18 Δεκεμβρίου 2025

Έχουν σχέση τα προβλήματα στον πρωτογενή τομέα, με τα εφιαλτικά σενάρια ενός απάνθρωπου συστήματος;

Γράφει η Χριστίνα Σουλτανίδου

Σύμφωνα με τις αποφάσεις του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ του 2019, η κτηνοτροφία συνιστά μια απειλή για την ατμόσφαιρα, εξαιτίας της έκλυσης από τα βοοειδή τεραστίων ποσοτήτων μεθανίου και της αύξησης των βοσκότοπων σε βάρος των δασών, που απορροφούν τον άνθρακα.
  • «Οι αποδείξεις είναι ξεκάθαρες, το διατροφικό σύστημά μας πρέπει να μεταμορφωθεί για το καλό του πλανήτη και το μέλλον της ανθρωπότητας» δήλωνε τότε ο Γενικός Διευθυντής του Παγκόσμιου Ταμείου για τη Φύση (WWF) Μάρκο Λαμπερτίνι.
  • Ο δε εκτελεστικός διευθυντής του WEF Ντόμινικ Γουορέι επισήμαινε ότι: «η καινοτομία στα προϊόντα, η βελτίωση της παραγωγής βόειου, χοιρινού κρέατος και του κρέατος των πουλερικών και οι προσπάθειες εκ μέρους των καταναλωτών να τροποποιήσουν τη διατροφή τους» θα μπορούσαν να συμβάλουν στη βελτίωση της υγείας παγκοσμίως, ακόμα κι αν δεν απαρνηθούμε εντελώς την κατανάλωση κρέατος.
ΠΡΟΩΘΟΥΝΤΑΙ ΚΑΙ ΠΩΣ, ΑΥΤΕΣ ΟΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ; (μερικά παραδείγματα)
  • Σε αυτήν την κατεύθυνση, στην Ιρλανδία, το 2023, η κυβέρνηση πρότεινε να μειώνονται κατά 65.000 ετησίως οι αγελάδες σε ορίζοντα τριετίας, για να επιτευχθούν οι στόχοι της μείωσης των εκπομπών ρύπων, αλλά αντέδρασαν οι αγρότες, οι οποίοι είχαν προσφύγει σε δανεισμό, για να αποκτήσουν το ζωικό τους κεφάλαιο.
  • Για την επίτευξη του στόχου της μείωσης των εκπομπών του αζώτου, όπως προβλέπεται από τους στόχους της «πράσινης μετάβασης» της Ε.Ε. και για την προστασία της βιοποικιλότητας στη «μολυσμένη ύπαιθρο», η κυβέρνηση της Ολλανδίας, επί πρωθυπουργίας Ρούτε, είχε προωθήσει τον λεγόμενο «νόμο του αζώτου». Τα σχέδιά της προέβλεπαν τη μείωση του αριθμού των εκτρεφόμενων ζώων (στα περιττώματα και τα ούρα των οποίων θεωρείται ότι οφείλονται επιβαρυντικές για το περιβάλλον εκπομπές αερίων) κατά ένα τρίτο, έως το 2030, και για να γίνει αυτό, είχε εισηγηθεί την αναγκαστική εξαγορά έως και 3.000 κτηνοτροφικών μονάδων, που θεωρούνταν ότι βρίσκονται στην «αιχμή» των πηγών ρύπανσης, εάν οι ιδιοκτήτες τους δεν μεταβίβαζαν εθελοντικά τις μονάδες τους ή δεν έπαιρναν οι ίδιοι άμεσα μέτρα για τη μείωση των εκπομπών τους. Οι αντιδράσεις των κτηνοτρόφων οδήγησαν στην ίδρυση του λαϊκιστικού κόμματος Κίνημα Αγρότη-Πολίτη, καθώς και στην πενταετή παράταση του νόμου και στην οικονομική ενίσχυση με 2,2 δις ευρώ όσων θα θιγούν.
Ακόμα και οι πρόσφατες δυναμικές κινητοποιήσεις των αγροτών σε χώρες όπως η Αγγλία, η Γερμανία, η Γαλλία, θέτουν, μεταξύ άλλων ζωτικής σημασίας θεμάτων, ζητήματα που αφορούν τη λεγόμενη από την Ε.Ε. «πράσινη γεωργία», επειδή νιώθουν πιεσμένοι από ένα συνεχώς αυξανόμενο πλέγμα περιβαλλοντικών κανόνων που ανεβάζουν το κόστος και μειώνουν την παραγωγικότητα, και εκφράζουν αγανάκτηση για τη συχνή αλλαγή κανονισμών, που οδηγεί στον αφανισμό, ειδικά των μικρομεσαίων αγροτοκτηνοτρόφων.
 
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΑΤΟΜΙΚΟ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑ ΑΝΘΡΑΚΑ;
  • Παράλληλα, όλο και περισσότερο, διεθνείς και ευρωπαϊκοί οργανισμοί κάνουν αναφορές στο λεγόμενο ατομικό αποτύπωμα άνθρακα, σύμφωνα με τον ορισμό του οποίου, οι άνθρωποι επιβαρύνουμε την ατμόσφαιρα, μεταξύ άλλων, και με την κατανάλωση κρέατος και τοπικών προϊόντων (τα μοσχάρια με τα ατομικά τους αέρια θεωρούν ότι επιβαρύνουν με μεγάλο ποσοστό μεθανίου την ατμόσφαιρα κτλ.).
Υποθέτω ότι σε λίγα χρόνια, που δεν είναι μακριά, τα μέτρα για την «πράσινη γεωργία» που περιορίζουν δραστικά την κτηνοτροφία και τη γεωργία,
  • θα «κουμπώσουν» με τη μέτρηση σε ατομικό επίπεδο της επιβάρυνσης της ατμόσφαιρας, και το πιο πιθανόν είναι αυτοί, που ατομικά ρυπαίνουν, από τη διατροφή τους, μέχρι τον τρόπο διαβίωσής τους (τι μέσα χρησιμοποιούν για τη μεταφορά τους, για θέρμανση-ψύξη κτλ.),
  • είτε θα επιβαρύνονται με "περιβαλλοντικά" πρόστιμα, όπως συνηθίζεται, είτε δεν θα έχουν τους ίδιους όρους ασφάλισης στις ασφαλιστικές εταιρείες, είτε οτιδήποτε άλλο σκαρφιστούν οι παγκόσμιοι ιθύνοντες του καπιταλισμού.
Έτσι, αφού θα έχουν ενοχοποιήσει και την εκτροφή ζώων και όσους καταναλώνουν κρέας, οι οποίοι θα υφίστανται και τις ανάλογες συνέπειες, πολύ πιο εύκολα οι πολίτες τη Ε.Ε. θα αναγκαστούν να στραφούν στην κατανάλωση εντόμων, για την οποία ήδη διαμορφώνεται το νομικό και αδειοδοτικό πλαίσιο στην Ε.Ε.
Η ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΕΝΤΟΜΩΝ ΣΤΗΝ Ε.Ε.
 
Από το 2017 η Κομισιόν έχει εγκρίνει τη χρήση εντομοπρωτεϊνης στις ιχθυοτροφές, ενώ από το 2021 την ενέκρινε για πουλερικά και χοίρους.
  • Σε σχέση με την ανθρώπινη βρώση, έχει δώσει έγκριση για τέσσερα είδη εντόμων, το Τenebrio molitor (κίτρινος αλευροσκώληκας), το Alphitobius diaperinus (καφέ σκαθάρι, γνωστό ως μικρός αλευροσκώληκας), το Acheta domesticus (οικιακός γρύλλος) και το Locusta migratoria (μεταναστευτική ακρίδα), τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε ως εντομάλευρα, είτε ολόκληρα, είτε μέρη αυτών.
Στην ελληνική αγορά κυκλοφορούν αρκετά τέτοια προϊόντα (novel food), αρκεί να ανατρέξει κανείς στην ετικέτα με τα συστατικά.
  • Παραδείγματος χάριν, η χρωστική που χρησιμοποιείται για να δώσει σε τρόφιμα, σνακ και διάφορα ποτά ένα κόκκινο χρώμα, παράγεται από την καρμίνη ή κοχενίλη ή καρμινικό οξύ (έχει καταχωρηθεί στη βάση της EFSA με τον κωδικό E120) που παράγεται από τα θηλυκά έντομα και τα αυγά τους, του είδους Cochineal Dactylopius coccus Costa, που ζει στη φραγκοσυκιά.
  • Ήδη, υπάρχουν δημοσιεύματα, για μια τουλάχιστον ελληνική νεοσύστατη εταιρεία, που ζήτησε άδεια για παρόμοια παραγωγή, αλλά υπάρχουν ακόμη προβλήματα στη χώρα μας, του τύπου ότι δεν υπάρχει ούτε ο σχετικός Κ.Α.Δ. (Κωδικός Αριθμός Δραστηριότητας), πράγμα το οποίο προσπαθούν να επιλύσουν.
  • Η δε «πρωτοπόρα» Τράπεζα Πειραιώς, διαφημίζει ως δωρεάν παροχή, ειδικό πρόγραμμα, με βάση το οποίο, κάθε αγορά που πραγματοποιούμε με την πιστωτική κάρτα της, κατατάσσεται σε μια συγκεκριμένη κατηγορία συναλλαγής, και μέσω ειδικού αλγόριθμου υπολογίζεται η εκτιμώμενη ποσότητα εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2e) για κάθε ευρώ (€) που δαπανάμε.
  • Γιατί άραγε μια Τράπεζα πληρώνει μια εταιρεία για να μας παρέχει δωρεάν μια τέτοια «εξυπηρέτηση», αν αργότερα δεν θα γίνει αυτή υποχρεωτική και επί πληρωμή;
ΜΙΑ ΑΠΟΨΗ ΓΙΑ ΤΟ ΠΟΥ ΟΔΗΓΟΥΝ ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΤΑ ΜΕΤΡΑ
 
Πού θέλω να καταλήξω.
Ειδική στα ζητήματα περιβάλλοντος και διατροφής δεν είμαι,
  • όμως μου προξενεί ιδιαίτερο προβληματισμό, ο τρόπος που αντιμετώπισε η κυβέρνηση της Ν.Δ. (το πιο πειθήνιο όργανο της Ε.Ε.) την ευλογιά των αιγοπροβάτων, που την άφησε σταδιακά να εξελίσσεται και βρήκε ως μοναδικό μέσον αντιμετώπισής της το σφαγιασμό, μέχρι τώρα, περίπου μισού εκατομμυρίου αιγοπροβάτων στη χώρα, χωρίς να φαίνεται να νοιάζεται για τη συνέχιση της παραμονής των κτηνοτρόφων στο επάγγελμα.
Αναρωτιέμαι:
  • Αυτή η στάση της έχει να κάνει μόνο με τον περιορισμό της γεωργίας και της κτηνοτροφίας στη χώρα μας σε ό,τι αφορά τους μικρομεσαίους αγρότες και κτηνοτρόφους, σε όφελος των μεγαλοτσιφλικάδων, των εταιρειών παραγωγής και επεξεργασίας αγροτοκτηνοτροφικών προϊόντων, ακόμη και εταιρειών φωτοβολταϊκών, αν αποκοπούν από τη γη τους οι μικρομεσαίοι αγροτοκτηνοτρόφοι;
  • Ή μήπως εντάσσεται και στα πλαίσια μιας γενικότερης πολιτικής, που εκπορεύεται από τα κέρδη των πολυεθνικών, και επιβάλλεται σταδιακά από τους Διεθνείς Οργανισμούς, την Ε.Ε., τις ΗΠΑ κτλ. και έχει να κάνει με μια ριζική ανατροπή σε όλο το διατροφικό σύστημα, όπου το κρέας και άλλα τρόφιμα θα υποκατασταθούν από τα έντομα, με πρόσχημα την «πράσινη ανάπτυξη» (που ούτε πράσινη ούτε ανάπτυξη είναι);
Αλλιώς, γιατί όλοι αυτοί,
  • που δεν δίνουν δεκάρα για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και τα διάφορα «αποτυπώματα» στην ατμόσφαιρα, από την προϊούσα καταστροφή του Αμαζονίου, από την αλόγιστη χρήση βομβών (τι περιβαλλοντικό αποτύπωμα άφησε άραγε η ισοπέδωση της Γάζας;), από την απίστευτη σε ποσότητα ενέργεια που απαιτεί η τεχνητή νοημοσύνη, από την καταστροφή του θαλάσσιου κόσμου που επιφέρουν οι μεταφορές και κυρίως οι επαναεριοποιήσεις και οι υγροποιήσεις του LNG στις πλωτές πλατφόρμες κτλ. κτλ.,
  • ενοχοποιούν τόσο πολύ το ζωικό κεφάλαιο για τη μόλυνση της ατμόσφαιρας και παίρνουν «μέτρα» για τη μείωσή του;
Αν έτσι είναι τα πράγματα, αν δηλαδή βρισκόμαστε απέναντι σε μια τέτοιου μεγέθους προσπάθεια ανατροπής του ανθρώπινου διατροφικού συστήματος, άρα και της ποιότητας της ζωής, χωρίς να έχει καμιά πληροφόρηση γι αυτό η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών, χωρίς ακόμη και τον υποκριτικό «κοινωνικό διάλογο»,
  • τότε οι εξελίξεις αυτές θα πρέπει να απασχολήσουν σοβαρά την Αριστερά, γιατί καμιά άλλη πολιτική δύναμη δεν ενδιαφέρεται για τον Άνθρωπο, στην κατεύθυνση ενημέρωσης και συγκρότησης ενός ισχυρού, πανευρωπαϊκού κοινωνικού κινήματος ανατροπής αυτών των δυστοπικών σχεδίων.
  • Και θα πρέπει να στηρίξουμε με ακόμη περισσότερη ένταση τους αγώνες των αγροτών, αναδεικνύοντας και την αυτήν την διάσταση του ζητήματος, όχι μόνον γιατί είναι δίκαιοι, αλλά γιατί αφορούν απόλυτα τη ζωή μας και το μέλλον μας στον πλανήτη γη.
Υ.Γ. Ζητώ συγνώμη που το άρθρο είναι μεγάλο, αλλά έκρινα σκόπιμο να παραθέσω πληροφοριακά στοιχεία χρειαζούμενα, κατά τη γνώμη μου.
 



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.