«Αρετή είναι η ηθική ανωτερότητα, η υπεροχή».
Σήμερα όμως, η σημασία τόσο της λέξεως «αρετή», όσο και του
ονόματος «αγαθός», το οποίο σχετίζεται με την ιδιότητά της, έχουν
διαστρεβλωθεί, παίρνοντας μία τελείως διαφορετική τροχιά από την
πραγματικότητα.
Για να καταλάβουμε καλύτερα την σημασία που έδιναν οι αρχαίοι
μας πρόγονοι στην λέξη «αρετή», ας παρακολουθήσουμε τι λένε γι’ αυτήν
τα λεξικά τους. Το «Etymologicum Magnum» τονίζει μεταξύ των άλλων:
«Λέγεται δε και η κατά πόλεμον δύναμις, παρά τον Άρην, τον πόλεμον.
Λέγεται δε αρετή και η εν παντί πράγματι υπεροχή· παρά το αιρώ, το
προαιρούμαι. Σημαίνει την κατά πόλεμον ανδρείαν…
Σημαίνει και την ψυχικήν αρετήν.» Αν προσέξουμε δε με
μεγαλύτερη προσοχή τα λεξικά, θα διαπιστώσουμε ότι εκτός των άλλων
ετυμολογιών, η λέξη «αρετή», δηλώνει και την ιδιότητα του Άρεως. Την
μαχητικότητα. Την ανδρεία. Και πράγματι πρέπει ο άνθρωπος να μάχεται για
να κατακτήσει οτιδήποτε. Να μάχεται για να έχει καλές επιδόσεις. Να
μάχεται για να βελτιώσει τον χαρακτήρα του. Να μάχεται για να είναι πιο
δυνατός. Να μάχεται για να γίνει πιο ωφέλιμος στους συνανθρώπους του.
Αυτές τις τέσσερις ιδιότητες τις συγκεντρώνουν τα τέσσερα παραθετικά του
επιθέτου «αγαθός» (αμείνων, άριστος – βελτίων, βέλτιστος – κρείττων,
κράτιστος – λώων, λώστος ), το οποίο από τον τύπο ήδη «αρείων
(αμείνων)», «άριστος», σχετίζεται με την αρετή.
Διαπιστώνουμε λοιπόν από την μελέτη των επεξηγήσεων που
δίνουν τα λεξικά ότι για τους αρχαίους πατέρες μας, η λέξη είχε διάφορες
σημασίες: Σήμαινε την γενναιότητα, την ψυχική αρετή, την μαχητικότητα
αλλά και την υπεροχή. Ήταν αυτή που επιθυμούσαν και επεδίωκαν οι πάντες.
Το «ταν η επί τας», για παράδειγμα, ήταν η αυτονόητη απαίτηση της
πολεμικής αρετής του γιου της, από την Λάκαινα Μάνα, η οποία απαιτούσε
θάρρος στην αντιμετώπιση του κινδύνου, τόλμη στην διεκδίκηση της νίκης
και αποτέλεσμα στον αγώνα. Θα κατανοήσουμε όμως καλύτερα την ιδιαίτερη
αυτή σημασία από την εξήγηση ενός ιδιαιτέρως χαρακτηριστικού
παραδείγματος!
Ο Λεωνίδας, όταν ο Ξέρξης του ζήτησε να παραδώση τα όπλα, του
απήντησε το περίφημο «μολών λαβέ»! Το γεγονός ότι δεν γνωρίζουν πολλοί
την ιδιαίτερη σημασία των λέξεων αυτών της Eλληνικής, οδήγησε τους
«μεταφραστές» να το αποδώσουν ως «έλα να τα πάρεις»! Οι ξένες μάλιστα
πολεμικές ταινίες της μάχης των Θερμοπυλών το αποδίδουν ως «come and get
them»!
Όμως ο Λεωνίδας ΔΕΝ ΕΙΠΕ ΑΥΤΟ. Διότι ήταν Λάκων και διότι
εννοούσε το Λακωνικό αυτονόητο. Αν εννοούσε αυτό, που λένε ελαφρά τη
καρδία οι μη σχετικοί με την γλώσσα, τότε θα έλεγε «ελθών λαβέ» και όχι
«μολών λαβέ». Και θα εξηγήσω αμέσως τι εννοώ. Το ρήμα «μολώσκω», που
τρέπεται σε «βλώσκω», έχει αόριστο «έμολον»και την μετοχή αορίστου
«μολών». Γνωρίζουμε βεβαίως ότι στην Aρχαία Eλληνική γλώσσα ουσιαστικά
δεν υπάρχουν συνώνυμα. Για να δηλωθεί το ρήμα «έρχομαι» ή «πηγαίνω»
υπάρχουν δεκάδες τύποι, εκ των οποίων ο καθένας είχε μία ειδοποιό
νοηματική διαφορά από τον άλλο και δήλωνε κάτι λίγο διαφορετικό.
Έτσι το ρήμα «βλώσκω» σημαίνει έρχομαι κάπου, πηγαίνω κάπου,
αφού όμως πρώτα βρίσκω τα ψυχικά αποθέματα, το θάρρος ψυχής. Όταν λοιπόν
ο Λεωνίδας απάντησε στην απαίτηση του Ξέρξη «μολών λαβέ», δεν εννοούσε
«έλα να τα πάρεις» αλλά «βρες πρώτα το θάρρος και έλα να τα πάρεις»,
«ΑΝ ΤΟΛΜΑΣ, ΕΛΑ ΝΑ ΤΑ ΠΑΡΕΙΣ»!
Η μετοχή βεβαίως είναι υποθετική και η φράση αποδίδει
υποθετικό λόγο. Όμως το μήνυμα ήταν σαφές. «Αν σου κοτάει, έλα». Και
φυσικά αυτή η επίδειξη θάρρους ήταν συνέχεια της ατειχίστου πόλεως, η
οποία δήλωνε ότι τα τείχη είναι για τους άλλους. Για μας, τους Λάκωνες,
«τείχη είναι τα σώματα των στρατιωτών μας»! Η πολεμική αρετή σε όλο της
το μεγαλείο!
Του Αντωνίου Α. Αντωνάκου Καθηγητού – Κλασσικού Φιλολόγου Ιστορικού –
Συγγραφέως (Απόσπασμα).
Αρχαία Ελληνικά
Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)
1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.
2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.
3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.
4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.
5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).
6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.
7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.
Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.
ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ
Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.
1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.
2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.
3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.
Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων.
Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου