Σελίδες

12 Σεπτεμβρίου 2023

Ένα ανέκδοτο γράμμα του Στέφανου Γρανίτσα στον Καλλιθεάτη ποιητή Σωτήρη Σκίπη*

Του Μιχάλη Σταφυλά
 
 
Όπως είναι γνωστο, ο ανθυπολοχαγός Γεώργιος Σκίπης, αδερφός του ποιητή Σωτήρη Σκίπη, σκοτώθηκε σε ενέδρα των Τούρκων στη Μανωλιάσα την 1η Νοεμβρίου του 1912. Ήταν συμμαχητής του Στέφανου Γρανίτσα και μαζί μοιράστηκαν τους κινδύνους της «Ηπειρωτικής Εκστρατείας» του Μικτού Στρατεύματος των ανταρτικών και τακτικών σωμάτων υπό την αρχηγία του Δημητρίου Μπότσαρη.
 
Ο Στέφανος του πρόσφερε τις πρώτες βοήθειες καθώς έπεσε εκεί κοντά του. Μα το βόλι είχε κόψει το νήμα της ζωής του έξοχου παλικαριού. Με ματωμένα ακόμα τα χέρια, σχεδόν την ίδια στιγμή που ο γιατρός διαπίστωσε το θάνατο του Γιώργου Σκίπη, ο Γρανίτσας πήρε χαρτί και μελάνι για ν΄αναγγείλει στο Σωτήρη Σκίπη το θλιβερό μαντάτο.
 
Αυτό το γράμμα έθεσε στη διάθεσή μου ο ποιητής κάποτε που πήγα να του δείξω μερικά χειρόγραφά μου. Μιλούσα σ’ αυτά για την Ευρυτανία και ξαφνικά ο Σκίπης θυμήθηκε το Γιώργο, τον αδερφό του.
 
– Ξέρεις, μου είπε, σκοτώθηκε δίπλα στο Στέφανο Γρανίτσα, το χωριανό σου.
 
Κι όπως μιλούσε άνοιξε ένα συρτάρι κι έβγαλε ένα παλιό καπνισμένο ντοσιέ. Τράβηξε ένα γράμμα και μου το έδωσε. Ήταν του Στέφανου Γρανίτσα. Τον παρακάλεσα να μ’ αφήσει να το αντιγράψω. Στην αρχή ήταν διστακτικός. Ήθελε, λέει, να βγάλει ένα βιβλίο για τον αδερφό του κι όσα περισσότερα ανέκδοτα στοιχεία περιέχει ένα βιβλίο, τόσο πιο ενδιαφέρον γίνεται. Του υποσχέθηκα να το δημοσιεύσω ύστερα από το δικό του βιβλίο.
Μα αυτό δεν βγήκε ποτέ.
 
Τόσα χρόνια τώρα, ύστερα από το θάνατο του αξέχαστου ποιητή και Ακαδημαϊκού αποφασίζω να δώσω στη δημοσιότητα αυτό το γράμμα, που όσο κι αν είναι γραμμένο πριν από πολλές δεκαετίες μπάζει αμέσως τον αναγνώστη του στο ηρωικό κλίμα της εποχής εκείνης.
 
Μανωλιάσα τη 1η Νοεμβ. 1912
 
Φίλε Σκίπη,
Βρίσκω πως οι πρόλογοι είναι περιττοί. Σφίξε την καρδιά σου. Ο υπολοχαγός Γεώργιος Σκίπης ο αδερφός σου (και αδερφός μου) δεν υπάρχει πλέον εις την ζωήν. Αυτό το ωραίο παλληκάρι, το λεοντόκαρδο, άφησε την τελευταίαν του πνοήν πολεμών εναντίον των Τούρκων, εδώ εις την αιματοβαμμένην Μανωλιάσα. Τον εκτύπησαν σε ενέδρα.
 
Με τον Γεώργιον Σκίπην γίναμε φίλοι κάτω από το κροτάλισμα των όπλων και εξετίμησα ιδιαιτέρως την μόρφωσίν του, την ευγένειάν του, τα λεπτά αισθήματά του. 
 
Με αποκαλούσε αδελφόν. Και μακράν της οικογενείας μου ένοιωθα βαθύτατα στην ψυχή μου, την αδελφικήν του αγάπην. Φυσικά την ανταπέδιδα. Εις τες ολίγες ανάπαυλες του πολέμου μιλούσαμε διά τόσο ωραία θέματα και πολλές φορές δι΄ εσέ! Με πόσην θέρμην, ο άτυχος, απήγγειλεν ποιήματά σου και σε εκαμάρωνε. Τώρα είναι ώρα να καμαρώσης εσύ δι’ Εκείνον. Σφίξε την καρδιά σου και πάρε την λύραν. Ο Γιώργος Σκίπης ευρίσκεται τώρα εις το Πάνθεον των Αθανάτων. Επέπρωτο η οικογένειά σας να προσφέρη εις την Ελλάδα και ξίφος και πένναν.
 
Α! Πώς να ξεχάσω τας ολίγας ώρας προ του ηρωικού του θανάτου. Ήταν εξαιρετικά εύθυμος και μου ομίλησε διά τον συνώνυμόν του Γεώργιον Σκίπην, τον Βορειοηπειρώτην πρόγονόν σας, τον αρματωλόν και αγωνιστήν. Μου έλεγεν ότι εις το Αγρίνιον δι’ ενός χειμάρρου εισήλθεν πρώτος και έστησεν εκεί την σημαίαν της Ελευθερίας. Έλαβε μέρος στην Έξοδο του Μεσολογγίου και πολέμησε υπό τον Καραϊσκάκην. Και γελώντας, ο Γιώργος, συμπλήρωσε: «Αυτός ο αγωνιστής μας φύτεψε κατά τον Έπαχτο. Κι εγώ έχω το όνομά του μα όχι την αποκοτιά του».
 
Α! τι υπέροχος ήταν εκείνη τη στιγμή. Τι όμορφος. Σαν τον Άη – Γιώργη τον Καβαλλάρη.
Και να! Σε μια στιγμή που με τον κ. Μάνο κατοπτεύαμε ένα χωριό ακούσαμε ντουφεκιές στο φυλάκιό μας που είχαμε στήσει στην «Γκορτζά της Σταύρινας». Τρέχουμε προς τα κει, μα οι Τούρκοι είχαν χαθεί. Ο Γιώργος ήταν πεσμένος, πλημμυρισμένος στα αίματα. Γονάτισα δίπλα του, τον ανασήκωσα. 
 
«Αφησέ με, Στέφανε, αδερφέ μου. Χτύπα… Εκδικήσου. Εγώ πια…». Τίποτ’ άλλο δεν μπόρεσε να πη ο άτρομος πολεμιστής. Μία στιγμή ήρκεσε να θέση τέρμα εις την ωραίαν ζωήν ενός ωραιοτάτου Έλληνος. Τα χέρια μου αυτήν την στιγμήν είναι βαμμένα από το αίμα του. Θέλησα να σου γράψω αμέσως μ’ αυτά τα χέρια που αύριο θα θάψουν έναν αδερφό.
 
Μπορεί σαν ποιητής να κλάψης. Μα σαν Πατριώτης θα σηκώσης περήφανος το κεφάλι…
 
Με πολλήν αγάπην
Στέφανος Α. Γρανίτσας
Ανθυπολοχαγός 
 
*Αναδημοσίευση από την Εφημερίδα ΕΡΕΥΝΑ Καλλιθέας, 20-01-2011, σελ. 18 
Ευρυτανικά Χρονικά
Τριηνιαίο Πολιτιστικό Περιοδικό για την προβολή της Ευρυτανίας
Χρόνος 10ος – Ιούλιος – Αύγουστος – Σεπτέμβριος 2011 
 
Αντιγραφή/ Επιμέλεια ανάρτησης Μέλια. 
για το ιστολόγιο Αβέρωφ  
Εικόνα από: wikimedia.commons

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλούμε τα σχολιά σας να ειναι σχετικά με το θέμα, περιεκτικά και ευπρεπή. Για την καλύτερη επικοινωνία δώστε κάποιο όνομα ή ψευδώνυμο. Διαφημιστικά σχόλια δεν δημοσιεύονται.
Επειδή δεν υπάρχει η δυνατότητα διόρθωσης του σχολίου σας παρακαλούμε μετά την τελική σύνταξή του να ελέγχεται. Προτιμάτε την ελληνική γραφή κι όχι την λατινική (κοινώς greeklish).

Πολύ σημαντικό είναι να κρατάτε προσωρινό αντίγραφο του σχολίου σας ειδικά όταν είναι εκτενές διότι ενδέχεται να μην γίνει δεκτό από την Google (λόγω μεγέθους) και θα παραστεί η ανάγκη να το σπάσετε σε δύο ή περισσότερα.

Το σχόλιό σας θα δημοσιευθεί, το αργότερο, μέσα σε λίγες ώρες, μετά από έγκριση του διαχειριστή του ιστολογίου, ο οποίος είναι υποχρεωμένος να δημοσιεύει όλα τα σχόλια που δεν παραβαίνουν τους όρους που έχουμε θέσει στις παρούσες οδηγίες.
Υβριστικά, μη ευπρεπή και προπαγανδιστικά σχόλια θα διαγράφονται ή δεν θα δημοσιεύονται.