Μετάφραση: Απολλόδωρος
Σχόλιο: Το άρθρο προσφέρει μια εξαιρετική συνοπτική ιστορική ανασκόπηση πλην όμως δεν αγγίζει το παρασκήνιο που είναι εντονότατο οπως πάντα και οι στόχοι του δεν είναι άμεσα διακριτοί αλλά τα αποτελέσματα τους, οδυνηρά πάντα για τα έθνη, θα φανούν σε βάθος χρόνου.
Το να λέμε ότι η Ρωσία εισβάλλει στην Ουκρανία είναι σαν να λέμε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες εισβάλλουν στην Καλιφόρνια.
JEA: Έχω πει ξανά και ξανά ότι το να λέμε ότι η Ρωσία εισβάλλει στην Ουκρανία είναι σαν να λέμε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες εισβάλλουν στην Καλιφόρνια. Αυτό το πρόσφατο άρθρο δίνει μερικούς καλούς λόγους για τους οποίους ισχύει αυτό.
Τι είναι η Ουκρανία; Αυτή είναι μια δύσκολη ερώτηση. Η Ρωσία γεννήθηκε στο Κίεβο.
από τον Karsten Riise
Η πρώτη ιστορική ρωσική αυτοκρατορία ήταν η Κιέβαν-Ρους (Kievan-Rus), η οποία ιδρύθηκε από τους Βίκινγκς και τον βασιλιά Ρούρικ, ο οποίος ταξίδεψε από τη Βαλτική Θάλασσα μέσω των ποταμών Νταουγκάβα και Ντνέπρ μέχρι τη Μαύρη Θάλασσα και την Κωνσταντινούπολη.
Το 882 μ.Χ. έκαναν το Κίεβο πρωτεύουσα του πρώτου ρωσικού βασιλείου. Οι Μογγόλοι έβαλαν οριστικό τέλος στο Κίεβο-Ρωσσία τον 13ο αιώνα, αλλά η δυναστεία των Ρούρικ (Rurik) κυβέρνησε στη συνέχεια από βορειότερα, σε αυτό που τον 15ο αιώνα ήταν ακόμη ένα μικρό πριγκιπάτο γύρω από μια άλλη ποτάμια πόλη που ονομαζόταν Μόσχα. Μόνο το 1598 οι κυβερνώντες Ρουρίκοι πέθαναν στη Μόσχα, όπου τους διαδέχθηκαν οι Ρομανόφ.
Η Ουκρανία δεν υπήρξε ως χώρα για εκατοντάδες χρόνια και αναβίωσε (ή δημιουργήθηκε) μόνο μετά τη Ρωσική Επανάσταση του 1917, μόλις πριν από 105 χρόνια. Αμέσως μετά, η Ουκρανία απορροφήθηκε και πάλι, από τη Σοβιετική Ένωση και επανεμφανίστηκε μόνο μία φορά ως ανεξάρτητη χώρα και πάλι σχεδόν τυχαία, μόλις πριν από 31 χρόνια, το 1991, όταν ο Ρώσος Μπόρις Γέλτσιν έβαλε τον Ουκρανό Λεονίντ Κούτσμα να γαντζωθεί στην ιδέα της διάλυσης της Σοβιετικής Ένωσης με ένα πραξικόπημα που κήρυξε τη Ρωσία και την Ουκρανία ανεξάρτητες.
Για εκατοντάδες χρόνια, η Ουκρανία διοικούνταν από τη Λιθουανία, την Πολωνία, τη Σουηδία, τους Μογγόλους, τους Τούρκους, την Αυστροουγγαρία και τη Ρωσία. Υπάρχουν ελάχιστα γεωγραφικά όρια στις αχανείς πεδιάδες στα ανατολικότερα τμήματα της Ευρώπης, έτσι ώστε οι στρατοί και οι ορδές που λυμαίνονταν πάντα μπορούσαν να περιφέρονται ελεύθερα για χιλιάδες χρόνια. Πρώτα με άλογα. Αργότερα με τανκς.
Οι περισσότεροι στρατοί του Καρλ Γουστάβ, του Μεγάλου Πέτρου, του Ναπολέοντα, ακόμη και του Χίτλερ και του Στάλιν διέσχισαν αυτές τις τεράστιες αποστάσεις με τα πόδια. Μόνο τα τελευταία 105 χρόνια, τα σύνορα, η γλώσσα και η ταυτότητα της Ουκρανίας έχουν αλλάξει αρκετές φορές.
Πιο συχνά από ό,τι φαίνεται, σημειώθηκαν έντονες διαφοροποιήσεις στον πολιτισμό, τη γλώσσα και τη συνείδηση μεταξύ των διαφόρων τμημάτων αυτού που σε κάθε δεδομένη στιγμή της ιστορίας ταυτιζόταν ως Ουκρανία.
Σχήμα 1: Ιστορικά σύνορα της Ουκρανίας από το 1917. Wikipedia Commons
Η Κριμαία αποτελούσε τμήμα της Ρωσίας κατά τη σοβιετική εποχή και "μεταβιβάστηκε" στην Ουκρανία ως αυτόνομη δημοκρατία σε μια συμβολική χειρονομία μόλις το 1954. Η κίτρινη περιοχή στον χάρτη εικ. 1 στο δυτικότερο τμήμα της Ουκρανίας είναι σημαντική και σήμερα. Η περιοχή που σημειώθηκε με κίτρινο χρώμα κυβερνιόταν μέχρι τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο από την Αυστροουγγαρία και η περιφερειακή πρωτεύουσά της, το Λβιβ, είχε τότε το γερμανικό όνομα Λέμπεργκ (Lemberg).
Τα μεγάλα πράσινα τμήματα της Ουκρανίας στην εικ. 1 αποτελούσαν τμήμα της Ρωσίας. Σε γενικές γραμμές, η κίτρινη περιοχή στο Σχ. 1 επηρεάστηκε από τη γερμανική και κεντροευρωπαϊκή κουλτούρα και ιδέες. Η μεγάλη πράσινη περιοχή στην εικ. 1 επηρεάστηκε από τη ρωσική γλώσσα, τον πολιτισμό και τις ιδέες στη Μόσχα και την Αγία Πετρούπολη.
Στο δυτικό τμήμα της Ουκρανίας (κίτρινο στο σχ.1), γεννήθηκε ο ουκρανικός εθνικισμός. Αυτό οφειλόταν στις επιρροές όταν ο εθνικισμός επινοήθηκε ως ιδεολογία μόλις τον 19ο αιώνα. Και ήταν επίσης σε αυτό το δυτικό τμήμα της Ουκρανίας, όπου ο φασισμός και αργότερα ο ναζισμός αναπτύχθηκε έντονα μεταξύ των δύο παγκοσμίων πολέμων.
Οι υπερφασίστες Ουκρανοί επηρεασμένοι από τον ναζισμό της Γερμανίας στη Δύση σκότωσαν Πολωνούς, Λιθουανούς, Εβραίους και Ρώσους που θεωρούνταν "μη ουκρανοί". Ήταν επίσης σε αυτό το δυτικό τμήμα της Ουκρανίας όπου ο Χίτλερ στρατολόγησε Ουκρανούς Ναζί για τη Μεραρχία SS Galizien κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Ο αρχηγός των SS Χίμλερ φρόντισε πολύ προσεκτικά να διασφαλίσει ότι οι Ουκρανοί που στρατολογούσε για τα SS ήταν εξαιρετικά φανατικοί και πιστοί στον Χίτλερ ως προς τις ναζιστικές τους πεποιθήσεις.
Ακόμη και όταν η Γερμανία έχανε τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Ουκρανοί ναζί των SS συνέχισαν να πολεμούν πιστά για τον Χίτλερ, ακόμη και κατά την υποχώρηση μέχρι το Βερολίνο. Μόνο λίγες εβδομάδες πριν αυτοκτονήσει ο Χίτλερ τον Μάιο του 1945, οι Ουκρανοί SS-ναζί στρατιώτες (σε χαρτί με τα σύμβολα των SS!) δήλωσαν ξαφνικά ότι ήταν πλέον αντικομμουνιστές "μαχητές της ελευθερίας" για την Ουκρανία.
Οι ΗΠΑ πιθανότατα πολύ σύντομα ανακάλυψαν τις δυνατότητές τους εναντίον της Ρωσίας, αμέσως μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, χιλιάδες από αυτούς τους Ουκρανούς SS στάλθηκαν διακριτικά στον Καναδά, όπου σχημάτισαν μια κοινότητα και ξέπλυναν το ναζιστικό παρελθόν τους.
Η κακοποίηση της Ουκρανίας
Μετά την (επαν)δημιουργία της Ουκρανίας το 1991, τα ναζιστικά στοιχεία της Ουκρανίας επανεμφανίστηκαν ως νεοναζιστικά και ακροδεξιά πολιτικά κινήματα, και πάλι στη Δυτική Ουκρανία. Έχω δει πολλές έρευνες σχετικά με αυτό, και εδώ αναφέρομαι κυρίως στην επιστημονική έρευνα του καθηγητή Per Anders Rudling από το Πανεπιστήμιο του Lund στη Σουηδία.
Καθώς η ύπαρξη της Ουκρανίας, σήμερα είναι εν μέρει μια σύμπτωση, και η Ουκρανία δεν είχε ποτέ ένα ενιαίο εθνικιστικό κίνημα ή ταυτότητα, αυτές οι ακροδεξιές δυνάμεις δραστηριοποιούνται τις τελευταίες δεκαετίες σε προσπάθειες να "γράψουν", να "σχεδιάσουν" και να εφεύρουν μια νέα "παλιά" ιστορία της Ουκρανίας, για να δημιουργήσουν μια "κοινή" αίσθηση "έθνους" για όλη την Ουκρανία.
Αυτή η επινόηση μιας ουκρανικής "εθνικότητας" έχει συμπεριλάβει την καταστολή και διαγραφή της ρωσικής κουλτούρας και γλώσσας στην ανατολική Ουκρανία. Περιελάμβανε επίσης την αφαίρεση των πολιτικών δικαιωμάτων του λαού της ανατολικής Ουκρανίας προς όφελος της δυτικής Ουκρανίας στους κύκλους εξουσίας στο Κίεβο.
Ναζί και ακροδεξιές ομάδες που υποστηρίχθηκαν από τις ΗΠΑ και τον τότε αντιπρόεδρο Μπάιντεν και τη Βικτόρια Νούλαντ δραστηριοποιήθηκαν ως βίαιοι ταγμάτων εφόδου κατά τη διάρκεια του πραξικοπήματος του Μαϊντάν στο Κίεβο, το οποίο το 2014 ανέτρεψε τον δημοκρατικά εκλεγμένο πρόεδρο της Ουκρανίας Γιανουκόβιτς. Στις επακόλουθες "ελεύθερες" εκλογές τα πολιτικά κόμματα που εκπροσωπούσαν τον κυρίως ρωσόφωνο πληθυσμό της ανατολικής Ουκρανίας απαγορεύτηκαν ή ποινικοποιήθηκαν.
Η κατάχρηση της Ρωσίας
Το 1991, την ίδια στιγμή που ο Λεονίντ Κούτσμα κήρυξε την ανεξαρτησία της Ουκρανίας από τη Σοβιετική Ένωση, ο Μπόρις Γέλτσιν στη Ρωσία κήρυξε επίσης την ανεξαρτησία της Ρωσίας από τη Σοβιετική Ένωση. Το κίνητρο και για τα δύο πρόσωπα δεν αφορούσε την ιδεολογία, τον φιλελευθερισμό, τη δημοκρατία ή οτιδήποτε άλλο.
