Από τον Αλκιβιάδη Κ. Κεφάλα*
Ο επιφανής οικονομολόγος Γιόζεφ Στίγκλιτς σε πρόσφατο άρθρο του που δημοσιεύθηκε στο project syndicate προβληματίζεται «για τη δομή ενός νέου οικονομικού συστήματος ευημερίας», επισημαίνοντας ότι το νεοφιλελεύθερο πείραμα απέτυχε επειδή η ανάπτυξη είναι σημαντικά χαμηλότερη απ’ ό,τι ήταν τα πρώτα 30 χρόνια μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Παράλληλα επισημαίνεται ότι το μεγαλύτερο μέρος του παγκόσμιου πλούτου εξακολουθεί να συσσωρεύεται στα θησαυροφυλάκια των ελίτ μέσω της συνεχιζόμενης τεσσαρακονταετούς οικονομικής καταστροφής της μεσαίας τάξης. Ετσι, ο μη παραγωγικός καπιταλισμός που πρεσβεύει ο νεοφιλελευθερισμός (και τα κόμματα εξουσίας στην Ελλάδα) πρέπει να κηρυχθεί οριστικά νεκρός, ισχυρίζεται ο Στίγκλιτς.
Τα μόνα εναλλακτικά οχήματα οικονομικής ανάπτυξης που απομένουν είναι ο οικονομικός εθνικισμός, ο κεντροαριστερός ρεφορμισμός και η «προοδευτική Αριστερά», την ίδια στιγμή που Κεντροδεξιά είναι η επιβεβαίωση της νεοφιλελεύθερης αποτυχίας. Ομως ο κύριος στόχος της «προοδευτικής Αριστεράς» είναι η παγκόσμια επιβολή των νεοφιλελεύθερων πολιτικών του Μπιλ Κλίντον και του Τόνι Μπλερ, με ασήμαντες παρεμβάσεις στο σύστημα της παγκοσμιοποίησης. Εκεί όμως που ο κεντροαριστερός ρεφορμισμός επικράτησε πολιτικά επεβλήθησαν ο άκρατος νεοφιλελευθερισμός και η οικονομική καταστροφή της μεσαίας τάξης (π.χ. υπερφορολόγηση ΣΥΡΙΖΑ, διατήρηση ΕΝΦΙΑ, νόμος Κατρούγκαλου κ.λπ.).
Ετσι, το μόνο εναλλακτικό σχήμα οικονομικής ανάπτυξης που απομένει είναι αυτό που ο Στίγκλιτς ονομάζει «προοδευτικό καπιταλισμό», που είναι η επανάληψη των αρχών του «πατριωτικού εθνικισμού», τον οποίο με περισσή λύσσα πολεμά το σύστημα εξουσίας στην Ελλάδα.
Εδώ, η οικονομική ανάπτυξη βασίζεται σε τέσσερις άξονες. Ο πρώτος είναι η αποκατάσταση της ισορροπίας μεταξύ των αγορών και της κοινωνίας των πολιτών επειδή η επιλεκτική οικονομική ανάπτυξη, η αυξανόμενη ανισότητα, η χρηματοπιστωτική αστάθεια και η υποβάθμιση του περιβάλλοντος αποτελούν οξυνόμενα προβλήματα απληστίας και, συνεπώς, μη διαχειρίσιμα από τις αγορές.
Οι κυβερνήσεις έχουν καθήκον να περιορίζουν και να διαμορφώνουν τις αγορές μέσω των κατάλληλων περιβαλλοντικών, υγειονομικών, επαγγελματικών και νομικών κανονισμών, όπως η μαζική επένδυση στην επιστημονική έρευνα, στην τεχνολογία, στην εκπαίδευση και την κοινωνική υγεία, πρακτικές αντίθετες με αυτές που εφαρμόζει το πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα.
Ο δεύτερος άξονας συνιστά το αξίωμα ότι «ο πλούτος των εθνών είναι το αποτέλεσμα της επιστημονικής έρευνας και της κοινωνικής οργάνωσης» επειδή μέσω αυτού μεγάλες κοινωνικές ομάδες συνεργάζονται για το κοινό καλό. Εδώ οι αγορές διαδραματίζουν καίριο ρόλο στη διευκόλυνση της κοινωνικής συνεργασίας, αλλά λειτουργούν υπό τον έλεγχο του κράτους δικαίου, διαφορετικά οι ελίτ θα εξακολουθούν να πλουτίζουν εις βάρος των πολλών μέσω των άυλων τίτλων και της απαξίωσης της εργασίας. Ο κοινός και δίκαιος πλούτος κατά τον προοδευτικό καπιταλισμό μπορεί να υλοποιηθεί μόνο με τη μαζική ενθάρρυνση της έρευνας και της τεχνολογίας (κοινωνία της γνώσης).
Ο τρίτος άξονας συνίσταται στην αντιμετώπιση της «ισχύος των αγορών», που σε συνδυασμό με την απαξίωση της διαπραγματευτικής ισχύος των εργαζομένων οδηγεί στις μεγάλες κοινωνικές ανισότητες και στην ισχνή οικονομική ανάπτυξη, ενώ, αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα, η επιτάχυνση της κατάρρευσης της εργασίας θα βαίνει κλιμακούμενη λόγω της κυριαρχίας της ρομποτικής. Τέλος, ο τέταρτος και πλέον σημαντικός άξονας είναι η ανάγκη συντριβής της σχέσης μεταξύ της οικονομικής ισχύος και της πολιτικής επιρροής (π.χ. κρουαζιέρες αριστερών με σκάφη της ελίτ, ιδιοκτησία ΜΜΕ από ολιγαρχίες κ.λπ). Η διαπλοκή μεταξύ της οικονομικής δύναμης και της πολιτικής επιρροής θα πρέπει να είναι ποινικά κολάσιμη, όχι μόνο επειδή συνιστά ηθικό και πολιτικό κακούργημα, αλλά και επειδή οι οικονομίες με λιγότερες ανισότητες είναι ισχυρότερες.
Η ολοκληρωμένη ατζέντα θα πρέπει να επικεντρώνεται στην εκπαίδευση, στην έρευνα, στην παιδεία και στις πραγματικές πηγές παραγωγής πλούτου με ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο που θα διασφαλίζει ότι κανένας πολίτης δεν θα στερείται τις βασικές προϋποθέσεις μιας αξιοπρεπούς ζωής (π.χ. άμεση κατάργηση της αισχρής φορολογίας και του ΕΝΦΙΑ, πρόσβαση σε υγιεινή τροφή και καθαρό περιβάλλον). Ο χάρτης των δικαιωμάτων θα συμπληρώνεται με την οικονομική ασφάλεια, το δικαίωμα στην εργασία, την υγειονομική περίθαλψη, τη στέγαση, την ασφαλή συνταξιοδότηση και την ποιοτική εκπαίδευση των νέων, πρακτικές που ίσχυαν στα εθνικά κράτη πριν από την επιβολή της παγκοσμιοποίησης.
Τη στιγμή λοιπόν που οι παγκόσμιες δεξαμενές σκέψης κατευθύνονται προς ένα νέο οικονομικό μοντέλο ανάπτυξης και διακυβέρνησης, το διεφθαρμένο και καλοπληρωμένο πολιτικό ιερατείο των υπαλλήλων του Σόρος στην Ελλάδα εξακολουθεί να επιμένει στη νεοφιλελεύθερη καταστροφική συνταγή, επιβεβαιώνοντας ακόμη μια φορά ότι οι ελίτ στη χώρα μας, εκτός από διεφθαρμένες, έχουν και πρόβλημα αντίληψης.
*Διδάκτωρ Φυσικής του πανεπιστημίου
του Manchester, UK, δ/ντής Ερευνών
του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών
πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου