5 Σεπτεμβρίου 2025

Εβδομήντα χρόνια από το πογκρόμ εναντίον του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης: ατιμώρητοι θύτες και επαναλμβανόμενα εγκλήματα

Γράφει ο 
Θεοφάνης Μαλκίδης
 
Εβδομήντα χρόνια από το πογκρόμ εναντίον του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης: ατιμώρητοι θύτες και επαναλαμβανόμενα εγκλήματα 
 
Τα «λάθη» και η «φασιστική πολιτική»
 
Ήταν το 2009, όταν ο τότε πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ είχε μιλήσει για το πογκρόμ εναντίον του Ελληνισμού της Πόλης ( αλλά και της Σμύρνης, της Ίμβρου, της Τενέδου, ) ως «λάθη» και αποτέλεσμα «φασιστικής πολιτικής»!!!! Αυτά τα «λάθη» η ιστορικός Ντιλέκ Γκιουβέν στο βιβλίο της «Εθνικισμός, Κοινωνικές Μεταβολές και Μειονότητες: Τα επεισόδια εναντίον των μη μουσουλμάνων της Τουρκίας, 6/7 Σεπτεμβρίου 1955», τα τεκμηριώνει και αναδεικνύει τον οργανωμένο χαρακτήρα του πογκρόμ βασιζόμενη σε ανέκδοτο υλικό στρατιωτικού δικαστή της εποχής. 
 
Από την πλευρά του, ο Γιλμάζ Καρακόγιουνλου, υπουργός της κυβέρνησης του εισβολέα στην Κύπρο Ετσεβίτ και συγγραφέας του βιβλίου «Φθινοπωρινός Πόνος», το βιβλίο έγινε κινηματογραφική ταινία από την Τομρίς Γκιριτλίογλου, γράφει για το διωγμό του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης το 1955: «Ήμουν μάρτυρας των γεγονότων και με επηρέασαν βαθιά. Έγραψα αυτά που είδα. Θα ήθελα να αντικρύσω έστω και έναν από τους λαφυραγωγούς. Είμαι περίεργος να δω τι αισθάνθηκαν, όταν είδαν την ταινία. Νομίζω ότι όλοι τους αισθάνθηκαν ντροπή»! 
 
Επτά δεκαετίες μετά τα «Σεπτεμβριανά», την καταστροφή του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης 1955, την τουρκική «Νύχτα των Κρυστάλλων», μετά από το οργανωμένο πογκρόμ από το τουρκικό κράτος και παρακράτος, δεν έχει αποδοθεί μέχρι σήμερα δικαιοσύνη.
 
Της δίωξης των Ελλήνων είχαν προηγηθεί ήδη από τις δεκαετίες του 1930 και 1940 και άλλες πράξεις που παραβίαζαν διεθνείς συνθήκες και δίκαιο και κυρίως την ανθρώπινη ηθική: απελάσεις, απαγόρευση εξάσκησης επαγγελμάτων, κατασχέσεις περιουσιών, επεμβάσεις στις εκλογές των ομογενειακών ιδρυμάτων, παρεμβολή εμποδίων στη λειτουργία των εκπαιδευτηρίων, στρατολόγηση Ελλήνων και η αποστολή τους σε «τάγματα εργασίας». Επίσης «φορολογία περιουσίας» με την οποία η Τουρκία όρισε φόρο που έφθανε να είναι διπλάσιος ή και τριπλάσιος της αξίας της περιουσίας, ενώ στην περίπτωση που οι Έλληνες δεν κατέβαλλαν τον φόρο εντός 15 ημερών, οι αρχές είχαν δικαίωμα να κατάσχουν την περιουσία του.
 
Η προβοκάτσια και το οργανωμένο σχέδιο
 
Τη νύχτα της 5ης προς τη 6η Σεπτεμβρίου 1955, γίνεται μία έκρηξη στον κήπο του τουρκικού προξενείου Θεσσαλονίκης και έξω από το φερόμενο ως σπίτι του Μουσταφά Κεμάλ. Φερόμενο γιατί έχουμε αποδείξει ότι το σπίτι αυτό δεν ήταν ποτέ ο τόπος γέννησης του φυσικού αυτουργού της Γενοκτονίας του Ελληνισμού, αλλά μία παραχώρηση – υποχώρηση προς την Τουρκία από την Ελλάδα τη δεκαετία του 1930.
 
Αμέσως μετά την έκρηξη ο κλητήρας του προξενείου έπεσε σε αντιφάσεις και τελικώς ομολόγησε ότι αυτός έβαλε τη βόμβα, προσθέτοντας ότι του την έδωσε ο μουσουλμάνος εκ Θράκης Οκτάυ Εγκίν, ο οποίος και ομολόγησε την πράξη του. Ο Εγκίν αφέθηκε ελεύθερος με εγγύηση και ο τούρκος πρόξενος της Κομοτηνής Αχμέτ Ομάρ τον φυγάδευσε στην Τουρκία, ενώ στη συνέχεια ο Εγκίν ανταμείφθηκε με θέσεις στο τουρκικό κράτος και παρακράτος! (Περισσότερα για αυτό το ζήτημα στο Θεοφάνης Μαλκίδης «Διπλωματικές και πολιτικές συνιστώσες της δραστηριότητας του γενικού προξενείου της Τουρκίας στην Κομοτηνή», Αθήνα: Γόρδιος 2010) .
 
Μετά το συμβάν η εφημερίδα του καθεστώτος «Ιnstabul Ekspress» παραποίησε τα γεγονότα και σε συνδυασμό με την τουρκική αντίδραση για τον απελευθερωτικό αγώνα του Ελληνισμού της Κύπρου, προέτρεψε σε επεισόδια εναντίον των Ελλήνων με το κράτος, το παρακράτος και τις εθνικιστικές οργανώσεις να αναλαμβάνουν την υλοποίηση του σχεδίου.
 
Το πρώτο κύμα των «διαδηλωτών» έσπαγε πόρτες, τζάμια, ρολά, το δεύτερο κατέστρεφε το εσωτερικό σπιτιών και το τρίτο κύμα έβαζε φωτιά και κατέστρεφε ό,τι είχε απομείνει. Στην αρχή, ενδιάμεσα και στο τέλος, ο όχλος βασάνιζε, βίαζε, δολοφονούσε!
 
Τουλάχιστον τριάντα Ελληνίδες και Έλληνες σκοτώθηκαν και εκατοντάδες άλλοι κακοποιήθηκαν. Ο Επίσκοπος Παμφίλου Γεράσιμος και ο μοναχός Χρύσανθος Μαντάς ξυλοκοπήθηκαν μέχρι θανάτου, ο Μητροπολίτης Ηλιουπόλεως Γεννάδιος παραφρόνησε από τους ξυλοδαρμούς και ύστερα από λίγο χρόνο πέθανε, ενώ διάκονος υπέστη περιτομή.
 
Επίσης βιάσθηκαν πάνω από 2000 Ελληνίδες αλλά για ευνόητους λόγους δηλώθηκαν μόνο 200 βιασμοί. Μέσα σε 9 περίπου ώρες καταστράφηκαν ολοσχερώς 1004 σπίτια, 4348 καταστήματα, 27 φαρμακεία, 26 σχολεία, 5 σύλλογοι, οι εγκαταστάσεις 3 εφημερίδων, 12 ξενοδοχεία, 11 κλινικές, 21 εργοστάσια, 110 ζαχαροπλαστεία και εστιατόρια, 73 εκκλησίες, ενώ συλήθηκαν πάρα πολλοί τάφοι καθώς και οι τάφοι των πατριαρχών στην Μονή Βαλουκλή. (Για τις καταστροφές βλ. Θεοφάνης Μαλκίδης, ανωνύμου αυτόπτου μάρτυρα «Τα τουρκικά εγκλήματα της Κωνσταντινουπόλεως την 6ην και 7ην Σεπτεμβρίου 1955 ή χρονικόν της 3ης αλώσεως της Κωνσταντινουπόλεως και της καταστροφής του εν αυτή Ελληνισμού». Αθήνα 2015)
 
Επίθεση από οργανωμένες ομάδες δέχθηκε και το ελληνικό προξενείο στη Σμύρνη, το ελληνικό περίπτερο στην έκθεση της πόλης, όπου σχίσθηκε η ελληνική σημαία, ενώ οι Έλληνες αξιωματικοί που υπηρετούσαν στο στρατηγείο του ΝΑΤΟ διασώθηκαν την τελευταία στιγμή. Ο Francois Crouzet υπολογίζει τις ζημιές σε 300 εκατομμύρια δολάρια της εποχής, δηλαδή πολύ περισσότερα του ενός δισεκατομμυρίου σημερινών δολαρίων .
 
Η «τιμωρία» και η αποτροπή επανάληψης των εγκλημάτων
 
Μετά τις δολοφονίες, τους βιασμούς, τα βασανιστήρια και τις καταστροφές των ελληνικών περιουσιών, η κυβέρνηση Μεντερές κήρυξε το στρατιωτικό νόμο στην Άγκυρα, Κωνσταντινούπολη και Σμύρνη, συνέλαβε πάνω από 2000 άτομα και εμφάνισε ως υπεύθυνους των ταραχών τους κομμουνιστές. Λίγα χρόνια αργότερα ο Μεντερές απαγχονίστηκε από την τουρκική χούντα, με το κατηγορητήριο για τα «Σεπτεμβριανά να αποτελεί μία υποσημείωση, ενώ η τότε κυβέρνηση στην Ελλάδα, αρκέστηκε σε μερικές διαβεβαιώσεις από το ΝΑΤΟ που κινδύνευε από την διάρρηξη των ελληνοτουρκικών σχέσεων και σε μία έπαρση της ελληνικής σημαίας στο προξενείο…..
 
Η δολοφονία, ο βιασμός και η εκδίωξη του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης το Σεπτέμβριο του 1955 αποτελεί μία μελανή στιγμή στην ιστορία του Ελληνισμού, αποτελεί ένα έγκλημα κατά της ανθρωπότητας και ως τέτοιο πρέπει να προβληθεί, να αναδειχθεί, να συζητηθεί, να τιμωρηθεί.
 
Η αναφορά στα «Σεπτεμβριανά» είναι μία συνεχής υπενθύμισης της υποχρέωσης του θύτη, της κατοχικής Τουρκίας να αποκαταστήσει την αδικία, αλλά αφορά και το καθήκον του θύματος, του Ελληνικού λαού, αλλά και των άλλων λαών που υπέστησαν το έγκλημα (Αρμένιοι, κ.ά), να προβάλλει το γεγονός και να διεκδικήσει την αποκατάσταση, την επανόρθωση. Η απόδοση της δικαιοσύνης για τα «Σεπτεμβριανά», για τη «Νύχτα των Κρυστάλλων» είναι μία ακόμη προϋπόθεση για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, για την παρουσία του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης, Ίμβρου και Τενέδου, καθώς και για το Οικουμενικό Πατριαρχείο, αλλά και για την συνέχεια και την επιβίωσή μας στο Αιγαίο, στην Κύπρο, στη Θράκη. 



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.