Η διπλωματία είναι απαραίτητη δεξιότητα στον αιώνα που διαμορφώνεται γρήγορα γύρω μας, αλλά διαπιστώνουμε ότι η εκτόξευση προσβολών στην παιδική χαρά εναντίον του ηγέτη ενός άλλου έθνους έχει γίνει φυσιολογική στην Ουάσινγκτον μετά την 11η Σεπτεμβρίου.
Γίνεται εντελώς δύσκολο να παρακολουθήσει κανείς όλα τα επίθετα που χρησιμοποιούν οι Αμερικανοί πολιτικοί άνδρες, πολιτικοί γυναίκες, πολιτικοί ηγέτες και νομοθέτες για να μας πουν ποιος ακριβώς είναι ο Βλαντιμίρ Πούτιν – και με ποια απύθμενη περιφρόνηση πρέπει να αντιμετωπίζουμε τον Ρώσο πρόεδρο.
Νοσταλγώ τις μέρες που ήταν απλά «Χίτλερ». Όπως όταν η Χίλαρι Κλίντον τον συνέκρινε με τον der Führer, αφού η Μόσχα επαναπροσάρτησε την Κριμαία ως απάντηση στο πραξικόπημα που μόλις είχαν οργανώσει οι ΗΠΑ στο Κίεβο. Αυτό ήταν το 2014. Υπήρχαν λίγες επιπλοκές τότε: Το μόνο που χρειαζόταν να κάνουμε ήταν να τον μισήσουμε.
Τώρα τα ονόματα που έχουμε για τον Πούτιν κυλάνε σαν φλιπεράκια. Ο «Χίτλερ» έχει πέσει κάπως από τη μόδα, επειδή η υπερβολή έχει αποδειχθεί πολύ ανόητη, ή ίσως επειδή το ΝΑΤΟ εξοπλίζει τώρα ένα ναζιστικό καθεστώς.
Είναι και ένα σωρό άλλα πράγματα επίσης, κρατώντας μας καλά στην πλευρά της απέχθειας και της εχθρότητας, και ασφαλώς μακριά από μια σοβαρή, ενήλικη κατανόηση του ανθρώπου, του έθνους και του τι κάνει ο άνθρωπος και το έθνος – στην Ουκρανία και αλλού.
Σε μια συνάντηση με δημοσιογράφους την περασμένη εβδομάδα, ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν χαρακτήρισε τον Ρώσο ηγέτη ως «εγκληματία πολέμου». Αυτό έγινε καθώς τα αιτήματα για άμεση επέμβαση των ΗΠΑ στην Ουκρανία γίνονται όλο και πιο έντονα. Πρέπει να αγαπάτε τους New York Times, και ιδιαίτερα τον υπάλληλο εθνικής ασφάλειας, David Sanger. Πρόσθεσε ότι ο Μπάιντεν «μιλούσε από καρδιάς, όπως είπαν οι βοηθοί του». Ένας άνθρωπος με ανθρώπινα πάθη, ο πρόεδρός μας.
Θα πίστευε κανείς ότι η λέξη «εγκληματίας πολέμου» ήταν αρκετή, αλλά όχι. Ο Μπάιντεν συνέχισε να αποκαλεί τον Πούτιν «δολοφονικό δικτάτορα, έναν καθαρόαιμο κακοποιό». Ο δημοσιογράφος των Times μας, ο οποίος λειτουργεί πολύ κοντά στους κατάσκοπους κατά την επαγγελματική μου κρίση, εξήγησε στη συνέχεια, σε περίπτωση που μας ξέφυγε: «Ο κ. Μπάιντεν και οι κορυφαίοι βοηθοί του ενοχοποιούν τον κ. Πούτιν ως παρία, έναν αδιάκριτο δολοφόνο που θα έπρεπε να δικαστεί στη Χάγη».
Βλέπετε τι εννοώ; Δεν μπορείς να παρακολουθείς αυτά τα πράγματα. Κάνοντας τα πράγματα χειρότερα, υπάρχουν πολλοί άλλοι άνθρωποι σαν τον Πούτιν, που οι κηδεμόνες μας στην Ουάσιγκτον θέλουν να ξέρουμε. Ο Μπασάρ αλ Άσαντ είναι επίσης Χίτλερ, ένας κακοποιός, ένας εγκληματίας πολέμου και ένας παρίας. Ο Νικολάς Μαδούρο δεν μπορεί να είναι εγκληματίας πολέμου επειδή δεν διεξάγει πόλεμο, αλλά ο πρόεδρος της Βενεζουέλας είναι απολύτως κακοποιός, δικτάτορας και Χίτλερ.
Υπάρχουν συνεπακόλουθα πράγματα που πρέπει να σκεφτούμε εδώ. Ένας φίλος μου έστειλε τις προάλλες με email έναν σύνδεσμο για μια ιστορία που ήθελε να διαβάσω. «Αμερικάνικος βρεφοκρατία». Κλέβω τη φράση. Αυτό είναι που πρέπει να σκεφτούμε.
Ζήτημα πολιτικού πνεύματος
Κατευθείαν από την αρχή υπάρχει το ζήτημα του πολιτικού πνεύματος. Όταν εκείνοι που υποτίθεται ότι υπηρετούν ως πολιτικοί άνδρες και γυναίκες της Αμερικής πιστεύουν ότι το να βρίζουν άλλους παγκόσμιους ηγέτες αποτελεί μέρος του διπλωματικού ρεπερτορίου – ένα εξέχον μέρος, θα προσθέσω – μας μένει μόνο ένα συμπέρασμα: Οι ΗΠΑ δεν έχουν κανέναν ικανό να κυβερνήσει το κρατικό τους πλοίο, κανέναν σε θέση επιρροής που να αξίζει τον τίτλο «διπλωμάτης».
Για να το προσδιορίσω, είμαι βέβαιος ότι υπάρχουν πολλοί άνθρωποι μεσαίου επιπέδου που εκπαιδεύτηκαν στην εξωτερική υπηρεσία και τώρα βρίσκονται σε μεσαίες θέσεις στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Αλλά δεν μετράνε, σε γενικές γραμμές, επειδή αυτό που περνάει για διπλωματία στην Ουάσιγκτον δεν καθοδηγείται από την ικανότητα, την εμπειρία ή τη λεπτή νοημοσύνη, αλλά από την πίστη στην αμερικανική ιδεολογία και τη μύτη για το τι παίζει στην Peoria.
Το Σαββατοκύριακο βρέθηκα να σκέφτομαι τον Ρούσβελτ. Σκέφτηκα τον Ρούσβελτ σε εκείνη τη διάσημη φωτογραφία με τον Τσόρτσιλ και τον Στάλιν στη Διάσκεψη της Γιάλτας. Εκεί είναι με τα πανωφόρια τους ενάντια στο κρύο του Φεβρουαρίου του 1945 (ο Ρούσβελτ με μια τολμηρή κάπα). Στη συνέχεια σκέφτηκα τον Μπάιντεν και τους ανόητους χαρακτηρισμούς του και την άρνησή του να εξετάσει έστω και το ενδεχόμενο μιας συνάντησης με τον Πούτιν σε αυτή την κρίσιμη στιγμή.
Συμμαχικοί ηγέτες στη Διάσκεψη της Γιάλτας, 1945 (από αριστερά προς τα δεξιά): Ρούσβελτ και Ιωσήφ Στάλιν. (Wikimedia Commons)
Είχα την επιλογή μεταξύ του γέλιου ή του άλλου συναισθήματος.
Απλώς δεν είναι εύκολο να βρεις πραγματικά καλούς διπλωμάτες στα μετά το 1945 χρονικά της αμερικανικής εξωτερικής υπηρεσίας. Μιλάω για ανθρώπους που καταλαβαίνουν ότι μία από τις πρωταρχικές ευθύνες ενός διπλωμάτη είναι να καταλαβαίνει πώς σκέφτονται και βλέπουν τα πράγματα αυτοί που βρίσκονται στην άλλη πλευρά του τραπεζιού, τι θέλει η άλλη πλευρά και γιατί.
Να γιατί δεν υπάρχουν πια: Με απλά λόγια, η εξουσία καταργεί την ανάγκη για σοβαρή κρατική τέχνη. Το ισχυρό έθνος δεν έχει ανάγκη από διπλωματία. Μια προσωπικότητα όπως ο Τζορτζ Κένναν ήταν η εξαίρεση που αποδείκνυε τον κανόνα, και ήταν μια εξαίρεση επειδή έβλεπε την ανάγκη να κατανοήσει πώς φαινόταν ο κόσμος στη Σοβιετική Ένωση. Ο Χένρι Κίσσινγκερ απέδειξε τον κανόνα: Παρ’ όλες τις αξιώσεις του για διπλωματική ικανότητα, ο Χανκ Κ. ήταν ένας χειριστής της αμερικανικής ισχύος με υπολογιστικό μυαλό, τίποτα περισσότερο.
Τα υπόλοιπα προκύπτουν φυσικά: Ο Antony Blinken δεν είναι σοβαρός διπλωμάτης. Η Σαμάνθα Πάουερ δεν είναι σοβαρή διπλωμάτης. Ως διπλωμάτης (και διάφορα άλλα πράγματα), η Χίλαρι «Είναι ο Χίτλερ» Κλίντον είναι μια κινούμενη συμφορά. Ο Μπάιντεν, ο οποίος έχει περάσει την καριέρα του πουλώντας φιδέλαιο από την πλάτη ενός buckwagon, δεν είναι κανενός είδους πολιτικός, σοβαρός ή μη.
Θα πρέπει να εξετάσουμε πότε, ακριβώς, το να αποκαλείς άλλους ηγέτες με ονόματα έγινε αποδεκτό χαρακτηριστικό της αμερικανικής «κρατικής τέχνης» (και επιμένω στα εισαγωγικά.) Πότε, γιατί και ποιες είναι οι συνέπειες αυτής της αναξιοπρεπούς πρακτικής;
11η Σεπτεμβρίου
Χρονολογώ αυτό το φαινόμενο στα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου 2001. Η σύνθεση των υπουργών Εξωτερικών και των ανώτερων διπλωματών πριν από τις επιθέσεις στη Νέα Υόρκη και την Ουάσιγκτον δεν είναι καθόλου λαμπρή, αλλά ήταν σε γενικές γραμμές αποδεκτό ότι το να μιλά κανείς στους αντιπάλους του ήταν τουλάχιστον εξίσου σημαντικό (και συχνά περισσότερο) με το να μιλάει στους φίλους του. Ήταν το καθεστώς Μπους ΙΙ, με όλους τους τρελούς ιδεολόγους του σε θέσεις που δεν έπρεπε ποτέ να πλησιάσουν, που διακήρυξε: «Δεν διαπραγματευόμαστε με τους εχθρούς μας».
Αυτή η διακήρυξη προωθήθηκε, αν θυμάστε, σαν να επρόκειτο για έναν υγιή, βασικό κανόνα σοφού πολιτικού πνεύματος. Υπήρχαν συνεπακόλουθα. Οι διπλωματικές επαφές με αυτούς που θεωρούνταν εχθροί θα τους «έδιναν αξιοπιστία». Στο εξωτερικό υπήρχε η διαβόητη ρήση του Ρίτσαρντ Περλ. Ο Περλ, ένα από τα διανοητικά στολίδια του Μπους Β’, προέτρεπε την «αποσυμπεριφορά»: Δεν πρέπει να βάζουμε τα πράγματα σε ένα πλαίσιο για να μην τα καταλάβουμε. Αντίθετα, πρέπει να περιοριστούμε στην αντίδραση (και με τις δύο έννοιες του όρου).
Οι αντιδράσεις στα γεγονότα του 2001 απαιτούν προσεκτική ερμηνεία. Ο σχεδόν ξεκάθαρος ισχυρισμός είναι ότι η Αμερική δεν θα ενδιαφέρεται πλέον για τους άλλους ανθρώπους και τις προοπτικές τους. Ο αμερικανικός τρόπος ορισμού του κόσμου ήταν ο μόνος αποδεκτός τρόπος. Τίποτα άλλο δεν χρειάζεται να εξεταστεί. Έτσι συμπεριφέρονται οι αυτοκρατορίες όταν έχουν επίγνωση της ευπάθειάς τους, όπως οι επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου που ανάγκασαν την Ουάσινγκτον να υποχωρήσει.
11 Σεπτεμβρίου 2001: Ο πρόεδρος George W. Bush κάνει τηλεφωνήματα από το δημοτικό σχολείο Emma E. Booker στη Sarasota της Φλόριντα. Ο προσωπάρχης του Λευκού Οίκου Andy Card, αριστερά. (Εθνικά Αρχεία των ΗΠΑ)
Απόγονοι του Τζορτζ Μπους
Υπάρχει μεγάλη απόσταση μεταξύ της αποσυμβολαιοποίησης και του «δεν διαπραγματευόμαστε με τους εχθρούς» συν το «είναι ο Χίτλερ, είναι ένας κακοποιός, ένας δικτάτορας, ένας εγκληματίας»; Δεν βλέπω καμία. Με αυτόν τον τρόπο, όλες οι αμερικανικές κυβερνήσεις μετά το 2001 κατάγονται από τον Τζορτζ Μπους – χαρακτηριστικό των καθεστώτων της ύστερης αυτοκρατορίας.
Μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι η κυβέρνηση Ομπάμα αποτέλεσε εξαίρεση, αλλά δεν το πιστεύω. Κατά βάθος, η προοπτική του Μπαράκ Ομπάμα για τον κόσμο και τη θέση της Αμερικής σε αυτόν δεν διέφερε από εκείνη οποιουδήποτε άλλου προέδρου μετά το 2001. Ανακατεύτηκε με τις μεθόδους της αμερικανικής ισχύος – λιγότερες εισβολές (εκτός από τη Λιβύη), περισσότερα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, μια επίφαση διπλωματίας – για να καλύψει τη συνεχιζόμενη εξάρτηση από την ισχύ και μόνο και την αδιαφορία για τα δικαιώματα, τις απόψεις και τα συμφέροντα των άλλων ανθρώπων.
Κοιτάξτε πού μας έχει οδηγήσει αυτό. Κάθε φορά που ακούω τον Μπάιντεν να αποκαλεί τον Πούτιν ή κάποιον άλλο παγκόσμιο ηγέτη, που δεν αρέσει στην Ουάσιγκτον, με ένα όνομα από το αμερικανικό ευρετήριο επιθέτων, είναι μια υπενθύμιση του πόσο τραγελαφικά έχει παιδαριωθεί η αμερικανική «κρατική τέχνη». Δεν μπορούμε να εκπλαγούμε. Πόση απόσταση υπάρχει μεταξύ της νηπιοποίησης του αμερικανικού κοινού και της νηπιοποίησης της μετά το 2001 δικαιολογίας για διπλωματία;
Είναι το πρόβλημα της Πιόρια. Μια από τις πιο περίεργες πρακτικές των Αμερικανών που παριστάνουν τους πολιτικούς άνδρες είναι όταν απευθύνονται σε ξένους αξιωματούχους στα αγγλικά της τρίτης δημοτικού. Τους ενδιαφέρει πρωτίστως να απευθυνθούν σε ένα εγχώριο κοινό που εδώ και καιρό αντιμετωπίζουν ως μαθητές τρίτης δημοτικού
Παιδικός ιμπεριαλισμός: Τον εφεύραμε τα τελευταία 21 χρόνια;
Οι Αμερικανοί μετά το 2001 ζουν σε μια κατάσταση διανοητικής απομόνωσης τόσο διαδεδομένης που οι περισσότεροι δεν την αντιλαμβάνονται. Οι χαρακτηρισμοί, ως σύμπτωμα τρίτης τάξης του άγχους και της ανασφάλειας των δύο τελευταίων δεκαετιών, είναι ένας τρόπος έκφρασης του πατριωτισμού (ένας παρήγορος ευφημισμός για τον εθνικισμό). Η Αμερική έχει μείνει εντελώς ανίκανη να φανταστεί -για να μην πούμε τίποτα για τη δημιουργία- νέων δυνατοτήτων σε έναν νέο, πολυπολικό κόσμο.
Η διπλωματία είναι μια ουσιαστική δεξιότητα στον αιώνα που διαμορφώνεται γρήγορα γύρω μας. Αλλά κάθε φορά που ο Μπάιντεν ή κάποιος άλλος Αμερικανός «ηγέτης» εκτοξεύει μια από τις προσβολές της παιδικής χαράς τους στον ηγέτη ενός άλλου έθνους, (ο Πούτιν ως ο Βελζεβούλ της ημέρας) μας το υπενθυμίζουν: Δεν θα υπάρξει διπλωματία που να εκπορεύεται από την Ουάσιγκτον, επειδή δεν έχουν ιδέα πώς να τη διεξάγουν.
Η εξουσία και ο εξαναγκασμός είναι το μόνο που ξέρουν.
το είδαμε ΕΔΩ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου