5 Σεπτεμβρίου 2025

Γιατί οι αρχαίοι Έλληνες δεν έπιναν νερό όπως πίνουμε σήμερα

Γράφει ο Γρηγόρης Κεντητός
 
Στην αρχαία Ελλάδα, το νερό θεωρούνταν πολύτιμο αλλά όχι πάντα ασφαλές. Οι πηγές και τα πηγάδια μπορούσαν να μολυνθούν εύκολα, και οι ασθένειες από μολυσμένο νερό ήταν συχνές. Για να προστατευτούν, οι Έλληνες συνήθιζαν να το αναμειγνύουν με κρασί, δημιουργώντας ένα ποτό που ήταν ασφαλές, ελαφρύ και ιδανικό για καθημερινή κατανάλωση.
 
Το κρασί είχε φυσικές αντισηπτικές ιδιότητες. Η αραίωση του νερού με κρασί μείωνε τον κίνδυνο ασθενειών, ιδιαίτερα το καλοκαίρι, όταν η ζέστη επιδείνωνε την ποιότητα του νερού. Οι αναλογίες άλλαζαν ανάλογα με την περίσταση, με το πιο συνηθισμένο μείγμα να είναι τρεις προς ένα (νερό : κρασί).
 
Η πρακτική αυτή δεν ήταν μόνο θέμα υγείας. Στην ελληνική κοινωνία, το να πίνεις αραιωμένο κρασί ήταν σύμβολο εγκράτειας και πολιτισμού. Όποιος έπινε σκέτο κρασί θεωρούνταν «βάρβαρος». Ακόμη και στη μυθολογία, ο Διόνυσος, θεός του κρασιού, δίδασκε την τέχνη της σωστής αραίωσης, αφήνοντας στους θνητούς την ισορροπία ανάμεσα στη μέθη και τη νηφαλιότητα.
 
Το συμπόσιο και η κοινωνική διάσταση του νερού
 
Στα συμπόσια, ο συμποσίαρχος καθόριζε την αναλογία νερού προς κρασί και τον ρυθμό κατανάλωσης. Ο σκοπός δεν ήταν η μέθη, αλλά η συζήτηση, η ποίηση και η ανταλλαγή ιδεών. Τα αγγεία όπως οι κρατήρες και οι κύλικες έγιναν σύμβολα αυτής της πρακτικής, επιβεβαιώνοντας ότι η κατανάλωση ήταν κοινωνική τελετουργία και όχι απλή συνήθεια.
 
Η γλώσσα διατήρησε αυτή τη σχέση: η λέξη κρασί προέρχεται από την «κρᾶσις», δηλαδή την ανάμειξη. Ακόμα και σήμερα λέμε «έβαλε νερό στο κρασί του», μια φράση που γεννήθηκε χιλιάδες χρόνια πριν, για να περιγράψει τη μετριοπάθεια και τη σύνεση.
 
Η ποιότητα του νερού είχε ιδιαίτερη σημασία. Οι Έλληνες προτιμούσαν νερά από δροσερές πηγές και απέφευγαν τα στάσιμα ή δύσοσμα νερά, όπως καταγράφει ο Ιπποκράτης στο «Περί Αέρων, Υδάτων, Τόπων». Οι συμβουλές του για βρασμό ή διήθηση αποδεικνύουν ότι η γνώση για την υγιεινή του νερού ήταν πολύ προχωρημένη για την εποχή.
 
Με τα χρόνια, η πρακτική της αραίωσης διαδόθηκε σε όλη τη Μεσόγειο. Οι Ρωμαίοι την υιοθέτησαν και την προσάρμοσαν, όμως η ελληνική κοινωνία ήταν εκείνη που πρώτα συνδύασε την υγεία, την αισθητική και την κοινωνική συνοχή σε ένα ποτήρι αραιωμένου κρασιού.
 
Σήμερα, οι ανακαλύψεις από αρχαιολογικούς χώρους, οι επιγραφές και τα αρχαία κείμενα αποδεικνύουν ότι το νερό είχε καθοριστικό ρόλο στην καθημερινότητα. Δεν το απέφευγαν, αλλά το αντιμετώπιζαν με σεβασμό και προσοχή, συνδυάζοντάς το με την κουλτούρα και την επιστήμη της εποχής τους.
 



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 10:00 π.μ.
Κατηγορία Θέματος , , , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.