Σεβαστοί εκπρόσωποι της Εκκλησίας, αξιότιμοι εκπρόσωποι της πολιτείας, αξιότιμε πρόεδρε των Πύργων, αγαπητοί συμπατριώτες,
Στον περίφημο Επιτάφιό του ο Περικλής, που ομολογουμένως αποτελεί διαχρονικά μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς για δημοκρατία, ελευθερία και δικαιοσύνη, ξεκινάει όχι τυχαία με τα εξής λόγια που έχουν την επικαιρότητά τους και σήμερα:
«Άρξομαι δε από των προγόνων πρώτον, δίκαιον γαρ αυτοίς και πρέπον δε άμα εν τω τοιώδε, την τιμήν ταύτην της μνήμης δίδοσθαι». Τουτέστιν: Θα αρχίσω λοιπόν πρώτα από τους προγόνους. Γιατί είναι δίκαιον και ταιριάζει συγχρόνως σε περίπτωση όπως η σημερινή να απευθύνεται αυτή η τιμή της ανάμνησης σ’ αυτούς.
Βέβαια στην περίπτωσή μας δεν πρόκειται για πεσόντες στο πεδίο της μάχης, όπως τότε- και αυτή είναι η ειδοποιός διαφορά-, αλλά για αθώα θύματα μιας πρωτοφανούς φρικώδους εγκληματικής ενέργειας, που δεν έχει σχέση με πολεμική αντιπαράθεση, ή με συμμορίτες, όπως προσχηματικά και απαξιοτικά θέλει να τα παρουσιάζει πάντα η γερμανική προπαγάνδα.
Έκτοτε η παράδοση επιβάλλει να λαμβάνει χώρα ο επιτάφιος έπαινος στους νεκρούς.
Εάν για έναν άνδρα όπως ο Περικλής ήταν εύκολο να αποτίσει τον ενδεδειγμένο φόρο της τιμής στους προγόνους, η πρόκληση έκτοτε για τους επιγόνους είναι ένα πολύ βαρύ φορτίο, γιατί οποιοσδήποτε επιτάφιος δεν είναι σε θέση να ανταποκριθεί επάξια στην απόδοση τιμής στους νεκρούς, όπως αυτή του Περικλή.
Έχοντας συνείδηση αυτής της πραγματικότητας ανταποκρίνομαι σήμερα σ’ αυτό το καθήκον, ζητώντας την κατανόησή σας για το γεγονός ότι κανένας επιτάφιος λόγος δεν μπορεί να εκφράσει στην κυριολεξία το νόημα της θυσίας των αδικοχαμένων νεκρών μας, τους οποίους προσπαθούμε να τιμήσουμε σήμερα. Ούτε η ψυχρή λογική ούτε η αχαλίνωτη φαντασία είναι σε θέση να περιγράψει το ειδεχθές έγκλημα.
Το σημαντικό είναι ότι αυτή η απότιση φόρου τιμής περιλαμβάνει αντιπροσωπευτικά και όλα τα άλλα εγκλήματα, που διέπραξε η ναζιστική Γερμανία στην Ελλάδα, γιατί το ολοκαύτωμα των Πύργων είναι αντιπροσωπευτικό και όλων των άλλων ολοκαυτωμάτων της Ελλάδας κατά την διάρκεια της κατοχής. Η Ελλάδα στην πραγματικότητα ήταν ολόκληρη ένα ολοκαύτωμα. Μην ξεχνάμε ότι τα θύματα ανέρχονται σε 1.106.922 ή στο 13% του πληθυσμού τότε, όταν η Ελλάδα το 1940 αριθμούσε 7.344.860 κατοίκους.
Ο φόρος αίματος είναι απερίγραπτος. Αυτός ο αριθμός αναγράφεται στη Μαύρη Βίβλο, που εξέδωσε το Εθνικό Συμβούλιο διεκδίκησης των οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα(1).
Η σφαγή στους Πύργους και η ολοκληρωτική πυρπόληση και καταστροφή του χωριού μετά και από λεηλασία έλαβε χώρα ως γνωστόν από τις 22 έως 24 Απριλίου 1944.
Στους Πύργους Εορδαίας και στο γειτονικό Μεσόβουνο διαπράχθηκε, ίσως, το ειδεχθέστερο ναζιστικό έγκλημα στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Τα γερμανικά στρατεύματα και οι, κατ’ όνομα, Έλληνες συνεργάτες τους (του δωσιλογικού «Εθνικού Ελληνικού Στρατού», η ομάδα του διαβόητου Πούλου κ.α.), εκτελώντας την εκκαθαριστική επιχείρηση «Μαγιάτικη Καταιγίδα» βύθισαν στο πένθος τα χωριά Πύργοι, Μεσόβουνο, Σέλι, Άνω και Κάτω Γραμματικό, Μεταμόρφωση, Άγιος Παύλος, Ροδοχώρι, Ερμακιά και άλλα χωριά και οικισμούς γύρο από το Βέρμιο. Εκδικήθηκαν για την αντίσταση ενός λαού που αγωνίζεται ανέκαθεν για εθνική ανεξαρτησία και κοινωνική δικαιοσύνη. Για το λόγο αυτό δολοφόνησαν, λεηλάτησαν κι έκαψαν, αφήνοντας πίσω τους, κυριολεκτικά, κρανίου τόπο. Η άλλοτε κραταιά Κατράνιτσα (σήμερα Πύργοι) δοκιμάστηκε σημαντικά καθώς όλη η κωμόπολη καταστράφηκε ολοσχερώς και θανατώθηκαν από τον γερμανικό στρατό συνολικά 368 κάτοικοι.
Αναγνωρίζοντας την ιστορική αλήθεια και αποδίδοντας δικαιοσύνη μπορούμε να ισχυριστούμε ότι μεταξύ των μαρτυρικών περιοχών της Ελλάδας, το ολοκαύτωμα στα χωριά της Εορδαίας αποτελεί πιθανώς το πρώτο σε αριθμό θυμάτων.
Σήμερα, μετά από 73 χρόνια, καλούμαστε επιτακτικά να αναμετρηθούμε με αυτό που ονομάζουμε «καθήκον της μνήμης», που αφορά την καταπολέμηση της λήθης, όχι μόνο απέναντι στους αδικοχαμένους αδελφούς μας που σφαγιάστηκαν στους Πύργους από τον γερμανικό στρατό, αλλά απέναντι στην ίδια την Ανθρωπότητα, γιατί αυτά τα φρικτά εγκλήματα που συνέβησαν στους Πύργους δεν είναι μεμονωμένα. Τα ζήσαμε στον παρελθόν και συνεχίζουμε να τα βιώνουμε και σήμερα.
Γι’ αυτό το καθήκον της μνήμης είναι πρώτα και κύρια καθήκον ευθύνης.
Τα συγκεκριμένα γεγονότα της θυσίας είναι γνωστά και έχουν αναφερθεί κατ’ επανάληψη, όπως επίσης περιλαμβάνονται και στο Λεύκωμα με τίτλο: Αθώα θύματα στο Βέρμιο, με υπότιτλο, Οι Πύργοι και το Μεσόβουνο στην κατοχή (1941- 1944). Αλλά καλό είναι πάντοτε να γίνεται υπενθύμιση για να μένουν ζωντανά στην μνήμη μας, να μας προβληματίζουν και μας διδάσκουν το τίμιον και το πρέπον των επιγόνων, απέναντι στους νεκρούς. Εξάλλου μη λήθη σημαίνει αλήθεια. Και όπως λέει και το Ευαγγέλιο: «Και γνώσεσθε την αλήθειαν και η αλήθεια ελευθερώσει υμάς» (Κατά Ιωάννην, 8. 32-33).
Αυτήν την αλήθεια οφείλουμε να αναδείξουμε σήμερα στο μέτρο του ανθρωπίνως δυνατού, με ασυμβίβαστο θάρρος και ειλικρίνεια, καταρρίπτοντας έναν μύθο που συσκοτίζει την ιστορική πραγματικότητα. Τα εγκλήματα δεν έχουν διαπραχτεί μόνο από τα SS και από την περιβόητη μεραρχία ορεινών καταδρομών το επαίσχυντο «Εντελβαϊς», αλλά και από τον λοιπό τακτικό στρατό της ναζιστικής Γερμανίας.
Η σχεδιασμένη εκκαθάριση της περιοχής του Βερμίου από τον τακτικό στρατό, σημαίνει, όπως και σε άλλες περιοχές, ότι το επίσημο ναζιστικό καθεστώς εφάρμοσε εναντίον των αμάχων ένα πρόγραμμα εξόντωσης, που έχει τις ρίζες του δυστυχώς σε μια ρατσιστική ιδεολογία, που βασίζεται στην προπαγάνδα περί ανωτερότητας της γερμανικής φυλής, της άριας φυλής, όπως την ονόμαζαν, και την κατωτερότητα των άλλων φυλών. Μια θεωρία περί υπερανθρώπων και υπανθρώπων. Μια θεωρία που βασιζόταν στο ρατσιστικό επιχείρημα ότι από γενετής υπάρχουν λαοί ανώτεροι και λαοί κατώτεροι και συνεπώς και οι Γερμανοί στρατιώτες δεν χρειάζονταν να έχουν τύψεις, όταν διέπρατταν εγκλήματα κατά «υπανθρώπων», που βασικά δεν θεωρούνται άνθρωποι. Ίσως αυτή η θεωρία να ερμηνεύει ουσιαστικά και την ανείπωτη θηριωδία των εγκλημάτων.
Αυτή η μεθοδευμένη πλύση εγκεφάλου ήταν κοινή τόσο στην Γερμανία όσο και στην σύμμαχό της Ιαπωνία. Ίσως σε μικρότερο βαθμό στην φασιστική Ιταλία. Αλλιώς πραγματικά δεν μπορεί να εξηγήσει κανείς το μέγεθος των ειδεχθών εγκλημάτων που διαπράχτηκαν κατά συρροή και που ανθρώπινος νους ούτε κατά φαντασίαν δεν μπορεί να συλλάβει.
Εμείς ως Έλληνες και με βάση τη δική μας πολιτιστική κληρονομιά, δεν είναι δυνατόν να αποδεχτούμε και ανεχτούμε αυτήν την θεωρία, αλλ’ απεναντίας μπορούμε και δικαιούμεθα να τονίσουμε με ντοκουμέντα μια παράδοση της γερμανικής πολιτικής που ομολογούν διακεκριμένες προσωπικότητες, όπως για παράδειγμα η ομολογία του γνωστού αναρχικού Μπακούνιν που αναφέρεται με τα μελανότερα χρώματα στη Γερμανία:
"Σε όλες τις διεθνείς της σχέσεις, η Γερμανία, απ' τις απαρχές της κι’ όλας, αργά και συστηματικά, έπαιζε πάντα το ρόλο του εισβολέα, του κατακτητή, πάντα πρόθυμη να επεκτείνει στο έδαφος των γειτόνων της τη δική της θεληματική υποδούλωση κι από τότε που εδραιώθηκε οριστικά σαν ενιαία δύναμη, έγινε μια απειλή, ένας κίνδυνος για την ελευθερία ολόκληρης της Ευρώπης. Η σημερινή Γερμανία δεν είναι άλλο παρά υποδούλωση, θριαμβευτική και κτηνώδης(2)".
Αποκαλυπτική ακόμη είναι η τοποθέτηση ενός Γερμανού κοινωνιολόγου, ο οποίος εξηγεί την πολιτική της Γερμανίας μετά το 1990: «Μετά την κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ, και την ‘κατάληψη’ της Ανατολικής Γερμανίας από τη Δυτική, η Γερμανική
Κυβέρνηση συμμετείχε ενεργά στην αποσταθεροποίηση των κρατών της Ανατολικής Ευρώπης όπως η Ελλάδα. Αυτό αποδεικνύεται ιδιαίτερα από την περίπτωση της πρώην Γιουγκοσλαβίας, όπου η Γερμανία δεν εμπόδισε τις συγκρούσεις μεταξύ των Γιουγκοσλαβικών Δημοκρατιών, αλλά αντίθετα, τις υποστήριξε. Αντί της ειρήνης, με γερμανική μεσολάβηση, σκηνοθετήθηκε μια επιθετική πολιτική, με στόχο την ευρύτερη κυριαρχία και επιρροή στην περιοχή της Ανατολικής Ευρώπης…». Συνεπώς και της Ελλάδας.
Συνήθως λέμε ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα. Όμως δυστυχώς η ιστορία στην περίπτωση της Ελλάδας τουλάχιστον επαναλαμβάνεται ως διαρκής τραγωδία. Γιατί αυτά που βιώνουμε σήμερα τόσο τραγικά είναι η τρίτη κατοχή από την Γερμανία, εφόσον πανταχόθεν ομολογείται ότι έχουμε γίνει αποικία χρέους και προτεκτοράτο της Γερμανίας, με αποτελέσματα που είναι πολύ σκληρότερα από τις δύο άλλες. Όπως και τότε έτσι και τώρα ο αγώνας είναι για την ανάκτηση της εθνικής ανεξαρτησίας.
Μπορεί αυτό να οφείλεται και στο γεγονός ότι οι ιθύνοντες στη Γερμανία, οι λεγόμενες κυρίαρχες τάξεις, που ρυθμίζουν τις τύχες της, γιατί δεν είναι σωστό να γενικεύουμε και θα ήταν λάθος, δεν μπορούν να ξεχάσουν ότι η Ελλάδα ήταν εκείνη που εμπόδισε τον Χίτλερ να επιτεθεί αποτελεσματικά στη Σοβιετική Ένωση για να την κατακτήσει.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ακόμη ότι ο Χίτλερ στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο είχε διαμελίσει την Ελλάδα και την είχε παραχωρήσει στους Συμμάχους του. Την Μακεδονία και την Δυτική Θράκη στους Βούλγαρους, την Θεσσαλία στους Ιταλούς, κ.λπ, όπως αποκαλύπτουν τα ιστορικά ντοκουμέντα(3).
Ακόμη και οι σημερινές δραματικές εξελίξεις στην Ελλάδα θα ήταν διαφορετικές και δεν πρέπει να αποκλείουμε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, αν η Ελλάδα δεν βίωνε την γερμανική κατοχή, γιατί μπορεί το γεγονός αυτό να μην οδηγούσε στις μετέπειτα τραγικές συνέπειες του εμφυλίου και στον καταστροφικό εθνικό διχασμό στα πλαίσια της πολιτικής των ξένων με το γνωστό «διαίερε και βασίλευε!».
Στα πλαίσια αυτά θα πρέπει να αναφερθούμε στην γενικότερη σχέση της Γερμανίας προς την Ελλάδα, αν θέλουμε να κατανοήσουμε και το όλο πρόβλημα των οφειλών, αλλά βέβαια και τη στάση των μετακατοχικών κυβερνήσεων, που εξηγούν, γιατί η Ελλάδα ως μοναδική χώρα από τις κατεχόμενες δεν έλαβε αποζημιώσεις και επανορθώσεις.
Απαιτήσεις οι οποίες θα δικαίωναν κατά κάποιο τρόπο τις θυσίες των θυμάτων των ολοκαυτωμάτων της Ελλάδας από ένα φασιστικό καθεστώς όπως το εθνικοσοσιαλιστικό.
Αξίζει να αναφέρουμε, στα πλαίσια αυτά μια τοποθέτηση του Κομνηνού Πυρομάγλου, υπαρχηγού του ΕΔΕΣ κατά την κατοχή και μετέπειτα βουλευτή της ΕΔΑ. Είναι επίκαιρη και εξηγεί προφητικά αυτά που βιώνουμε τώρα στην Ελλάδα, κυρίως εξαιτίας της πολιτικής της Γερμανίας, όσον αφορά τον ξένο παράγοντα. Σε ομιλία του στη Βουλή κατά τη συζήτηση του νόμου 4016/1959, που έδινε χάρη στον εγκληματία Μέρτεν έλεγε τα εξής: «Η Γερμανία οσάκις χάνει έναν πόλεμον {...} υπόσχεται ότι δεν θα το επαναλάβει, και όμως αλλάζει εντελώς τακτικήν. Επανέρχεται με άλλους τρόπους και άλλα μέσα να κατακτήσει. {...}. Επανέρχεται στην Ελλάδα δια της οικονομικής διεισδύσεως. Οι Γερμανοί θα απομυζήσουν την Ελλάδα μέχρι διαλύσεως. {...} Η Ελλάς δικαιούται αποζημιώσεων εκ των καταστροφών της Κατοχής. Εξ όλων αυτών τίποτε δεν έδωσεν ούτε θα δώσει {η Γερμανία}, απεναντίας έρχεται να εκμεταλλευτεί και πάλιν την Ελλάδα. Η οικονομική εξαθλίωσις είναι η χειρότερη κατοχή. Και συντόμως θα υποστώμεν εκ μέρους των ιδίων εγκληματιών πολέμου την χειροτέραν αυτήν κατοχήν(4)».
Παραπομπές (1ου μέρους)
1. Ο υπολογισμός του Εθνικού Συμβουλίου διεκδίκησης των οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα, που αναγράφεται στη Μαύρη Βίβλο, που εξέδωσε, γίνεται με βάση τον πληθυσμό που είχε η Ελλάδα το 1940, που ανερχόταν στα 7.344.860 άτομα Το 1944 κατήλθε στο 6.805.000 και το 1947 στα 7.367.405, ενώ έπρεπε να ξεπεράσει τα 8.500.000.
2. Αυτό το απόσπασμα προέρχεται από ένα ανολοκλήρωτο έργο του Μ. Μπακούνιν με τίτλο: "Η κνουτογερμανική αυτοκρατορία". Γράφτηκε τα έτη 1870 -72 και περιλήφθηκε στο έργο του Μιχαήλ Μπακούνιν Θεός και κράτος, εκδ. "Ελεύθερος τύπος", Ε' έκδοση, Ιούλιος 1986. Θα πρέπει όμως πάντοτε να προσθέσουμε ότι η οποιαδήποτε γενίκευση, που περιλαμβάνει τους πάντες, είτε είναι υπεύθυνοι είτε ανεύθυνοι για κάποια εγκλήματα, δεν αποτελεί αντικειμενική και επιστημονική ερμηνεία φαινομένων. Κάθε φορά πρέπει να εξειδικεύονται οι ευθύνες εκείνων που τους αφορούν και να αποκαλύπτονται πίσω από τα φαινόμενα οι πραγματικοί ένοχοι και να γίνεται επίσης ιεράρχηση ευθυνών. Να αποδίδεται, «Τα του καίσαρος τω καίσαρι και τα του θεού τω θεώ».
3. Βλ. Μανώλης Γλέζος, Εθνική Αντίσταση 1940 1945, τόμ. Α΄, εκδ. «Στοχαστής», Αθήνα, 2006,σ. 247.
4. Βλ. Μανώλης Γλέζος, Και ένα μάρκο να ήταν..., ό.π., σ. 129. Στη σελίδα αυτή αναφέρει ο Μανώλης Γλέζος απόσπασμα από την ομιλία του Κομνηνού Πυρομάγλου.
συνεχίζεται στο 2ο μέρος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου