3 Νοεμβρίου 2025

Οι αστρονόμοι κατέγραψαν δύο μαύρες τρύπες να “χορεύουν” στο κέντρο ενός γαλαξία

Η πρώτη εικόνα δύο υπερμεγέθων μαύρων τρυπών που περιστρέφονται μεταξύ τους αλλάζει όσα γνωρίζαμε για το Σύμπαν και ανοίγει νέο κεφάλαιο στη φυσική των άστρων
 
 
Η εικόνα ήρθε από τα βάθη του διαστήματος και έκανε τους επιστήμονες να σωπάσουν. Για πρώτη φορά οι αστρονόμοι κατέγραψαν δύο υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες. Κινούνται η μία γύρω από την άλλη, σχηματίζοντας ένα κοσμικό ζευγάρι. Είναι τόσο μακρινό που χρειάζεται πέντε δισεκατομμύρια χρόνια για να φτάσει το φως του στη Γη. 
 
Οι αστρονόμοι εντόπισαν το φαινόμενο μέσα στον κβάζαρ OJ287, στον αστερισμό του Καρκίνου. Πρόκειται για ένα από τα πιο ενεργά και μυστηριώδη αντικείμενα του γνωστού σύμπαντος. Οι εικόνες που δημοσιοποίησε η διεθνής ομάδα του καθηγητή Mauri Valtonen από το Πανεπιστήμιο του Turku στη Φινλανδία δείχνουν τις δύο τρύπες. Ολοκληρώνουν μια πλήρη τροχιά κάθε 12 χρόνια. Είναι σαν δύο γίγαντες που εκτελούν έναν χορό έλξης και σύγκρουσης. 
 
Η μία μαύρη τρύπα έχει μάζα περίπου 18 δισεκατομμύρια ήλιους. Η άλλη, μικρότερη, μετρά 150 εκατομμύρια ηλιακές μάζες. Καθώς περιστρέφονται, παράγουν πίδακες ενέργειας που στροβιλίζονται σαν φωτεινές ουρές. Οι αστρονόμοι τους καταγράφουν με ραδιοτηλεσκόπια σε όλο τον κόσμο. 
 
Η εικόνα που δεν πίστευε κανείς ότι θα δούμε 
 
Η ύπαρξη του OJ287 είχε απασχολήσει τους επιστήμονες για δεκαετίες. Οι περιοδικές λάμψεις που εντόπιζαν τα τηλεσκόπια κάθε δώδεκα χρόνια έδειχναν ότι κάτι τεράστιο συνέβαινε. Τώρα όμως, χάρη στην ταυτόχρονη χρήση επίγειων και διαστημικών τηλεσκοπίων, οι ερευνητές κατάφεραν να αποτυπώσουν τον μηχανισμό. Αυτός βρίσκεται πίσω από αυτό το φαινόμενο. 
 
Ο Valtonen εξηγεί ότι η μικρότερη μαύρη τρύπα περνά μέσα από τον δίσκο ύλης της μεγαλύτερης προκαλώντας ισχυρές εκρήξεις φωτός. «Για πρώτη φορά καταγράψαμε εικόνα δύο μαύρων τρυπών που βρίσκονται σε τροχιακή κίνηση. Είναι σαν να βλέπουμε τη βαρύτητα να γράφει μουσική», ανέφερε χαρακτηριστικά. 
 
Η ανάλυση της εικόνας αποκάλυψε κάτι απρόσμενο. Οι αστρονόμοι παρατήρησαν ότι ο πίδακας της μικρότερης τρύπας κινεί ρυθμικά τη ροή του. Σχηματίζει ένα σπειροειδές μοτίβο. Θυμίζει περιστρεφόμενο λάστιχο νερού. Η ακραία βαρυτική αλληλεπίδραση των δύο σωμάτων προκαλεί αυτό το φαινόμενο. Οι επιστήμονες δεν είχαν καταγράψει κάτι τέτοιο ποτέ ξανά. 
 
Η παρανομούσα μαύρη τρύπα και η νέα έκρηξη 
 
Την ίδια στιγμή μια δεύτερη ανακάλυψη αιφνιδίασε τους επιστήμονες. Ερευνητές από το UC Berkeley εντόπισαν μια «αδέσποτη» μαύρη τρύπα. Αυτή καταστρέφει ένα αστέρι μακριά από το κέντρο του γαλαξία της. Το γεγονός, γνωστό ως AT2024tvd, προκάλεσε ραδιοεκλάμψεις τόσο ισχυρές που οι αστρονόμοι παρακολούθησαν τη λάμψη τους. Οι εκλάμψεις μειώθηκαν σταδιακά σε ένταση για εβδομάδες. 
 
Η μαύρη τρύπα εκτόξευσε δύο διαδοχικά κύματα ενέργειας. Το ένα συνέβη μετά από 80 ημέρες και το δεύτερο μετά από 194. Αυτό ανέτρεψε όσα γνωρίζαμε για τις εκρήξεις αυτού του τύπου. Ο επικεφαλής της έρευνας Itai Sfaradi δήλωσε πως «ποτέ δεν έχουμε δει μια μαύρη τρύπα να παράγει κάτι τόσο φωτεινό και τόσο γρήγορο. Αυτό συνέβη τόσο μακριά από το γαλαξιακό της κέντρο». 
 
Οι αστρονόμοι θεωρούν ότι η σύγκρουση δύο μεγαλύτερων μαύρων τρυπών εκτόξευσε μια μαύρη τρύπα ενδιάμεσης μάζας έξω από το κέντρο του γαλαξία της. Πρόκειται για ένα σενάριο που μέχρι τώρα ανήκε μόνο στη θεωρία. 
 
Ένα νέο κεφάλαιο στην κοσμική ιστορία 
 
Τα νέα ευρήματα ανατρέπουν όσα ξέραμε για τη θέση και τη συμπεριφορά των μελανών οπών. Οι επιστήμονες μιλούν πλέον για «κινητές» μαύρες τρύπες. Αυτές μπορούν να βγαίνουν από τα γαλαξιακά τους κέντρα και να συνεχίζουν τη βίαιη δραστηριότητά τους στο διάστημα. Η φυσική τους φέρνει πιο κοντά στην έννοια του διαστημικού χορού παρά του χάους. 
 
Κανείς δεν γνωρίζει πότε οι δύο τρύπες του OJ287 θα συγκρουστούν ολοκληρωτικά. Όταν συγκρουστούν, η έκρηξη θα εκτοξεύσει βαρυτικά κύματα που θα διαπεράσουν τον ίδιο τον χωροχρόνο. Ίσως τότε η ανθρωπότητα να έχει τα μέσα να την ακούσει.
 



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.