5 Νοεμβρίου 2025

Σαχέλ: Ένας Μαύρος ξεχασμένος πόλεμος που ωθεί μετανάστες στην Ευρώπη

Εν μέσω της σχεδόν απόλυτης σιωπής των δυτικών μέσων ενημέρωσης, το Σαχέλ μετατρέπεται στο μεγαλύτερο θέατρο πολέμου στον πλανήτη. 
 
Τζιχαντιστικές ομάδες που συνδέονται με την Αλ Κάιντα και το Ισλαμικό Κράτος λειτουργούν πλέον σε μια περιοχή που εκτείνεται σε πάνω από ένα εκατομμύριο τετραγωνικά χιλιόμετρα, διπλάσια από το μέγεθος της Ισπανίας, και έχουν προκαλέσει τουλάχιστον 77.000 θανάτους τα τελευταία έξι χρόνια, γράφουν τα ισπανικά μέσα ενημέρωσης. 
 
Οι πολιτοφυλακές της Jama’at Nusrat al-Islam wal-Muslimin (JNIM) και του Ισλαμικού Κράτους στη Μεγάλη Σαχάρα (ISGS) δεν είναι πλέον τοπικά κινήματα, αλλά άτακτοι στρατοί που ελέγχουν εδάφη, επιβάλλουν φόρους, απονέμουν δικαιοσύνη και αντικαθιστούν το κράτος. 
 
Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι με την κατάσταση αυτή ωθούνται κυρίως σε βορειότερες περιοχές και από εκεί μέρος αυτών κατευθύνονται προς την ευρωπαϊκή ήπειρο. 
 
Η κρίση δεν προέκυψε από το πουθενά 
 
Μετά τα πραξικοπήματα στο Μάλι και την Μπουρκίνα Φάσο μεταξύ 2020 και 2022, οι στρατιωτικές χούντες υποσχέθηκαν να αποκαταστήσουν την τάξη και να νικήσουν την τρομοκρατία. 
 
Σήμερα, ωστόσο, η πραγματικότητα συγκρούεται με τις υποσχέσεις: τα σύνορα έχουν διαλυθεί και οι κυβερνήσεις επιβιώνουν μόνο στις πρωτεύουσες. 
 
Στη Ματσίνα, στο κεντρικό Μάλι, οι τζιχαντιστές έχουν εξαλείψει κάθε σύμβολο του κράτους: ούτε πιστοποιητικά γέννησης ή γάμου, ούτε δημόσιους υπαλλήλους, ούτε σχολεία. 
 
Στα βόρεια και ανατολικά της Μπουρκίνα Φάσο, πόλεις όπως η Αρμπίντα ή η Σολχάν έχουν απομονωθεί εδώ και μήνες, βασανισμένες από την πείνα και την πολιορκία. 
 
Η επέκταση των τζιχαντιστικών πολιτοφυλακών τροφοδοτείται από το θεσμικό κενό, αλλά και από τις εθνοτικές εντάσεις και την ακραία φτώχεια. 
 
Οι εκστρατείες στρατολόγησης στοχεύουν σε περιθωριοποιημένες κοινότητες, εκμεταλλευόμενες τις τοπικές αντιπαλότητες μεταξύ κτηνοτρόφων και αγροτών. 
 
Η προπαγάνδα του JNIM, όπως έχει καταγγείλει ο ΟΗΕ, παρουσιάζεται ως «υπεράσπιση ξεχασμένων λαών», καταγγέλλοντας τις σφαγές που διαπράττονται από εθνικούς στρατούς και τις βοηθητικές τους δυνάμεις.
 
Τα στατιστικά στοιχεία από την οργάνωση ACLED είναι ανελέητα: οι επιθέσεις έχουν αυξηθεί από 1.900 το 2019 σε πάνω από 5.500 το 2024 και ήδη 3.800 τους πρώτους δέκα μήνες του 2025. 
 
Κάθε προσπάθεια στρατιωτικής αντίδρασης έχει αποδειχθεί αποτυχημένη. 
 
Η γαλλική επέμβαση, η οποία ξεκίνησε το 2013 με την επιχείρηση Serval και συνεχίστηκε με το Barkhane, άφησε ένα ίχνος δυσπιστίας προς τη Δύση και τροφοδότησε την αντιαποικιακή δυσαρέσκεια. 
 
Η αποχώρηση του Παρισιού και η άφιξη της Μόσχας, με τους Ρώσους μισθοφόρους πλέον υπό την αιγίδα του «Africa Corps», άλλαξαν την αφήγηση, αλλά όχι το αποτέλεσμα: περισσότεροι θάνατοι, λιγότερη ασφάλεια και μεγαλύτερη δυσπιστία. 
 
Η στρατιωτικοποίηση της περιοχής ενίσχυσε παραδόξως τους τζιχαντιστές, οι οποίοι μετέτρεψαν τη σύγκρουση σε πόλεμο φθοράς εναντίον απροετοίμαστων και εξαντλημένων στρατών. 
 
Η έλλειψη συντονισμού μεταξύ Μάλι, Μπουρκίνα Φάσο και Νίγηρα, σε συνδυασμό με την κατάρρευση των τοπικών οικονομιών, κατέστησε αδύνατη οποιαδήποτε κοινή στρατηγική. 
 
Το Σαχέλ είναι μια περιοχή καταδικασμένη από το κλίμα και την οικονομία της 
 
Η ερημοποίηση προχωρά, οι εμπορικές οδοί διαταράσσονται και πάνω από τέσσερα εκατομμύρια άνθρωποι εκτοπίζονται. Οι τζιχαντιστές εκμεταλλεύονται αυτό για να επιβάλουν τον «ισλαμικό φόρο», να ελέγξουν την εμπορία ζώων, τις απαγωγές και το λαθρεμπόριο καυσίμων. 
 
Σε ορισμένες περιοχές, η παρουσία τους εγγυάται ακόμη και μια πιο προβλέψιμη μορφή τάξης και ασφάλειας από αυτή των επίσημων κρατών, τα οποία συχνά παρεμβαίνουν με βιαιότητα. Είναι το παράδοξο του χάους: η ένοπλη εξουσία γίνεται διοίκηση. 
 
Γεωπολιτικά, το Σαχέλ είναι πλέον ένα εργαστήριο για μια νέα ισορροπία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, περιορισμένες σε ρόλο παρατηρητή, προσπαθούν να διατηρήσουν βάσεις και μη επανδρωμένα αεροσκάφη στον Νίγηρα, ενώ η Ρωσία επεκτείνει την πολιτική και στρατιωτική της επιρροή. 
 
Η Κίνα, από την πλευρά της, προτιμά την οικονομική οδό: υποδομές, ορυχεία και ενεργειακά έργα που συνδέουν τις τοπικές ελίτ με το Πεκίνο περισσότερο από τη δυτική διπλωματία. 
 
Ενδιάμεσα, οι πληθυσμοί ζουν σε έναν πόλεμο χωρίς μέτωπα και χωρίς τέλος. 
 
Ο τζιχαντισμός στο Σαχέλ δεν είναι πλέον σύμπτωμα, αλλά σύστημα. Είναι η σύντηξη φτώχειας, θεσμικού κενού και γεωπολιτικής εκμετάλλευσης. 
 
Ενας πόλεμος «χαμηλής έντασης» μόνο για όσους τον παρατηρούν από μακριά, αλλά που ουσιαστικά αναδιαμορφώνει τη γεωγραφία της ισχύος στη Δυτική Αφρική. 
 



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 7:00 μ.μ.
Κατηγορία Θέματος , , , , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.