8 Σεπτεμβρίου 2025

Ιουλία Μπίμπα. Το σαμποτάζ, η προδοσία, η σύλληψη και τα γράμματα από τη φυλακή

Γράφει η 
Τέτη Σώλου 
 
Ιουλία Μπίμπα. Μια κοπέλα λεπτή, με τα μαλλιά τραβηγμένα πίσω, μοναχική, λιγομίλητη. Γεννημένη στη Σάμο. Παντρεμένη. Δασκάλα στο κατηχητικό σχολείο του Αγίου Νικολάου στο Κουκάκι. Οργανωμένη στην αντιστασιακή οργάνωση ΠΕΑΝ. 
 
Αθήνα 1942 
 
Μετά τον σκληρό χειμώνα του 1941-1942 η Αθήνα μοιάζει ετοιμοθάνατη και ο κατακτητής φαίνεται σαν να έχει νικήσει. Ο κατακτητής δεν είναι ο μόνος εχθρός. Οι ντόπιοι συνεργάτες του καταδυναστεύουν. Οι ελεεινοί μαυραγορίτες θησαυρίζουν άτιμα από την πείνα και τη ανάγκη των ανθρώπων πουλώντας νοθευμένα είδη πρώτης ανάγκης με αντάλλαγμα ολόκληρες περιουσίες. Η δυστυχία απλώνεται παντού. Η εξαθλίωση, η πείνα και ο θάνατος έχουν γίνει συνηθισμένα φαινόμενα. Καθημερινά άνθρωποι εξαντλημένοι από την πείνα πέφτουν νεκροί στα πεζοδρόμια. 
 
Τι μπορεί ν’ αναπτερώσει το ηθικό ενός λαού που δοκιμάζεται τόσο σκληρά; Ένα δυνατό χτύπημα στον εχθρό. Ένα σαμποτάζ μέσα στην καρδιά της Αθήνας.
 
Στόχος το αρχηγείο της προδοτικής ΕΣΠΟ της πιο επικίνδυνης και βδελυρής από τις φιλοναζιστικές οργανώσεις. Βρίσκεται στην γωνία Πατησίων και Γλάδστωνος, δυο βήματα από την Ομόνοια. Τις Κυριακές το κτίριο έχει μεγάλη κίνηση λόγω των διαλέξεων και της διανομής ψωμιού και δελτίων τροφίμων που γίνονται εκεί. Το χτύπημα θα γίνει την Κυριακή 20 Σεπτεμβρίου του 1942 και θα το εκτελέσει ο Ουλαμός Καταστροφών της ΠΕΑΝ. 
 
Αθήνα, χειμώνας του 1941-1942. Ένας άνθρωπος πέθανε από την πείνα μπροστά σ’ ένα κατάστημα. Οι κοπέλες δεν βγαίνουν έξω. Στέκονται πίσω από τη βιτρίνα και κοιτάζουν τον φωτογράφο που τον φωτογραφίζει. 
 
Το χτύπημα
 
Την παραμονή της μεγάλης μέρας στο σπίτι της Ιουλίας στο Κουκάκι φτιάχνεται η βόμβα. Δέκα οκάδες δυναμίτης. Την Κυριακή το πρωί η Ιουλία μεταφέρει τη βόμβα από το Κουκάκι στην πλατεία Κάνιγγος μέσα σε μια αθώα τσάντα με χόρτα και την παραδίνει στον άνθρωπο που την περιμένει.
 
Η βόμβα τοποθετείται και σε λίγο ολόκληρο το κτίριο ανατινάζεται. Το εσωτερικό του καταρρέει. Μόνον οι εξωτερικοί τοίχοι μένουν όρθιοι. 
 
Απολογισμός: νεκροί 43 γερμανοί και 29 μέλη της ΕΣΠΟ. Ναυαγούν τα ανθελληνικά σχέδια που είναι να σταλούν Έλληνες εργάτες στη Γερμανία και να στρατολογηθούν νέοι για την ταξιαρχία που θα πολεμούσε στο πλευρό του Άξονα εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης. Κανένας Έλληνας δεν πολέμησε με ναζιστική στολή! 
 
Το κτίριο της ΕΣΠΟ στη γωνία Πατησίων και Γλάδστωνος αμέσως μετά την ανατίναξη. Το πρώτο κτίριο δεξιά είναι το ξενοδοχείο Πατρίς, στη μέση ο κινηματογράφος Αλάσκα και στη γωνία είναι το κτίριο που ανατινάχτηκε. Η βόμβα τοποθετήθηκε σε τέτοιο σημείο που να καταρρεύσει το εσωτερικό του και να μην επεκταθεί η φωτιά στα διπλανά κτίρια 
 
Για την ανατίναξη των γραφείων της ΕΣΠΟ, για τα όσα προηγήθηκαν και τα όσα ακολούθησαν, μπορείτε να διαβάσετε ΕΔΩ ένα λεπτομερές άρθρο μου, που δημοσιεύτηκε στη Huffington Post στην επέτειο των 74 χρόνων από το θρυλικό σαμποτάζ. 
 
Η προδοσία και η σύλληψη
 
Τη χαρά της επιτυχίας διαδέχεται η προδοσία και η αγωνία της σύλληψης. Ο προδότης πούλησε την ομάδα στους γερμανούς για τρεις λίρες το κεφάλι. Στις 11 Νοεμβρίου τα χαράματα οι γερμανοί περικυκλώνουν το σπίτι της οδού Θησέως και συλλαμβάνουν όσους κρύβονται μέσα. 
 
Το κρησφύγετο της ΠΕΑΝ στην Καλλιθέα. 
 
Η Ιουλία Μπίμπα οδηγείται στις φυλακές Αβέρωφ και από κει στο Εμπειρίκειο Άσυλο στην πλατεία Μαβίλη, που έχει μετατραπεί σε γυναικείες φυλακές. Ανακρίσεις, βασανιστήρια, απομόνωση. Η Ιουλία δεν θα μιλήσει. Δεν θα αποκαλύψει ονόματα. Έχει τεράστια δύναμη ψυχής. 
 
Σαράντα χρόνια μετά οι σύντροφοί της θυμούνται
 
Ο Αντώνης Μυτιληναίος και ο Τάκης Μιχαηλίδης, δύο από τους οκτώ συντελεστές του σαμποτάζ, τη θυμούνται με αγάπη και μιλώντας γι’ αυτήν τη δεκαετία του ’80, τη σκιαγραφούν με τα παρακάτω λόγια:
 
«Ήταν μια γυναίκα που μπήκε στον αγώνα για να πεθάνει. Ήταν τόσο ενθουσιώδης και τόσο ψυχωμένη και ενεργούσε τόσο αυθόρμητα, που ομολογουμένως όταν τη θυμόμαστε, μας φέρνει δάκρια στα μάτια. Τη ζήσαμε τόσο λίγο –δεν θα ήταν πάνω από τρεις μήνες– και είναι ακόμα μέσα στην καρδιά μας μετά από σαράντα χρόνια». 
 
Τα γράμματα από τη φυλακή
 
Η Ιουλία μέσα από τη φυλακή γράφει στην Άννα. Γράμματα γραμμένα με μολύβι, μερικά γραμμένα σε χαρτί τουαλέτας. 
 
Δεκέμβριος 1942
Αγαπητή Άννα,
πολλές φορές με ρωτάνε εδώ στη φυλακή πώς βρήκα τη δύναμη εγώ, ένα άβγαλτο κορίτσι απ’ τη Σάμο ν’ ανακατευτώ στην Αντίσταση. Ούτε κι εγώ ξέρω να σου πω. Κάτι μέσα μου μ’ έτρωγε. Κάτι μου ’λεγε «Πρέπει να κάνεις κι εσύ κάτι. Το ζητάει η ώρα». Μπορεί να μ’ έβαλαν στα αίματα κι εκείνα τα παλικάρια που κατέβασαν τη γερμανική σημαία απ’ την Ακρόπολη τον Μάιο του ’41.[…] 
 
[…] Φέρε μου μόνο καμιά κουβέρτα, γιατί κοιμάμαι πάνω στο τσιμέντο και καμιά φορά κρυώνω. Φέρε μου και λίγο μπληγούρι. Αν δεν υπάρχει μπληγούρι, φέρε μου ρεβίθια. Θυμάμαι συχνά το Κουκάκι και τα στενά του ανθισμένα δρομάκια. Θυμάμαι και τον Άι Νικόλα, εκείνο το πεζούλι που ακουμπούσα και κοίταζα το σπίτι με την πρασινάδα απέναντι. Έμοιαζε με το σπίτι μας στη Σάμο. Είναι παράξενο πόσα πράγματα θυμάται κανείς όταν κοιμάται πάνω στο τσιμέντο. Κουράγιο. 
 
Η Ιουλία Μπίμπα δεν θα ξαναδεί το Κουκάκι που νοσταλγεί. Καταδικάζεται από το γερμανικό στρατοδικείο σε θάνατο δια πελέκεως. Οι γερμανοί δεν καταδίκαζαν τις γυναίκες σε θάνατο δια τυφεκισμού. Στην Ελλάδα δεν υπάρχει δήμιος. Η ποινή της θα εκτελεστεί στη Γερμανία. 
 
Η μαρμάρινη επιγραφή που βρίσκεται σήμερα στον εξωτερικό τοίχο του Παρνασσού είναι αφιερωμένη στη μνήμη των Ελλήνων που καταδικάστηκαν εκεί όταν οι ναζί είχαν μεταβάλλει το τέμενος των Μουσών σε στρατοδικείο. 
 
Το τελευταίο γράμμα
 
Αγαπητή Άννα,
είμαι καλά. Στην απομόνωση οι τοίχοι στάζουνε νερά και κρυώνω. Φρόντισε να μου φέρεις καμιά ρόμπα, γιατί κοντεύω να πεθάνω απ’ το κρύο. Είμαι όμως καλά. Αντέχω. Έμαθα ότι ετοιμάζονται να μας στείλουν στη Γερμανία. Δεν πειράζει. Έχω μπροστά μου μια ανηφόρα και πρέπει να την ανέβω ως το τέλος, σκαλί-σκαλί. Ίσως όταν φτάσω στην κορυφή, ο κόσμος να φαίνεται από κει πιο όμορφος. Ίσως να μη χρειάζομαι εκεί πια ούτε τη ρόμπα. Κουράγιο.
 
Σε χαιρετώ
η φίλη σου
Ιουλία Μπίμπα 
 
Το τέλος
 
Ο τελευταίος δικός της άνθρωπος που είδε την Ιουλία ήταν ο αδερφός του συζύγου της, στο ολιγόλεπτο επισκεπτήριο της φυλακής. Τη βρήκε δεμένη σ’ ένα δέντρο. Το σώμα της είχε καταβληθεί και ήταν σαν σκιά του εαυτού της, αλλά η ψυχή της ήταν ακατάβλητη. Κλαίγοντας του είπε: «Να είσαι περήφανος, γιατί δεν μαρτύρησα απολύτως τίποτα και ας μου κάνανε του κόσμου τα βασανιστήρια».
 
Τη μετέφεραν στη Γερμανία. Εκτελέστηκε τον Φεβρουάριο ή τον Μάρτιο του 1943. Δια πελέκεως! 
 
Τέτη Σώλου
Καλοκαίρι 2016 
 
Οφείλουμε να τιμάμε τη μνήμη των αγωνιστών της Ελευθερίας χωρίς κομματικές προκαταλήψεις. Η λήθη και η μισαλλοδοξία καλλιεργούνται επιμελώς από την εξουσία. Η ιστορική μνήμη δίνει ακαταμάχητη δύναμη. 
 
Οι φωτογραφίες της Ιουλίας Μπίμπα, του νεκρού στο πεζοδρόμιο και της ανατίναξης των γραφείων της ΕΣΠΟ είναι εκθέματα του Τόπου Μνήμης της ΠΕΑΝ (Φιλαρέτου 108, Καλλιθέα). Ευχαριστώ θερμά για τη φιλοξενία και για την παραχώρηση της άδειας χρήσης τους. 
 



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.