Αφιέρωμα στους αδελφούς Αρμενίους

                                         Έμβλημα του AGBU στην Κύπρο 

 

Αφιέρωμα στους αδελφούς Αρμενίους, που υπέστησαν βάρβαρη γενοκτονία από τους Τούρκους, όπως και οι Έλληνες και όλες οι Χριστιανικές μειονότητες.

 

Αναδημοσίευση με πρόσθετα σχόλια και πληροφορίες.

Από Αρμένισσα – Κυπρία συνεργάτιδα μας Μαίρη Φιλ.

 

Η γενοκτονία των Αρμενίων.

 

Η πρώτη γενοκτονία του 20ου αιώνα, με τη συστηματική εξόντωση ενάμισι εκατομμυρίου ανθρώπων από τις Οθωμανικές αρχές την τριετία 1915-1918.

 

Η Αρμενική ελίτ της πόλης Χαρπούτ οδηγείται στη φυλακή, πριν ξεκινήσει η πορεία θανάτου, τον Μάιο του 1915. Πηγή: Ημερολόγιο Τζάκομπσεν, Χαρπούτ 1907-1919. Υπήρξε ο προάγγελος του Εβραϊκού Ολοκαυτώματος, κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

 

Στα τέλη του 19ου αιώνα, οι Αρμένιοι, ένας πανάρχαιος χριστιανικός λαός της Εγγύς Ανατολής, μοιράζονταν μεταξύ της Ρωσίας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Στην τσαρική Ρωσία ζούσαν κάτω από ένα σχετικά ανεκτικό καθεστώς (αν και δεν έλειπαν μαζικοί εκρωσισμοί), αλλά στην Οθωμανική Αυτοκρατορία υφίσταντο παντός είδους διωγμούς, όπως και οι άλλοι χριστιανικοί λαοί της αυτοκρατορίας (Έλληνες, Ασσύριοι κλπ).

 

Με την ανάδυση των εθνικισμών, ο Σουλτάνος τούς υποπτευόταν για αποσχιστικές τάσεις, ενώ και οι Ρώσοι, που εποφθαλμιούσαν εδάφη του «μεγάλου ασθενούς», υπέθαλπαν τις όποιες φιλοδοξίες τους. Έτσι, ο Αβδούλ Χαμίτ Β' δεν δίστασε να προβεί σε άγριους διωγμούς εναντίον των Αρμενίων της επικράτειάς του, με αποκορύφωμα τις σφαγές στο Σασούν (1894), τις μαζικές εκτελέσεις της διετίας 1895-1896, που στοίχισαν τη ζωή σε 300.000 Αρμενίους.

 

Η επικράτηση των Νεοτούρκων τον Ιούλιο του 1908, παρά τις αρχικές ελπίδες που γέννησε, δεν άλλαξε την κατάσταση για τους χριστιανούς της αυτοκρατορίας. Αντί για τον σεβασμό των συνθηκών και την πραγμάτωση των μεταρρυθμίσεων, όπως είχε υποσχεθεί, το νέο καθεστώς προέβη σε νέους διωγμούς των Αρμενίων τον Απρίλιο του 1909 στα Άδανα και την ευρύτερη περιοχή της Κιλικίας.

 

Η συστηματική, όμως, εξόντωση των Αρμενίων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας έγινε κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, όταν ο σουλτάνος και ο τσάρος βρέθηκαν σε διαφορετικά στρατόπεδα. Το σχέδιο του Υπουργού Εσωτερικών, Ταλαάτ Πασά, μπήκε σε εφαρμογή στις 24 Απριλίου του 1915, με τη σύλληψη 250 επιφανών Αρμενίων στην Κωνσταντινούπολη, οι οποίοι εκτελέστηκαν το ίδιο βράδυ. Η 24η Απριλίου έχει καθιερωθεί ως Ημέρα Μνήμης για την Αρμενική Γενοκτονία και τιμάται κάθε χρόνο από την Αρμενική διασπορά.

 

Απαγχονισμοί Αρμενίων στο Χαλέπι το 1915

 

Αμέσως μετά άρχισαν ομαδικές σφαγές του αρμενικού λαού στην Ανατολική Μικρά Ασία. Χαρακτηριστικό είναι το τηλεγράφημα του Ταλαάτ στις 28 Απριλίου 1915 προς τους νομάρχες των περιοχών αυτών: «Αποφασίσθηκε να τεθεί τέρμα στο ζήτημα των Αρμενίων με εκτόπισίν τους στις ερήμους και την εξόντωση αυτού του ξενικού στοιχείου». Έως το 1918 πάνω από ενάμισι εκατομμύριο Αρμένιοι έχασαν τη ζωή τους ή αναγκάστηκαν να εκπατριστούν.

 

Η γενοκτονία του 1915 παρέμεινε ατιμώρητη από τη διεθνή κοινότητα, παρότι η Οθωμανική Αυτοκρατορία, ως σύμμαχος των Κεντρικών Δυνάμεων, βρισκόταν στους ηττημένους του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Αδόλφος Χίτλερ τη χρησιμοποίησε ως παράδειγμα για να δικαιολογήσει το Εβραϊκό Ολοκαύτωμα. «Ποιος μιλάει σήμερα για τον αφανισμό των Αρμενίων;» διερωτήθηκε το 1939.

 

Η Αρμενική Γενοκτονία ήταν εν γνώσει των Γερμανών, συμμάχων των Οθωμανών στον Μεγάλο Πόλεμο, οι οποίοι όμως επέβαλαν καθεστώς λογοκρισίας στην πατρίδα τους. Ο μόνος πολιτικός που προσπάθησε μάταια να καταγγείλει την εξόντωση των Αρμενίων ήταν ο σοσιαλδημοκράτης Καρλ Λίμπκνεχτ, μετέπειτα ιδρυτής του Κομμουνιστικού Κόμματος Γερμανίας, στις 11 Ιανουαρίου 1916. Η ιστορική έρευνα έχει φέρει στο φως ντοκουμέντα ότι οι Γερμανοί ενθάρρυναν τους Οθωμανούς στην εξόντωση των Αρμενίων, επειδή τους θεωρούσαν προσκείμενους στους Ρώσους.

 

Μόλις το 2015 η Γερμανία υπαναχώρησε από τη σταθερή μέχρι τώρα άρνησή της να χρησιμοποιήσει τον όρο «γενοκτονία» για την εξόντωση των Αρμενίων από τους Οθωμανούς Τούρκους, υποκύπτοντας στις πιέσεις βουλευτών. «Η σφαγή των Αρμενίων πριν από 100 χρόνια υπήρξε γενοκτονία, το κλασικό παράδειγμα εθνοκάθαρσης, μαζικής καταστροφής και απέλασης», δήλωσε ο πρόεδρος της Γερμανίας Γιοακίμ Γκάουκ, κατά την διάρκεια επιμνημόσυνης δέησης που έγινε σε ναό του Βερολίνου στις 23 Απριλίου.

 

Η Τουρκία, ως διάδοχο κράτος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ποτέ δεν παραδέχτηκε τη Γενοκτονία των Αρμενίων. Υποστηρίζει ότι επρόκειτο για μία επιχείρηση καταστολής κατά εκείνων των Αρμενίων, που είχαν συνεργαστεί με τις ρωσικές δυνάμεις εισβολής στην ανατολική Τουρκία και ότι οι νεκροί δεν ξεπερνούσαν τις 300.000. Η δήλωση συγγνώμης του Τούρκου πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογκάν προς τα εγγόνια των θυμάτων στις 23 Απριλίου του 2014, ίσως να είναι το προμήνυμα αλλαγής της στάσης της Άγκυρας.

 

Μέχρι το 2015, 25 χώρες έχουν αναγνωρίσει τη Γενοκτονία των Αρμενίων (Αργεντινή, Βέλγιο, Καναδάς, Χιλή, Κύπρος, Ελλάδα, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Λιθουανία, Λίβανος, Ολλανδία, Πολωνία, Ρωσία, Σλοβακία, Σουηδία, Ελβετία, Ουρουγουάη, Βατικανό, Βενεζουέλα, Αρμενία, Αυστρία, Βολιβία, Τσεχία, Συρία) και διεθνείς οργανισμοί, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο), το Συμβούλιο της Ευρώπης και η Κοινή Αγορά του Νότου (Mercosur). Τη Γενοκτονία των Αρμενίων έχουν αναγνωρίσει, επίσης, οι 43 από τις 50 πολιτείες των ΗΠΑ, τέσσερις περιοχές της Ισπανίας (Βασκωνία, Καταλονία, Βαλεαρίδες Νήσοι, Ναβάρα), η Σκωτία, η Ουαλία και η Βόρειος Ιρλανδία από τη Μεγάλη Βρετανία και δύο περιοχές της Αυστραλίας (Νέα Νότιος Ουαλία και Νότια Αυστραλία).

 

Πρόσθετο παράρτημα.

 

Γενοκτονία Αρμενίων: Το έγκλημα με 1,5 εκατομμύριο θύματα (ΦΩΤΟ)

 

ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ ΑΡΜΕΝΙΩΝ: Στις 24 Απριλίου 1915 ο Υπουργός Εσωτερικών της Τουρκίας, Ταλαάτ Πασά, διέταξε την σύλληψη 250 επιφανών Αρμενίων της Κωνσταντινούπολης, τους οποίους αφού τους βασάνισε, τους εκτέλεσε μετά από λίγες ώρες.

 

Τέσσερις ημέρες αργότερα, στις 28 Απριλίου 1915, ο Ταλαάτ έστειλε στους νομάρχες των περιοχών της Ανατολικής Μικράς Ασίας τη συγκεκριμένη επιστολή: «Αποφασίσθηκε να τεθεί τέρμα στο ζήτημα των Αρμενίων με εκτόπισίν τους στις ερήμους και την εξόντωση αυτού του ξενικού στοιχείου». Ήταν η αρχή της γενοκτονίας των Αρμενίων που κόστισε τη ζωή σε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους.

 

Σκοπός των Τούρκων ήταν να “εξαφανίσουν” τον χριστιανικό λαό που ζούσε στην Ανατολική Μικρά Ασία, περίπου 2 εκατομμύρια Αρμένιοι. Οι Τούρκοι εκτόπισαν τους Αρμένιους, και τους ανάγκασαν σε εξαντλητικές πορείες θανάτου μέσα στην έρημο.

 

Πυροβολούσαν όσους σταματούσαν να περπατούν και τους βασάνιζαν. Μάλιστα, οι Τουρκική κυβέρνηση είχε ορίσει “τάγματα σφαγής”, εγκληματίες που ανέλαβαν να εξοντώσουν το χριστιανικό στοιχείο. Λεηλάτησαν τα χωριά τους, όπου εγκατέστησαν μουσουλμανικές οικογένειες. Παράλληλα έστειλαν τις γυναίκες σε χαρέμια και όσες δεν αλλαξοπίστησαν τις βίαζαν και στη συνέχεια τις παλούκωναν.

 

Σκότωναν όσους Αρμένιους έβρισκαν στον δρόμο τους και απήγαγαν τα παιδιά τους, τα οποία προσηλύτισαν στο Ισλάμ.

 

Υπολογίζεται ότι τρία χρόνια μετά είχαν πεθάνει 1,5 εκατομμύριο Αρμένιοι, ενώ σύμφωνα με τους Τούρκους έχασαν τη ζωή τους περίπου 600-700 χιλιάδες άνθρωποι. Το σίγουρο είναι ότι μετά τις εκκαθαρίσεις των Νεότουρκων είχαν επιβιώσει μόλις 388.000 Αρμένιοι.

 

Κανείς δεν τιμωρήθηκε για τη σφαγή των Αρμενίων, ενώ η Τουρκία αρνείται τη γενοκτονία. Σημειώνεται ότι έγινε σε γνώση των Γερμανών, οι οποίοι ήταν σύμμαχοι με τους Οθωμανούς κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

 

Το 2015 η Γερμανία χρησιμοποίησε πρώτη φορά τον όρο «γενοκτονία» για την εξόντωση των Αρμενίων. Συγκεκριμένα ο πρόεδρος της Γερμανίας Γιοακίμ Γκάουκ, δήλωσε: «Η σφαγή των Αρμενίων πριν από 100 χρόνια υπήρξε γενοκτονία, το κλασικό παράδειγμα εθνοκάθαρσης, μαζικής καταστροφής και απέλασης».

 

Η 24η Απριλίου έχει καθιερωθεί ως Ημέρα Μνήμης για την Αρμενική Γενοκτονία.

 

Πυροβολούσαν όσους σταματούσαν να περπατούν και τους βασάνιζαν. Μάλιστα, οι Τουρκική κυβέρνηση είχε ορίσει “τάγματα σφαγής”, εγκληματίες που ανέλαβαν να εξοντώσουν το χριστιανικό στοιχείο. Λεηλάτησαν τα χωριά τους, όπου εγκατέστησαν μουσουλμανικές οικογένειες. Παράλληλα έστειλαν τις γυναίκες σε χαρέμια και όσες δεν αλλαξοπίστησαν τις βίαζαν και στη συνέχεια τις παλούκωναν.

 

To μαρτυρικό τέλος για χιλιάδες Αρμένισσες, που τις παλούκωσαν και τις σταύρωσαν οι Τούρκοι. Η απόδραση της 14χρονης που κατήγγειλε τους βιασμούς και τα σκλαβοπάζαρα...

 

Η φωτογραφία με τις σταυρωμένες γυναίκες. Το πιθανότερο είναι ότι πρόκειται για δραματοποίηση για της ανάγκες της ταινίας του 1919. Η πραγματικότητα, σχολιάζουν οι ιστορικοί, ήταν χειρότερη.

 

*Οι Αρμένιοι της Κύπρου ή Αρμενοκύπριοι, είναι αρμενική εθνοτική μειονότητα με παρουσία στην Κύπρο. Η σχέση των Αρμενίων με την Κύπρο και η παρουσία τους στο νησί είναι πολύ παλιά και έχει υπάρξει μια αμοιβαία οικονομική και πολιτιστική συνάφεια για πολλούς αιώνες. Οι Αρμένιοι της Κύπρου είναι μια δομημένη κοινότητα με μακρά ιστορία και η παρουσία τους έχει εμπλουτίσει το νησί με αρκετούς τρόπους· αποτελούν αναγνωρισμένη μειονότητα με τη δική της γλώσσα, σχολεία, εκκλησίες, κοιμητήρια, μνημεία, μέσα ενημέρωσης, κοινωνικούς φορείς, έθιμα, παραδόσεις και πολιτιστική ζωή. Κατά τα τελευταία 55-60 χρόνια, ο αριθμός των Αρμενίων της Κύπρου έχει μειωθεί λόγω μεταναστεύσεων σε άλλες χώρες και ενσωμάτωση στην ευρύτερη κυπριακή κοινωνία, συμπεριλαμβανομένων μεικτών γάμων· ο αριθμός της σήμερα είναι μικρότερος απ' ό,τι ήταν πριν από 80 ή 90 χρόνια πριν. Από οικονομική άποψη, οι Αρμενοκύπριοι έχουν την τάση να είναι αυτοεργοδοτούμενοι επιχειρηματίες/έμποροι, επαγγελματίες και τεχνίτες.

 

Παρά το σχετικά μικρό αριθμό Αρμενίων που ζουν στην Κύπρο, η αρμενοκυπριακή κοινότητα είχε σημαντικό αντίκτυπο στην Αρμενική Διασπορά και το αρμενικό έθνος γενικότερα: κατά το Μεσαίωνα, η Κύπρος είχε μια εκτεταμένη σύνδεση με το Αρμενικό Βασίλειο της Κιλικίας, ενώ η Μονή του Καντσβώρ είχε σημαντική παρουσία στην Αμμόχωστο· κατά την Τουρκοκρατία, η Εκκλησία της Παρθένου Μαρίας και το Αρμενομονάστηρο ήσαν πολύ διαπρεπή. Σε πιο πρόσφατες εποχές, το βραχύβιο Εθνικό Εκπαιδευτήριο-Ορφανοτροφείο και το Εκπαιδευτικό Ινστιτούτο Μελκονιάν άσκησαν μεγάλη επιρροή, όπως ήταν και η παρουσία της Αρμενικής Λεγεώνας στην Κύπρο, ενώ η μετανάστευση μεγάλου αριθμού Αρμενοκυπρίων στο Ηνωμένο Βασίλειο ουσιαστικά διαμόρφωσε τη σημερινή αρμενική παροικία της Βρετανίας. Ορισμένοι Αρμενοκύπριοι υπήρξαν ή είναι πολύ εξέχοντες σε παναρμενικό ή διεθνές επίπεδο και το γεγονός ότι, για σχεδόν μισό αιώνα, οι επιζώντες της Αρμενικής Γενοκτονίας συνεργάζονταν και συνυπήρχαν μαζί με τους Τουρκοκύπριους, ίσως ένα μοναδικό φαινόμενο σε ολόκληρη την Αρμενική Διασπορά. Επιπρόσθετα, η ιστορία και οι διάφορες άλλες πτυχές της αρμενικής κοινότητας της Κύπρου είναι εξαιρετικά καλά τεκμηριωμένες. Τέλος, η Κύπρος υπήρξε η πρώτη χώρα που έφερε το ζήτημα της αναγνώρισης της Αρμενικής Γενοκτονίας στην ολομέλεια της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ το 1965 και η δεύτερη χώρα στον κόσμο που αναγνώρισε την Αρμενική Γενοκτονία το 1975. Απόσπασμα WIKIPEDIA.

 

Μαίρη Φιλ.

Share