Ξετυλίγοντας τον μίτο της Αριάδνης, τα γεγονότα δείχνουν πως έχουμε υπεισέλθει σε τέλμα. Είναι γνωστό πως τα σοβαρά και υπεύθυνα κράτη φέρουν ως υποχρέωσή τους να παρεμποδίσουν την επιδείνωση της εθνικής τους θέσης∙ αν όχι να τη βελτιώσουν, τουλάχιστον να τη διατηρήσουν σταθερή.
Καθίσταται υποχρέωση και ευθύνη της πολιτικής ηγεσίας να συνδυάσει όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή του κράτος (διπλωματία, οικονομία, στρατιωτική ισχύ) με αριστοτεχνικό τρόπο, προκειμένου να εφαρμόσει μια άρτια εθνική στρατηγική, τουναντίον, στην Ελλάδα τα νήματα κινούν η λογική της αποτροπής και του κατευνασμού, δύο έννοιες που αν και συγχέονται, δεν έχουν διόλου την ίδια σημασία ή αποτέλεσμα.
Όσον αφορά την έννοια της «αποτροπής», απ’ ό,τι φαίνεται είναι μια έννοια μη-αντιληπτή στην πλήρη έκτασή της. Χρησιμοποιείται πολλάκις από παπαγαλίζοντα φερέφωνα, που κρίνουν αναγκαίο να κάνουν χρήση της λέξης μόνο και μόνο για κοσμήσουν τον λόγο τους και να του προσδώσουν κάποιο κύρος, ενώ ακούγεται και σε επιπόλαιες διακηρύξεις αρχηγών και υπουργών. Η Ελλάδα ευαγγελίζεται και επαναλαμβάνει πως το στρατηγικό της δόγμα είναι αποτρεπτικό. Επί της ουσίας, όμως, σε τι έγκειται η αποτροπή; Ποιός ο σκοπός της;
Ο εν λόγω όρος περιέχει εγγενώς την έννοια της «απειλής» – ενδεχομένως και προληπτικά πλήγματα, εφόσον παραστεί ανάγκη – για να πεισθεί το άλλο μέρος να απέχει από συγκεκριμένες ενέργειες. Σκοπός της, ως αμυντική στρατηγική είναι να πείσει το αντίπαλο δέος ότι το πιθανό κόστος από τυχόν εχθρική ενέργεια (ή ενέργεια που εν πάσει περιπτώσει βλάπτει τα ζωτικά συμφέροντα μιας πλευράς) θα είναι μεγαλύτερο από το πιθανό όφελος.
Με άλλα λόγια, σε μια ανάλυση κόστους-οφέλους, η αντίπαλη πλευρά βλέπει ότι θα ζημιωθεί. Η στρατηγική της αποτροπής οφείλει να ενασκείται με στρατιωτικούς, πολιτικούς και διπλωματικούς όρους. Αδήριτη ανάγκη καθίσταται η πλήρης και αρμονική κινητοποίηση του κρατικού μηχανισμού και των δυνάμεων του κράτους εν συνόλω. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται η εθνική ομοψυχία, το υψηλό ηθικό του πληθυσμού και φυσικά οι ψυχολογικές επιχειρήσεις.
Η ισχύς των ενόπλων δυνάμεων μιας χώρας είναι καθοριστικός αποτρεπτικός παράγοντας, ωστόσο, η βολή θα είναι χαριστική, μόνον εφόσον υπάρχει σύμπνοια λαού – κυβέρνησης – στρατού (“Clausewitzian trinity”). Τα συστατικά στοιχεία που θα τελειοποιήσουν τη συνταγή – πέραν των μέσων και της εκπαίδευσης-κατάρτισης – είναι το ηθικό του στρατού, αλλά και το ηθικό του Λαού, η ποιότητα της στρατιωτικής ηγεσίας, αφενός, αλλά και της πολιτικής, αφετέρου.
Πάρα ταύτα, δεν πρέπει να ξεχνάμε το εξής: στοιχείο της αποτροπής είναι και η απειλή, όσο κι αν αυτό δεν τυγχάνει ευρείας παραδοχής, ή μάλλον είναι κάτι που με στόμφο αγωνιούν να «καλύψουν» οι πολιτικοί ταγοί. Βέβαια, η αποδοχή της αποτελεσματικότητας του αποτρεπτικού μας δόγματος συνεπάγεται πως η αποτρεπτική απειλή πληροί σωρευτικά πέντε χαρακτηριστικά.
Πρώτα-πρώτα, η απειλή οφείλει να είναι ξεκάθαρη και πλήρως κατανοητή από τον «στόχο». Αυτό ίσως είναι το σημαντικότερο χαρακτηριστικό, δεδομένου ότι αν οι επιπτώσεις της τιμωρίας που θα προκύψουν από μη-συμμόρφωση του αντίπαλου μέρους δεν εκτιμηθούν σωστά και υποτιμηθούν, ο στόχος θα αγνοήσει την απειλή, ακόμα κι αν πληροί τα υπόλοιπα κριτήρια. Έπειτα, μια απειλή αρμόζει να είναι αξιόπιστη, με την έννοια ότι ο απειλούμενος θα γνωρίζει με βεβαιότητα ότι ο απειλών θα πραγματοποιήσει τωόντι την απειλή του. Μια απειλή, ακόμη, πρέπει κατ’ανάγκην να είναι σχετική/δέουσα, ώστε τρόπον τινά, να αποτρέπει τον αντίπαλο από ορισμένες συμπεριφορές∙ παράλληλα δε, είναι εξίσου σημαντικό να είναι δριμεία, ήτοι να αναγκάζει τον στόχο να προτιμήσει να μη συμπεριφερθεί κατά τρόπο μη-αποδεκτό από τον απειλών, και τέλος, ολοκληρωμένη σε όλα τα επίπεδα (πολιτικό, οικονομικό, στρατιωτικό, επιχειρησιακά), με την έννοια ότι η απειλή θα συνοδεύεται από υπόσχεση ότι θα εφαρμοσθεί χωρίς κωλύματα, εάν ο στόχος επιτεθεί, αλλά και ότι θα ανακληθεί, εάν ο στόχος συμμορφωθεί και προσαρμοστεί.
Δυστυχώς, είναι πασιφανές ότι το αποτρεπτικό μας δόγμα δεν είναι σε καμία περίπτωση λειτουργικό, από τη στιγμή που δεν ικανοποιεί ούτε ένα κριτήριο!
Εκτός των άλλων, πέραν του πλήρως αποτυχημένου αποτρεπτικού – υποτίθεται – δόγματος, παράλειψη θα αποτελούσε η μη αναφορά της πολιτικής κατευνασμού που εφαρμόζει η χώρα μας απέναντι στη Τουρκία, η οποία πολιτική δεν οδηγεί σε ειρήνη, αλλά σε πόλεμο, το οποίο απεδείχθη το δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1930, με το Σύμφωνο του Μονάχου.
Η αντιστοιχία είναι τρομερή, για να μην πω τρομακτική. Η αναθεωρητική πολιτική της Γερμανίας του 1938 προσιδιάζει σε αυτήν της Τουρκίας του 2018. Όπως ο Χίτλερ είχε βλέψεις στις όμορες με γερμανικούς πληθυσμούς χώρες (Αυστρία και Τσεχοσλοβακία) για την αναβίωση της άλλοτε κραταιάς Γερμανικής Αυτοκρατορίας, αντιστοίχως ο Ερντογάν έχει βλέψεις σε Θράκη, Ανατολική Μεσόγειο, Κύπρο – κι όχι μόνο – προσβλέποντας στην πάλαι ποτέ Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Όπως οι Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής τότε (Αγγλία και Γαλλία) δε χειρίστηκαν σωστά την αναθεωρητική τάση του Χίτλερ, έτσι και σημερινοί Μεγάλοι (ΕΕ και ΝΑΤΟ) δεν πραγματοποιούν ενέργειες που θα ταρακουνήσουν συθέμελα τη γείτονα Τουρκία. Εδώ εμείς οι ίδιοι δεν το κάνουμε. Δεν παίζουμε σωστά τα χαρτιά μας. Είναι σημαδεμένη η τράπουλα, ή λαβωμένος ο παίκτης; Ο Χίτλερ τότε ικανοποίησε έως έναν βαθμό τη δίψα του. Θα επιτρέψουμε να ικανοποιηθεί και η ακόρεστη δίψα του σουλτάνου;
*Διεθνολόγος – το ΔΕΛΤΑ
Πηγή: (Αποτροπή χωρίς να εμπεριέχει…απειλή δεν υφίσταται, Στέλιος Φενέκος)
το είδαμε ΕΔΩ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου