22 Νοεμβρίου 2017

Νέα θεωρία ίσως ξαναγράψει την ιστορία του Τσερνομπίλ

Η πυρηνική καταστροφή στο Τσέρνομπιλ συνέβη τη νύχτα της 26ης Απριλίου 1986. Η αλυσιδωτή πυρηνική αντίδραση ξεκίνησε στον αντιδραστήρα Νο 4, το πάνω μέρος του οποίου εξερράγη το 1986. Οι σχετικές έρευνες αποφάνθηκαν ότι η τραγωδία οφειλόταν σε ανθρώπινα σφάλματα και ατέλειες στην αρχική σχεδίαση του αντιδραστήρα RBMK.

Μια νέα θεωρία, προτείνει μια διαφορετική εξέλιξη των γεγονότων που τελικά οδήγησαν στο ατύχημα της 26ης Απριλίου 1986.

Οι αντιδραστήρες είχαν κάτι που ονομάζεται θετικός συντελεστής κενών, πράγμα που σημαίνει ότι όταν το νερό που ψύχει τις ράβδους ατμοποιήθηκε,  η απόδοση του αντιδραστήρα θα μπορούσε να αυξηθεί. Για την ψύξη των αντιδραστήρων μετά την απενεργοποίηση, το εργοστάσιο του Τσερνόμπιλ διέθετε τρεις εφεδρικές ντιζελογεννήτριες ισχύος 5,5MW. Ωστόσο, οι γεννήτριες αυτές απαιτούσαν διάστημα 60sec~75sec προκειμένου να ανεβάσουν στροφές και να σταθεροποιηθεί η παραγωγή τους. Σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, ο αντιδραστήρας θα παρέμενε χωρίς ψύξη για το διάστημα αυτό, γεγονός που αποτελούσε πηγή σοβαρού κινδύνου. Για την αντιμετώπιση του προβλήματος είχε προταθεί η αξιοποίηση της διαθέσιμης ενέργειας του ατμοστροβίλου κατά την στιγμή της απενεργοποίησης (κινητική ενέργεια των περιστρεφόμενων τμημάτων του στροβίλου και της γεννήτριας). 

Η ιδέα αυτού του συστήματος είχε προβλεφθεί και είχε περιληφθεί ως ενδεχόμενη λειτουργία στο σχεδιασμό των αντιδραστήρων RBMK-1000 που χρησιμοποιούσε το Τσερνόμπιλ. Ο αντιδραστήρας θα ετίθετο σε χαμηλή ισχύ (περί τα 700MW) και η γεννήτρια θα εργαζόταν σταθερά, σε πλήρη ταχύτητα. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, η παροχή ατμού θα διακόπτονταν, και θα ελεγχόταν κατά πόσο το σύστημα θα μπορούσε να θέσει σε λειτουργία τις αντλίες ψύξης μέχρι την εκκίνηση των εφεδρικών γεννητριών.

Για λόγους που δεν είναι εντελώς γνωστοί, κάποιος εκκίνησε την έκτακτη διακοπή λειτουργίας. Αυτό ξεκίνησε την πλήρη εισαγωγή των ράβδων ελέγχου που προκάλεσαν επικίνδυνη αύξηση ισχύος, δημιουργώντας περισσότερο ατμό. Αυτή η αύξηση της πίεσης του ατμού και της θερμότητας έσπασαν τους σωλήνες πίεσης που περιέχουν καύσιμο, προκαλώντας κατάρρευση της οροφής και διασπορά ραδιενέργειας. Μια δεύτερη έκρηξη ακολούθησε μερικά δευτερόλεπτα αργότερα. Οι ράβδοι ελέγχου περιείχαν καρβίδιο του βορίου, το οποίο απορροφά τα νετρόνια, και καταστέλλει την σχάση του καυσίμου.

Ωστόσο, το άκρο των ράβδων ελέγχου ήταν από γραφίτη, ο οποίος είναι επιβραδυντής νετρονίων. Ο σχεδιασμός αυτός, που σκοπό είχε να βελτιώσει την απόκριση του αντιδραστήρα στην μετακίνηση των ράβδων, προκαλούσε παροδική αύξηση της ισχύος κατά την επείγουσα απενεργοποίηση. Η δυσλειτουργία αυτή είχε διαπιστωθεί ήδη από το 1983, και οφείλεται στο ότι καθώς οι ράβδοι κατεβαίνουν μαζικά, υπάρχει ένα τμήμα του αντιδραστήρα στο οποίο το νερό (που απορροφά νετρόνια) αντικαθίσταται από γραφίτη (που επιβραδύνει τα νετρόνια). Όμως, αντί να μετριάσουν την πυρηνική αντίδραση, η εισαγωγή τους οδήγησε σε περαιτέρω απότομη αύξηση της ισχύος προκαλώντας έκρηξη που κατέστρεψε την οροφή. 2,7 δευτερόλεπτα αργότερα, έλαβε χώρα μια δεύτερη έκρηξη που διασκόρπισε τον κατεστραμμένο πυρήνα και τερμάτισε αποτελεσματικά την πυρηνική αντίδραση. Υπέρθερμα κομμάτια γραφίτη εκτινάχτηκαν στην ατμόσφαιρα, ανάβοντας αρκετές φωτιές γύρω από το εργοστάσιο, καθώς και στην οροφή του κτηρίου ελέγχου.

Ωστόσο, σύμφωνα με τον πυρηνικό φυσικό Lars-Erik De Geer και την ομάδα του από τη Σουηδική Υπηρεσία Έρευνας για την Άμυνα, το Σουηδικό Μετεωρολογικό και Υδρολογικό Ινστιτούτο και το Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης, η πρώτη έκρηξη ήταν το πιθανότερο πυρηνική. Εάν είναι σωστά, τα ευρήματά τους αντιβαίνουν σε προηγούμενες διαβεβαιώσεις ότι κανένα πυρηνικό εργοστάσιο δεν είχε ποτέ πυρηνική έκρηξη ή ότι μια τέτοια έκρηξη θα ήταν «αδύνατη».

Το 1986, ερευνητές από το ινστιτούτο VG Khlopin Radium, που εδρεύει στο Λένινγκραντ, βρήκαν ισότοπα ξένου που προήλθαν από την έκρηξη στην Αγία Πετρούπολη και στη ρωσική πόλη Cherepovets, 370 χιλιόμετρα βόρεια της Μόσχας και 1.000 χιλιόμετρα βόρεια του Τσερνομπίλ, 4 ημέρες μετά το ατύχημα. Αλλά το Cherepovets βρίσκεται εκτός της πορείας της γνωστής εξάπλωσης του ραδιενεργού σύννεφου του Τσερνομπίλ.

Σύμφωνα με τον De Geers και την ομάδα του, αν είχε σημειωθεί πυρηνική έκρηξη στο εργοστάσιο, αυτό θα μπορούσε να στείλει ραδιενεργά σωματίδια πολύ ψηλότερα στην ατμόσφαιρα από μια έκρηξη ατμού. Στα 3 χιλιόμετρα, τα καιρικά φαινόμενα θα μπορούσαν να μεταφέρουν ραδιενεργό υλικό προς το Cherepovets, ενώ στη περίπτωση της έκρηξης ατμού, τα ραδιενεργά στοιχεία θα περιορίζονταν σε χαμηλότερο υψόμετρο, όπου οι άνεμοι είχαν διαφορετική κατεύθυνση. 

Οι επιστήμονες του Ινστιτούτου VG Khlopin Radium ανέλυσαν αυτά τα ισότοπα και διαπίστωσαν ότι είχαν παραχθεί πρόσφατα και τουλάχιστον εν μέρει από πυρηνική σχάση, πράγμα που δείχνει προς τη κατεύθυνση πυρηνικής έκρηξης. Εξέταση του αντιδραστήρα αποκάλυψε επίσης ότι η έκρηξη είχε λιώσει μια πλάκα χάλυβα πάχους 2 μέτρων κάτω από τον πυρήνα. Σύμφωνα με την ομάδα του De Geer, αυτό μπορεί να προκληθεί από μια πυρηνική έκρηξη και όχι με έκρηξη ατμού. Επιπλέον, αυτόπτες μάρτυρες ανέφεραν ότι είδαν μια μπλε λάμψη πάνω από τον αντιδραστήρα, γεγονός που υποδεικνύει πως μια πυρηνική έκρηξη έλαβε χώρα, όπως και οι σεισμικές μετρήσεις που είχαν καταγραφή τη στιγμή του ατυχήματος.

Από το ατύχημα της 26ης Απριλίου 1986, πέθαναν επιτόπου δυο από τους εργάτες του σταθμού. Μέσα σε τέσσερις μήνες, από τη ραδιενέργεια και από εγκαύματα λόγω της θερμότητας, πέθαναν 28 πυροσβέστες που έσπευσαν στο χώρο του ατυχήματος και διαπιστώθηκαν 19 επιπλέον θάνατοι ως το 2004. Υπολογίζεται ότι επηρεάστηκε η υγεία εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων εξαιτίας της επιβάρυνσης του περιβάλλοντος με ραδιενέργεια. 

Θάνος Σ. Επαχτίτης



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 6:30 μ.μ.
Κατηγορία Θέματος , , , , , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.