22 Φεβρουαρίου 2023

Η Κρήτη και οι αγώνες Της για την ένωσή Της με την Μητέρα Ελλάδα

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου
 
Τον Νοέμβριο του 2022 κυκλοφορήθηκε από την εφημερίδα «ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ 21ος αιών» το ενδιαφέρον βιβλίο «1821-2021, 200 χρόνια από την Μεγάλη Ελληνική Επανάσταση». Ο διευθυντής της εφημερίδας κ. Μανώλης Κουφάκης γράφει στον πρόλογο του βιβλίου ότι «δεν ήταν δυνατό η εφημερίδα του να μείνει αμέτοχη στον λαμπρό εορτασμό του επετειακού έτους της μεγάλης εθνικής μας παλιγγενεσίας». Αυτός ήταν ο λόγος που αποδέχθηκε την πρόταση του από την Ιεράπετρα καταγομένου καθηγητή και πρώην αντιπρύτανη του Πανεπιστημίου Κρήτης κ. Γιάννη Πυργιωτάκη να εκδοθούν σε βιβλίο τα άρθρα καθηγητών Πανεπιστημίου, κυρίως Κρητών και καθηγητών στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, που δημοσιεύθηκαν στην εν λόγω εφημερίδα.
 
Επισήμως η Επανάσταση στην Κρήτη εξερράγη στις 14 Ιουνίου 1821. Όπως γράφει ο ομ. Καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης κ. Θεοχάρης Δετοράκης αυτή εξαγρίωσε τους Τούρκους. Στις 24 Ιουνίου στο Ηράκλειο κατέσφαξαν τον Μητροπολίτη Κρήτης Γεράσιμο Παρδάλη, πέντε επισκόπους και συνολικά 800 κληρικούς και λαϊκούς. Η σφαγή και η αιχμαλωσία 2.000 γυναικοπαίδων στο Σπήλαιο της Μιλάτου τον Φεβρουάριο του 1823 και η ανάλογη καταστροφή στο σπήλαιο του Μελιδονίου, τον Οκτώβριο του ιδίου έτους δίδουν το μέτρο της εκδικητικής μανίας των τουρκοαιγυπτίων σε βάρος των Ελλήνων στην Κρήτη. Με πολλές θυσίες η Επανάσταση συνεχίστηκε στην Κρήτη και στα τέλη του 1829 όλες σχεδόν οι επαρχίες της Κρήτης βρίσκονταν υπό τον έλεγχο των επαναστατών. Είναι λυπηρό πως στο Πρωτόκολλο του Λονδίνου (το 1830) η Κρήτη, όπως και η επίσης επαναστατημένη Σάμος παρέμειναν υπό την οθωμανική τυραννία. Τα συμφέροντα των Μεγάλων Δυνάμεων και η σαγήνη που τους ασκούσαν οι αλλόθρησκοι Οθωμανοί δεν επέτρεψαν στους Κρητικούς και στους Σαμιώτες να ενωθούν με την μητέρα Πατρίδα.
 
Ο καθηγητής κ. Θεοχάρης Δετοράκης αφού εξιστορεί όλον αυτόν τον ηρωικό αγώνα των Κρητών αναφέρει την πιο κάτω προκήρυξη του Κρητικού Συμβουλίου, της 22ας Απριλίου 1830, που ουσιαστικά αποτελεί διακήρυξη ότι ο αγώνας συνεχίζεται μέχρι της τελικής δικαίωση: 
«Η Κρήτη ήτο και είναι μέρος αδιάσπαστον της Ελλάδος, ως συναγωνισθείσα και συναγωνιζομένη με τα λοιπά επαναστατημένα μέρη από την αρχήν, ώστε δεν ημπορεί τις να εννοήση πώς ...η Κρητη παρεσιωπήθη διόλου...Ημείς δεν ευρίσκομεν αλλού την σωτηρίαν μας παρά εις τα όπλα μας και εις αυτόν τον έντιμο θάνατον. Και αν η Χριστιανοσύνη μας παραδώση εις την ασπλαγχνίαν των Τούρκων, αφού κατασφάξωμεν απαθώς τας γυναίκας, τα τέκνα και τους γέροντάς μας, ας γενώμεν και ημείς θύματα ένδοξα ...των απαραγράπτων δικαίων μας...» (Σημ. Το άρθρο του κ. Δετοράκη βρίσκεται στις σελίδες 116-125 του προαναφερθέντος βιβλίου «1821-2021, 200 χρόνια από την Μεγάλη Ελληνική Επανάσταση»).  
Από το 1830 οι Κρήτες συνεχίζουν τον άνισο, αλλά ηρωικό αγώνα τους έως το 1913, δηλαδή έως την απόκτηση της ελευθερίας τους και την πολυπόθητη Ένωσή τους με την Μητέρα Ελλάδα. Οι εξεγέρσεις ήσαν αλλεπάλληλες με το χύσιμο άφθονου κρητικού αίματος, που το συμβολίζει το Ολοκαύτωμα του Αρκαδίου, το 1866. Όλες αυτές οι εξεγέρσεις κίνησαν το ενδιαφέρον λογοτεχνών, όπως του Ουγκό, και πολλών φιλελλήνων, αλλά δεν συγκίνησαν τις Μεγάλες Δυνάμεις... 
 
Στο βιβλίο υπάρχει και κείμενο του κ. Ι.Ε. Πυργιωτάκη, που θέτει στις πραγματικές του διαστάσεις το θέμα του «κρυφού σχολείου». Μεταξύ των άλλων ο κ. καθηγητής διερωτάται πώς οι πρόγονοί μας επί τετρακόσια χρόνια διατήρησαν την ταυτότητά τους; Οργανωμένο εκπαιδευτικό σύστημα δεν υπήρχε και ελάχιστος ήταν ο αριθμός των παιδιών που φοιτούσαν στα λίγα σχολεία. Και σημειώνει: «Η μεγάλη προσφορά του κρυφού σχολείου έγκειται αναμφίβολα στο γεγονός ότι μέσω αυτού μπορούσαν τα παιδιά να μαθαίνουν γράμματα κοντά στους ιερωμένους. Αυτό ήταν ούτως ή άλλως αναγκαίο προκειμένου να δημιουργούνται φυτώρια για τη στελέχωση της Εκκλησίας από τον απλοϊκό ιερέα μέχρι τον ανώτερο κλήρο».  
 
Ο κ. Πυργιωτάκης προσθέτει πως με τις άτυπες μορφές αγωγής που προωθούσε η Εκκλησία και επηρέαζε τη ζωή της οικογένειας και της κοινότητας, λειτούργησε από γενιά σε γενιά το «σχολείο των συνειδήσεων», που εμπόδισε την αφομοίωση των Ορθοδόξων από τους ετεροδόξους και τους αλλοθρήσκους και στην κρίσιμη στιγμή έδρασε καταλυτικά. Και καταλήγει: «Αυτό το Μεγάλο Σχολείο των Συνειδήσεων, που καλλιεργήθηκε κατά κύριο λόγο από την Εκκλησία αποτελεί για μας το ουσιώδες κρυφό σχολειό και αυτό το πνεύμα φαίνεται να απεικονίζει ο γνωστός πίνακας του Νικολάου Γύζη». 
 
Τα υπόλοιπα άρθρα, τα σχετικά με την Επανάσταση του 1821 έγραψαν στο βιβλίο οι καθηγήτριες κυρίες Μάρω Παπαθανασίου, Ελπινίκη Νικολουδάκη - Σουρή και Μερόπη Σπυροπούλου και οι καθηγητές κύριοι Ηλίας Μετοχιανάκης, Βασίλειος Οικονομίδης, Γιώργος Ε. Πυργιωτάκης, Μιχάλης Καναβάκης, Αθανάσιος Παπάς, και Ν.Ε. Παπαδογιαννάκης.-



Share

1 σχόλιο:

ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΝΤΩΝΑΣ είπε...

Μετά από τόσους αγώνες και θυσίες η αδελφή Κρήτη αν μη τι άλλο υλοποίησε τον προαιώνιο πόθο της, όπως και άλλα μέρη της Ελλάδας μας.
Η πολύπαθη *Ελληνική Κύπρος ακόμη καρτερά μέρα νύχτα.

Εξαίρετο φίλε και μας θυμίζει τις χαμένες ευκαιρίες, που είχε και η προδομένη Ελληνική Κύπρος για ΕΝΩΣΗ.

*Για την ιστορία ...Τι έλεγε ο Καποδίστριας...ο εκ μητρός καταγωγής ΕΛΛΗΝΑΣ ΚΥΠΡΙΟΣ.

Χαρακτηριστικό είναι το παρακάτω τμήμα του υπομνήματος, που απευθύνεται στο θυμικό των Ευρωπαίων: «…Πόλεις, κώμαι, χωρία κατεστραμμένα, ερείπια, έρημα. Και μένει τούτο μόνον εις τον πολυπαθήν και θαυμάσιον τόπον, ο αρχαιότροπος των οικητόρων αυτού χαρακτήρ, και απόφασις αυτών ομόψυχός τε και άτρεπτος, μηδέποτε να υποστώσι τον τουρκικόν ζυγόν, ουδ’ άλλον ξένον ζυγόν οποιονδήποτε».

Στο δε ερώτημα του Όρτον (Υφυπουργός Πολέμου και Αποικιών της Μ. Βρετανίας), «ποια είναι τα γεωγραφικά όρια της Ελλάδας», ο Κυβερνήτης απαντά: «Τα όρια της Ελλάδας, από τεσσάρων μεν αιώνων διεγράφησαν από δικαιώματα, τα οποία ούτε ο χρόνος, ούτε οι μεγάλες συμφορές κατόρθωσαν να διαγράψουν, διεγράφησαν δε από το 1821 με το αίμα που χύθηκε στις σφαγές των Κυδωνιών, της "Κύπρου", της Χίου, της Κρήτης, των Ψαρών, του Μεσολογγίου και στις πολυάριθμες ναυμαχίες και μάχες, στις οποίες δοξάστηκε το γενναίο τούτο έθνος».

Κύπρος. Στις 15 Ιανουαρίου 1950 έξω από τις εκκλησίες της Κύπρου άρχισε η συλλογή υπογραφών για το ενωτικό δημοψηφισμα. Η συλλογή υπογραφών συνεχίστηκε και την επόμενη Κυριακή 22 Ιανουαρίου. Το αποτέλεσμα ήταν ένα συντριπτικό 95,7% υπέρ της Ένωσης της Κύπρου με την Ελλάδα.
Κύπρος, 1955-1959 Αγώνας ΕΟΚΑ υπέρ Ελευθερίας και ΕΝΩΣΗΣ και ...

Οι επάρατες Συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου, που υπογράφηκαν το 1959 μεταξύ Μεγάλης Βρετανίας, Ελλάδας, Τουρκίας, ελληνοκυπριακής και τουρκοκυπριακής κοινότητας, ήταν οι Συνθήκες με τις οποίες τερματίστηκε η βρετανική κυριαρχία επί της Κύπρου και ιδρύθηκε ανεξάρτητο Κυπριακό κράτος.

Οι συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου είχαν υπογραφεί η μεν πρώτη στο ξενοδοχείο Ντόλτερ της Ζυρίχης στις 11 Φεβρουαρίου του 1959 από τους Κωνσταντίνο Καραμανλή και Αντνάν Μεντερές, πρωθυπουργό της Τουρκίας, η δε δεύτερη στο Λάνκαστερ Χάουζ του Λονδίνου στις 19 Φεβρουαρίου του 1959, από τους δύο προαναφερθέντες συν τον Βρετανό ομόλογό τους Χάρολντ Μακμίλαν, ενώ τα συνημμένα κείμενα είχαν υπογραφεί από τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου Μακάριο Γ' και τον αντιπρόεδρο Φαζίλ Κιουτσούκ, οι οποίοι είχαν γνώση του συνόλου των συμφωνιών.
ΚΑΙ ΕΝΤΑΦΙΑΖΕΤΑΙ Ο ΠΡΟΑΙΩΝΙΟΣ ΠΟΘΟΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ.

1974 Η ΚΥΠΡΟΣ ΕΑΛΩ ΑΦΟΥ ΚΕΙΤΟΤΑΝ ΜΑΚΡΑΝ.

Και εμείς ας ...
Καρτερούμεν μέραν νύχταν
να φυσήσει ένας αέρας
στουν τον τόπον πο `ν καμένος
τζι’ εν θωρεί ποτέ δροσιάν

Για να φέξει καρτερούμεν
το φως τζιήνης της μέρας
πο `ν να φέρει στον καθ’ έναν
τζιαι ΕΝΩΣΗ τζιαι ΛΕΥΤΕΡΙΑ.
ΦΕΥ!
Α. ΑΝΤΩΝΑΣ




Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.