22 Δεκεμβρίου 2019

Τροφή για σκέψη...

Γράφει η Αντωνία Αντωνά.

Ένα ζήτημα που καλούμαι πολύ συχνά να αντιμετωπίσω στη δουλειά μου, αλλά που παρατηρώ και στην καθημερινότητά μου, είναι ο τρόπος με τον οποίο το φαγητό έχει αποκτήσει τα τελευταία χρόνια ιδιότητες και διάσταση αντικαταθλιπτικού, ναρκωτικού, υποκατάστατου συναισθημάτων και επιβράβευσης. Η αλλαγή στο πώς αντιλαμβανόμαστε το φαγητό είναι πλέον έκδηλη και στο ανησυχητικό 30% του παγκόσμιου πληθυσμού που θεωρούνται ιατρικά υπέρβαροι. 

Στην Ελλάδα το φαγητό πάντα είχε μία εξέχουσα θέση. Πολλές μητέρες κυνηγάνε τα παιδιά τους από πίσω για να φάνε όλο τους το φαγητό, στα οικογενειακά και φιλικά γεύματα μαγειρεύουμε ή παραγγέλνουμε αρκετό φαγητό για να ταϊσουμε άλλα 4 σπίτια, ενώ η συχνά υπερβολικά έντονη απαγόρευση των γλυκών και του γρήγορου φαγητού στα παιδιά, φέρνει (όπως κάνει συνήθως το απόλυτο 'όχι') τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα. Έτσι δημιουργούνται γενιές ολόκληρες που έχουν μάθει να τρώνε όλο τους το φαγητό αλλά που κάποια στιγμή βρίσκονται μόνοι τους σε ένα σουβλατζίδικο ή σε ένα ζαχαροπλαστείο και εκδικούνται (νομίζουν) τους γονείς τους που δεν τους επέτρεπαν να δοκιμάσουν αυτά τα ομολογουμένως επιβλαβή τρόφιμα, χωρίς όμως να παρέχουν καν την ευκαιρία για συζήτηση ή μία ικανοποιητική εξήγηση (το 'είναι έτσι επειδή ΕΓΩ στο λέω' συνήθως δεν πείθει ένα 15χρονο). 

Υπάρχει όμως και μία πιο βαθιά, ψυχολογική διάσταση - αυτό που ο Freud αποκαλούσε 'στοματική καθήλωση'. Ενώ ένα μεγάλο κομμάτι του στοματικού σταδίου ενός βρέφους το αποτελεί και το ικανοποιεί, ή όχι, ο θηλασμός, το να πούμε ότι κάθε βρέφος που δε θήλασε θα αποκτήσει μία στοματική εξάρτηση (φαγητό κάπνισμα, φλυαρία) είναι μία ιδιαίτερα απλοϊκή απάντηση - αν και συχνά ισχύει. 

Η ιστορία της ανάπτυξης του συναισθηματικού φαγητού όμως έχει και συνέχεια. Παρατηρώ ολοένα και πιο συχνά ένα κοινό παράγοντα στο παρελθόν των ανθρώπων που τρώνε συναισθηματικά - δε νιώθουν πως έχουν πάρει αγάπη από τους γονείς τους, κυρίως δε από τις μητέρες τους. Πώς γίνεται όμως αυτό το συναισθηματικό κενό να πιστεύει κάποιος ότι μπορεί να το καλύψει γεμίζοντας το στομάχι του; Και, ακόμα πιο σημαντικό, πώς μπορεί κάποιος να ξεχωρίσει αν τρώει επειδή πεινάει ή για να κατευνάσει το άγχος, την ανσυχία ή την ανάγκη του για αγάπη; 

Η πρώτη ερώτηση δεν έχει μία εύκολη απάντηση. Το πιο απλό που μπορώ να πω είναι ότι ανήκει και αυτό στην ομάδα παράλογων και επιβλαβών συνηθειών που αποκτούν συχνά οι άνθρωποι που νιώθουν ότι δεν έχουν πάρει φροντίδα. Χωρίς να γίνεται συνειδητά, το σκεπτικό είναι ότι το φαγητό φροντίζει την πείνα τους, την ανάγκη τους για ικανοποίηση και αυτό ΠΡΕΠΕΙ να είναι καλό. Την ίδια πορεία σκέψης ακολουθεί και ο καπνιστής που, ενώ στο πρώτο του τσιγάρο είπε 'Αηδία!', 10 χρόνια αργότερα λέει 'Το τσιγάρο μου αρέσει, είναι ο πιο πιστός μου φίλος στις λύπες και στις χαρές μου'. Φυσικά στις εκλογικεύσεις δε μπορούν (δε θέλουμε) να χωρέσουν σκέψεις όπως μη υγιές σωματικό βάρος, χοληστερίνη ή καρκίνος. 

Η απάντηση στη δεύτερη ερώτηση είναι κάπως πιο απλή - παρατηρείστε λίγο τον εαυτό σας. Κοιτάξτε αν τρώτε επειδή υπάρχει το συναίσθημα της πείνας ή αν κάποιο άλλο συναίσθημα προσπαθείτε να αποσιωπήσετε. Κοιτάξτε επίσης και ΤΙ τρώτε - ένας άνθρωπος που πραγματικά πεινάει και έχει στο ψυγείο του τα απαραίτητα υλικά για να φτιάξει ένα σάντουιτς, δε θα παραγγείλει σουβλάκια. Τα μικροπράγματα επίσης (βλέπε ποπ κορν, ζελεδάκια, σοκολατάκια) είναι μία καλή ένδειξη πως τρώτε για συναισθηματικούς λόγους, καθώς η συνεχείς κινήσεις που απαιτεί η κατανάλωσή τους, αλλά και η έντονη γεύση τους, ικανοποιούν στο μέγιστο και τη στοματική καθήλωση (όπως θα έκανε ο θηλασμός αν είχε γίνει ικανοποιητικά) αλλά και κοροιδεύουν τον εγκέφαλο μας ώστε να στέλνει πιο έντονα το σήμα του 'φουσκώματος' - ένα ακόμα στοιχείο που αποτελεί ένδειξη ότι δεν τρώτε μόνο για να κοπάσετε την πείνα σας. Να σημειώσω ότι ουδεμία κρίση κάνω αναφορικά με γυναίκες που αδυνατούν ή δεν επιθυμούν να θηλάσουν καθώς αυτό πρέπει να αποτελεί αποκλειστική επιλογή της κάθε μητέρας. Αναφέρω απλώς κάποιες πιθανές συνέπειες, έτσι, σαν τροφή για σκέψη. 

Καλές γιορτές σε όλους και όλες!

Τονια Αντωνά 
Συνθετική ψυχοθεραπεύτρια/συγγραφέας 
tonia.antona@googlemail.com



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 6:30 μ.μ.
Κατηγορία Θέματος , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.