31 Ιουλίου 2024

Άγιος Νικόλαος Καβάσιλας: Ποιο είναι συνοπτικά το νόημα της θείας λειτουργίας

Έργο της ιερουργίας των θείων μυστηρίων είναι η μεταβολή των προσφερομένων δώρων σε σώμα και αίμα Χριστού. Ο δε σκοπός είναι ο αγιασμός των πιστών, οι οποίοι με τη λήψη των μυστηρίων αυτών παίρνουν την άφεση των αμαρτιών τους, την κληρονομία της βασιλείας των ουρανών και τα παρόμοια αγαθά.
 
Προπαρασκευαστικά και συντελεστικά για το έργο και το σκοπό αυτό είναι, προσευχές, ψαλμωδίες, αναγνώσεις των αγίων Γραφών, και γενικά όλα όσα ιερά γίνονται και λέγονται πριν και μετά τον αγιασμό των τιμίων δώρων. Διότι αν και ο Θεός μάς δίνει δωρεάν όλα τα άγια πράγματα και δεν συνεισφέρουμε προηγουμένως εμείς τίποτε σ’ Αυτόν, αλλά είναι όλα απολύτως δικά Του δωρήματα, εντούτοις απαιτεί αναγκαστικά από εμάς να γίνουμε ικανοί να τα δεχθούμε και να τα φυλάξουμε, και δεν μας κάνει μετόχους του αγιασμού αν δεν έχουμε τέτοια διάθεση. Έτσι μας δέχεται στο βάπτισμα, έτσι μας δέχεται στο χρίσμα, έτσι μας δέχεται στη θεία κοινωνία και μας μεταδίδει από τη φοβερή θεία τράπεζα. 
 
Αυτό το φανέρωσε ο Θεός στην παραβολή του Σπορέως. Διότι λέγει: «Βγήκε ο Σπορεύς», όχι για να οργώσει τη γη, αλλά «για να σπείρει» (Ματθ. 13:3), δείχνοντας ότι το όργωμα και όλη η προετοιμασία πρέπει να έχουν γίνει από εμάς.
 
Εφόσον λοιπόν για την απόκτηση των μυστηρίων ήταν τόσο αναγκαίο να είμαστε καλά διατεθειμένοι και ετοιμασμένοι, έπρεπε και αυτή η προπαρασκευή να υπάρχει μέσα στη διευθέτηση της ιερής τελετής, όπως και υπάρχει. Και αυτό πράγματι μπορούν να επιτύχουν σ’ εμάς οι προσευχές, οι ψαλμωδίες και όλα όσα ιερά γίνονται και λέγονται σ’ αυτήν. Διότι αυτά μας αγιάζουν και μας διαθέτουν, αφενός μεν να δεχθούμε όπως πρέπει τον αγιασμό, αφετέρου δε να διατηρήσουμε τον αγιασμό και να μείνουμε κάτοχοί του.
 
Μας αγιάζουν δε με δύο τρόπους. Ο ένας είναι ότι ωφελούμαστε από αυτές τις προσευχές, τις ψαλμωδίες και τις αναγνώσεις. Οι προσευχές μάς στρέφουν προς τον Θεό και μας προξενούν την άφεση των αμαρτιών μας, και οι ψαλμωδίες ομοίως κάνουν τον Θεό ευμενή απέναντί μας και έλκουν σ’ εμάς τη βοήθεια από Αυτόν. Διότι λέγει: «Πρόσφερε στον Θεό θυσία δοξολογίας· θα σε λυτρώσω και θα με δοξάσεις» (Ψαλμ. 49:14-15). Οι δε αναγνώσεις των αγίων Γραφών, οι οποίες διακηρύσσουν την αγαθότητα του Θεού και την αγάπη Του προς τους ανθρώπους, αλλά και τη δικαιοσύνη και την κρίση Του, εμπνέουν στις ψυχές μας τον φόβο Του και ανάβουν την αγάπη προς Αυτόν και έτσι βάζουν μέσα μας πολλή προθυμία να τηρούμε τις εντολές Του.
 
Όλα αυτά, με το να κάνουν πιο καλή και πιο αγία την ψυχή και του ιερέως και του λαού, τους κάνουν ικανούς να δεχθούν και να διατηρήσουν τα τίμια δώρα, πράγμα που είναι και ο σκοπός της θείας λειτουργίας· ιδιαιτέρως δε, κάνουν τον ιερέα άξιο να τελέσει τη θυσία, η οποία είναι το έργο της μυσταγωγίας, όπως έχει λεχθεί. Αυτό ακριβώς και περιέχεται σε πολλά μέρη των ευχών, και παρακαλεί ο ιερεύς να μη βρεθεί ανάξιος της λειτουργίας, αλλά με καθαρά χέρια και ψυχή και γλώσσα να υπηρετήσει το Μυστήριο. Και έτσι λοιπόν από το ίδιο το νόημα των λόγων, όσων λέγονται και όσων ψάλλονται, ωφελούμαστε κατά την ιερουργία.
 
Ο άλλος τρόπος, με τον οποίο αγιαζόμαστε από αυτά, όπως και απ’ όλα όσα γίνονται στην ιερουργία, είναι το ότι, μέσα σ’ αυτά βλέπουμε την αναπαράσταση του Χριστού και των έργων που έκανε για μας και των παθών Του. Διότι μέσα στις ψαλμωδίες και στα αναγνώσματα και σε όλα όσα πράττει ο ιερεύς σε όλη τη διάρκεια της θείας λειτουργίας φανερώνεται η Οικονομία (*) του Σωτήρα.
 
Το πρώτο μέρος της θείας λειτουργίας φανερώνει τις αρχές αυτής της Οικονομίας, το δεύτερο φανερώνει τη συνέχεια, και το τελευταίο εκείνα που επακολούθησαν στο τέλος. Και έτσι μπορούν οι θεατές να έχουν όλα εκείνα εμπρός στα μάτια τους. Διότι ο αγιασμός των δώρων, η ίδια δηλαδή η θυσία, διακηρύττει τον θάνατό Του και την ανάσταση και την ανάληψη, διότι μεταβάλλει τα τίμια αυτά δώρα σε αυτό τούτο το σώμα του Κυρίου, το οποίο δέχθηκε όλα αυτά, το οποίο σταυρώθηκε, αναστήθηκε και αναλήφθηκε στον ουρανό.
 
Όσα προηγούνται της θυσίας, φανερώνουν τα γεγονότα που προηγήθηκαν του θανάτου του Κυρίου, δηλαδή την έλευσή Του στον κόσμο, την πρώτη Του εμφάνιση και κατόπιν την τέλεια φανέρωσή Του. Κι εκείνα που είναι μετά τη θυσία φανερώνουν την «επαγγελία του Πατρός», όπως είπε ο ίδιος ο Κύριος (Λουκ. 24:49), δηλαδή την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος στους Αποστόλους και την μέσω αυτών επιστροφή των εθνών στον Θεό και την κοινωνία τους με Αυτόν.
 
Και όλη η μυσταγωγία είναι σαν κάποια ενιαία απεικόνιση ενός σώματος, το οποίο είναι η ζωή του Σωτήρα. Αυτή θέτει κάτω από τα μάτια μας τα διάφορα μέρη αυτής της ζωής από την αρχή μέχρι το τέλος, σύμφωνα με την τάξη και αρμονία που έχουν μεταξύ τους.
 
(*) Θεία Οικονομία ονομάζεται από τους Πατέρες το σύνολο των πράξεων, με τις οποίες ο Θεός ενήργησε την απολύτρωση και τη σωτηρία μας: η ενανθρώπηση του Θεού Λόγου, η ζωή, η διδασκαλία, τα πάθη, η σταύρωση, η ανάσταση, η ανάληψή Του, η ίδρυση της Εκκλησίας Του.
 
Από το βιβλίο: Αγίου Νικολάου Καβάσιλα, Ερμηνεία της Θείας Λειτουργίας. Μετάφραση Αντ. Γαλίτη. Εκδόσεις Το Περιβόλι της Παναγίας, σελ. 21.
 



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 8:00 π.μ.
Κατηγορία Θέματος , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.