Γράφει ο Νότης Μαριάς
Η σκληρή κόντρα γύρω από την επιστολική ψήφο επισκίασε διάφορες εξίσου σημαντικές πλευρές του εκλογικού νόμου για τις Eυρωεκλογές που ψηφίστηκε στις 24/1/2024 από τη Βουλή.
Μάλιστα η κυβέρνηση ελάχιστους μήνες πριν την διεξαγωγή των Ευρωεκλογών της 9ης Ιουνίου 2024 με προκλητικό τρόπο και ενάντια σε κάθε έννοια δημοκρατίας προχώρησε στην αλλαγή του σχετικού εκλογικού νόμου.
Έτσι εντελώς καιροσκοπικά και με διατάξεις καρμανιόλα πέρασε έναν εκλογικό νόμο που δρα σε βάρος των μικρών κομμάτων.
Επιπλέον η κυβέρνηση όχι μόνο διατήρησε σε ισχύ το καλπονοθευτικό εκλογικό όριο του 3% προκειμένου να μπορέσει κάποιος συνδυασμός να πάρει έδρα στις Ευρωεκλογές αλλά με διάφορα τρικ στην ουσία ανέβασε το όριο αυτό σχεδόν στο 3,5%.
Σημειώνουμε ότι εκλογικό όριο στις Ευρωεκλογές ισχύει μόνο σε 14 από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ κυρίως στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης.
Σε σχέση με το καλπονοθευτικό εκλογικό όριο του 3% το εκλογικό αυτό όριο είναι αδικαιολόγητο καθότι στις Ευρωεκλογές δεν εκλέγουμε κυβέρνηση. Σύμφωνα με τους θιασώτες του 3% υποτίθεται ότι αυτό δικαιολογείται για να μην έχουμε κατακερματισμό των πολιτικών δυνάμεων και προκειμένου να διασφαλίζεται η εκλογή βιώσιμης κυβέρνησης.
Όμως καμία εθνική κυβέρνηση δεν πρόκειται να προκύψει από τις Ευρωεκλογές και επιπλέον η πλουραλιστική εκπροσώπηση των πολιτικών δυνάμεων όχι μόνο δεν μπορεί να εκληφθεί ως αρνητικό φαινόμενο αλλά αντίθετα είναι εξαιρετικά θετικό πολιτικό γεγονός διότι έτσι οι διάφοροι Έλληνες ευρωβουλευτές που θα μπορούσαν να εκλεγούν εκπροσωπώντας τα κατά το δυνατόν περισσότερα ελληνικά κόμματα θα είχαν την ευκαιρία να συμμετάσχουν σε όλες σχεδόν τις πολιτικές ομάδες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μεταφέροντας εκεί τη φωνή της Ελλάδας.
Θα πρέπει να τονιστεί ότι οι δύο απόπειρες της γερμανικής κυβέρνησης να θεσμοθετήσει εκλογικό όριο στις Ευρωεκλογές, κάτι άλλωστε που ισχύει για τις εθνικές εκλογές στη Γερμανία, τελικά κατέληξαν στον κάλαθο των αχρήστων καθώς κρίθηκαν ως αντισυνταγματικές από το ίδιο το Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας μετά από προσφυγή ενδιαφερομένων.
Επομένως στην κατανομή των 21 εδρών της Ευρωβουλής που αναλογούν στην Ελλάδα θα συμμετέχουν οι συνδυασμοί που θα συγκεντρώσουν στην επικράτεια ποσοστό τουλάχιστον ίσο με το 3% του συνόλου των εγκύρων ψηφοδελτίων που έλαβαν στην επικράτεια όλοι οι εκλογικοί σχηματισμοί. Αντίθετα τα κόμματα που δεν θα συγκεντρώσουν ποσοστό ίσο με 3% του συνόλου των εγκύρων ψηφοδελτίων δεν θα δικαιούνται συμμετοχής ούτε στην πρώτη ούτε και στην δεύτερη κατανομή για τις Ευρωεκλογές.
Έτσι όμως φαλκιδεύεται η αρχή της ισότητας του εκλογικού δικαιώματος τόσο ως ειδικότερη μορφή της γενικής αρχής της ισότητας των Ελλήνων πολιτών ενώπιον του νόμου που πηγάζει από το άρθρο 4 του Συντάγματος, όσο και ως αρχή άμεσα συνυφασμένη με την αρχή τη καθολικότητας της ψήφου, που πηγάζει από το άρθρο 51 παρ. 3 του Συντάγματος.
Επιπλέον με το εκλογικό όριο του 3% παραβιάζεται η περίφημη αρχή της ισότητας του εκλογικού δικαιώματος που πέραν των άλλων επάγεται ότι όλοι οι εκλογείς είναι ίσοι κατά την ψήφο, με την έννοια ότι κάθε ψήφος έχει ίση νομική δύναμη (αρχή της ισοδυναμίας της ψήφου).
Η αρχή της ισοδυναμίας της ψήφου σημαίνει ότι η ψήφος κάθε εκλογέα ασκεί την ίδια επιρροή στη διαμόρφωση του εκλογικού αποτελέσματος και επομένως η ίδια εκλογική δύναμη, δηλαδή ο αυτός αριθμός εγκύρων ψηφοδελτίων, ασκεί την ίδια επιρροή στη διαμόρφωση του εκλογικού αποτελέσματος στην Επικράτεια η οποία άλλωστε αποτελεί ενιαία εκλογική περιφέρεια για τις Ευρωεκλογές.
Επίσης με τη θέσπιση του ορίου του 3% για την εκπροσώπηση στη Ευρωβουλή παραβιάζεται και η αρχή της ίσης μεταχειρίσεως των πολιτικών κομμάτων και της παροχής σ’ αυτά ίσων ευκαιριών γεγονός που αποτελεί θεμελιώδη κανόνα του δημοκρατικού πολιτεύματος.
Επιπροσθέτως με τον εκλογικό νόμο-καρμανιόλα το εκλογικό μέτρο θα προκύπτει από τη διαίρεση του συνολικού αριθμού των ψήφων των κομμάτων που έλαβαν άνω του 3% με τον αριθμό των ευρωβουλευτών που δικαιούται η Ελλάδα, δηλαδή 21.
Με τον τρόπο αυτόν όμως όλες οι ψήφοι που έλαβαν τα κόμματα που δεν συγκέντρωσαν το 3% δεν λαμβάνονται υπόψη για τη διαμόρφωση του εκλογικού μέτρου καθώς ο εκλογικός νόμος καρμανιόλα στην ουσία πετά τα εκατομμύρια αυτών των ψήφων των μικρών κομμάτων στον κάλαθο των αχρήστων.
Σε σχέση με τον τρόπο κατανομής των εδρών η κυβέρνηση αλλάζοντας τον τρόπο κατανομής εδρών και με διάφορα ταχυδακτυλουργικά τρικ τελικά οδηγεί τον τρόπο κατανομής εδρών κατά την δεύτερη κατανομή να γίνεται με τέτοια μέθοδο ούτως ώστε να ευνοείται το μεγαλύτερο κόμμα.
Στόχευση εν προκειμένω είναι να μπορέσει η ΝΔ να πάρει μια τουλάχιστον επιπλέον έδρα και να μείνουν χωρίς ευρωβουλευτή ακόμη και κόμματα τα οποία θα περάσουν το καλπονοθευτικό όριο του 3%, μιας και με το νέο σύστημα προκειμένου να πάρει κανείς έδρα θα απαιτείται περίπου 3,5%.
Η ΝΔ επιπροσθέτως αυξάνει το παράβολο συμμετοχής στις Ευρωεκλογές στα 20.000 ευρώ για κάθε κόμμα το οποίο επιθυμεί να συμμετάσχει. Υπενθυμίζεται ότι το παράβολο στις προηγούμενες Ευρωεκλογές ήταν 3.000 ευρώ για κάθε κόμμα συν 150 ευρώ για κάθε υποψήφιο.
Τώρα ανεβάζοντας το παράβολο στα 20.000 ευρώ η ΝΔ στην ουσία θέλει να αποκλείσει για καθαρά οικονομικούς λόγους τα μικρότερα κόμματα από τη συμμετοχή τους στις Ευρωεκλογές.
Επισημαίνεται βεβαίως ότι για την κάθοδο κομμάτων στις εθνικές εκλογές δεν απαιτείται καν παράβολο!
Επιπλέον τα κόμματα τα οποία δεν λαμβάνουν χρηματοδότηση πρέπει με δικές τους δαπάνες να τυπώσουν και να διανείμουν τα ψηφοδέλτια, αφού λάβουν δωρεάν το χαρτί.
Αντίθετα όπως έχουμε επίσης προτείνει εδώ και χρόνια η κυβέρνηση θα μπορούσε ακολουθώντας το παράδειγμα της Κύπρου να αναθέσει την εκτύπωση των ψηφοδελτίων στο εθνικό τυπογραφείο και να κάνει την διανομή τους στις διάφορες περιφερειακές αυτοδιοικήσεις δαπάναις του υπουργείου εσωτερικών, όπως άλλωστε πράττει και για τα ψηφοδέλτια της επιστολικής ψήφου.
Επίσης πρέπει να τονιστεί ότι σε αντίθεση με τα ισχύοντα στις εθνικές εκλογές προκειμένου να ανακηρυχθεί κάποιος ως υποψήφιος για τις Ευρωεκλογές πρέπει να προταθεί υποχρεωτικά από κάποιο κόμμα.
Με τον τρόπο αυτόν αποκλείεται η συμμετοχή στις Ευρωεκλογές ανεξαρτήτων ή και μεμονωμένων υποψηφίων ενώ κάτι τέτοιο επιτρέπεται στις εθνικές εκλογές!
Τέλος η κυβέρνηση επαναφέρει και θεωρεί ως κώλυμα ανακήρυξης υποψηφίου ευρωβουλευτή την βουλευτική ιδιότητα, αναγκάζοντας έτσι, όσους βουλευτές θέλουν να κατέβουν στις Ευρωεκλογές, να παραιτηθούν και να παραδώσουν τη βουλευτική τους έδρα όπως ίσχυε το 2019, οπότε και εγώ αναγκάστηκα να παραιτηθώ από βουλευτής Ηρακλείου παραδίδοντας την έδρα μου στους ΑΝΕΛ προκειμένου να μπορέσω απλά να είμαι υποψήφιος ευρωβουλευτής…
______________________
* Ο Νότης Μαριάς είναι καθηγητής Θεσμών Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πανεπιστήμιο Κρήτης, πρώην ευρωβουλευτής και νυν υποψήφιος ευρωβουλευτής (notismarias@gmail.com)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου