2 Μαρτίου 2024

Νέο βιβλίο. Δωδεκάνησα: Ελληνικότητα και εθνική κυριαρχία

Γράφει ο Θεοφάνης Μαλκίδης *
 
Νέο βιβλίο
Δωδεκάνησα: Ελληνικότητα και εθνική κυριαρχία
Εκδόσεις Περιοδικού Ενδοχώρα Μάρτιος 2024
 
Στη Μνήμη του αξιωματικών του Πολεμικού μας Ναυτικού Παναγιώτη Βλαχάκου, Χριστόδουλου Καραθανάση, Έκτορα Γιαλλοψού, πεσόντων στα Ίμια (1996), και Κωνσταντίνου Πανανά, Αναστασίου Τουλίτση και Ελευθερίου Ευαγγέλου, πεσόντων στην Κίναρο (2016).
 
Ο Ηρόδοτος, της Αλικαρνασσού και του Αιγαίου, της Ιωνίας και της Δωδεκανήσου, της γης και της θάλασσας, ζώντας και δημιουργώντας σε έναν τόπο ταυτισμένο με τη θάλασσα και με τα χιλιάδες νησιά της να την περιβάλλουν και να τα περιβάλλει, διατυπώνει τη μοναδικής αξίας και ουσίας παραδοχή: «Έχουμε γη και πατρίδα, όταν έχουμε πλοία και θάλασσα»! Μιλά, δηλαδή, μεταξύ των άλλων, για την κυριαρχία και για τον τρόπο επιβολής και εδραίωσής, αλλά και αντίστασης σε κάθε επίδοξο κατακτητή. Ενώ στο Θουκυδίδη διαβάζουμε για τον Περικλή που αναφέρεται στο «Μέγα το της Θαλάσσης Κράτος», αποδίδοντας την ερμηνεία ότι η «θαλάσσια ισχύς» στηρίζεται σε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά όπως, η γεωγραφία, η ανάπτυξη της ακτογραμμής και το χαρακτήρα του λαού.
 
Είναι η αρχή της πορείας του έθνους που ζυμώθηκε με το ύδωρ, ιερό το ονόμαζαν οι Έλληνες, με το πέλαγος, με τη θάλασσα και με τη θαλάσσια ισχύς ως παγκόσμια δύναμη, με τη γη, την πέτρα, το βράχο, με τα μικρά και μεγάλα χώματα των νησιών ζώντας από τη ναυτοσύνη, καθορίζοντας την αντίσταση, τον αγώνα επιβίωσης και τη συνέχεια. «Η Ελλάδα είναι αυτές οι στεριές, οι καμένες στον ήλιο κι αυτά τα γαλάζια πέλαγα, με τους αφρούς των κυμάτων» γράφει ο Ελύτης.
 
Είναι η γη και το ύδωρ, τα σύμβολα που δεν παραδίδονται, που καθόρισαν τη στάση ζωής, την αξιοπρέπεια, τον αυτοσεβασμό, την πάλη του φωτός με το σκότος, του πολιτισμού με τη βαρβαρότητα, της ζωής με το θάνατο.
 
Είναι η Θάλασσα, το Πέλαγος, το Αρχιπέλαγος, τα αναρίθμητα νησιά και βραχονησίδες, κομμάτια γης στερεωμένα, κρατημένα από την ιστορία και τους ανθρώπους, που διαμόρφωσαν το έθνος, το λαό, το κοινωνικό σώμα και δημιούργησαν τον πολιτισμό, τις πόλεις, το Κοινόν, την Αγορά και την Εκκλησία του Δήμου, την αρχιτεκτονική, την πολεοδομία, τα μαθηματικά, την ιατρική, τη γαστρονομία, όλα. Εκεί, στα νησιά της Ελληνικής Θάλασσας, στα Δωδεκάνησα, εκεί ο Ελληνικός κόσμος, προσέφερε στην ανθρωπότητα το μέτρο, την οικουμενική σκέψη, τον ορθολογισμό και αναζήτησε με πάθος, τη μνήμη ως α- λήθη, δηλαδή την αλήθεια, το υπερφυσικό, πλάι στο μεταφυσικό και το φυσικό. Όλα τα παραπάνω, μαζί με πολλά άλλα, αμέτρητα σίγουρα, σημαντικά και μείζονα, έκτισαν, έφτιαξαν, έπλασαν, τον Ελληνισμό και την Ελληνικότητα των Δωδεκανήσων, πάντα συνυφασμένα, ως ένα σώμα, με τις απέναντι Μικρασιατικές ακτές, εκεί όπου η γη ενώνεται με τη θάλασσα και η θάλασσα με τη γη.
 
Είναι τα Δωδεκάνησα μαζί με τα υπόλοιπα νησιά του Αιγαίου, που ταυτίστηκαν με τον Ελληνισμό, τη Ρωμηοσύνη, το Γένος, τον Πολιτισμό. Νησιά, γη, τόποι, θάλασσα, καθ΄εικόνα και καθ΄ομοίωσιν όποια εποχή και εάν επιλεγεί, πλήρης απεικόνιση του ίδιου, μοναδικού, Ελληνικού προσώπου, ενός βοτσαλωτού, σαν και αυτά που συναντάς σε όλες τις εκκλησιές των Δωδεκανήσων.
 
Από τη Μεγίστη (Καστελλόριζο), την Αστυπάλαια, την Κάσο μέχρι την Κάρπαθο. Από την Κάλυμνο, την Κω, τη Νίσυρο, τη Ρόδο, τη Λέρο, την Τήλο, τη Χάλκη, την Πάτμο μέχρι τη Σύμη, από τους Λειψούς και το Αγαθονήσι, μέχρι τη Ρω, τη Κίναρο, τα Ίμια. Διαστάσεις που ξεπερνούν το εφήμερο, το πρόσκαιρο και ταξιδεύουν στον ελληνικό χρόνο. Όπως σημειώνει ο Ελύτης «η παράλογη αυτή, φαινομενικά, διάσταση, αντιστοιχεί και στην υλικο-πνευματική οντότητα της χώρας μου. Που είναι μικρή σε έκταση χώρου και απέραντη σε έκταση χρόνου».
 
Εκεί, στα Δωδεκάνησα οι άνθρωποι, οι Ελληνίδες και οι Έλληνες, αρμονικά δεμένοι με τα μνημεία και τον τόπο, συναντούν την ιστορία και την αλήθεια, αντικειμενική και ανόθευτη, το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Ο τόπος που δημιουργεί ταυτότητα, η θάλασσα, το φως που σμιλεύει το Ελληνικό ψηφιδωτό.
 
Είναι τα Δωδεκάνησα, ο τόπος που καθόρισε και καθορίζει και θα καθορίζει την Ελευθερία, όπως την προσέγγισε ο Σολωμός, και την Ελληνικότητα, όπως τη ανέδειξε ο Ελύτης.
 
Η πορεία των Δωδεκανήσων, αποτελεί τη συμπύκνωση της ευρύτερης, γενικότερης, συνολικότερης ελληνικής ιστορίας. Πολιτισμός, ανάπτυξη, οικουμενική προσφορά και διαρκή αντίσταση μέχρι την Ελευθερία.
 
Σήμερα το μείζον πρόβλημα για τα Δωδεκάνησα είναι η αμφισβήτηση ειδικώς και γενικώς της ελληνικής κυριαρχίας.
 
Στις αρχές της δεκαετίας του 1970 η Τουρκία εγκαινίασε μια συστηματική πολιτική αμφισβητήσεων και διεκδικήσεων σε βάρος της εθνικής μας κυριαρχίας (θαλάσσιος και εναέριος χώρος, υφαλοκρηπίδα, γκρίζες ζώνες, απειλή πολέμου (casus belli), αποστρατικοποίηση, Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, «τουρκολιβυκό μνημόνιο», «Γαλάζια Πατρίδα».
 
Σήμερα και στα Δωδεκάνησα, στο Αιγαίο, στη Θράκη, στην Κύπρο και σε όλον τον Ελληνισμό, έχουμε να επιλέξουμε ανάμεσα στην οδό του συμβιβασμού, της υποχώρησης, του κατευνασμού και στην οδό της αξιοπρέπειας, του αυτοσεβασμού, της αντίστασης. Είναι επιτακτική ανάγκη η ανάπτυξη μίας πολιτικής και πράξης, οι οποίες θα βασίζονται στην ιστορική μας παράδοση και Μνήμη, στην Ελληνικότητα, στον Πολιτισμό μας, αλλά και στα σύγχρονα επιτεύγματα. Στην αστείρευτη δύναμη των ανθρώπων, στον Ελληνισμό και τη Διασπορά, στον Ελληνικό Λόγο και την Ελληνική Πολιτισμική και Πολιτική Πράξη.
 
Και δύο έσχατα, αλλά όχι τελευταία σχόλια:
 
το πρώτο το αναφέρει ο Ηρόδοτος, που γράφει για τους Πέρσες που ζήτησαν «γην και ύδωρ», από τους Έλληνες. Δήλωση υποταγής και παραίτησης από κάθε δικαίωμα πάνω στην Ελληνική γη και στα αγαθά της, πράξη αναγνώρισης πάνω σε όλα, ακόμα και οι ζωές τους ανήκαν στον Βασιλιά των Περσών. Όταν οι Πέρσες αγγελιαφόροι απαίτησαν από την Σπάρτη και την Αθήνα γη και ύδωρ, οι Σπαρτιάτες τους πέταξαν σε ένα βαθύ πηγάδι και οι Αθηναίοι σε ένα βάραθρο, λέγοντάς τους πως θα τα βρουν εκεί….
 
Το δεύτερο το γράφει ο Γιώργος Σεφέρης, μιλώντας για την Ελλάδα της θάλασσας: «Ανήκω σε μια χώρα μικρή. Ένα πέτρινο ακρωτήρι στη Μεσόγειο, που δεν έχει άλλο αγαθό παρά τον αγώνα του λαού του, τη θάλασσα, και το φως του ήλιου. Είναι μικρός ο τόπος μας, αλλά η παράδοσή του είναι τεράστια και το πράγμα που τη χαρακτηρίζει είναι ότι μας παραδόθηκε χωρίς διακοπή. Όταν, στο δρόμο της Θήβας, ο Oιδίπους συνάντησε τη Σφίγγα κι αυτή του έθεσε το αίνιγμά της, η απόκρισή του ήταν: ο άνθρωπος. Τούτη η απλή λέξη χάλασε το τέρας. Έχουμε πολλά τέρατα να καταστρέψουμε. Ας συλλογιστούμε την απόκριση του Oιδίποδα».
 
Ας συλλογιστούμε τη γη και το ύδωρ, την απόκριση, ας συλλογιστούμε τα πολλά τέρατα που έχουμε να καταστρέψουμε για να συνεχίσουμε να έχουμε τα Δωδεκάνησα της εθνικής κυριαρχίας, της Ελευθερίας, της Ελληνικότητας.
 
*Ο Θεοφάνης Μαλκίδης είναι διδάκτορας του Παντείου Πανεπιστημίου. Το βιβλίο του «ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ. Ελληνικότητα και εθνική κυριαρχία», θα παρουσιαστεί στην Κω, τη Ρόδο και την Κάλυμνο με αφορμή την ημέρα Ένωσης των Δωδεκανήσων με την Ελλάδα (7 Μαρτίου 1948).



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.