28 Νοεμβρίου 2023

Θεσσαλικός Κάμπος. Λιμνοθάλασσα ή Θάλασσα;

Γράφει ο Κωνσταντίνος Παπανικολάου 
 
Του Κώστα Δούκα (*)
 
Ὁ θεσσαλικὸς κάμπος ἦταν κάποτε λιμνοθάλασσα καί... ξανάγινε "θάλασσα"! Ἐπὶ δεκάδες αἰώνων βρίσκεται σὲ χαμηλότερη στάθμη ἀπὸ τοὺς ποταμοὺς προκαλῶντας ἀκόμη καὶ τὸν Ξέρξη νὰ πνίξει τὴν Ἑλλάδα κλείνοντας τὶς διόδους ἀπορροῆς τῶν ὑδάτων. 
 
Ἡ πολύνεκρη τραγωδία τοῦ θεσσαλικοῦ κάμπου καὶ οἱ ἀνυπολόγιστες ζημιὲς ποὺ ὑπέστη ὁ διατροφικὸς αὐτὸς πνεύμονας τῆς Ἑλλάδος, καθὼς καὶ οἱ σοβαρὲς πολιτικὲς ἐπιπτώσεις ποὺ θὰ ὑπάρξουν, ἐπιβάλλει μία ἱστορικὴ ἀναδρομὴ στὸ παρελθόν, ποὺ δείχνει πόσο εὐάλωτη εἶναι ἡ περιοχὴ αὐτή.
 
Ἂν οἱ κυβερνήσεις στὴν σύγχρονη ἐποχὴ ποὺ ζοῦμε ἀνέτρεχαν στὴν ἱστορία, θὰ ἔσπευδαν, μὲ τὴν βοήθεια τῆς τεχνολογίας, νὰ θωρακίσουν τὴν περιοχὴ μὲ σωστὰ ἀντιπλημμυρικὰ ἔργα καὶ ὄχι συγκυριακά, ὥστε νὰ ἐξουδετερωθεῖ κάθε κίνδυνος πλημμύρας ποὺ ἀπειλεῖ τὸν θεσσαλικὸ κάμπο ἐπὶ δεκάδες αἰώνων, ἐξ αἰτίας τοῦ γεγονότος ὅτι βρίσκεται σὲ χαμηλότερη στάθμη ἀπὸ τοὺς ποταμούς. 
 
Ὁ Ἡρόδοτος λοιπὸν μᾶς πληροφορεῖ ὅτι κάποτε, πολλοὺς αἰῶνες πρὶν ἀπὸ αὐτόν, ὁ θεσσαλικὸς κάμπος ἦταν μία μεγάλη ἐνδοχωρικὴ λίμνη, ἡ ὁποία, ἐξ αἰτίας μεγάλου σεισμοῦ ἢ σεισμῶν ἀποστραγγίσθηκε διὰ τῆς κοιλάδας τῶν Τεμπῶν καὶ ἔχυσε τὰ νερά της στὸ Αἰγαῖο.
 
Χειροπιαστὴ ἀπόδειξη τοῦ γεωλογικοῦ τούτου φαινομένου εἶναι οἱ βράχοι τῶν Μετεώρων, οἱ ὅποιοι βρίθουν ἀπολιθωμένων ὀστράκων. Καθὼς λοιπὸν ἀποστραγγιζόταν ἡ λίμνη, δηλαδὴ ἔφθινε, ἐλαττωνόταν, ὀνομάσθηκε φθία καὶ ἀποτελοῦσε ἐπὶ ὁμηρικῆς ἐποχῆς τὸ βασίλειο τοῦ Πηλέως. Κατάλοιπο τῆς τεράστιας αὐτῆς ἐνδοχωρικὴς λίμνης εἶναι ἡ σημερινὴ λίμνη τῆς Κάρλας, ἡ ὁποία ἀνατροφοδοτεῖται καὶ μεγαλώνει. 
 
Τὸ ὅλο γεωλογικὸ φαινόμενο συνδέεται μὲ τὴν καταβύθιση τῆς Αἰγηίδος ποὺ κατελάμβανε τὴν θέση τοῦ Αἰγαίου. Ἡ καταβύθιση ὁλοκληρώθηκε πρὶν ἀπὸ 10.000 χρόνια. Πολὺ ἀργότερα ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ Ὁμήρου, τὴν περιοχὴ κατοίκησαν ἄλλα προελληνικὰ φῦλα, ποὺ ὅπως λέει ὃ πατέρας τῆς ἱστορίας ὀνομάστηκαν Θεσσαλοί, καθὼς ἄλλαξε τὸ ὄνομα τῆς Φθίας. Ἀλλὰ Θεσσαλία σημαίνει κατὰ τὸν Ἡρόδοτο θέση ἁλός, ἤτοι ἢ περιοχὴ ποὺ πρὶν ἦταν θάλασσα.
 
Ἡ Φθία ὡς ὄνομα διασώθηκε στὸν νομὸ Φθιώτιδος, ἢ ὅποια πλημμύρισε κι αὐτὴ ἀπὸ τὶς πρόσφατες νεροποντές. Ἀλλὰ καὶ στὸν καιρό μας οἱ πάσχοντες ἀπὸ φυματίωση λέγονταν φθισικοί, διότι ἔφθιναν ἀπὸ τὴν ἀρρώστια ἀπὸ τὴν ὅποια ἔπασχαν. 
 
Τὴν ἀχίλλειο πτέρνα τοῦ θεσσαλικοῦ κάμπου γνώριζε καὶ ὃ Ξέρξης ὅταν ἦλθε στὴν Ἑλλάδα γιὰ νὰ τὴν ἐξαφανίσει. Εἶχε σκεφθεῖ νὰ σφραγίσει τὶς φυσικὲς ἀπορροὲς τῶν ὑδάτων, ὥστε ἡ Θεσσαλία καὶ ἡ Φθιῶτις νὰ ξαναγίνουν θέσεις ἁλὸς καὶ νὰ πνίξουν τοὺς Ἕλληνες. Ἀλλὰ αὐτὸ δὲν ἔγινε ποτέ, ἄγνωστο γιὰ ποιό λόγο. 
 
Καὶ ἰδοὺ σήμερα τὸ φαινόμενο τῆς πλημμύρας ἐπαναλαμβάνεται. Ἡ φύση "ἐκδικεῖται" μὲ γεωλογικοὺς ρυθμούς. Ὅμως οἱ σύγχρονες κυβερνήσεις, πάντοτε ἐπιμυθείς, ἐνῶ μποροῦσαν μὲ τὴν βοήθεια τῆς τεχνολογικῆς προόδου νὰ ἀποκλείσουν τέτοια ἐξαρθρωτικὰ καὶ πολύνεκρα πλημμυρικὰ φαινόμενα, ἀδιαφόρησαν καὶ περιμένουν τὴν τιμωρία τους ἀπὸ τὸν ὀργισμένο λαό.
 
Αντιμετώπιση 
 
Μέχρι τέλος Φεβρουαρίου αναμένεται να ολοκληρωθεί το ολιστικό σχέδιο «θωράκισης» του Θεσσαλικού κάμπου από τα -μελλοντικά- καιρικά φαινόμενα, το οποίο και θα εκπονήσει ομάδα ειδικών από την Ολλανδία, σε συνεργασία με τους τοπικούς φορείς της περιοχής.
 
Την συνέντευξη του Έλληνα διευθύνοντος συμβούλου της εταιρείας HVA International, Μιλτιάδη Γκουζούρη μπορείτε να την διαβάσετε στην ιστοσελίδα https://ecopress.gr/to-schedio-ton-ollandon-gia-ti-thorakis/.
 
Στα χέρια των συναρμόδιων υπουργών είναι στο μεταξύ το πρώτο πόρισμα/έκθεση ευρημάτων της Ολλανδικής εταιρίας HVA International, που εξειδικεύεται στη διαχείριση υδάτων και σε θέματα αντιπλημμυρικής προστασίας. Αν επιθυμείτε να το δείτε, μπορείτε να το βρείτε στην διεύθυνση: https://docs.google.com/viewerng/viewer?url=https://www. government.gov.gr/wp-content/uploads/2023/11/HVA-Fact-Finding-Mission-Report-on-Thessaly-Post-Disaster-Remediation.pdf&hl=en.
 
Το προφίλ και τις δραστηριότητες της Ολλανδικής εταιρίας HVA International μπορείτε να το δείτε/διαβάσετε στην ιστοσελίδα https://www.hvainternational.com/.
 
Την 8η Σεπτεμβρίου 2023 ο Πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε στους δημάρχους της Θεσσαλίας, μεταξύ άλλων: «Θα κάνουμε ό,τι χρειάζεται. Θα κινητοποιήσω και ό,τι ευρωπαϊκό πόρο υπάρχει για να μπορέσουμε να έχουμε πρόσθετη στήριξη, για να καλύψουμε πρώτα απ’ όλα τις ανάγκες σε αποζημιώσεις των νοικοκυριών. Θα ξεκινήσουν άμεσα οι καταγραφές των ζημιών – οικοσκευές και αποζημίωση των σπιτιών που έχουν καταστραφεί».
 
Μέχρι σήμερα (22/11/2023) δεν φαίνεται να έχει κάτι άλλο στο μυαλό του περί ολιστικής προσεγγίσεως στην αντιμετώπιση των ακραίων καιρικών φαινομένων. Αντίστοιχα και στο πρώτο πόρισμα/έκθεση ευρημάτων της Ολλανδικής εταιρίας HVA International, υπάρχει η αναφορά ότι η ολιστική προσέγγιση/αντιμετώπιση έχει πολλαπλάσια μεγαλύτερο κόστος από αυτό των αποζημιώσεων.
 
Μένει να δούμε τί θα «περάσει» στις δύο τελευταίες συζητήσεις στην Βουλή για τις πυρκαγιές στον Έβρο και τις πλημμύρες στον Θεσσαλικό κάμπο.
 
22 Νοε. 2023
Κων-νος Παπανικολάου



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 8:00 μ.μ.
Κατηγορία Θέματος , , , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.