12 Νοεμβρίου 2023

Πολεμικοί ελέφαντες και φλεγόμενα γουρούνια… Αρχαία “τανκ” και “αντιαρματικά”!

Οι ελέφαντες εξημερώθηκαν από τους ανθρώπους και χρησιμοποιήθηκαν όπως και τα άλογα ως ζώα έλξης. Από νωρίς όμως έγινε αντιληπτό ότι η μεγάλη φυσική δύναμη του ελέφαντα ήταν δυνατό να χρησιμοποιηθεί και για πολεμικούς σκοπούς. Στην Ινδία οι πολεμικοί ελέφαντες εξελίχτηκαν στα κύρια απάρτια των πολεμικών μηχανών των ηγεμόνων της περιοχής, αλλά και στο μέτρο σύγκρισης της πολεμικής και οικονομικής ισχύος του κάθε βασιλείου. Στα Γαυγάμηλα το 331 π.Χ. ο στρατός του Δαρείου Γ’ διέθετε και 15 ινδικούς ελέφαντες, τους οποίους όμως δεν χρησιμοποίησε στη μάχη. 
 
Στη μάχη του Υδάσπη το 326 π.Χ. Πολεμώντας τον βασιλιά Πώρο ο Αλέξανδρος βρέθηκε αντιμέτωπος με 200 εκπαιδευμένους ασιατικούς πολεμικούς ελέφαντες. Οι Έλληνες εξουδετέρωσαν τελικώς τα «θηρία» με τη χρήση της σάρισσας και εκηβόλων όπλων. Τότε αντελήφθησαν ότι δεν ήταν απαραίτητο να σκοτώσουν έναν ελέφαντα. Αρκούσε να τον τραυματίσουν ή να τον τρομάξουν. Το ζώο αντιδρούσε με βάσει το ένστικτό του και συνήθως τρεπόταν σε φυγή, ποδοπατώντας αδιακρίτως εχθρούς και φίλους. Παρά την σοβαρή αυτή αδυναμία οι ελέφαντες ως όπλο εντάχτηκαν αμέσως από τον Αλέξανδρο στον ελληνικό στρατό.
 
Μετά τον θάνατό του χρησιμοποιήθηκαν κατά κόρον στους συνεχείς εμφυλίους πολέμους που ακολούθησαν. Η κοσμοϊστορική και καταλυτική μάχη της Ιψού μάλιστα το 301 π.Χ. κερδήθηκε από τους συμμάχους Σέλευκο, Κάσσανδρο και Λυσίμαχο, χάρη στους 400 πολεμικούς ελέφαντες που διέθεταν έναντι των 80 μόνο των αντιπάλων τους Αντιγόνου και Δημητρίου Πολιορκητή. 
 
Στη μάχη αυτή ο Δημήτριος διέσπασε με το ιππικό του την αριστερή πτέρυγα του ιππικού των συμμάχων και καταδίωξε τους φεύγοντες αντιπάλους ιππείς. Όταν όμως επιχείρησε να επιστρέψει για να πλαγιοκοπίσει την εχθρική φάλαγγα βρήκε τον δρόμο αποκλεισμένο από τους ελέφαντες των αντιπάλων. Τα άλογα των ιππέων του δεν τολμούσαν να πλησιάσουν τα εύσωμα ζώα και έτσι η μάχη κερδίθηκε από τη συμμαχική στρατιά. 
 
Κατά τη διάρκεια πάντως των εμφυλίων πολέμων οι Έλληνες ανακάλυψαν τυχαία και ένα αντίδοτο στην ισχύ των ελεφάντων, τους χοίρους. Οι Μεγαρείς πολιορκήθηκαν κατά τη διάρκεια του Χρεμωνίδιου πολέμου (267 – 261 π.Χ.) από τα στρατεύματα του βασιλεία της Μακεδονίας Αντιγόνου Γονατά. Ο Αντίγονος Γονατάς, όπως και ο Πολυσπέρχων το 318 π.Χ. στη Μεγαλόπολη, χρησιμοποίησε τους ελέφαντες ως ζωντανούς πολιορκητικούς κριούς για την κατακρήμνιση των πυλών της πόλης. Οι Μεγαρείς όμως άλειψαν μερικούς χοίρους με πίσσα, άνοιξαν τις πύλες και τους έβαλαν φωτιά. Τα άτυχα ζώα, καιγόμενα ζωντανά, εξέβαλαν φρικτές κραυγές και άρχισαν να τρέχουν σαν τρελά. 
 
Οι ελέφαντες του Αντιγόνου, τρομοκρατήθηκαν με τη σειρά τους από τις φωνές και τις φλόγες και τράπηκαν σε φυγή, ποδοπατώντας τους στρατιώτες του. Ύστερα από αυτό ο Αντίγονος κατασκεύασε ειδική αλέα, εντός της οποίας μαζί με τους ελέφαντες τοποθέτησε και χοίρους, ώστε οι πρώτοι να συνηθίσουν στις φωνές και στην οσμή των δεύτερων. 
 
Το ίδιο τέχνασμα του συγχρωτισμού ακολουθούσαν αργότερα όλοι οι βασιλείς των ελληνιστικών βασιλείων, τοποθετώντας τους ελέφαντες και τα άλογα του ιππικού μαζί, ώστε τα δεύτερα να πάψουν να φοβούνται τους ελέφαντες. Χοίρους λέγεται ότι χρησιμοποίησαν και οι Ρωμαίοι κατά του Πύρρου, με λιγότερο λαμπρά αποτελέσματα. 
 
Συνήθως οι πολεμικοί ελέφαντες χρησιμοποιούντο κατά του εχθρικού ιππικού, ακριβώς γιατί τρόμαζαν τα άλογα του εχθρικού ιππικού. 
 
Σε πολλές περιπτώσεις όμως συγκροτείτο ολόκληρο τακτικό συγκρότημα γύρω από κάθε ελέφαντα, όπως για παράδειγμα στη μάχη του Μπείτ Ζακάρια όταν οι Σελευκίδες πολέμησαν κατά των Μακκαβαίων οργανωμένοι σε μικτά «συντάγματα», το καθένα των οποίων περιελάμβανε έναν ελέφαντα, 1.000 πεζούς και 500 ιππείς. 
 
Λίγο νωρίτερα πάντως, το 190 π.Χ. στην μεγάλη μάχη της Μαγνησίας, οι φίλιοι ελέφαντες και τα δρεπανηφόρα άρματα προκάλεσαν την ήττα του Σελευκιδικού στρατού του Αντίοχου Γ, όταν πανικοβλημένοι από τα πλήγματα που εδέχθησαν από το ρωμαϊκό και περγαμηνό ελαφρύ πεζικό, ετράπησαν σε φυγή, διαλύοντας τις τάξεις του φίλιου πεζικού. 
 
Ο μεγαλύτερος μετά τον Αλέξανδρο Έλληνας στρατηγός της εποχής, ο Πύρρος, χρησιμοποιούσε με μεγάλη σύνεση τους πολεμικούς του ελέφαντες. Στην μάχη της Ηράκλειας (280 π.Χ.) ο Πύρρος ενέπλεξε τους ελέφαντες του στο τελικό στάδιό της, τηρώντας τους έως τότε σε εφεδρεία. Η έφοδος των ελεφάντων διέλυσε πράγματι το ήδη κλονισμένο ρωμαϊκό μέτωπο, αλλά και πάλι παραλίγο να οδηγήσει σε καταστροφή όταν ένας ελέφαντας τραυματίστηκε και άρχισε να ποδοπατά αδιακρίτως εχθρούς και φίλους. Ο τραυματισμός του ελέφαντα έσωσε κυριολεκτικά τους Ρωμαίους από ολοκληρωτική καταστροφή. Οι Ρωμαίοι χρησιμοποίησαν κατά των ελεφάντων του Πύρρου ειδικές άμαξες στις οποίες είχαν προσαρμόσει μεγάλα δρέπανα.




Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 4:00 μ.μ.
Κατηγορία Θέματος ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.