29 Ιανουαρίου 2024

Γιατί η Αθήνα αρνήθηκε να ανταποκριθεί στο αίτημα της Ε.Ε. να στείλει χάρτες που να δείχνουν τα σύνορα της ελληνικής ΑΟΖ;

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλάει κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου, στο Μέγαρο Μαξίμου, Αθήνα, Τετάρτη 24 Ιανουαρίου 2024. ΑΠΕ-ΜΠΕ, ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΜΗΤΣΟΣ
 
Ακατανόητη η στάση της Ελλάδας 
 
 
Η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών διέπεται από την Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS 1982), την οποία έχουν επικυρώσει, μέχρι σήμερα, 169 κράτη.
 
Το πρόβλημα των οριοθετήσεων θαλασσίων ζωνών μεταξύ της Ελλάδος και των γειτονικών της χωρών απετέλεσε επί μακρό χρονικό διάστημα παράπλευρη απώλεια των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Η Ελλάδα έχει θαλάσσια σύνορα με έξι κράτη: την Τουρκία, την Κύπρο, την Αίγυπτο, την Λιβύη, την Ιταλία και την Αλβανία, αλλά μέχρι σήμερα, έχει κάνει μιάμιση οριοθέτηση ΑΟΖ! 
 
Έχει πραγματοποιήσει μια εύκολη οριοθέτηση ΑΟΖ με την Ιταλία και την αποκαλώ «εύκολη», διότι είχαμε ήδη κάνει οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας με τους Ιταλούς το 1977 επί κυβέρνησης Κωνσταντίνου Καραμανλή και η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ συμπίπτουν.
 
Η πιο σημαντική, από όλες τις οριοθετήσεις, είναι αυτή με την Αίγυπτο. Θα αντιτείνει κάποιος ότι η πιο σημαντική είναι αυτή με την Τουρκία, αλλά δεν θα έχει δίκιο. Η οριοθέτηση με την Τουρκία είναι όντως η δυσκολότερη. 
 
Η οριοθέτηση όμως με την Αίγυπτο είναι η πιο σημαντική και κρίσιμη, διότι θα πρέπει να δώσει πλήρη επήρεια στο σύμπλεγμα του Καστελόριζου (Ρω, Μεγίστη, Στρογγύλη).
 
Με αυτή την «σωστή» οριοθέτηση η Τουρκία δεν διαθέτει θαλάσσια σύνορα με την Αίγυπτο. Η Λεκάνη του Ηροδότου, που κείται στο κρίσιμο τρίγωνο ανάμεσα στην Αίγυπτο, την Ελλάδα και την Κύπρο, είναι το κλειδί στα θέματα ενέργειας της Ανατολικής Μεσογείου, γιατί εκεί βρίσκονται τα μεγαλύτερα κοιτάσματα υδρογονανθράκων.
 
Όμως, δυστυχώς, η Ελλάδα, στις 6 Αυγούστου 2021, πραγματοποίησε μια τμηματική οριοθέτηση με την Αίγυπτο. Το Δίκαιο της Θάλασσας δεν προβλέπει πουθενά στις διατάξεις του μια τμηματική οριοθέτηση ΑΟΖ και σε καμία από τις δεκάδες οριοθετήσεις ΑΟΖ του πλανήτη μας έχει γίνει τμηματική οριοθέτηση.
 
Οριοθέτηση με Λιβύη
 
Η Ελλάδα, ουσιαστικά, έχει ήδη οριοθετήσει την ΑΟΖ της με την Λιβύη από το 2011. Εκείνη την χρονιά, ο Υπουργός Ενέργειας του ΠΑΣΟΚ Γιάννης Μανιάτης έκανε ένα σημαντικό βήμα για την κατοχύρωση των εθνικών κυριαρχικών μας δικαιωμάτων με το νόμο 4001/2011 για την έρευνα των υδρογονανθράκων.
 
Ουσιαστικά, με αυτό το νόμο, η Ελλάδα οριοθέτησε, μονομερώς, την υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ με αυτή της Λιβύης, δίνοντας πλήρη επήρεια στην Γαύδο.
 
Συγκεκριμένα, η παράγραφος 1 του άρθρου 156 περιέχει την εξής ιδιοφυή διατύπωση:
«ελλείψει συμφωνίας οριοθέτησης με γειτονικά κράτη των οποίων οι ακτές είναι παρακείμενες ή αντικείμενες με τις ελληνικές ακτές, το εξωτερικό όριο της υφαλοκρηπίδας και της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης (αφής κηρυχθεί), είναι η μέση γραμμή, κάθε σημείο της οποίας απέχει ίση απόσταση από τα εγγύτερα σημεία των γραμμών βάσης (τόσων ηπειρωτικών όσο και νησιωτικών) από τις οποίες μετράται το εύρος της αιγιαλίτιδας ζώνης». 
 
Αυτός είναι ο χάρτης που αντανακλά τις προβλέψεις του νόμου 4001/2011.
 
Πηγή: Υπουργείο Ενέργειας Ελληνικής Δημοκρατίας
 
Χάρτης Υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ του Νόμου 4001/2011
 
Ως προς την οριοθέτηση της μεταξύ Λιβύης και Ελλάδος ΑΟΖ, θα πρέπει να αναφερθεί ότι η θέση της Λιβύης είναι ότι για μια τέτοια οριοθέτηση θα πρέπει η Ελλάδα να αναγνωρίσει ως νόμιμο το κλείσιμο του κόλπου της Σύρτης εύρους 303 ν.μ. (Η UNCLOS επιτρέπει κλείσιμο κόλπων μέχρι 50 ν.μ.) και να δεχθεί ότι η Γαύδος δεν μπορεί να υπολογισθεί σε μια τέτοια οριοθέτηση.
 
Η Ελλάδα προσπάθησε αρκετές φορές να οριοθετήσει την υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ στο Λυβικό Πέλαγος, αλλά οι προσεγγίσεις των δύο κρατών είναι διαμετρικά αντίθετες.
 
Η Ελλάδα υποστηρίζει ότι ως μέθοδος οριοθέτησης ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας, πρέπει να χρησιμοποιηθεί η μέση γραμμή, ενώ η Λιβύη υποστηρίζει τη μέθοδο της ευθυδικίας, όπως και η Τουρκία, εμμένοντας στη νομιμότητα του κλεισίματος του κόλπου της Σύρτης.
 
Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι υπάρχει και το προηγούμενο οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ μεταξύ Λιβύης και Μάλτας. Η υπόθεση έφτασε στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, που οριοθέτησε με βάση την μέθοδο της ευθυδικίας (equity) και όχι της μέσης γραμμής. Δηλαδή δεν έδωσε πλήρη επήρεια στην Μάλτα, επειδή είναι νησί. Έτσι, με αυτό το προηγούμενο, εάν η Ελληνολιβυκή διαφορά οδηγηθεί στη Χάγη, το δικαστήριο δεν θα δώσει πλήρη επήρεια στην Γαύδο.
 
Η Ελλάδα έχασε μια χρυσή ευκαιρία οριοθέτησης ΑΟΖ με την Λιβύη την δεκαετία του 1980. Έπρεπε ο Ανδρέας Παπανδρέου τότε να συνεννοηθεί με τον Μουαμάρ Καντάφι και να οριοθετήσουν ΑΟΖ ανάμεσα στα δύο κράτη, μια πράξη που θα απέτρεπε την παράνομη οριοθέτηση μεταξύ Λιβύης και Τουρκίας το 2019.
 
Πάντως φαίνεται ότι στο τέλος του 2024 η Exxon Mobil θα αρχίσει να ερευνά δυτικά και νοτιοδυτικά του νομού Χανίων και στα τέλη του 2028 αναμένεται να αρχίσει η παραγωγή φυσικού αερίου από αυτά τα κοιτάσματα.
 
Η Αντίδραση της Ελλάδας
 
Με επιστολή που επιδόθηκε στον ΟΗΕ στις 17 Ιανουαρίου, η Ελλάδα χαρακτηρίζει αντίθετη προς το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας την κίνηση της Λιβύης να καταθέσει δική της επιστολή στον ΟΗΕ με την οποία κηρύττει συνορεύουσα ζώνη. Στην επιστολή της, η Ελλάδα δηλώνει ότι οι συντεταγμένες και ο χάρτης που περιέχεται στη λιβυκή επιστολή είναι αντίθετες προς το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας για τρεις λόγους:
 
α) διότι κλείνει τον κόλπο της Σύρτης, κίνηση με την οποία η Ελλάδα έχει εναντιωθεί από το 1974,
β) χρησιμοποιεί ευθείες γραμμές βάσης – η Ελλάδα έχει εναντιωθεί και σε αυτό από το 2005 – που είναι αντίθετες επίσης με το Διεθνές Δίκαιο, και
γ) κυρίως, γιατί οι συντεταγμένες που έχει καταθέσει η Λιβύη ακολουθούν την παράνομη οριοθέτηση του τουρκολιβυκού μνημονίου του 2019.
 
Η Ελλάδα με την ευκαιρία αυτή επαναλαμβάνει πως το τουρκολιβυκό μνημόνιο είναι παράνομο και αντίθετο προς το Διεθνές Δίκαιο και ότι είναι παράνομες όποιες κινήσεις γίνονται με βάση τις συντεταγμένες που αυτό προβλέπει. Επισημαίνει επίσης πως τέτοιες κινήσεις δεν προκαταλαμβάνουν τα δικαιώματα που παρέχει το Διεθνές Δίκαιο για την Ελλάδα και εκφράζει τη γνωστή ελληνική θέση πως τυχόν προβλήματα με τις οριοθετήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο πρέπει να επιλύονται ειρηνικά στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας.
 
Πρόβλημα με τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό
 
Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε, πρόσφατα, ότι παραπέμπει την Ελλάδα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για την μη εφαρμογή της κοινοτικής οδηγίας σχετικά με τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό. Η προθεσμία υποβολής των θαλασσίων χωροταξικών σχεδίων έχει λήξει ήδη από τις 31 Μαρτίου του 2021. Φοβούμενη την τουρκική αντίδραση η Ελλάδα ουσιαστικά αρνήθηκε να συμμορφωθεί, δηλαδή να εκπληρώσει την εφαρμογή της κοινοτικής οδηγίας σχετικά με τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό. 
 
Πρέπει εδώ να εξηγήσουμε τι σημαίνει Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός. Απλά σημαίνει ότι θα πρέπει να οριοθετηθούν οι θαλάσσιες ζώνες της Ελλάδας δηλαδή η αιγιαλίτιδα ζώνη, η συνορεύουσα ζώνη, η ΑΟΖ, η υφαλοκρηπίδα και φυσικά όλοι οι νησιωτικοί σχηματισμοί, νησίδες και βραχονησίδες που αμφισβητούνται από την Τουρκία. Για αυτό τον σχεδιασμό η Ελλάδα θα έπρεπε να ορίσει μια αιγιαλίτιδα ζώνη 12 ν.μ και όχι 6 ν.μ.
 
Χρειάζεται με απλά λόγια να εξηγήσουμε τι ακριβώς συνέβη. Η Ευρωπαϊκή Κοινότητα ζήτησε από την Ελλάδα να στείλει χάρτες που να δείχνουν τα σύνορα της ελληνικής ΑΟΖ και η Ελλάδα αρνήθηκε να ανταποκριθεί! 
 
Αντίθετα, η Κύπρος συμμορθώθηκε με την οδηγία και δημιούργησε τον δικό της Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό και αμέσως μετά, από το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών κρίθηκε “παράνομη” αυτή η κυπριακή ενέργεια, με το πρόσχημα ότι δήθεν παραβιάζει την τουρκική ΑΟΖ και καταπατεί τα συμφέροντα των Τουρκοκυπρίων!
 
Κάποιοι από τους Έλληνες ειδικούς στο Δίκαιο της Θάλασσας πιστεύουν ότι η οδηγία παραβιάζει την UNCLOS, διότι η οριοθέτηση ΑΟΖ, όπου οι ακτές δυο κρατών απέχουν λιγότερο από 400 ναυτικά μίλια, δεν μπορεί να γίνει μονομερώς!
 
Στην ουσία πάντως η ΕΕ ζήτησε από την Ελλάδα να οριοθετήσει, μονομερώς, την ΑΟΖ της σε σχέση με την Τουρκία στο Αιγαίο Αρχιπέλαγος και στην Ανατολική Μεσόγειο , όπου η απόσταση μεταξύ των ακτών των δυο κρατών είναι μικρότερη από 400 ν.μ.
 



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 8:00 μ.μ.
Κατηγορία Θέματος , , , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.