Ο Μπάρμπα-Γιώργος είχε κατέβει από τα βουνά και απεχθανόταν την ευρωπαϊκή κουλτούρα. Ήταν ένας σκληροτράχηλος Ρουμελιώτης που μετατράπηκε σε έναν από τους βασικούς πρωταγωνιστές του θεάτρου σκιών. Ο μπάρμπας του Καραγκιόζη γεννήθηκε το 1897, εν μέσω μίας κομβικής περιόδου για τη χώρα. Δημιουργός του ήταν ο Γιάννης Ρούλιας, σπουδαίος καραγκιοζοπαίχτης του 19ου αιώνα.
Ο χαρακτήρας του μπάρμπα-Γιώργου διαμορφώθηκε από τα πατριωτικά αισθήματα του δημιουργού του. Ήταν μία εποχή που η άλλοτε μικρή και επαρχιακή Αθήνα, άρχισε να γεμίζει από νεόπλουτους κατοίκους. Οι άνθρωποι αυτοί ανήγειραν μέγαρα, εισήγαγαν νέα ήθη κι έθιμα, ενώ αδιαφορούσαν για τους ντόπιους.
Στον αντίποδα αυτής της ξενόφερτης αστικής τάξης, ο Ρούλιας τοποθέτησε τον ήρωά του: έναν γεροδεμένο χωριάτη που «μοίραζε καρπαζιές» στους εχθρούς του έθνους και προστάτευε τους συμπατριώτες του.
Μέχρι τότε, ο Καραγκιόζης κι ο Χατζηαβάτης ήταν μόνοι τους απέναντι στον «Αλβανό» και στον Βεληγκέκα. Ο μπαρμπα-Γιώργος ήρθε να καταπολεμήσει τη βία των Τούρκων κατακτητών.
Είναι χαρακτηριστικό ότι παρόλο που ρόλος του ήταν να ενισχύσει το εθνικό αίσθημα, δεν βασίστηκε μόνο στην «ένδοξη αρχαιότητα». Αντιπροσώπευε τον λεβέντη Ρουμελιώτη της μετεπαναστατικής περιόδου, που απεχθανόταν τη νεωτερικότητα και ήταν προσκολλημένος στην παράδοση. Οι τρόποι του ήταν απότομοι και ανεπιτήδευτοι, μιλούσε με βλάχικη προφορά, φορούσε φουστανέλα, φέσι και τσαρούχια και έδειχνε ατρόμητος. Όπως σημειώνει ο λογοτέχνης Ζαχαρίας Παπαντωνίου, το μόνο που τον φόβιζε ήταν ο ευρωπαϊκός πολιτισμός.
Ο μπαρμπά-Γιώργος αγαπήθηκε από το κοινό σε τέτοιο βαθμό που πολύ γρήγορα μετατράπηκε σε αναπόσπαστο κομμάτι του κόσμου του Καραγκιόζη. Ήταν το πιο περήφανο «τέκνο» του Γιάννη Ρούλια, ο οποίος τον εμπνεύστηκε σε ηλικία 25 ετών. Ο ταλαντούχος καραγκιοζοπαίχτης είχε μαθητεύσει κοντά στον πρώτο δάσκαλο της τέχνης του θεάτρου των σκιών, τον περίφημο «Μίμαρο», κατά κόσμον Δημήτριο Σαρδούνη. Μέχρι τα 33 του χρόνια, όταν και απεβίωσε πρόωρα, ο Ρούλιας είχε καθιερωθεί στο χώρο, έχοντας μάλιστα διαμορφώσει μία νέα σχολή.
Το Μάρτιο του 1905, όταν ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου πληροφορήθηκε τον ξαφνικό θάνατό του διάσημου καραγκιοζοπαίχτη της Αθήνας, έγραφε στην εφημερίδα ΣΚΡΙΠ:
«Οι δημιουργοί ας πεθαίνουν, οι ήρωες μόνον να ζουν. Και βέβαια, ο Μπάρμπα-Γιώργος ζει, μολονότι πέθανε ο Ρούλιας. Ο ίδιος δεν απελογήθη πώς και γιατί τον δημιούργησε. Τα αυθόρμητα δε λογοδοτούν. Ένα είναι βέβαιο: πως ο Μπάρμπα-Γιώργος, πάνοπλος με την πλατυστομίαν του, αναπηδήσας από το κεφάλι του πλάνητος αυτού, ήτο ανάγκη της ελληνικής ψυχής».
Απολαύστε τον στο 10.59 από τον κορυφαίο καραγκιοζοπαίχτη Ευγένιο Σπαθάρη:
2 σχόλια:
ΒΡΕ ΤΟΝ ΜΠΑΡΜΠΑ ΓΙΩΡΓΟ ... ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΚΥΝΗΓΟΥΣΕ ΤΟΝ ΚΑΗΜΕΝΟ ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗ;
ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ — Φτώχεια, Χατζατζάρη μου, φτώχεια καταραμένη.
ΧΑΤΖΗΑΒΑΤΗΣ — Κι εγώ, Καραγκιόζη μου, έχω δέκα μέρες να σταυρώσω δεκάρα στην τσέπη μου. Εσύ όμως δεν πρέπει να παραπονείσαι και τόσο, γιατί έχεις το θείο σου, τον Μπαρμπαγιώργο, που έχει τόση περιουσία, και δεν αμφιβάλλω, θα σε μπαλώνει.
ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ — Το γρουσούζη, μωρέ, μη μου τον μελετάς, Χατζατζάρη. Μόλις με δει, νομίζει πως βλέπει το χάρο του. Δεν προκάνω να του πω καλημέρα και με βάνει στο κυνήγι. Μου λέει: «Φεύγα γιατί θα μολήσω τα σκυλιά να σε φάνε» ακαμάτη και αχαίρευτε". Ευτυχώς με γλυτώνει η θειά μου που με κρύβει σε ένα πιθάρι .... και μου πετά και ένα καρβέλι ...
Όσον αφορά καταγωγή του δημοφιλούς Καραγκιόζη, την οποία διεκδικούν οι Τούρκοι σημειώνεται ότι ήταν Έλληνας ...
Ο Καραγκιόζης υπήρξε ένα αληθινό πρόσωπο που ζούσε στην Ελληνική Προύσα της Μικράς Ασίας Ήταν ένας άνθρωπος γελαστός και καλόκαρδος που διασκέδαζε τον κόσμο με τα αστεία του και τα πειράγματα του .Ήταν αγαπητός από όλους και το όνομα του σήμαινε << Μαυρομάτης>>, αφού στα τούρκικα <> σημαίνει μαύρος και <> είναι το μάτι. Λόγω της μικτής Τουρκικής και Ελληνικής γλώσσας των Ελλήνων Μικρασιατών επικράτησε και το πιο πάνω παρατσούκλι.
Όσον αφορά και τον θείο του Καραγκιόζη τον Μπάρμπα Γιώργο ... ήταν ένας φουστανελοφόρος τσέλιγκας. Παρουσιάζονταν ως Ορεσίβιος, πρωτόγονος Ηπειρώτης. Μιλούσε δε μια ιδιότυπη διάλεκτο, με όλα τα χαρακτηριστικά ιδιώματα του τόπου του.
Η προσωπική διαδρομή του μεγάλου Καραγκιοζοπαίκτη Γιάννη Ρούλια ίσως αποτυπώθηκε στην τελική διάπλαση της φιγούρας του Μπαρμπαγιώργου: ο Μπαρμπαγιώργος έρχεται στο «άστυ» φορτωμένος με τυριά, καρδάρες και γίδια όλα πεσκέσια στο «ανεψουδι του» τον Καραγκιόζη Οι χοντροκομμένοι τρόποι του Μπαρμπαγιώργη γίνονται ακόμη πιο εμφανείς όταν εκείνος προσπαθεί, ματαίως, να μεταμορφωθεί σε πρωτευουσιάνο, συνδυάζοντας φράκο με τσαρούχια ή καπέλο με φουστανέλα. Το αποτέλεσμα πάντα σκέτο φιάσκο, αλλά χρήσιμο μάθημα στο μέσο Αθηναίο που επιθυμεί να ξεχάσει την αγροτική καταγωγή του.Μεγαλωμένος στα βουνά, έχει μια υπεράνθρωπη δύναμη, την οποία ούτε ο ίδιος συνειδητοποιεί.
Ο Ρούλιας αναφέρεται ως ο δημιουργός της φιγούρας του Μπαρμπα-Γιώργου, του γνωστού φουστανελά τσέλιγκα. Στην πραγματικότητα, υπήρξε επινόηση του Μίμαρου -που πιθανότατα με τη σειρά του μετάπλασε κι εξέλιξε προϋπάρχοντα στοιχεία- αλλά καθιερώθηκε με τη μορφή και τον χαρακτήρα που γνωρίζουμε από τον Ρούλια. Αυτός τον επέβαλε στο Ελληνικό κοινό, με τα χαρακτηριστικά του «τελειοποιημένα», μάλλον μετά από τον «ατυχή» πόλεμο του 1897, στοχεύοντας στην ενίσχυση του ηθικού των Ελλήνων ...
Ο ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ ΚΑΙ Ο ΘΙΑΣΟΣ ΤΟΥ ΤΙΜΗΣΑΝ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ... ΣΗΜΕΡΙΝΟΙ ΚΛΟΟΥΝ ΚΑΙ ΜΑΡΙΟΝΕΤΤΕΣ ΤΗΝ ΝΤΡΟΠΙΑΖΟΥΝ ...
Χα χα χα 😀👌
Δημοσίευση σχολίου