18 Φεβρουαρίου 2025

Η μυστική συνέλευση της Βοστίτσας

Αναδημοσίευση από το International Hellenic Association
κείμενο ομιλίας του πρέσβη ε.τ. Λεωνίδα Χρυσανθόπουλου
 
Η σημασία της Μυστικής Συνέλευσης της Βοστίτσας μπορεί να αξιολογηθεί σωστά μόνο αν ενταχθεί στις δράσεις της Φιλικής Εταιρείας. Η Φιλική Εταιρεία υπήρξε μια καθαρά επαναστατική οργάνωση που ιδρύθηκε το 1814 στην Οδησσό με σκοπό την ελευθερία της πατρίδας από τον τουρκικό ζυγό. Το ακρωνύμιό της ήταν ΑΑΕΕ (Αόρατη Αρχή Εθνικής Ελευθερίας). Η έδρα της Φιλικής Εταιρείας μεταφέρθηκε το 1810 στην Κωνσταντινούπολη.
 
Ένα από τα πιο σημαντικά σχέδια της Φιλικής Εταιρείας, η υλοποίηση του οποίου είχε ανατεθεί στον προύχοντα της Κωνσταντινούπολης Δημήτριο Λεβίδη, ήταν η κατάληψη του Ναυστάθμου της Κωνσταντινούπολης και η πυρπόληση του τουρκικού στόλου. Το εγχείρημα αυτό δυστυχώς προδόθηκε από τον Ασημάκη Θεοδώρου γεγονός που οδήγησε στον αποκεφαλισμό του Έλληνα πατριώτη Λεβίδη από τους Τούρκους στις 26 Μαρτίου του 1821. 
 
Τον πυρήνα της Φιλικής Εταιρείας, πλην των ιδρυτικών μελών Ξάνθου, Τσακάλωφ και Σκουφά, αποτελούσαν ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, ο Ιωάννης Βλασσόπουλος (πρόξενος της Ρωσίας στην Πάτρα), ο Ιωάννης Παπαρηγόπουλος (γραμματέας του προξενείου) κι ο Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος από την Ανδρίτσαινα, όλοι σημαίνοντα πρόσωπα τηςΑχαΐας, ενώ μέλη της Εταιρείας ήταν κι όλοι οι σύνεδροι της Συνέλευσης της Βοστίτσας. 
 
Τον Μάιο του 1820 πραγματοποιείται στο Ισμαήλιο της Βεσσαραβίας (το μεγαλύτερο μέρος της Βεσσαραβίας ανήκει σήμερα στη Μολδαβία) σύσκεψη των στελεχών της Φιλικής Εταιρείας υπό τον Αλέξανδρο Υψηλάντη. Στη σύσκεψη αποφασίζεται καταρχήν να γίνει η έναρξη της Επανάστασης την άνοιξη του 1821 και ορίζονται τα τέσσερα μέτωπα των περιφερειών δράσης που περιλαμβάνουν τα Επτάνησα και την Πελοπόννησο, την Κρήτη και τα νησιά του Αιγαίου καθώς και την Αίγυπτο και τη Συρία που ήταν τότε κέντρα του Ελληνισμού. Τον Οκτώβριο του 1820 λαμβάνεται η τελική απόφαση ν’αρχίσει η Επανάσταση την άνοιξη του 1821 με κέντρο δράσης τηνΠελοπόννησο και να σταλεί στην Ελλάδα ο Παπαφλέσσας, ως εκπρόσωπος του αρχηγού Αλέξανδρου Υψηλάντη. 
 
Έτσι, φεύγει αμέσως ο Παπαφλέσσας για Πελοπόννησο έχοντας στην τσέπη του επιστολές του Υψηλάντη. Στη σύσκεψη που είχε στην Ύδρα με πλοιοκτήτες αποφασίζεται να γίνει μυστικά ευρεία Συνέλευση στη Βοστίτσα, με το σκεπτικό ότι το μέρος έμοιαζε ασφαλές καθότι απόμερο και με χαλαρή την τουρκική διοίκηση. Στην επιστολή του Υψηλάντη προς τους συνέδρους διαβάζουμε: «Να εκφράσετε υπεύθυνα τις απόψεις σας, ν’ αφήσετε τα πάθη προς αλλήλους και να συσκεφτείτε για τον ιερό σκοπό, ν’ ασχοληθείτε στις επαρχίες σας για την προετοιμασία του Αγώνα, να γίνει στρατολογία 25.000 ανδρών, να καταρτίσετε κατάλογο εισφορών από όλους τους φιλικούς και να δοθεί όρκος». 
 
Η Μυστική Συνέλευση πραγματοποιείται στη Βοστίτσα από 26 έως 30 Ιανουαρίου του 1821. Οι σύνεδροι ήταν 33 που μαζί με τους συνοδούς τους έφταναν τα 50 άτομα.Aπο τους συμμετέχοντες διακρινονταιοι Παλαιών Πατρών Γερμανός που προήδρευε την συνέλευση, ο Αρχιμανδρίτης Γρηγόριος Παπαφλέσσας ως εισηγητής της Φιλικής Εταιρείας,ο Επίσκοπος Χριστιανουπόλεως Γερμανός Ζαφειρόπουλος, ο Πρωτοσύγκελος Χριστιανουπόλεως, Αμβρόσιος Φραντζής, ο Νικόλαος Λόντος, ο Ασημάκης Ζαίμης, ο Ανδρέας Χριστόδουλος, ο Σωτήρης Χαραλάμους, ο Επισκοπος Κερνίπης Προκόπιος, ο Ηγούμενος του Μεγάλου Σπηλαιου Γερμανός Ρεγκλής, ο Ιερομόναχος Ιερόθεος Μεγαλοσπηλαίοτης, οΙωάννης Παπαδιαμαντόπουλος, ο Λέων Μεσσηνέζης, ο Ιωάννης Παπαδόπουλος, ο Ασημάκης Φωτήλας, ο Σωτήρης Θεοχαρόπουλος, ο Μητροπολίτης Μονεμβασίας και Καλμάτας Χρύσανθος Πάγκης και πολλοι αλλοι. Οι συζητήσεις άρχισαν με την άφιξη του Παπαφλέσσα ως εκπροσώπου του Υψηλάντη. Βασικό θέμα της Συνέλευσης ήταν ο καθορισμός του χρόνου έναρξης της Επανάστασης. Συζητήθηκαν τρεις ημερομηνίες, η 25η Μαρτίου, η 23η Απριλίου και η 21η Μαΐου. Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης υπήρξαν πολλές διαφωνίες ως προς την έναρξη της εξέγερσης. Μία γνώμη της οποίας κύριος υποστηρικτής ήταν ο Παπαφλέσσας ήταν η επιλογή της άμεσης δράσης γιατί, αν δεν εκδηλωνόταν έγκαιρα ήταν ενδεχόμενο να ματαιωθεί η Επανάσταση από τα αποτρεπτικά μέτρα που θα ελάμβαναν οι Τούρκοι καθώς οι κινήσεις της Φιλικής Εταιρείας είχαν ήδη γίνει γνωστές στην Υψηλή Πύλη. Μια άλλη γνώμη, που υποστηρίχτηκε από τον Παλαιών Πατρών Γερμανό, ήταν υπέρ της αναβολής με ερωτήματα όπως: πώς θα ξεκινούσε; είχαν ολοκληρωθεί οι προετοιμασίες; ποιος θα διηύθυνε την εξέγερση; θα ’ρχόταν βοήθεια από το εξωτερικό; Εδώ παρακολουθούμε τον φλογερό ενθουσιασμό του επαναστάτη απέναντι στον ορθολογισμός της ωριμότητας. Τελικά επικράτησε ο πατριωτισμός των Ελλήνων, έγινε αποδεκτό το επαναστατικό σχέδιο της Φιλικής Εταιρείας κι αποφασίστηκε η μετάβαση του Αλέξανδρου Υψηλάντη στη Μάνη και η έναρξη της Επανάστασης. 
 
Το οικονομικό και το οργανωτικό θέμα απασχόλησαν σοβαρά τους συνέδρους καθώς διαπιστώθηκε η μεγάλη και άμεση ανάγκη οικονομικής ενίσχυσης της Επανάστασης κι ο σωστός σχεδιασμός της. Για την αγορά πολεμικού υλικού και τη συγκέντρωση κεφαλαίων κίνησης πολλά εξέχοντα μέλη της περιοχής προσέφεραν αμέσως σημαντικά ποσά στο Ταμείο του Αγώνα. Ο Ανδρέας Ζαΐμης κατέβαλε 3.000 γρόσια, ο Χριστιανουπόλεως Γερμανός 2.000, ο Κερνίτσης Προκόπιος 1.500 κι ο Αμβρόσιος Φραντζής 2.000 γρόσια. Επίσης, αποφασίστηκε να σταλεί ο μοναχός Ιερόθεος από το Μέγα Σπήλαιο σε περιοδεία στην Πελοπόννησο για τη συλλογή χρημάτων. Ακόμη, αποφασίστηκε να ειδοποιηθούν οι πρόκριτοι της Πελοποννήσου για τις επί μέρους αποφάσεις της Μυστικής Συνέλευσης. Συγκεκριμένα, ορίστηκε ο επίσκοπος Χριστιανουπόλεως να πληροφορήσει σχετικά τους προεστούς των επαρχιών του Μυστρά, της Καλαμάτας, της Αρκαδίας, της Καρύταινας και του Φαναρίου και, αντιστοίχως, ο επίσκοπος Μονεμβασιάς τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη. 
 
Η Συνέλευση διαλύθηκε στις 30 Ιανουαρίου. Η Επανάσταση ξέσπασε στις 20 Φεβρουαρίου του 1821 στο Ιάσιο υπό τον Αλέξανδρο Υψηλάντη και στην Πελοπόννησο τον Μάρτιο του 1821, στις 21 Μαρτίου στην Καλαμάτα, στις 23 στην Πάτρα και στις 25 Μαρτίου στην Αγία Λαύρα. 
 
Ως προς την τοποθεσία όπου έγιναν οι συνεδριάσεις, από έρευνες που έγιναν κι από κείμενα που βρέθηκαν προκύπτει ότι η πρώτη συνεδρίαση της Μυστικής Συνέλευσης πραγματοποιήθηκε στο σπίτι του Ανδρέα Λόντου και μάλλον στο εξοχικό του στην Αγία Κυριακή για λόγους ασφαλείας, η δεύτερη πραγματοποιήθηκε στο αρχοντικό του Δεσποτόπουλου και οι υπόλοιπες έγιναν εδώ, στην Τέμενη, στον Άη Γιώργη. Μιας κι αυτή τη στιγμή πατάμε πάνω σ’ αυτό το ιερό χώμα ας κάνουμε ένα άλμα φαντασίας κι ας βρεθούμε ανάμεσα στα εξέχοντα μέλη της Συνέλευσης, σ’ εκείνους τους προγόνους μας που, απογοητευμένοι από τα πολλά προηγούμενα επαναστατικά εγχειρήματα που είχαν πνιγεί στο αίμα, έπρεπε να λάβουν την απόφαση αν μια ακόμη ανάλογη απόπειρα πληρούσε τους όρους επιτυχίας ή όχι. Άνθρωποι που πιθανόν μερικοί απ’ αυτούς να συναντήθηκαν στη Βοστίτσαγια πρώτη φορά βρέθηκαν κάτω από το βάρος της μεγάλης ευθύνης να συζητούν με ένταση, να συμφωνούν ή να διαφωνούν, να πάλλονται από ενθουσιασμό ή να δυσπιστούν, ακόμη και να συγκρούονται ώσπου να πάρουν τη μεγάλη απόφαση, ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ή ΘΑΝΑΤΟΣ. Εδώ λοιπόν σπάρθηκε ο σπόρος. Γι’ αυτόν το λόγο μπορεί να πει κανείς ότι η Μυστική Συνέλευση της Βοστίτσας θεωρείται το πρώτο επαναστατικό γεγονός, γι’ αυτό και η σημασία της πήρε περίοπτη θέση στα κείμενα των ιστορικών της Επανάστασης. Για τον ίδιο λόγο εξάλλου μας πιάνει και μας τους Αιγιώτες μεγάλη συγκίνηση όποτε πατάμε τα χώματα της Τέμενης. 
 
Στο σημείο αυτό θα πρέπει όλοι να ευχαριστήσουμε θερμά την πρόεδρο της ΙΛΕΑ κ. Βάνα Μπεντεβή για τις έρευνες που έκανε επί πολλά χρόνια και που είχαν ως αποτέλεσμα να καθιερωθεί η 26η Ιανουαρίου με το ΠΔ 157 του 2017 ως δημόσια εορτή τοπικής σημασίας για τον δήμο της Αιγιάλειας. 
 
Οι εορτασμοί για τη Μυστική Συνέλευση της Βοστίτσας που πραγματοποιούνται στην περιοχή μας κάθε χρόνο έχουν μεγάλη σημασία για όλους τους Έλληνες, γιατί τιμάμε έμπρακτα τους Αγωνιστές του 21, τιμάμε το Αίγιο που πρωτοστάτησε στην οργάνωση του Αγώνα φιλοξενώντας τη συνέλευση και δείχνουμε πως μπορούμε να νικήσουμε τον εχθρό παρά τις διαφορές μας. Επίσης, κατά έναν τρόπο μορφώνουμε τους μαθητές μας που τα τελευταία χρόνια έχουν την τάση να υποβαθμίζουν την Επανάσταση. Ζούμε εδώ και μερικά χρόνια σε μια εποχή όπου καταβάλλονται προσπάθειες από ορισμένους κύκλους, ακαδημαϊκούς και κρατικούς, να μειώσουν τη σημασία της Επανάστασης και τον Αγώνα μας κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ακούσαμε εκφράσεις όπως «καλά περνούσαμε κάτω από τον οθωμανικό ζυγό» ή «η Επανάσταση έγινε από μια περιθωριακή ελίτ», ακόμη και ύβρεις κατά αγωνιστών όπως ο Καραϊσκάκης. Και το αποκορύφωμα ήταν όταν πριν από μερικούς μήνες το Κράτος αρνήθηκε να χρηματοδοτήσει το έργο του σκηνοθέτη Γιάννη Σμαραγδή για τον Ιωάννη Καποδίστρια. Ευτυχώς ο ελληνικός λαός ξεκίνησε έρανο για τη συγκέντρωση του ποσού που απαιτείται για να γυριστεί η κινηματογραφική ταινία που έχει τόσο μεγάλη σημασία. 
 
Με την Επανάσταση του 1821 η Ελλάδα απέκτησε την ελευθερία της και ένα ελάχιστο ποσοστό εθνικής ανεξαρτησίας που οφείλουμε να διεκδικήσουμε και θα διεκδικήσουμε. Οι εορτασμοί αυτοί μας δίνουν το θάρρος να συνεχίσουμε τον αγώνα προς την πλήρη εθνική ανεξαρτησία. Εμείς οφείλουμε να πιέσουμε ν’ αντικατασταθεί το τροπάριο της διαπραγμάτευσης και των ήρεμων νερών από ένα δόγμα αποτροπής ακόμη και διεκδίκησης. Επιχειρήματα έχει η Ελλάδα, δυνάμεις έχει, ο εχθρός είναι ο ίδιος. 
 
Σας ευχαριστώ πολύ.
 
Λεωνίδας Χρυσανθόπουλος, πρέσβης επί τιμή
26.01.2025 
 



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.