12 Σεπτεμβρίου 2023

Ένα ανέκδοτο γράμμα του Στέφανου Γρανίτσα στον Καλλιθεάτη ποιητή Σωτήρη Σκίπη*

Του Μιχάλη Σταφυλά 
 
Όπως είναι γνωστο, ο ανθυπολοχαγός Γεώργιος Σκίπης, αδερφός του ποιητή Σωτήρη Σκίπη, σκοτώθηκε σε ενέδρα των Τούρκων στη Μανωλιάσα την 1η Νοεμβρίου του 1912. Ήταν συμμαχητής του Στέφανου Γρανίτσα και μαζί μοιράστηκαν τους κινδύνους της «Ηπειρωτικής Εκστρατείας» του Μικτού Στρατεύματος των ανταρτικών και τακτικών σωμάτων υπό την αρχηγία του Δημητρίου Μπότσαρη.
 
Ο Στέφανος του πρόσφερε τις πρώτες βοήθειες καθώς έπεσε εκεί κοντά του. Μα το βόλι είχε κόψει το νήμα της ζωής του έξοχου παλικαριού. Με ματωμένα ακόμα τα χέρια, σχεδόν την ίδια στιγμή που ο γιατρός διαπίστωσε το θάνατο του Γιώργου Σκίπη, ο Γρανίτσας πήρε χαρτί και μελάνι για ν΄αναγγείλει στο Σωτήρη Σκίπη το θλιβερό μαντάτο.
 
Αυτό το γράμμα έθεσε στη διάθεσή μου ο ποιητής κάποτε που πήγα να του δείξω μερικά χειρόγραφά μου. Μιλούσα σ’ αυτά για την Ευρυτανία και ξαφνικά ο Σκίπης θυμήθηκε το Γιώργο, τον αδερφό του.
 
– Ξέρεις, μου είπε, σκοτώθηκε δίπλα στο Στέφανο Γρανίτσα, το χωριανό σου.
 
Κι όπως μιλούσε άνοιξε ένα συρτάρι κι έβγαλε ένα παλιό καπνισμένο ντοσιέ. Τράβηξε ένα γράμμα και μου το έδωσε. Ήταν του Στέφανου Γρανίτσα. Τον παρακάλεσα να μ’ αφήσει να το αντιγράψω. Στην αρχή ήταν διστακτικός. Ήθελε, λέει, να βγάλει ένα βιβλίο για τον αδερφό του κι όσα περισσότερα ανέκδοτα στοιχεία περιέχει ένα βιβλίο, τόσο πιο ενδιαφέρον γίνεται. Του υποσχέθηκα να το δημοσιεύσω ύστερα από το δικό του βιβλίο.
Μα αυτό δεν βγήκε ποτέ.
 
Τόσα χρόνια τώρα, ύστερα από το θάνατο του αξέχαστου ποιητή και Ακαδημαϊκού αποφασίζω να δώσω στη δημοσιότητα αυτό το γράμμα, που όσο κι αν είναι γραμμένο πριν από πολλές δεκαετίες μπάζει αμέσως τον αναγνώστη του στο ηρωικό κλίμα της εποχής εκείνης.
 
Μανωλιάσα τη 1η Νοεμβ. 1912
 
Φίλε Σκίπη,
Βρίσκω πως οι πρόλογοι είναι περιττοί. Σφίξε την καρδιά σου. Ο υπολοχαγός Γεώργιος Σκίπης ο αδερφός σου (και αδερφός μου) δεν υπάρχει πλέον εις την ζωήν. Αυτό το ωραίο παλληκάρι, το λεοντόκαρδο, άφησε την τελευταίαν του πνοήν πολεμών εναντίον των Τούρκων, εδώ εις την αιματοβαμμένην Μανωλιάσα. Τον εκτύπησαν σε ενέδρα.
 
Με τον Γεώργιον Σκίπην γίναμε φίλοι κάτω από το κροτάλισμα των όπλων και εξετίμησα ιδιαιτέρως την μόρφωσίν του, την ευγένειάν του, τα λεπτά αισθήματά του. 
 
Με αποκαλούσε αδελφόν. Και μακράν της οικογενείας μου ένοιωθα βαθύτατα στην ψυχή μου, την αδελφικήν του αγάπην. Φυσικά την ανταπέδιδα. Εις τες ολίγες ανάπαυλες του πολέμου μιλούσαμε διά τόσο ωραία θέματα και πολλές φορές δι΄ εσέ! Με πόσην θέρμην, ο άτυχος, απήγγειλεν ποιήματά σου και σε εκαμάρωνε. Τώρα είναι ώρα να καμαρώσης εσύ δι’ Εκείνον. Σφίξε την καρδιά σου και πάρε την λύραν. Ο Γιώργος Σκίπης ευρίσκεται τώρα εις το Πάνθεον των Αθανάτων. Επέπρωτο η οικογένειά σας να προσφέρη εις την Ελλάδα και ξίφος και πένναν.
 
Α! Πώς να ξεχάσω τας ολίγας ώρας προ του ηρωικού του θανάτου. Ήταν εξαιρετικά εύθυμος και μου ομίλησε διά τον συνώνυμόν του Γεώργιον Σκίπην, τον Βορειοηπειρώτην πρόγονόν σας, τον αρματωλόν και αγωνιστήν. Μου έλεγεν ότι εις το Αγρίνιον δι’ ενός χειμάρρου εισήλθεν πρώτος και έστησεν εκεί την σημαίαν της Ελευθερίας. Έλαβε μέρος στην Έξοδο του Μεσολογγίου και πολέμησε υπό τον Καραϊσκάκην. Και γελώντας, ο Γιώργος, συμπλήρωσε: «Αυτός ο αγωνιστής μας φύτεψε κατά τον Έπαχτο. Κι εγώ έχω το όνομά του μα όχι την αποκοτιά του».
 
Α! τι υπέροχος ήταν εκείνη τη στιγμή. Τι όμορφος. Σαν τον Άη – Γιώργη τον Καβαλλάρη.
Και να! Σε μια στιγμή που με τον κ. Μάνο κατοπτεύαμε ένα χωριό ακούσαμε ντουφεκιές στο φυλάκιό μας που είχαμε στήσει στην «Γκορτζά της Σταύρινας». Τρέχουμε προς τα κει, μα οι Τούρκοι είχαν χαθεί. Ο Γιώργος ήταν πεσμένος, πλημμυρισμένος στα αίματα. Γονάτισα δίπλα του, τον ανασήκωσα. 
 
«Αφησέ με, Στέφανε, αδερφέ μου. Χτύπα… Εκδικήσου. Εγώ πια…». Τίποτ’ άλλο δεν μπόρεσε να πη ο άτρομος πολεμιστής. Μία στιγμή ήρκεσε να θέση τέρμα εις την ωραίαν ζωήν ενός ωραιοτάτου Έλληνος. Τα χέρια μου αυτήν την στιγμήν είναι βαμμένα από το αίμα του. Θέλησα να σου γράψω αμέσως μ’ αυτά τα χέρια που αύριο θα θάψουν έναν αδερφό.
 
Μπορεί σαν ποιητής να κλάψης. Μα σαν Πατριώτης θα σηκώσης περήφανος το κεφάλι…
 
Με πολλήν αγάπην
Στέφανος Α. Γρανίτσας
Ανθυπολοχαγός 
 
*Αναδημοσίευση από την Εφημερίδα ΕΡΕΥΝΑ Καλλιθέας, 20-01-2011, σελ. 18 
Ευρυτανικά Χρονικά
Τριηνιαίο Πολιτιστικό Περιοδικό για την προβολή της Ευρυτανίας
Χρόνος 10ος – Ιούλιος – Αύγουστος – Σεπτέμβριος 2011 
 
Αντιγραφή/ Επιμέλεια ανάρτησης Μέλια. 
για το ιστολόγιο Αβέρωφ  
Εικόνα από: wikimedia.commons



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 5:00 μ.μ.
Κατηγορία Θέματος , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.