Επρόκειτο για προσωπική δύναμη. Καλύτερα να είσαι νούμερο ένα σε μια ανεξάρτητη χώρα, παρά νούμερο δύο σε μια ένωση χωρών. Η οικονομία κατέρρευσε στη Ρωσία. Χρησιμοποιώντας τα δεδομένα Maddison, υπολόγισα το 2016 ότι το βιοτικό επίπεδο της Ρωσίας κατά την περίοδο υπό τον Γέλτσιν μειώθηκε κατά 5,3% κάθε χρόνο από το 1991 έως το 1999.
Σε σύγκριση με την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης, το ρωσικό βιοτικό επίπεδο μειώθηκε κατά περίπου το ένα τρίτο. Πιθανώς εκατομμύρια άνθρωποι πέθαναν πρόωρα από υποσιτισμό, έλλειψη ιατρικής περίθαλψης και αλκοολισμό.
Για τη Ρωσία, η δεκαετία του 1990 έγινε μια δεκαετία με μια από τις χειρότερες μειώσεις του βιοτικού επιπέδου για μια ανεπτυγμένη χώρα που σημειώθηκε ποτέ σε καιρό ειρήνης. Οι αμερικανοί υπερφιλελεύθεροι οικονομολόγοι και η CIA διοίκησαν τη Ρωσία. Εμφανίστηκαν Ρώσοι ναζί. Οι Ρώσοι Ναζί εναλλάσσονταν με τους παλιούς κομμουνιστές, καθώς διαδήλωναν στην Κόκκινη Πλατεία και σε ολόκληρη τη Ρωσία.
Εν τω μεταξύ, λόγω των πολιτικών ιδιωτικοποίησης που σχεδίασαν οι ΗΠΑ, οι ολιγάρχες ανέλαβαν τις μεγαλύτερες εταιρείες της Ρωσίας. Το ρωσικό ναυτικό σκούριαζε και οι αξιωματικοί του στρατού δεν πληρώνονταν. Εν τω μεταξύ, οι ΗΠΑ φλέρταραν τον Μπόρις Γέλτσιν στον Λευκό Οίκο. Όπως είπε κάποτε ο Γκορμπατσόφ: Μόνο όταν η Ρωσία είναι αδύναμη, οι ΗΠΑ αγαπούν τη Ρωσία.
Για να γίνουν τα πράγματα χειρότερα για τη Ρωσία, τζιχαντιστές και άλλοι αντάρτες ξεκίνησαν έναν πόλεμο στην περιοχή του Καυκάσου της Ρωσίας. Αυτός ο πόλεμος κόστισε στη Ρωσία 60.000 ζωές. Η Ρωσία αντιμετώπισε επίσης πολλά θανατηφόρα περιστατικά τρομοκρατίας, μεταξύ άλλων σε ένα σχολείο και σε ένα θέατρο και την καταστροφή της περιφερειακής πρωτεύουσας Γκρόζνι. Οι τρομοκρατικές δραστηριότητες στο εσωτερικό της Ρωσίας υποστηρίζονται εύκολα από δυνάμεις που δρουν σε γειτονικές χώρες όπως η Ουκρανία και η Γεωργία.
Μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, η Ρωσία απέκτησε μια συμφωνία από τις ΗΠΑ ότι το ΝΑΤΟ δεν θα επεκταθεί προς τα ανατολικά και πάντως όχι σε τμήματα της πρώην Σοβιετικής Ένωσης.
Σύντομα οι ΗΠΑ το ξέχασαν αυτό και επέκτειναν το ΝΑΤΟ με τις τρεις πρώην σοβιετικές Βαλτικές Δημοκρατίες, με την Πολωνία, την Ουγγαρία, την Τσεχία, τη Σλοβακία, τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία κ.ο.κ. Μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, η Δύση επέτρεψε στη Ρωσία να συμμετάσχει στη διατήρηση της ειρήνης, αλλά από την αρχή η Ρωσία περιθωριοποιήθηκε.
Οι εντάσεις αυξήθηκαν. Το 2003, ο Edvard Shevardnadze, ο οποίος είχε εργασιακές σχέσεις με τη Ρωσία, επανεξελέγη δημοκρατικά στην ηγεσία της Γεωργίας. Σε μια χρηματοδοτούμενη και οργανωμένη από τις ΗΠΑ "έγχρωμη επανάσταση", ο Σεβαρντνάτζε ανατράπηκε με πραξικόπημα και αντικαταστάθηκε από τον φιλικό προς τις ΗΠΑ αλλά βαθιά διεφθαρμένο Σαακασβίλι.
Αυτό ήταν μια περαιτέρω επιδείνωση για τη Ρωσία. Το σημείο καμπής ήρθε για τη Ρωσία όταν ο Σαακασβίλι ξεκίνησε πόλεμο κατά των ρωσικών πληθυσμιακών ομάδων στη Γεωργία, ενώ ο πρόεδρος της Ρωσίας έτρωγε σαμπάνια από τον πρόεδρο των ΗΠΑ στους Ολυμπιακούς Αγώνες στο μακρινό Πεκίνο το 2008.
Η οριστική απογοήτευση της Ρωσίας από τη Δύση ήρθε το 2014 με το πραξικόπημα του Μαϊντάν που οργάνωσαν οι ΗΠΑ και το οποίο ανέτρεψε τον δημοκρατικά εκλεγμένο αλλά φιλικό προς τη Ρωσία πρόεδρο Γιανουκόβιτς στην Ουκρανία. Αμέσως μετά από αυτό, οι ρωσόφωνοι Ουκρανοί μπήκαν στο στόχαστρο της νέας κυβέρνησης στο Κίεβο και οι ρωσόφωνοι αντάρτες αυξήθηκαν στην ανατολική περιοχή Ντονμπάς της Ουκρανίας.
Η Ρωσία αντέδρασε καταλαμβάνοντας την Κριμαία με ένα δημοψήφισμα που ακολούθησε. Τα ουκρανικά ακροδεξιά κινήματα και οι νεοναζί οργάνωσαν ιδιωτικούς στρατούς χρηματοδοτούμενους από ολιγάρχες για να πολεμήσουν τους ρωσόφωνους αντάρτες στο Ντονμπάς και η Ρωσία απάντησε με στρατιωτική υποστήριξη των ρωσόφωνων ανταρτών.
Γεωπολιτική
Γεωπολιτικά, η Ουκρανία είναι πολύ ευαίσθητη απέναντι στη Ρωσία. Από την Ουκρανία, η Μόσχα απέχει μόλις 440 χιλιόμετρα. Εάν η Κριμαία δεν είχε ψηφίσει να γίνει ρωσική, το ρωσικό ναυτικό θα είχε χάσει ένα στήριγμα στη Μαύρη Θάλασσα.
Από την Ουκρανία, είναι πολύ εύκολο να εργαστεί κανείς στο εσωτερικό της Ρωσίας. Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, μετά το 1991 η Ρωσία υπέφερε από εσωτερικούς πολέμους και τρομοκρατικές επιθέσεις - και οι τρομοκρατικές δραστηριότητες στο εσωτερικό της Ρωσίας είναι εύκολο να υποστηριχθούν από δυνάμεις που δρουν σε γειτονικές χώρες όπως η Ουκρανία και η Γεωργία.
Ως εκ τούτου, ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι για τη Ρωσία, όταν το ΝΑΤΟ αποφάσισε το 2008 ότι η Ουκρανία και η Γεωργία θα πρέπει να γίνουν μέλη του ΝΑΤΟ με ένα Σχέδιο Δράσης για την ένταξη στο ΝΑΤΟ (MAP). Η απόφαση του ΝΑΤΟ να δώσει την ιδιότητα του μέλους στην Ουκρανία και τη Γεωργία επαναλήφθηκε στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ το 2021. Ως εκ τούτου, η Ρωσία βρίσκεται υπό σκληρή πίεση για να δράσει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου