικού ωκεανού». Όμως δεν υπάρχει αμφιβολία πως η νέα συμμαχία έχει κατ’ αρχάς στόχο την αντιμετώπιση των περιφερειακών φιλοδοξιών του Πεκίνου. Ο Τζο Μπάιντεν επαναλαμβάνει από τότε που εξελέγη πως σκοπεύει να αντιπαρατεθεί με την Κίνα, όπως και ο προκάτοχός του Ντόναλντ Τραμπ, αλλά με πολύ διαφορετικό τρόπο, χωρίς να κλειστεί σε μια μετωπική σύγκρουση.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
.jfif)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου