8 Αυγούστου 2025

Νέα μελέτη αποκάλυψε πως ο εγκέφαλος αναγεννάται και στους ενήλικες: Aνακαλύφθηκε «πηγή» νέων νευρώνων

Γράφει η Μαρία Βασιλείου
 
Για δεκαετίες, οι επιστήμονες πίστευαν ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος στην ενηλικίωση δεν μπορούσε πλέον να παράγει νέους νευρώνες.
 
Μια επιστημονική ομάδα του Karolinska Institutet της Σουηδίας, με επικεφαλής τον Jonas Frisén, αμφισβητεί τώρα αυτό το ιατρικό «δόγμα». 
 
Χάρη στην τεχνική αλληλουχίας RNA μεμονωμένων κυττάρων (single-cell RNA sequencing), και σε έναν αλγόριθμο τεχνητής νοημοσύνης, οι ερευνητές απέδειξαν ότι προγονικά κύτταρα και ανώριμοι νευρώνες υπάρχουν στον ιππόκαμπο του εγκεφάλου από την πρώιμη παιδική ηλικία έως την ηλικία των 78 ετών.
 
Η σημαντική ανακάλυψη, που δημοσιεύθηκε στο Science, ανοίγει νέους δρόμους για την κατανόηση της μνήμης, της διάθεσης και των πιθανών αναγεννητικών θεραπειών για νευροεκφυλιστικές και ψυχιατρικές ασθένειες.
 
Η νέα ανάπτυξη των νευρώνων, που ονομάζεται επίσης νευρογένεση, συμβαίνει στην οδοντωτή έλικα του ιππόκαμπου (dentate gyrus), ένα βασικό μέρος του εγκεφάλου που εμπλέκεται στη μάθηση, τη μνήμη και τα συναισθήματα. Εδώ επεξεργάζονται οι πληροφορίες που φτάνουν από τον φλοιό και μετατρέπονται σε μνημονικά ίχνη.
 
Από τη δεκαετία του 1960, ένας αυξανόμενος αριθμός μελετών σε ζώα έχει αποδείξει όχι μόνο ότι ο ιππόκαμπος συνεχίζει να παράγει νέους νευρώνες σε ενήλικες, αλλά και ότι αυτά τα νεογέννητα κύτταρα ενσωματώνονται ενεργά σε υπάρχοντα κυκλώματα, επηρεάζοντας τη μνήμη, τη μάθηση και τη ρύθμιση των συναισθημάτων.
 
Στους ανθρώπους όμως, αυτό το δόγμα ήταν πιο δύσκολο να αμφισβητηθεί, καθώς αντικρουόμενες ενδείξεις έχουν τροφοδοτήσει μια δεκαετή διαμάχη σχετικά με την ύπαρξη και τους μηχανισμούς των νέων νευρώνων στον ενήλικο ανθρώπινο εγκέφαλο.
 
«Χρησιμοποιήσαμε τη μεταγραφική ανάλυση, δηλαδή την ανάλυση όλων των μορίων RNA που παράγονται από ένα κύτταρο σε μια δεδομένη χρονική στιγμή, για να κατανοήσουμε ποια γονίδια είναι ενεργά, και την τεχνητή νοημοσύνη για να αποδείξουμε ότι τα νευρικά προγονικά κύτταρα και οι απόγονοί τους, οι νεογέννητοι ανώριμοι νευρώνες, υπάρχουν από την παιδική ηλικία έως τα γηρατειά στους ανθρώπους», σχολιάζει η Marta Paterlini, που συμμετείχε στη μελέτη.
 
Ξεκινώντας από τους πυρήνες σε παιδιά έως 5 ετών, εντόπισαν δείκτες νευρικών προγονικών κυττάρων και ανώριμων νευρώνων. Στη συνέχεια, εφάρμοσαν έναν αλγόριθμο μηχανικής μάθησης που είχε εκπαιδευτεί με αυτά τα δεδομένα στους πυρήνες ενηλίκων (13-78 ετών), αναγνωρίζοντας τις ίδιες μοριακές υπογραφές. Τέλος, απέδειξαν ότι ο ενήλικος εγκέφαλος διατηρεί, με κάποια διακύμανση μεταξύ των ατόμων, μια μικρή δεξαμενή κυττάρων ικανά να παράγουν νέους νευρώνες.
 
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν επίσης μια τεχνολογία που ονομάζεται Xenium, η οποία τους επιτρέπει να επισημάνουν και να απεικονίσουν έως και 300 διαφορετικούς δείκτες μέσα σε κάθε κύτταρο. Χάρη σε αυτούς τους δείκτες, μπόρεσαν να εντοπίσουν με ακρίβεια τους νευρωνικούς προγόνους στον ιππόκαμπο και να επαληθεύσουν ότι δεν εκφράζουν τα διακριτικά χαρακτηριστικά άλλων τύπων κυττάρων, επιβεβαιώνοντας ότι προορίζονται να γίνουν νευρώνες.
 
Με αυτά τα αποτελέσματα, το δόγμα του στατικού ενήλικου εγκεφάλου δίνει τη θέση του σε έναν νέο ορίζοντα πλαστικότητας και αναγέννησης.
 
Η πρόκληση τώρα είναι να κατανοήσουμε γιατί και πώς συμβαίνει η νευρογένεση στους ανθρώπους. «Η νευρογένεση στους ενήλικες προσφέρει ελπίδα για την αποκατάσταση του εγκεφάλου. Όταν ένα τραύμα ή μια ασθένεια βλάπτει τα νευρικά κυκλώματα, η ικανότητα δημιουργίας νέων νευρώνων ανοίγει την προοπτική της φυσικής αναγέννησης».
 



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 12:00 μ.μ.
Κατηγορία Θέματος , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.