Μονή Σινά: Ποιοι φταίνε

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

 

Εξελίσσεται αρνητικά για την Ορθοδοξία και τον Ελληνισμό η τραγωδία στην ιδρυθείσα από τον Αυτοκράτορα Ιουστινιανό (στ΄ αιώνας) ελληνορθόδοξη Αυτόνομη Μονή της Αγίας Αικατερίνης, κειμένη στους πρόποδες του θεοβαδίστου Όρους Σινά. Η εκ μέρους του αιγυπτιακού κράτους επίσημη δικαστική αμφισβήτηση των ιδιοκτησιών της Μονής καθώς και η προσπάθειά του να έχει εξουσία επί των αμυθήτου αξίας κειμηλίων της συμπίπτει με τη σοβαρή κρίση, που προκάλεσαν μοναχοί της σε βάρος του 90χρονου ηγουμένου τους Δαμιανού. 

 

Είναι καίριο το ερώτημα προς τους Μοναχούς αυτούς, γιατί ξεκίνησαν το θέμα μετά την απόφαση του αιγυπτιακού δικαστηρίου περί κατασχέσεως υπέρ του αιγυπτιακού δημοσίου της ιδιοκτησίας των σημαντικών σε αξία ακινήτων της Μονής και ιδίως μετά την απόφαση της ελληνικής Βουλής (Ν. 5224/2025) να αναγνωρίσει τη Μονή ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου. Ο ψηφισθείς Νόμος κατοχυρώνει τα εντός της ελληνικής επικράτειας περιουσιακά στοιχεία της Μονής και δημιουργεί ένα δεδομένο στις συζητήσεις που γίνονται μεταξύ Ελλάδος και Αιγύπτου για το καθεστώς αυτής. 

 

Συναφές ερώτημα που τίθεται είναι γιατί τώρα αυτή η άγρια πολεμική, με αισχρά υπονοούμενα, έντονες αμφισβητήσεις και δεινές κατηγορίες κατά του ηγουμένου της Μονής κ. Δαμιανού; Τον περασμένο Δεκέμβριο η εορτή της Αγίας Αικατερίνης έγινε με κάθε επισημότητα και προσκυνητές μας διαβεβαίωσαν ότι όλα ήσαν χαρούμενα και εγκάρδια. Όμως οι στασιαστές μοναχοί είπαν, τα θέματα, που κατηγορούν σήμερα τον Αρχιεπίσκοπο είναι παλιά. Σημειώνεται ότι εκείνος είναι από το 1973 ηγούμενος της Μονής. Γιατί λοιπόν τώρα εκδηλώνουν με τόσο μάλιστα πάθος την προς τον ηγούμενό τους απέχθειά τους και όχι λ.χ. το 2014, όταν πάλι υπήρξαν ζητήματα με το Αιγυπτιακό κράτος;

 

Ο κ. Δαμιανός είναι 90 ετών, γεννημένος το 1935, και έχει σήμερα να αντιμετωπίσει το σοβαρό ζήτημα της συνεχίσεως της Μονής κατά την Ορθόδοξη Εκκλησιαστική Παράδοση λειτουργίας της. Αφού οι πατέρες της Μονής έκαμαν τόσα χρόνια υπομονή, όπως οι ίδιοι λένε, δεν μπορούσαν να περιμένουν να τελειώσει το θέμα με την Αίγυπτο και μετά με όλα τα στοιχεία που συνιστούν ένα μοναχό να συζητήσουν με τον ηγούμενό τους τα προβλήματα, που, κατά την άποψή τους, έχουν προκύψει και επιζητούν λύση; Ο Θεός να δίνει υγεία και μακροημέρευση στον Αρχιεπίσκοπο Σινά, όμως είναι 90 ετών… Και ο ίδιος πρέπει να αντιληφθεί την κατάστασή του και να αποφασίσει για τη διαδοχή του. Τώρα και πάντα δεν προηγούνται πρόσωπα, αντιπάθειες, μίση, εγωισμοί, αλλά η παλαίφατη Μονή και η Ορθοδοξία. Ηγούμενος, ιερομόναχοι και μοναχοί πρέπει να έχουν ως πηδάλιό τους την Κλίμακα του Αγίου Ιωάννου του Σιναΐτου (525-605). Εκείνος τους συμβουλεύει να τηρούν την αοργησία, την αγάπη, την ταπεινοφροσύνη, να καλλιεργούν την κατ’ εξοχή αρετή που είναι να διακρίνουν την αρετή από τα πάθη και να μισούν τη μνησικακία, την καταλαλιά, τη φιλαργυρία, την υπερηφάνεια. Ήταν θλιβερό το θέαμα λαϊκών να εκδιώκουν μοναχούς από τα κελιά τους στη Μονή, καθώς και μοναχοί να αναμιγνύουν την αιγυπτιακή αστυνομία και γενικά το αιγυπτιακό κράτος στη διένεξή τους. Είναι εκτός κάθε μοναστικού και γενικά εκκλησιαστικού ήθους να καλούνται αστυνομικοί για να λύσουν ζητήματα μεταξύ μοναχών. Είναι εκκοσμίκευση, είναι παρακμή. Καθένας μοναχός πρέπει να ζητάει συγγνώμη από τον εν Χριστώ αδελφό του για τα λάθη τα δικά του και ο άλλος να ζητά γονατιστός τη συγγνώμη του αδελφού του. Αυτό σημαίνει μοναστικό και γενικά χριστιανικό ήθος.

 

Η Μονή του Σινά είναι Ελληνορθόδοξη. Αυτή είναι η παράδοσή Της για 15 περίπου αιώνες. Δεν έχουν το δικαίωμα οι σημερινοί μοναχοί της να αλλάξουν την πνευματική της κληρονομιά. Δεν έχουν το δικαίωμα να συναλλάσσονται με άλλες χώρες και άλλες Εκκλησίες για να εξυπηρετήσουν τα χωματένια σχέδιά τους. Από την πλευρά τους, το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο των Ιεροσολύμων, όπως και όποιο άλλο Πατριαρχείο δεν έχει δικαίωμα ανάμιξης στα εσωτερικά της Μονής και της Αυτονόμου Αρχιεπισκοπής του Σινά. Το μόνο προνόμιο του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων είναι να εγκαθιστά τον νέο ηγούμενο της Μονής. Τίποτε άλλο. Επομένως η εκ μέρος της Σιωνίτιδος Εκκλησίας ανοικτή υποστήριξη της μιας μερίδας μοναχών, είναι ευθεία ανάμιξη στα εσωτερικά της Μονής και επομένως λανθασμένη ενέργεια. Εξάλλου οι, για λόγους προφανείς, καλές σχέσεις του Πατριαρχείου των Ιεροσολύμων με το Πατριαρχείο της Μόσχας προκαλούν ανησυχία ότι η ανάμιξη του μπορεί να έχει και ουρά…

 

Σημειώνεται ότι Σιναϊτικό ζήτημα είχε υπάρξει και πριν από 150 περίπου χρόνια, συγκεκριμένα το 1872. Τότε υπήρξε ανάμιξη του Πατριάρχου Ιεροσολύμων Κυρίλλου Β΄ στα της εκλογής του ηγουμένου της Μονής του Σινά και του καθεστώτος προνομίων της. Ανάμιξη στην εκλογή είχαν τότε και οι Πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως και Αλεξανδρείας. Μάλιστα το αίτημα του τότε Πατριάρχου Αλεξανδρείας Νικάνορος να αναμιχθεί στα της εκλογής ο Υπουργός Εξωτερικών της Πύλης Φουάτ Πασά διηύρυνε την κρίση στη Μονή και γενικότερα στην Ορθόδοξη Εκκλησία και προκάλεσε την ανάμιξη της ίδιας της Πύλης, αλλά και της Ρωσίας. Τότε – και τώρα – οι άνθρωποι της Εκκλησίας είναι λάθος να προσκαλούν τους πολιτικούς να αναμιχθούν στα της Μονής, γιατί έτσι την καθιστούν μέρος του Ανατολικού ζητήματος και γεωπολιτικών επιδιώξεων.

 

Ο Απόστολος Παύλος στην δεύτερη προς Κορινθίους επιστολή Του γράφει για την τότε κατάσταση των χριστιανών « έξωθεν μάχαι, έσωθεν φόβοι» (Β΄ Κορ. ζ΄ 5). Ο αείμνηστος Παν. Τρεμπέλας ερμηνεύει το εδάφιο: «Απέξω από τους απίστους γίνονταν μάχες εναντίον μας, από μέσα, για τους ασθενείς αδελφούς, μας κατελάμβαναν φόβοι, μήπως και παρασυρθούν και αποπλανηθούν από την πίστη τους». Βρισκόμαστε και σήμερα σε ανάλογη κατάσταση. Ευχή είναι να επικρατήσει η αγάπη, να υπάρξει μετάνοια, να κυριαρχήσει η ταπείνωση και να επιλυθεί το προκύψαν ζήτημα ΜΟΝΟ από ΟΛΟΥΣ τους μοναχούς υπό την ηγουμενία του σημερινού Αρχιεπισκόπου Δαμιανού. Έτσι όλοι μαζί να αντιμετωπίσουν με προσευχή, γνώση και διάκριση τα υπάρχοντα της Μονής προβλήματα και να καταστούν και πάλι πρότυπα ζωής για όλους τους Ορθοδόξους χριστιανούς.-

Share