Γράφει ο Γιώργος Αλεξάκης
Στίγμα για την πορεία των τιμών αναμένεται να δοθεί με τις ανακοινώσεις από τη Eurostat για τις τιμές καταναλωτή στην ευρωζώνη κατά τον μήνα Σεπτέμβριο. Ήδη, αναλυτές εκτιμούν ότι θα υπάρξει νέα άνοδος στο 9,7% από το 9,1% του Αυγούστου.
Ουσιαστικά το τι θα πει η Ευρωπαϊκή Στατιστική Αρχή είναι προπομπός για τα ποσοστά που θα δώσει σε λίγες μέρες η ΕΛΣΤΑΤ, που για τον Αύγουστο είχε προσδιορίσει την άνοδο του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή στο 11,4%. Να σημειωθεί βέβαια ότι εναρμονισμένος δείκτης της Eurostat είναι χαμηλότερος από τον εθνικό δείκτη καθώς διαφοροποιείται ως προς το “καλάθι” των προϊόντων και υπηρεσιών που καταμετρώνται.
Ήδη, πάντως ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας μιλώντας τις προηγούμενες μέρες στην Naftemporiki TV προέβη σε αναθεώρηση της πρόβλεψης για το ετήσιο ποσοστό του πληθωρισμού. Όπως είπε ο πληθωρισμός φέτος θα κλείσει μεσοσταθμικά σε ετήσια βάση στο 9%. Παράλληλα εκτίμησε ότι θα αποκλιμακωθεί στο 3% το 2023.
Να σημειωθεί ότι οι προβλέψεις της Κομισιόν παραπέμπουν σε ποσοστά 8,1% για το 2022 και 5,5% για το 2023. Το, δε, ΙΟΒΕ εκτιμά τον φετινό πληθωρισμό στο 9% - 9,6%, ενώ το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή έχει καταγράψει ακόμη και σενάριο στο 11%.
Είναι προφανές ότι η άνοδος των τιμών εξελίσσεται σε βασική “νάρκη” για την οικονομία και βέβαια τα νοικοκυριά, κάτι που επισήμανε ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας στο τελευταίο Συνέδριο του Economist “ο πληθωρισμός σήμερα στην Ευρώπη προέρχεται από την πλευρά της προσφοράς και όχι της ζήτησης. Σε πολύ υψηλό ποσοστό οφείλεται στο εισαγόμενο φυσικό αέριο από τη Ρωσία, το οποίο έχει εργαλειοποιηθεί. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνον από την ομαλοποίηση της νομισματικής πολιτικής, αλλά απαιτεί συμπληρωματική δράση της ενεργειακής πολιτικής και της δημοσιονομικής πολιτικής σε ευρωπαϊκό επίπεδο” ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ωστόσο τα σενάρια δεν είναι και τόσο ευοίωνα. Με βάση την εβδομαδιαία ανάλυση της Alpha Bank, “το δυσμενές σενάριο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας υποθέτει πλήρη διακοπή της ροής του ρωσικού φυσικού αερίου στη Ζώνη του Ευρώ (ΖτΕ), καθώς και στενά περιθώρια πρόσβασης σε εναλλακτικές πηγές παροχής αερίου.
Υποθέτει, επίσης, υψηλότερες τιμές εμπορευμάτων, αυξημένη αβεβαιότητα, ασθενέστερο εμπόριο και επιδείνωση των συνθηκών χρηματοδότησης. Ως εκ τούτου, η οικονομική δραστηριότητα θα υποστεί ισχυρότερους κλυδωνισμούς (ΑΕΠ ΖτΕ%: -0,9% στο δυσμενές σενάριο και +0,9% στο βασικό) και ο πληθωρισμός θα είναι υψηλότερος, ιδιαίτερα στον μεσοπρόθεσμο ορίζοντα. Συγκεκριμένα, με βάση το δυσμενές σενάριο, ο πληθωρισμός στη ΖτΕ εκτιμάται ότι θα ανέλθει στο 6,9% το 2023, ενώ με βάση το βασικό σενάριο στο 5,5%.
Ο παράγοντας που υπαγόρευσε τις πρόσφατες αναθεωρήσεις των εκτιμήσεων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) για την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό ήταν η προσδοκία έντονων αυξήσεων στις τιμές του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας τους επόμενους μήνες, υπό το φως των απειλών διακοπής της ροής του ρωσικού φυσικού αερίου. Επιπλέον, η ταχύτερη αύξηση των ονομαστικών μισθών -η οποία αντανακλά την προσπάθεια των εργαζομένων να αντισταθμίσουν ένα μέρος της απώλειας του πραγματικού εισοδήματός τους- συμβάλλει στον υψηλότερο και πιο επίμονο πληθωρισμό. Τέλος, η υποτίμηση του ευρώ έναντι του δολαρίου, επίσης, συνεχίζει να λειτουργεί επιβαρυντικά εισάγοντας στην Ευρωζώνη περαιτέρω πληθωριστικές πιέσεις, αφού καθιστά ακριβότερα τα εισαγόμενα προϊόντα για τους Ευρωπαίους” αναφέρει χαρακτηριστικά η Alpha Bank στην ανάλυσή της.
Τα τρόφιμα
Στο μεταξύ λιπάσματα, ζωοτροφές, ενέργεια αλλά και προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα συνιστούν, με βάση παράγοντες της αγοράς, μια σειρά απειλών που τροφοδοτούν την άνοδο των τιμών και μάλιστα σε είδη πρώτης ανάγκης.
Χαρακτηριστική η αναφορά πριν μερικές μέρες σε συνέντευξη τύπου των εκπροσώπων του Συνδέσμου Παραγωγών και Εμπόρων Ελλάδας (ΣΠΕΛ). “Ακριβά λιπάσματα, ακριβά σιτηρά, ακριβό ψωμί και ανατιμήσεις σε όλη τη διατροφική αλυσίδα” είναι οι “σταθμοί” μιας αλυσίδας εξελίξεων όπως την περιέγραψαν παράγοντες της αγοράς λιπασμάτων, που τόνισαν ότι η ευρωπαϊκή βιομηχανία μειώνει την παραγωγή και τα εργοστάσια το ένα μετά το άλλο να κατεβάζουν διακόπτες.
Να σημειωθεί ότι με βάση τα όσα ανέφεραν, το 50% της παραγωγής των τροφίμων οφείλεται στα λιπάσματα. Άρα, ελλείψεις στην παραγωγή λιπασμάτων σημαίνει νέα εκτίναξη τιμών ακόμη και κίνδυνο ελλείψεων, όπως σημείωσαν μέλη του Συνδέσμου που προσδιόρισαν στο δεκαπλάσιο σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα την άνοδο του κόστους της αμμωνίας, αναγκαίας βάσης για τα αζωτούχα λιπάσματα, που είναι κομβικά για τις ελληνικές καλλιέργειες. Κι αυτό γιατί απαραίτητο για την παραγωγή της αμμωνίας και βέβαια των αζωτούχων λιπασμάτων είναι το φυσικό αέριο.
Η φτώχεια
Στο φόντο αυτό έντονη ανησυχία προκαλούν τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που που δόθηκαν στη δημοσιότητα την Πέμπτη και από τα οποία προκύπτει πως το 80% του εισοδήματος στα φτωχά νοικοκυριά "πηγαίνει" σε ενοίκια και τρόφιμα.
Τα νοικοκυριά που διαμένουν σε ενοικιασμένη κατοικία δαπανούν το 18,9% του προϋπολογισμού τους, κατά μέσο όρο, για ενοίκιο. Το μερίδιο της μέσης δαπάνης για είδη διατροφής και μη οινοπνευματώδη ποτά και στέγαση των νοικοκυριών του φτωχότερου 20% του πληθυσμού ανέρχεται στο 58,1% των δαπανών των νοικοκυριών, ενώ το αντίστοιχο μερίδιο του πλουσιότερου 20% του πληθυσμού ανέρχεται στο 36,3%.
Η μέση μηνιαία ισοδύναμη δαπάνη των φτωχών νοικοκυριών εκτιμάται στο 33,9% των δαπανών των μη φτωχών νοικοκυριών. Τα φτωχά νοικοκυριά δαπανούν το 35,1% του μέσου προϋπολογισμού τους σε είδη διατροφής και μη αλκοολούχων ποτών, ενώ τα μη φτωχά το 21%.
Επαφές με σούπερ μάρκετ
Σε μια κίνηση να “μαζέψει” ανατιμήσεις πάντως το Υπ. Ανάπτυξης έχει προγραμματίσει τις επόμενες μέρες επαφές με εκπροσώπους των σούπερ μάρκετ ώστε να εξεταστούν οι συνθήκες που επικρατούν στην αγορά αλλά και να σταλούν “μηνύματα” για μάζεμα τιμών. Βέβαια ερώτημα είναι το πώς αυτό μπορεί να γίνει με δεδομένα τα κόστη παραγωγής, στο φόντο της ενεργειακής κρίσης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου