18 Νοεμβρίου 2023

Είναι επικίνδυνα για την υγεία τα ενεργειακά ποτά;

Γράφει ο Γιάννης Τσάκνης,
Καθηγητής στην Ποιότητα και Ασφάλεια Τροφίμων
Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων 
Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής.
 
Τα ενεργειακά ποτά ανήκουν στα ενεργειακά προϊόντα, περιέχουν ζάχαρη και τονωτικές ουσίες, συνήθως καφεΐνη, όμως μπορεί να περιέχουν και άλλες γλυκαντικές ουσίες, φυτικά εκχυλίσματα, ταυρίνη και αμινοξέα, όμως δεν περιέχουν αλκοόλη. Έχουν ευχάριστη γεύση, προκαλούν πνευματική και σωματική διέγερση, αυξάνουν τα επίπεδα ενέργειας, ενεργοποιούν το κεντρικό νευρικό σύστημα και κάποιες ουσίες που περιέχουν μπορούν να αυξήσουν την παραγωγή ντοπαμίνης και το μεταβολικό ρυθμό. 
 
Οι διαφημιστές των ενεργειακών ποτών τονίζουν ότι παρέχουν στον οργανισμό αυξημένη μυϊκή δύναμη και αντοχή, όμως υπάρχουν αντιρρήσεις στην επιστημονική κοινότητα για αυτούς τους ισχυρισμούς (Performance outcomes and unwanted side effects associated with energy drinks, Nutr. Rev., 72, Suppl 1: 108–20. 2014. doi:10.1111/nure.12132. PMID 25293550). 
 
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας χαρακτήρισε τα ενεργειακά ποτά ως δυνητικό “κίνδυνο για τη δημόσια υγεία”. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μεγάλη κινητοποίηση και ανησυχία σχετικά με τις αρνητικές επιπτώσεις που πιθανόν να έχουν τα ενεργειακά ποτά, τα οποία είναι ιδιαίτερα δημοφιλή μεταξύ μικρότερων ηλικιών, παιδιών εφήβων και νεαρών ενηλίκων. Παιδίατροι και γονείς στις ΗΠΑ ζητούν από τις αρμόδιες αρχές να αντιμετωπίζουν “τα νέα ενεργειακά ποτά με υψηλή περιεκτικότητα σε καφεΐνη”, όπως το αλκοόλ και τα τσιγάρα και να απαγορεύσουν την πώλησή τους σε ανήλικους, γιατί μία συσκευασία ενός ενεργειακού ποτού μπορεί να έχει περιεκτικότητα καφεΐνης, όση έχουν έξι αναψυκτικά τύπου cola, δυστυχώς όμως οι νεαρές ηλικίες τα καταναλώνουν σε μεγάλες ποσότητες όπως τα αναψυκτικά. Η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) εκτιμά ότι το 30% των ενηλίκων, το 68% των εφήβων και το 18% των παιδιών κάτω των δέκα ετών καταναλώνουν ενεργειακά ποτά. 
 
Ο κυριότερος κίνδυνος από την κατανάλωση ενεργειακών ποτών, οφείλεται στα υψηλά επίπεδα καφεΐνης που περιέχουν. Σύμφωνα με την EFSA, το μερίδιο της καφεΐνης των ενεργειακών ποτών στη συνολική κατανάλωση καφεΐνης στην Ευρώπη φθάνει το 43% στα παιδιά, το 13% στους εφήβους και το 8% στους ενηλίκους. 
 
Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων, υιοθέτησε τις συστάσεις της Κλινικής Mayo, η οποία κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η πρόσληψη καφεΐνης μέχρι 400 mg την ημέρα είναι ασφαλής ποσότητα για υγιείς ενηλίκους και αυτό ισοδυναμεί με περίπου 4,5 φλιτζάνια καφέ (το κάθε φλιτζάνι περιέχει γύρω στα 90 mg), όμως η Αμερικανική Ακαδημία Ψυχιατρικής Παιδιού και Εφήβου, ανακοίνωσε ότι δεν υπάρχει αποδεδειγμένα ασφαλής δόση καφεΐνης για τα παιδιά. 
 
ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΠΟΤΩΝ: 
 
Η υψηλή περιεκτικότητα σε καφεΐνη έχει διουρητική δράση που οδηγεί στην απώλεια υγρών με τα ούρα. Η συχνή κατανάλωση ενεργειακών ποτών μπορεί να προκαλέσει στον οργανισμό “δηλητηρίαση από καφεΐνη” και προκαλεί ναυτία, έμετο, έντονους καρδιακούς παλμούς, αύξηση της αρτηριακής πίεσης, σπασμούς και ψυχωτικά επεισόδια, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να αποβεί και θανατηφόρα. Το 2007 στις ΗΠΑ, το 46% των θυμάτων από το σύνολο των 5448 περιπτώσεων θανάτου που προκλήθηκαν από υπερβολική δόση καφεΐνης ήταν κάτω των 19 ετών. 
 
Τα περισσότερα ενεργειακά ποτά περιέχουν και μεγάλες ποσότητες ζάχαρης (25-40 gr) και η επαναλαμβανόμενη κατανάλωσή τους, αυξάνει τις πιθανότητες για παχυσαρκία, διαβήτη, καρδιολογικά νοσήματα και προβλήματα στα δόντια. 
 
Παρέχουν στον οργανισμό ενέργεια, αλλά οι αθλητές που συνήθως χάνουν μεγάλες ποσότητες υγρών, τα ενεργειακά ποτά δεν προσφέρουν στον οργανισμό επαρκείς ποσότητες επανυδάτωσης και δεν επαναφέρουν τους ηλεκτρολύτες που χάθηκαν.
 
Μελέτη έδειξε ότι η κατανάλωση ενεργειακών ποτών μπορεί να αυξήσει τη συγκόλληση αιμοπεταλίων, ενώ επηρεάζει και την λειτουργία του ενδοθηλίου των αρτηριών σε υγιείς νέους ενήλικες. 
 
Η υψηλή κατανάλωση καφεΐνης συσχετίστηκε με αυξημένη αποβολή ασβεστίου από τα ούρα, την απώλεια οστικής μάζας και μπορεί να συμβάλει στην οστεοπόρωση. 
 
Όταν η κατανάλωση των ενεργειακών ποτών συνδυάζεται με αλκοόλ σε μεγάλες ποσότητες, μπορεί να προκύψουν καρδιακά ή ψυχιατρικά προβλήματα. Τα άτομα που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για επιπλοκές από την κατανάλωση των ενεργειακών ποτών, είναι τα νεαρά άτομα που δεν έχουν καταναλώσει προηγουμένως καφεΐνη ή είναι ευαίσθητα στην καφεΐνη, έγκυες, αθλητές αγώνων και άτομα με υποκείμενα καρδιαγγειακά νοσήματα (Higgins, John; Yarlagadda, Santi; Yang, Benjamin; Higgins, John P.; Yarlagadda, Santi; Yang, Benjamin, Cardiovascular Complications of Energy Drinks», Beverages 1 (2): 104–126, June 2015. doi:10.3390/beverages1020104). 
 



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 10:00 π.μ.
Κατηγορία Θέματος , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.