10 Φεβρουαρίου 2025

Λόγος περί κοινωνικής ισότητας. Μια αναφορά στο βιβλίο του Κώστα Λάμπου: Κοινωνική αν-Ισότητα και Αταξικός Ουμανισμός.

Γράφει ο Σπύρος Κουτρούλης
Οικονομολόγος, Συγγραφέας
 
Λόγος περί κοινωνικής ισότητας.
 
Μια αναφορά στο βιβλίο του Κώστα Λάμπου: 
Κοινωνική αν-Ισότητα και Αταξικός Ουμανισμός. (Δοκίμιο Πολιτικής Φιλοσοφίας της Πράξης)
Εκδόσεις Κουκκίδα, Αθήνα 2023, σελ.410. *
 
Το τελευταίο έργο του Κώστα Λάμπου αποδεικνύει ότι εξακολουθούν να γράφονται και να εκδίδονται ενδιαφέροντα έργα που θεμελιώνονται πάνω στην μαρξιστική σκέψη
 
Αρκετές δεκαετίες αφότου κατέρρευσαν τα καθεστώτα που επικαλούνταν τον μαρξισμό ήταν εύλογο η κριτική να μην περιοριστεί σε αυτά αλλά να επεκταθεί στην ίδια την μαρξιστική-λενινιστική θεωρητική σκέψη.
 
Ο συγγραφέας διατυπώνει την κριτική του καπιταλισμού με αφετηρία τα πορίσματα του μαρξισμού. Επικεντρώνεται συνεπώς στην διατήρηση και διεύρυνση των οικονομικών ανισοτήτων, αλλά και στα προβλήματα που δημιουργούνται στον έλεγχο της πολιτικής εξουσίας. Ισοδύναμο είναι το ενδιαφέρον του συγγραφέα για τις οχλήσεις και τα προβλήματα που δημιουργούνται στο περιβάλλον. 
 
Βεβαίως δεν παρακάμπτει τον κοινωνικό χαρακτήρα και την ταξική φύση των καθεστώτων που αυτοορίστηκαν ως σοσιαλιστικά: «εκεί κοντά σε κάποια σκοτεινή γωνία καιροφυλακτεί και η τάχα προοδευτική πρόταση του νεοκρατικομονοπωλιακού καπιταλισμού τύπου Κίνας και Ρωσίας που προτίθενται με την ομπρέλα του «ταξικού συλλογικού καπιταλιστή», να διαιωνίσουν το κεφάλαιο, δίνοντας στην κοινωνική ανισότητα μια ψευδή επίφαση «σοσιαλισμού, με την κοινωνία στο περιθώριο»(σελ.77).
 
Ο Κώστας Λάμπος συμπεραίνει ότι είναι αναγκαία μια στρατηγική που «επιδιώκει με τους διαρκείς κοινωνικούς αγώνες την κατάργηση των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων μέσω της κατάργησης της ατομικής ιδιοκτησίας πάνω στα μέσα παραγωγής με στόχο να γυρίσουν τα πάνω κάτω, δηλαδή να επανέλθει η οικονομία υπό τον έλεγχο της κοινωνίας, για να μετακινηθεί η οικονομική δραστηριότητα από την εξυπηρέτηση της εξουσίας προς την εξυπηρέτηση της κοινωνίας» (σελ.93,94), ενώ επαναλαμβάνει πως τα αυθεντικά οράματα για κοινωνική ισότητα τα «εκμεταλλεύτηκε βάναυσα ο λεγόμενος «υπαρκτός σοσιαλισμός» που μόνο σοσιαλισμός δεν ήταν και έδωσαν την ευκαιρία στο κεφάλαιο να ανασυνταχθεί και να θριαμβολογήσει για την νεκρανάσταση της “ελεύθερης αγοράς”» (σελ. 94).
 
Η ανάλυση της πραγματικότητας τον οδηγεί στον σχηματισμό ενός «δέοντος» που με την σειρά του θα αναδιαμορφώσει την πραγματικότητα: «ο σύγχρονος ρεαλισμός και η διαχρονική ιστορική πραγματικότητα δείχνουν προς μια αλλαγή του οικονομικού, παραγωγικού και καταναλωτικού, μοντέλου στη βάση της κοινοκτημοσύνης, του αμεσοδημοκρατικού κοινωνικού αυτοπροσδιορισμού και της, στη βάση των αναγκών, αναλογικής ισοκατανομής που θα καταργεί τις οικονομικοκοινωνικές ανισότητες» (σελ.156). Κρίσιμο είναι, στα πλαίσια της ερμηνείας αυτής, η μείωση του χρόνου εργασίας.
 
Η κυριαρχία του ανθρώπου πάνω στην φύση έχει ξεπεράσει κάθε ανεκτό όριο: «η παραβίαση των φυσικών νόμων από την ασύνετη συμπεριφορά απέναντι στη Φύση και ο ανορθολογικός τρόπος οργάνωσης της κοινωνικής, της εθνικής και της οικουμενικής ζωής του ανθρώπινου είδους διαταράσσει την φυσική τάξη και καταστρέφει την αρμονία μεταξύ Φύσης, ζωής και ανθρώπινης κοινωνίας, με συνέπειες αρνητικές για τη ζωή» (σελ.174).
 
Αποτελεί μάλλον έκπληξη ο κρίσιμα αρνητικά ρόλος που αποδίδει την Κίνα: «μέρα με τη μέρα οδηγούμαστε προφανώς στην κινεζοποίηση της Δύσης με την έννοια της δορυφοροποίησής της στην ιμπεριαλιστική ηγεμονική πολιτική του Πεκίνου» (σελ. 167). Η Δύση υποτάσσεται στην «παραδοσιακά δεσποτική/ολοκληρωτική Ανατολή και μάλιστα στην πιο ακραία μορφή της, την κινέζικη, με σκοπό την επιβίωση της κυριαρχίας του κεφαλαίου πάνω στις κοινωνίες και στην ανθρωπότητα συνολικά» (σελ.167). Σε ένα άλλο σημείο ορίζεται η Κίνα ως «μητρόπολη του κρατικομονοπωλιακού καπιταλισμού» (σελ.238).
 
Σε μια πορεία εκτροπής του εργατικού κινήματος που κατέληξε όχι απλά σε «εκφυλισμένα εργατικά κράτη» αλλά στον ιδιαίτερο κοινωνικό σχηματισμό του «κρατικού καπιταλισμού» ξεχωρίζουν ως φωτεινές εξαιρέσεις «ο Αντόνιο Γκράμσι, ένα από τα φωτεινότερα μυαλά του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος, αλλά της Δημοκρατίας και όχι της Δικτατορίας του προλεταριάτου» (σελ.345), όπως οι μετριοπαθείς Ρώσοι κομμουνιστές, αλλά και ευρωπαίοι, όπως η Ρόζα Λούξεμπουργκ, ο Κάρλ Λίπκνεχτ και ο Άντον Πάνεκοκ.
 
Θετικά αξιολογεί την προσπάθεια για την ευρωπαϊκή ενότητα: «ακόμα και στη σημερινή της μορφή, η Ε.Ε. αποτελεί μια κατάκτηση των λαών της Ευρώπης, αλλά και ότι καλύτερο έχουν επιτύχει οι άνθρωποι σε ολόκληρη την ιστορία της ανθρωπότητας και συνεπώς η υπεράσπιση της διατήρησης και της μετεξέλιξης της από Ευρώπη των κεφαλαίων σε Ευρώπη των Λαών και στη συνέχεια σε Ευρώπη των Αμεσοδημοκρατικών Κοινωνιών πρέπει να ενισχυθεί με τους αγώνες, ακόμα και με την ψήφο όλων των Ευρωπαίων πολιτών, καταδικάζοντας κάθε προσπάθεια υπονόμευσης και διάλυσής της» (σελ.387).
 
Ο λόγος του Κώστα Λάμπου θεμελιώνεται στην βαθιά γνώση της κοινωνικής πραγματικότητας, ενώ η ερμηνεία που αναπτύσσει, του Μαρξ και των επιγόνων, αποδεικνύει ότι μπορούμε να αντλήσουμε από αυτούς ένα Δέον με στοιχεία πραγματικά αμεσοδημοκρατικά και ανθρωπιστικά.
______________________________



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 7:00 μ.μ.
Κατηγορία Θέματος , , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.